Μνημείο ταξικής αναλγησίας απέναντι στους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους και τους φτωχούς είναι το πολυνομοσχέδιο που φέρνει στην ολομέλεια της Βουλής αυτή τη βδομάδα η κυβέρνηση.
Το νομοσχέδιο είναι κατ' αρχήν κυριολεκτικά ένα μαμούθ: έχει συνολικά 109 άρθρα που περιλαμβάνουν τον νέο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, διατάξεις για τις απολύσεις στο δημόσιο, άρθρα για την επιτήρηση των προϋπολογισμών των δήμων, ρυθμίσεις για τον κατώτατο μισθό, παραγράφους που απαλλάσσουν το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (το ταμείο που διαχειρίζεται τα 50 δις της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών) προκαταβολικά από κάθε ποινική ή αστική ευθύνη, προτάσεις για την κάλυψη της μαύρης τρύπας του ΕΟΠΥΥ και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς. Ανάμεσα στα άλλα, το αρχικό κείμενο που έφερε η κυβέρνηση στη Βουλή περιλάμβανε και μια τροπολογία του Αβραμόπουλου με την οποία θα αποκτούσε πρόσβαση στο πρωθυπουργικό αεροσκάφος (εκτός από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, τον πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον υπουργό Εξωτερικών) και ο υπουργός Άμυνας. Ο Αβραμόπουλος δηλαδή. Μέχρι και ο Βενιζέλος αναγκάστηκε να δηλώσει ότι η τροπολογία αυτή είναι "άσχετη" με το νομοσχέδιο αυτό.
Το πολυνομοσχέδιο προβλέπει άμεσα χιλιάδες απολύσεις στο δημόσιο τομέα. Οι ειδικότητες του σχολικού φύλακα και του δημοτικού αστυνομικού καταργούνται και μέσα σε μια νύχτα σχεδόν έξι χιλιάδες εργαζόμενοι (2200 σχολικοί φύλακες και 3500 δημοτικοί αστυνομικοί) θα οδηγηθούν στη διαθεσιμότητα και από εκεί στην ανεργία. Ακολουθούν οδηγοί και τεχνικοί αυτοκινήτων, καθαρίστριες σχολείων, καθηγητές μέσης εκπαίδευσης, νοσηλευτές και γιατροί. Και η συνέχεια έπεται: οι κυβερνήσεις θα έχουν από εδώ και πέρα το δικαίωμα να καταργούν δημόσιες θέσεις με μια απλή υπουργική απόφαση. Οι υπάλληλοι των καταργουμένων θέσεων θα οδηγούνται αυτόματα στη διαθεσιμότητα.
Υποσχέσεις
Ο μέγιστος χρόνος στον οποίο ένας υπάλληλος μπορεί να παραμείνει σε καθεστώς διαθεσιμότητας μειώνεται με το πολυνομοσχέδιο από τους 12 στους 8 μήνες. Η κυβέρνηση, για να περιορίσει τις αντιδράσεις, μοιράζει δεξιά αριστερά υποσχέσεις για μετάταξη σε άλλες υπηρεσίες -πχ από την δημοτική αστυνομία στην ΕΛΑΣ.
Το ίδιο το νομοσχέδιο, όμως, βάζει αυστηρά κριτήρια για το ποιος θα μείνει και ποιος θα φύγει. "Η επιλογή των υπαλλήλων που τίθενται σε διαθεσιμότητα", γράφει η Ελευθεροτυπία, "διενεργείται μετά από αποτίμηση και μοριοδότηση των τυπικών και ουσιαστικών προσόντων τους... Θα συνεκτιμηθεί... και η εργασιακή φυσιογνωμία του υπαλλήλου... Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στον τρόπο εισαγωγής. Αυξημένη μοριοδότηση λαμβάνουν όσοι έχουν εισαχθεί μετά από διαγωνισμό...".
Στην πραγματικότητα ελάχιστοι μόνο υπάλληλοι θα μεταταγούν. Απολύσεις θέλει η Τρόικα, όχι αξιολόγηση. Με τα "κριτήρια" το νομοσχέδιο προσπαθεί να υφάνει ένα κόσκινο τόσο πυκνό που στην ουσία δεν θα αφήνει ούτε ένα κουνούπι να περάσει. Και ταυτόχρονα να απομονώσει τους υπαλλήλους που απολύονται, περιλούζοντάς τους με έναν οχετό από λάσπη.
"Όλοι οι υπάλληλοι που θα τεθούν σε διαθεσιμότητα", γράφει η Καθημερινή, "θα αξιολογηθούν, ενώ θα ελεγχθεί εκ νέου η γνησιότητα των δικαιολογητικών βάσει των οποίων προσελήφθησαν". Τα μέλη του ΔΣ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (στελέχη που έχουν προσληφθεί πρόσφατα από τον Στουρνάρα με αμοιβές της τάξης των 15.000 Ευρώ το μήνα) είναι, με το νόμο, προκαταβολικά αθώοι για κάθε πράξη που θα τελέσουν στο μέλλον. Οι απολυμένοι υπάλληλοι του δημοσίου είναι προκαταβολικά ύποπτοι (για να μην πούμε ένοχοι) όχι μόνο για παράνομη πρόσληψη «με μέσο» αλλά και για «πλαστογραφία» των δικαιολογητικών τους.
Εξίσου προκλητικός για τους εργαζόμενους και τους φτωχούς είναι και ο νέος Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος που περιλαμβάνεται στο πολυνομοσχέδιο.
Κλίμακες
Οι φορολογικές κλίμακες για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους μειώνονται σε τρεις. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες (που στην πλειοψηφία τους είναι απλά εργαζόμενοι με μπλοκάκι) σε δυο. Στην ουσία αυτό σημαίνει ότι η καθαρίστρια του σχολείου και ο μεγαλογιατρός φορολογούνται πια με τον ίδιο συντελεστή -ένα πάγιο όραμα του νεοφιλελευθερισμού.
Εκπτώσεις από τον φόρο για ανήλικα παιδιά, προστατευόμενα μέλη, ενοίκια κλπ καταργούνται ολοκληρωτικά. Το αφορολόγητο όριο καταργείται και αυτό και αντικαθίσταται από μια έκπτωση φόρου, έως 2.100 Ευρώ, για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους και μόνο.
Όλα αυτά μεταφράζονται σε μια νέα καταιγίδα φόρων -για τους φτωχούς φυσικά. Με τον κατώτατο συντελεστή στο 22% και την έκπτωση φόρου στα 2100 Ευρώ η «φορολογική βάση» απλώνεται σε εκατοντάδες χιλιάδες χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους που μέχρι τώρα απαλλάσσονταν από την φορολογία εισοδήματος.
Γιατί για τους επιχειρηματίες, τους τζογαδόρους του χρηματιστηρίου, τους εισοδηματίες και τους κάθε λογής σπεκουλαδόρους το πολυνομοσχέδιο φέρνει μόνο δώρα.
Ο κώδικας που η κυβέρνηση είχε καταθέσει για «διαβούλευση» προέβλεπε αυτόνομη φορολόγηση των κερδών από το χρηματιστήριο με συντελεστή 20% -δηλαδή δυο μονάδες κάτω από τον βασικό συντελεστή για τα εισοδήματα από μισθούς. Το πολυνομοσχέδιο την κατάργησε ολοκληρωτικά. Τα εισοδήματα από «μερίσματα» -τα εισοδήματα των μεγαλομετόχων δηλαδή, φορολογούντο με συντελεστή 25%. Τώρα τον κατεβάζουν 60% κάτω, στο 10%. Τα κέρδη από την πώληση ολόκληρης της επιχείρησης (μια συνηθισμένη πρακτική στην χρεοκοπημένη Ελλάδα των μνημονίων) φορολογούνται με τον «υπέρογκο» συντελεστή του 15%.
Στο πολυνομοσχέδιο περιλαμβάνονται και μια σειρά από διατάξεις για τον καθορισμό «κατώτατου μισθού» -από το 2017 και μετά φυσικά, που (υποτίθεται ότι) θα βγούμε από τα μνημόνια. Το πρόβλημα, όμως, δεν είναι απλά και μόνο ο ετεροχρονισμός: το ύψος του κατώτατου μισθού γράφει το νομοσχέδιο θα καθορίζεται «...λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και τις προοπτικές της για ανάπτυξη από την άποψη της παραγωγικότητας, των τιμών και της ανταγωνιστικότητας, της απασχόλησης, του ποσοστού της ανεργίας, των εισοδημάτων και μισθών». Θα καθορίζεται, δηλαδή, με βάση τις προτεραιότητες των «από πάνω» και όχι με βάση τις ανάγκες των εργαζομένων ή ακόμα και το κατώτατο όριο διαβίωσης. Η λεγόμενη «ανάπτυξη» έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από την ίδια την επιβίωση.
Οι “πιστωτές μας” ζητάνε “έργα” και η κυβέρνηση μετράει κουκιά
Το απόγευμα της Δευτέρας 15/7 το πολυνομοσχέδιο πέρασε "επί της αρχής" από την Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής -με τις ψήφους της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ. Την Τρίτη η κυβέρνηση το κατάθεσε στην ολομέλεια για να ψηφιστεί με την συνήθη διαδικασία του "κατεπείγοντος". Όχι ότι δεν είναι επείγον: την Πέμπτη έρχεται ο Σόιμπλε και ο Σαμαράς δεν μπορεί να τον υποδεχτεί με άδεια χέρια. Μέχρι την Τετάρτη θα πρέπει να έχει γίνει το πολυνομοσχέδιο νόμος του κράτους.
Η κυβέρνηση βρίσκεται κάτω από εξαιρετική πίεση. Τα έσοδα του δημοσίου "υστερούν" -η μαύρη τρύπα των δημόσιων ταμείων ξεπερνάει το ενάμισι δισεκατομμύριο αυτή τη στιγμή. Και τα πράγματα θα γίνουν πολύ χειρότερα μέσα στις επόμενες βδομάδες: μέχρι το τέλος του χρόνου η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει εισπράξει, σύμφωνα με τους προϋπολογισμούς του μνημονίου, 7 δισεκατομμύρια από φόρους. Η λίστα και μόνο των ονομάτων των φόρων προκαλεί ζαλάδα: Φόρος Εισοδήματος, Φόρος Ακίνητης Περιουσίας 2011, Φόρος Ακίνητης Περιουσίας 2012, Ειδικό Τέλος Ακινήτων (το διαβόητο χαράτσι που εισπράττεται μέσω της ΔΕΗ), Τέλος Επιτηδεύματος, Τέλη Κυκλοφορίας, Εισφορά Αλληλεγγύης, Φόρος Πολυτελείας. "Από τον τρέχοντα μήνα μέχρι το τέλος του έτους", γράφει η Καθημερινή, "η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΓΠΣ) θα στέλνει σωρηδόν εκκαθαριστικά σημειώματα στους φορολογούμενους".
Κανένας νοήμων άνθρωπος δεν πιστεύει, ότι η κυβέρνηση θα καταφέρει να εισπράξει πραγματικά αυτά τα 7 δις -για τον πολύ απλό λόγο ότι ο κόσμος δεν έχει λεφτά για να τα πληρώσει. Το μόνο που θα καταφέρει ο Στουρνάρας με τον καταιγισμό των εκκαθαριστικών θα είναι να κάνει τις μαύρες τρύπες να φαίνονται αυτό που πραγματικά είναι: ένα βαρέλι δίχως πάτο.
Χωρίς τη δόση από την Τρόικα η κυβέρνηση είναι χρεοκοπημένη. Για να βάλουν την υπογραφή τους, όμως, οι "πιστωτές μας" για την εκταμίευση ζητάνε "έργα". "Το Euroworking Group", γράφει η Καθημερινή, "αναμένεται να συνεδριάσει μετά την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου για να δώσει το πράσινο φως στην διάθεση των 4 δις ευρώ προς την Ελλάδα. Το εκτελεστικό συμβούλιο του ΔΝΤ έχει σχεδιαστεί να συνεδριάσει στις 29 Ιουλίου για να εγκρίνει την διάθεση του 1,8 δις ευρώ και σύμφωνα με πληροφορίες προαπαιτούμενο είναι όχι απλώς να έχει ψηφιστεί το πολυνομοσχέδιο, αλλά να έχει υλοποιηθεί και η πρώτη φάση του προγράμματος διαθεσιμότητας".
Η κυβέρνηση ψάχνει εδώ και μέρες να εξασφαλίσει ότι δεν θα έχει διαρροές ώστε να μπορέσει -με κάποιες μικρές τροποποιήσεις κατά πάσα πιθανότητα- να καταφέρει να περάσει την Τετάρτη το πολυνομοσχέδιο από την Βουλή. Αλλά αυτό δεν αρκεί: η προηγούμενη (η τρικομματική) κυβέρνηση είχε υποσχεθεί 12.500 απολύσεις από το δημόσιο μέχρι τον Ιούνη. Αντί να πάνε "σπίτι τους" οι υπάλληλοι, όμως, πήγε ο Μανιτάκης, ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης. "Μέχρι σήμερα", παραπονιόταν ο Μητσοτάκης, ο διάδοχός του, στους Τροϊκανούς, "ούτε ένα υπάλληλος δεν έχει βγει σε διαθεσιμότητα". Ο Μητσοτάκης ζήτησε παράταση, τρεις μήνες. Η Τρόικα του την έδωσε, μέχρι τα τέλη Σεπτέμβρη.
Ποιος ακριβώς θα έχει απολυθεί μέχρι τότε, αυτό θα το δούμε. Κύρια, όμως, θα το παλέψουμε.