Αυτό που τρομοκράτησε αξιολογητές και επενδυτές δεν ήταν κάποια ξαφνική επιδείνωση των οικονομικών δεικτών της Ισπανίας. Ούτε αποκάλυψε ξαφνικά ο υπουργός Οικονομικών κάποια από τα τερτίπια με τα οποία μασκάρευε τα χρέη και τα ελλείμματα του δημοσίου ο προκάτοχός του. Η ισπανική οικονομία είναι γνωστό εδώ και πολύ καιρό ότι βρίσκεται σε βαθειά κρίση -η Ισπανία είναι ένα από τα τέσσερα PIGS. Το έλλειμμα βρίσκεται στα επίπεδα του 11% του ΑΕΠ, το τραπεζικό σύστημα είναι στο χείλος του γκρεμού και οι δημοπρασίες για τα νέα κρατικά ομόλογα προσελκύουν όλο και λιγότερους «επενδυτές». Για να καθησυχάσει τις αγορές (σας θυμίζει τίποτα;) η «σοσιαλιστική» κυβέρνηση του Θαπατέρο ψήφισε την περασμένη βδομάδα ένα σκληρό πακέτο περικοπών. Αντί για την ηρεμία, όμως, το πακέτο έφερε την θύελλα.
Αυτό που έσπρωξε την Fitch στην υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ισπανίας ήταν ο φόβος της ότι η κυβέρνηση δεν θα καταφέρει τελικά να εφαρμόσει τις περικοπές που προγραμματίζει. Στη Βουλή, ο Θαπατέρο κατάφερε να κερδίσει την κρίσιμη ψηφοφορία με διαφορά μόνο μιας ψήφου. Αλλά το πιο επικίνδυνο για την κυβέρνηση και τους τραπεζίτες είναι αυτό που συμβαίνει έξω από τη Βουλή: οι δημόσιοι υπάλληλοι κατεβαίνουν σε απεργία στις 8 Ιούνη και πολλά συνδικάτα του ιδιωτικού τομέα ετοιμάζονται να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους. Πολλοί φοβούνται ότι, αντί για την οικονομική σταθεροποίηση, το πακέτο περικοπών απειλεί να πυροδοτήσει την πολιτική κρίση.
Η ανεργία βρίσκεται επίσημα πάνω από το 20% στην Ισπανία και το πρόγραμμα περικοπών που ψήφισε η κυβέρνηση θα κάνει, δίχως αμφιβολία, την κατάσταση ακόμα χειρότερη. Αλλά η οργή δεν βράζει μόνο στην Ισπανία. Σε ολόκληρη την Ευρώπη, από τη Γερμανία και την Βρετανία μέχρι την Πορτογαλία και την Ιταλία, οι κυβερνήσεις έχουν ανακοινώσει δραστικά πακέτα περικοπών «για την διάσωση της οικονομίας».
Παντού, αυτό που εισπράττουν είναι η «ελληνική ασθένεια»: εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές -η επίσημη ανακοίνωση των ΜΜΕ έκανε λόγο για 300.000- βάδισαν στους δρόμους της Πορτογαλίας.
Στην Γαλλία τα αεροδρόμια και οι σιδηροδρομικοί σταθμοί παρέλυσαν την περασμένη Πέμπτη από την απεργία που είχαν κηρύξει τα συνδικάτα ενάντια στις μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό. Απεργίες έχουν προγραμματίσει τα συνδικάτα για τις αρχές του Ιούνη και στη Ρουμανία, όπου η κυβέρνηση εφαρμόζει ένα «πρόγραμμα σταθεροποίησης» σχεδιασμένο από το ΔΝΤ και στην Ιταλία.
Νέα τροπή
Η κρίση που ήρθε στην επιφάνεια με δραματικό τρόπο τον Σεπτέμβρη του 2008 με την κατάρρευση της τράπεζας Λήμαν Μπράδερς έχει πάρει τους τελευταίους μήνες νέα τροπή, απειλώντας να βυθίσει στο χάος τώρα, όχι μια μεγάλη τράπεζα, αλλά ολόκληρες εθνικές οικονομίες -και μάλιστα όχι σε κάποια απομακρυσμένη γωνιά του «Γ´ Κόσμου» αλλά μέσα στην ίδια την Ευρωζώνη. Οι ηγέτες του πλανήτη βρίσκονται κυριολεκτικά σε απόγνωση: ο κίνδυνος της χρεωκοπίας τους αναγκάζει να παίρνουν ολοένα και νέα μέτρα διάσωσης -σαν το πακέτο των 750 δισεκατομμυρίων Ευρώ που αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνεργασία με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο πριν από δυο βδομάδες.
Ταυτόχρονα, όμως, αυτή η παρατεταμένη νομισματική χαλάρωση -με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να τυπώνει συνεχώς χρήμα και να το διοχετεύει με φτηνά επιτόκια στις αγορές- απειλεί και να δημιουργήσει νέες φούσκες και να υπονομεύσει θανάσιμα το Ευρώ. Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα, δηλαδή. Το αποτέλεσμα είναι ένα διαρκές ζιγκ-ζαγκ που αντί να σταθεροποιήσει την κατάσταση ανατροφοδοτεί συνεχώς την αστάθεια: τη μία μέρα η ΕΚΤ ανακοινώνει νέα έκτακτα μέτρα -την παράταση, για παράδειγμα, της περιόδου αποδοχής κρατικών τίτλων σαν εγγύηση για νέα δάνεια προς τις εμπορικές τράπεζες ακόμα και αν αυτοί οι τίτλοι έχουν αξιολογηθεί σαν «σκουπίδια» από την Fitch και τις αδελφές της (όπως έχει γίνει με την ελληνική περίπτωση)- και την επόμενη ακριβώς αρχίζει να μιλάει ξανά για «στρατηγικές εξόδου» και την ανάγκη περιορισμού της υπερβάλλουσας ρευστότητας. Στο μεταξύ, κάθε μέρα που περνάει, η κατάσταση θυμίζει ολοένα και περισσότερο την περίοδο της Μεγάλης Ύφεσης της δεκαετίας του 1930.
Αυτή την καταστροφική πορεία πρέπει να την σταματήσουμε. Η ελπίδα βρίσκεται στους αγώνες μας -αλλά για να μπορέσουν να εξαπλωθούν και να νικήσουν αυτοί οι αγώνες χρειάζονται απαντήσεις, ιδέες και μια ξεκάθαρη πολιτική προοπτική. Τα ερωτήματα είναι πολλά: Ποιός φταίει για την κρίση; Ποιός φταίει για τα ελλείμματα και το χρέος; Είναι η ΕΕ και το ΔΝΤ μονόδρομος, όπως λέει ο Παπανδρέου; Είναι το σύνθημα «ούτε ένα Ευρώ για τους τραπεζίτες-κερδοσκόπους» ρεαλιστικό; ´Η μήπως, αν σταματήσει το δημόσιο να «εξυπηρετεί» τα δάνειά του «δεν θα έχουμε λεφτά να πληρώσουμε μισθούς και συντάξεις» -όπως έλεγε ο Παπακωνσταντίνου για να μας πείσει ότι οι θυσίες του «προγράμματος σταθεροποίησης» είναι αναγκαίες;
Η Εργατική Αλληλεγγύη οργανώνει μια σειρά από εκδηλώσεις και συζητήσεις σε όλη την Ελλάδα με κέντρο την οικονομική κρίση και τίτλο «Μπορεί να γίνει στάση πληρωμών του χρέους;».
Μπορεί να γίνει στάση πληρωμών του χρέους;
ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ
ΠΕΜΠΤΗ 3/6 Πάρκο Γεωργιάδη 6μμ
Ομιλητής: Σωτήρης Κοντογιάννης, εφημερίδα Εργατική Αλληλεγγύη
ΠΕΙΡΑΙΑΣ
ΤΕΤΑΡΤΗ 9/6 Βιοτεχνικό Επιμελητήριο (Καραΐσκου 111) 7.30μμ
Ομιλητές: Θανάσης Διαβολάκης, οικονομολόγος, Δ.Σ. ΟΙΕΛΕ, Δημήτρης Καλπίδης, Ανεξάρτητη Συνδικαλιστική Κίνηση Δήμου Κορυδαλλού, Όλγα Κοσμοπούλου, Κρατικό Νίκαιας, Ε.Γ. ΟΕΝΓΕ, Κώστας Σαρρής, οικονομικός συντάκτης Ημερησία, Financial Crimes
ΓΙΑΝΝΕΝΑ
ΤΕΤΑΡΤΗ 9/6 Εργατικό Κέντρο 7μμ
Ομιλητής: Νίκος Ηλίας, Σωματείο Μετάλλου,αντιπρόσωπος στο Εργατικό Κέντρο Ιωαννίνων, Λέανδρος Μπόλαρης, δημοσιογράφος Εργατική Αλληλεγγύη
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 11/6
Εργατικό Κέντρο 7μμ
Ομιλητής: Κώστας Πίττας, συνδικαλιστής ΕΜΔΥΔΑΣ, ΣΕΚ
ΛΑΜΙΑ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 11/6 Αίθουσα ΤΕΕ (πλατεία Ελευθερίας) 7μμ
Ομιλητής: Τάσος Αναστασιάδης, Επιτροπη Αλληλεγγύης Συνδικάτων και Συνδικαλιστών, ΣΕΚ
ΚΟΜΟΤΗΝΗ
ΣΑΒΒΑΤΟ 12/6 Παλιά Νομική 7μμ
Ομιλητής: Κώστας Πίττας, συνδικαλιστής ΕΜΔΥΔΑΣ, ΣΕΚ
ΡΕΘΥΜΝΟ
ΣΑΒΒΑΤΟ 12/6
Δημοτικός Κήπος 5.30μμ
Ομιλητής: Σεραφείμ Ρίζος, μέλος ΔΣ Συλλόγου Δασκάλων Χανίων
ΞΑΝΘΗ
ΚΥΡΙΑΚΗ 13/6 Εργατικό Κέντρο 7μμ
Ομιλητής: Κώστας Πίττας, συνδικαλιστής ΕΜΔΥΔΑΣ, ΣΕΚ
ΑΘΗΝΑ - ΚΕΝΤΡΟ
ΔΕΥΤΕΡΑ 14/6
Δημοτική Αγορά Κυψέλης 7.30μμ (πεζόδρομος Φωκιώνος Νέγρη)
Ομιλητές: Θοδωρής Βουρεκάς, πρόεδρος Α´ ΕΛΜΕ Αθήνας, Πάνος Γκαργκάνας, εφημερίδα Εργατική Αλληλεγγύη, Σταμάτης Λαγός, μέλος Δ.Σ. ΠΟΣ, Μωυσής Λίτσης, δημοσιογράφος Ελευθεροτυπία, Financial Crimes
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ 16/6 Εργατικό Κέντρο 7μμ
Ομιλητές: Γιώργος Γρόλλιος, πανεπιστημιακός, Δέσποινα Χαραλαμπίδου, μέλος Δ.Σ. Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, Σπύρος Μαρκέτος, πανεπιστημιακός, Πάνος Γκαργκάνας, εφημερίδα Εργατική Αλληλεγγύη
ΒΥΡΩΝΑΣ
ΤΕΤΑΡΤΗ 16/6 Ταπητουργείο 7.30μμ
Ομιλητές: Φλώρα Παπαδέδε, συνδικαλίστρια ΔΕΗ, Μάκης Καβουριάρης, πανεπιστημιακός, Ευτύχης Μπιτσάκης, πανεπιστημιακός, Μαρία Στύλλου, περιοδικό Σοσιαλισμός από τα Κάτω
ΚΟΡΙΝΘΟΣ
ΠΕΜΠΤΗ 17/6 Εργατικό Κέντρο 7μμ
Ομιλητές: Ηλίας Σάκουλας, εκπαιδευτικός, Πέτρος Κωνσταντίνου, ΣΕΚ
ΠΑΤΡΑ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 18/6
Εργατικό Κέντρο 6.30μμ
Ομιλητές: Παναγιώτης Σχίζας, μέλος ΔΣ Συλλόγου εργαζομένων Περιφέρειας Αχαΐας, Άρης Καζάνης, εκπαιδευτικός, Γιάννης Σηφακάκης, ΣΕΚ
ΙΛΙΟΝ
ΔΕΥΤΕΡΑ 21/6
Δημαρχείο Ιλίου 7.30μμ
Ομιλητές: Παντελής Βαϊνάς, πρόεδρος Συλλόγου Δασκάλων Αιγάλεω, Κώστας Σαρρής, οικονομικός συντάκτης Ημερησία, Financial Crimes, Κώστας Συλαϊδής, μέλος ΔΣ Σωματείου Ιντρακόμ
ΝΕΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟ
ΔΕΥΤΕΡΑ 21/6
Πολιτιστικό Πολύκεντρο 7μμ
Σπύρος Κότσιας, πρώην πρόεδρος ΠΟΣ, Αλέκος Βερναρδάκης, Κομμουνιστική Ανανέωση, Σωτήρης Κοντογιάννης, εφημερίδα Εργατική Αλληλεγγύη
ΖΑΚΥΝΘΟΣ
ΣΑΒΒΑΤΟ 26/6
Αμφιθέατρο ΤΕΙ 6.30μμ