Η μαζική έκρηξη θυμού ενάντια σε πολλές από τις κυβερνητικές πολιτικές κατάφερε μια σημαντική νίκη την πέμπτη μέρα του αγώνα. Η αστυνομία αποσύρθηκε από την Ταξίμ, την κεντρική πλατεία της Ιστανμπούλ όπου βρισκόταν και το επίκεντρο των κινητοποιήσεων, δίνοντας τη δυνατότητα σε δεκάδες χιλιάδες απλό κόσμο να καταλάβει την πλατεία και να τη μετατρέψει σε χώρο γιορτής.
Η έκρηξη και η κλίμακα των γεγονότων ήταν εντελώς αναπάντεχα, τόσο από πλευράς κυβέρνησης όσο και για τους ίδιους τους διαδηλωτές. Εδώ και πολλους μήνες, πολλά σημεία της πλατείας Ταξίμ και του γειτονικού πάρκου Γκεζί έμοιαζαν με εργοτάξιο, καθώς τα σχέδια της κυβέρνησης να αναμορφώσει την περιοχή και να μετατρέψει το πάρκο σε εμπορικό κέντρο προχωρούσαν χωρίς σταματημό. Οι προσπάθειες να οργανωθεί η αντίσταση απέναντι σε όλα αυτά δεν είχαν καταφέρει να απογειωθούν.
Την περασμένη βδομάδα, η αστυνομία εξαπέλυσε μια βάρβαρη επίθεση ενάντια σε μερικές δεκάδες ανθρώπους που είχαν κάνει καθιστική διαμαρτυρία στο πάρκο για να προστατεύσουν τα δέντρα που θα κόβονταν. Αυτή η επίθεση προκάλεσε τη διαδικασία που κορυφώθηκε το περασμένο Σάββατο, με την πρώτη μεγάλη ήττα της κυβέρνησης στα 11 χρόνια που το κόμμα AKP βρίσκεται στην εξουσία. Καθώς τα νέα της αστυνομικής επίθεσης γίνονταν γνωστά, οι διαδηλώσεις μετατράπηκαν από διαμαρτυρία για κάποια δέντρα σε ένα μαζικό κίνημα ενάντια στην αστυνομική βία.
Μετά την αρχική έκρηξη στην πλατεία, οι διαδηλώσεις απλώθηκαν στην υπόλοιπη Ιστανμπούλ και σε άλλες πόλεις, η αστυνομία επιτέθηκε σε μικρές και μεγάλες διαδηλώσεις, ενώ τα πλήθη απλώς αρνήθηκαν να κάνουν πίσω παρά τις αλλεπάλληλες ριπές με δακρυγόνα.
Αυθόρμητες διαδηλώσεις ξέσπασαν παντού καθώς ο κόσμος άρχισε να συγκεντρώνεται στους δρόμους μπροστά στα σπίτια του, χτυπώντας κατσαρόλες και τηγάνια, με σφυρίχτρες και συνθήματα που ζητάνε την παραίτηση του πρωθυπουργού. Περίοικοι και καταστηματάρχες έβγαιναν να βοηθήσουν όσους δέχονταν επίθεση από την αστυνομία, προσφέροντας καταφύγιο, τρόφιμα και χυμό λεμόνι κατά των δακρυγόνων.
Τελικά, ο κόσμος ήταν αυτός που κέρδισε με την ανακατάληψη της πλατείας Ταξίμ. Εδώ και τρεις μέρες, η Ταξίμ παραμένει χωρίς αστυνομία.
Καμιά πολιτική οργάνωση δεν είχε σχεδιάσει όλα αυτά τα γεγονότα. Υπήρχε μια σιωπηλή και υποβόσκουσα αντίσταση με τον κόσμο να έχει απαυδήσει όχι μόνο από τα σχέδια της κυβέρνησης για την πλατεία Ταξίμ τα οποία άρχισαν να γίνονται πράξη χωρίς να υπάρχει καμιά διαβούλευση με τους πολίτες, αλλά και για ευρύτερους λόγους. Ο κόσμος έχει απαυδήσει ενάντια σε όλο το εύρος των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, ενάντια στην ανεξέλεγκτη εξάπλωση των εμπορικών κέντρων, τη νομοθεσία του περασμένου μήνα με την οποία απαγορεύεται η πώληση αλκοόλ μετά τις 10μμ και τη συχνή βίαιη δράση της αστυνομίας ενάντια σε εντελώς ειρηνικές διαδηλώσεις.
Μαζική υποστήριξη
Χρειάζεται να κάνουμε μια προσεκτική παρατήρηση σε αυτό το σημείο: το αντικυβερνητικό ρεύμα που εκδηλώθηκε στην πλατεία και συγκίνησε εκατομμύρια κόσμο με κανένα τρόπο δεν κατευθύνεται ενάντια στον υποτιθέμενο “ισλαμισμό” της κυβέρνησης. Αν έκανε κάτι τέτοιο, δεν θα είχε καμιά πιθανότητα να κερδίσει μαζική υποστήριξη. Ακριβώς επειδή δεν έχει τέτοιο χαρακτήρα, υπήρξαν διαδηλώσεις σε πολλές γειτονιές που έχουν έντονα φιλοκυβερνητική σύνθεση.
Όλα τα πολιτικά ρεύματα και δυνάμεις της χώρας παρενέβησαν και πήραν μέρος στις κινητοποιήσεις. Μέχρι τη στιγμή της νίκης, υπήρχαν ελάχιστα κομματικά πανό και σημαίες στην πλατεία. Υπήρχε ενότητα και αλληλεγγύη, με Τούρκους και Κούρδους, μουσουλμάνους και άθεους, γκέι και στρέιτ, να στέκονται πλάι πλάι απέναντι στην αστυνομία.
Μετά τη διασφάλιση της νίκης και αφού οι απλοί άνθρωποι άρχισαν να επιστρέφουν στα σπίτια και στις δουλειές τους, πιο άσχημες δυνάμεις άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους.
Άνθρωποι που κρατούσαν τουρκικές σημαίες, τραγουδούσαν τον εθνικό ύμνο και φώναζαν “Είμαστε στρατιώτες του Ατατούρκ” μπήκαν στην πλατεία και άρχισαν να συγκρούονται με την αστυνομία σε άλλα σημεία της πόλης. Πολλοί από αυτούς θα ήθελαν ξεκάθαρα να προκαλέσουν την επέμβαση του στρατού, να ανατρέψει την εκλεγμένη κυβέρνηση και να προχωρήσει σε ισλαμοφοβικούς διωγμούς σε όλη τη χώρα.
Αυτοί οι εθνικιστές είναι ενάντια στην ειρήνη με τους Κούρδους, ενάντια στο δικαίωμα των γυναικών να φορούν μαντίλα και ενάντια στην επίσημη αναγνώριση της γενοκτονίας του 1915 κατά των Αρμενίων. Η δράση τους απειλεί το κίνημα με διάσπαση και αποδυνάμωση, μιας και μέσα σε αυτό το κίνημα συμμετέχουν Κούρδοι, γυναίκες με μαντίλα και Αρμένιοι.
Οι εθνικιστές δεν έχουν καταφέρει να ελέγξουν το μαζικό κίνημα, αλλά χρειάζεται να τους κάνουμε να σωπάσουν για να δυναμώσει το κίνημα.
Η αντίσταση στο πάρκο Γκεζί είναι η πρώτη μεγάλη ήττα της κυβέρνησης του AKP. Η κυβέρνηση υποτίμησε το θυμό και την αποφασιστικότητα του κόσμου, και τώρα πληρώνει το τίμημα.
Αν το κίνημα κρατήσει αυτό τον συμμετοχικό χαρακτήρα με χαρακτηριστικά συνολίκευσης όπως αυτά που φάνηκαν στο πάρκο και σε άλλα σημεία, αν μπορέσει να κερδίσει στη μεριά του τμήματα της βάσης του AKP, αν συνεχίσει να αντιστέκεται χωρίς φόβο, η κυβέρνηση θα υποστεί κι άλλες ήττες.
Είναι ξεκάθαρο ότι το μαζικό κίνημα έχει επηρεάσει αλλά και έχει βγάλει στο δρόμο κάποιους από τους ψηφοφόρους του AKP. Αυτό μπορεί να γίνει η αρχή του τέλους για την κυβέρνηση.
Το Επαναστατικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (DSIP) παίρνει μέρος στην αντίσταση από την πρώτη στιγμή. Οι σύντροφοί μας αποτελούν κομμάτι των διαδηλωτών στην πλατεία Ταξίμ και αλλού
Το ξεκίνημα της ειρηνευτικής διαδικασίας με τους Κούρδoυς στην αρχή της χρονιάς ήταν ένα σημείο καμπής για τον αγώνα. Τώρα, η αντίσταση στο πάρκο Γκεζί σηματοδοτεί την αρχή μιας νέας περιόδου αγώνα για την ελευθερία.
Ρόνι Μαργκόλις
Χιλιάδες κόσμος, οι περισσότεροι φοιτητές, βρίσκονται στην κατάληψη του πάρκου Γκεζί. Τα σύννεφα δακρυγόνων που έρχονται από την περιοχή Μπεσίκτας πολλές φορές ενοχλούν άσχημα τον κόσμο. Όλοι είναι θυμωμένοι με τα αστυνομικά ελικόπτερα που πηγαινοέρχονται πάνω από το πάρκο. Οι περισσότεροι δεν είναι μέλη κάποιας πολιτικής ομάδας ή οργάνωσης.
Ρατσιστικές οργανώσεις όπως η Ένωση Τουρκικής Νεολαίας (TGB) προσπαθούν να μαζέψουν νέο κόσμο στα πανό τους φωνάζοντας συνθήματα όπως “Είμαστε οι στρατιώτες του Μουσταφά Κεμάλ (Ατατούρκ)”, αλλά οργανώσεις όπως το Επαναστατικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα απαντάνε με συνθήματα “Δεν θα σκοτώσουμε, δεν θα σκοτωθούμε, δεν είμαστε στρατιώτες κανενός”, ενάντια στο στρατιωτικό πραξικόπημα που εύχονται οι τύποι του TGB.
Ένα από τα πιο δημοφιλή συνθήματα στο πάρκο είναι το “Ταγίπ ιστιφά”, δηλαδή “Ταγίπ (Ερντογάν) παραιτήσου”. Αυτό το συνθημα κάποιες φορές μπερδεύεται με την προπαγάνδα των εθνικιστών που θέλουν να ρίξουν την κυβέρνηση με στρατιωτικό πραξικόπημα και να φέρουν μια κυβέρνηση CHP – MHP (Το CHP είναι το παραδοσιακό κεμαλικό κόμμα και το MHP οι φασίστες). Η αντίσταση στο πάρκο Γκεζί δεν έχει ηγεσία και ο κόσμος εκφράζει τις απόψεις του μέσα σε ένα δημοκρατικό περιβάλλον. Από τη μεριά μας θέλουμε να μετατρέψουμε την κατάληψη του πάρκου σε έναν ανοιχτό χώρο με συναυλίες και φόρουμ όπου θα εκφράζονται τα τέσσερα βασικά αιτήματα του κινήματος.
Αύριο (Τετάρτη), θα στήσουμε ένα “χώρο ειρήνης” στο πάρκο Γκεζί. Εκεί θα προσπαθήσουμε να ενώσουμε τον κόσμο που είναι ενάντια στον εθνικισμό, την ομοφοβία, το σεξισμό, την ισλαμοφοβία και το μίσος για Κούρδους και Αρμένιους. Θα το μετατρέψουμε σε ένα χώρο που θα απαιτεί λευτεριά για τον κουρδικό λαό και θα υποστηρίζει τη συνέχιση της ειρηνευτικής διαδικασίας.
Βολκάν Ακγιλντιρίμ