Το ιστορικό μιας μεγάλης απεργίας

Το Νοέμβριο του 1990 η Νέα Δημοκρατία ψηφίζει το νόμο για τις ιδιωτικοποιήσεις των ΔΕΚΟ. Το Φλεβάρη του 1991 οι εργαζόμενοι της ΕΑΣ ξεκινάνε αγώνα για αυξήσεις. Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τον - μόλις ψηφισμένο - νόμο 1915 που προβλέπει 20% προσωπικό ασφαλείας. Την πρώτη μέρα, από τα 540 επιστρατευμένα λεωφορεία κυκλοφορούν 54, τη δεύτερη μέρα 15 και την τρίτη μέρα κανένα και η κυβέρνηση κατεβάζει τα φορτηγά του στρατού. Η απεργία λήγει με την κυβέρνηση να υποχωρεί και να δίνει αυξήσεις.

Το Σεπτέμβρη του 1991 επανέρχεται απαιτώντας απολύσεις ή ιδιωτικοποίηση, όμως γίνονται απεργίες και η επίθεση παγώνει. Τον Ιούλη του 1992 τελικά το υπουργείο ανακοινώνει την απόφασή του για 1200 απολύσεις. Στις 23 Ιούλη 1992 στην ιστορική γενική συνέλευση όλων των εργαζομένων στο Σπόρτινγκ, αποφασίζεται να πάνε σε απεργία διαρκείας. Στις 2 Αυγούστου με νυχτερινή έφοδο η αστυνομία καταλαμβάνει τα αμαξοστάσια που φρουρούνται καθημερινά από τα ΜΑΤ. Στις 7 Αυγούστου ψηφίζεται ο νόμος της ιδιωτικοποίησης.

Στις 20 Αυγούστου 60.000 εργαζόμενοι συγκεντρώνονται στην Ομόνοια στο Παναττικό συλλαλητήριο συμπαράστασης που καλεί καθυστερημένα η ΓΣΕΕ. Στις 21 Αυγούστου, η κυβέρνηση επιχειρεί να βγάλει λεωφορεία από το αμαξοστάσιο του Βοτανικού. Ολόκληρη η περιοχή μετατρέπεται για ώρες σε πεδίο μάχης με φωτιές, πετροπόλεμο, οδομαχίες και δακρυγόνα. Χιλιάδες απεργοί και συμπαραστάτες, κάτοικοι της περιοχής, κατεβαίνουν με τις οικογένειές τους στο δρόμο. Εργαζόμενοι του δήμου Αθήνας από το γειτονικό αμαξοστάσιο μεταφέρουν ξύλα για οδοφράγματα.

Στις 28 Αυγούστου, τα ΜΑΤ χτυπούν στο Ελληνικό, όπου συλλαμβάνουν ανάμεσα σε άλλους πέντε, τον πρόεδρο του Συνδικάτου, Κολλά. Δύο πορείες, μια από το Ελληνικό και μια από την Ομόνοια με πανό της ΕΦΕΕ και της ΟΣΕ (Οργάνωση Σοσιαλιστική Επανάσταση, η οργάνωση από την οποία προήλθε το ΣΕΚ), ξεκινάνε για τη ΓΑΔΑ. Στη μακρά πορεία από το Ελληνικό ακούγεται το σύνθημα: «Αντέχουμε; Ναι! Θα φτάσουμε; Ναι! Θα μπούμε μέσα; Ναι!». Οταν οι πορείες ενώνονται οι απεργοί είναι πολλές χιλιάδες. Οι συλληφθέντες απελευθερώνονται. Στις 12 Σεπτέμβρη, τα ΜΑΤ μπλοκάρουν τους απεργούς της ΕΑΣ που επιχειρούν να διαδηλώσουν στη ΔΕΘ έξω από τη Λάρισα, ενώ απαγορεύουν συγκέντρωση συμπαράστασης στη Θεσσαλονίκη η οποία τελικά γίνεται.

Οι μήνες που θα ακολουθήσουν θα είναι σκληροί για τους απολυμένους πλέον εργαζόμενους της ΕΑΣ: Ανταρτοπόλεμος στις γειτονιές της Αθήνας ενάντια στους ιδιώτες που πήραν τα λεωφορεία και άρχισαν να τα κυκλοφορούν στους δρόμους. Ανεργία, έλλειψη χρημάτων και αλλεπάλληλες δίκες, αλλά και φοβερή συμπαράσταση και απεργιακό ταμείο. Στη διάρκεια του 18μηνου αγώνα ασκήθηκαν διώξεις σε τουλάχιστον 200 απεργούς που καταδικάστηκαν με μεγάλες ποινές - με 8 τουλάχιστον από αυτούς να κλείνονται για μήνες στις φυλακές του Κορυδαλλού. Τριάντα τουλάχιστον απολυμένοι έχασαν τη ζωή τους, κάτω από το στρες και την πίεση που έφερε η ανεργία και το κυνηγητό της κυβέρνησης.

Ομως η κυβέρνηση Μητσοτάκη βγήκε περισσότερο εξαντλημένη. H ύστατη προσπάθεια να ιδιωτικοποιήσει τον ΟΤΕ το καλοκαίρι του ’93 την οδηγεί σε κρίση και κατάρρευση. Στις 14 Σεπτέμβρη με τις εκλογές προκηρυγμένες, οι ΕΑΣίτες αποφασίζουν στη γενική τους συνέλευση να επιστρέψουν στα αμαξοστάσια το ίδιο το βράδυ των εκλογών. Τελικά δύο μήνες αργότερα, στις 23 Δεκέμβρη ’93, μετά από 18 μήνες αγώνα, οι εργαζόμενοι επιστρέφουν πανηγυρικά στο αμαξοστάσιο στην Π. Ράλλη και με τις γροθιές ψηλά βγάζουν στους δρόμους τα πρώτα λεωφορεία.