“Μεσοπρόθεσμο”: Το Μνημόνιο 2015-2018

Τυπικά έχει δίκιο: το μεσοπρόθεσμο δεν είναι παρά ένας χάρτης, μια προσπάθεια αποτύπωσης των "προβλέψεων" των οικονομικών επιτελείων της κυβέρνησης και της Τρόικας για την πορεία των οικονομικών μεγεθών την επόμενη τετραετία. Όπως έγραφε στο κείμενο που παρουσίασε ο ίδιος ο Χρήστος Σταϊκούρας, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, "στοχεύει στην απεικόνιση της δημοσιονομικής στρατηγικής της κυβέρνησης, σε τετραετή ορίζοντα".

Τι σημαίνει αυτό; Το μεσοπρόθεσμο προβλέπει, για παράδειγμα, έσοδα 3,2 δις από αποκρατικοποιήσεις το 2016 -κύρια από την πώληση μετοχών της ΔΕΗ. Αλλά δεν περιλαμβάνει κάποια απόφαση ή κάποιο νόμο για την ίδια την πώληση της ΔΕΗ. Απλά καταγράφει τις προβλέψεις από τις συνέπειες της αποκρατικοποίησής της.

Aιματηρές "θυσίες"

Πίσω απ' αυτό το φτηνό παιχνίδι με τις λέξεις κρύβεται στην πραγματικότητα μια νέα επίθεση σε βάρος των εργατών, των συνταξιούχων και των φτωχών, κρύβεται μια ολόκληρη σειρά από αιματηρές "θυσίες" στο βωμό της "βιωσιμότητας του χρέους".

Το πρώτο πράγμα που προβλέπει το νέο μεσοπρόθεσμο είναι η επίτευξη ολοένα και μεγαλύτερων "πρωτογενών πλεονασμάτων" μέσα στην τετραετία που μας έρχεται: 4.2 δις το 2014 που θα γίνουν 4.7 δις το 2015, 6.9 δις το 2016, 9.4 δις το 2017 και 11.6 δις το 2018. Αυτά τα δισεκατομμύρια θα "εξοικονομηθούν" από τρεις πηγές: τη μείωση των δημοσίων εξόδων, με πρώτα και κύρια θύματα τις δαπάνες των υπουργείων Εργασίας και Παιδείας, την αύξηση των εσόδων μέσα από την εκτόξευση σε νέα ύψη της φορολογίας και τις αποκρατικοποιήσεις.

"Οι πρωτογενείς δαπάνες", γράφει Το Βήμα, "προβλέπεται να διαμορφωθούν σε 42,6 δις ευρώ το 2014 και να περιορίζονται στη συνέχεια, σε 41,4 δις ευρώ το 2015, σε 41,2 δις ευρώ το 2016, σε 41,2 δις ευρώ το 2017 και σε 40,9 δις ευρώ το 2018".

Πως θα επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι; με το πάγωμα των μισθών για μια πενταετία από τη μια και με την μείωση του αριθμού των εργαζομένων στο δημόσιο -μέσα από τις διαθεσιμότητες, τις απολύσεις και τις μη αναπληρούμενες αποχωρήσεις (λόγω συνταξιοδότησης κλπ) από την άλλη. "Το Μεσοπρόθεσμο", συνεχίζει Το Βήμα, "προβλέπει για την περίοδο 2015- 2018 να γίνουν 51.500 νέες προσλήψεις και 73.500 αποχωρήσεις στον δημόσιο τομέα".

Το μεσοπρόθεσμο προβλέπει ένα ακόμα νέο "κούρεμα" στις συντάξεις. Και πάλι δεν επιβάλλει, ούτε προδιαγράφει κάποια νέα μέτρα: απλά σκιαγραφεί τους στόχους που θα κάνουν αυτά τα νέα μέτρα απαραίτητα. "Στο Μεσοπρόθεσμο", γράφει και πάλι το "έγκυρο" Βήμα του Γιάννη Πρετεντέρη, "ποσοτικοποιείται για πρώτη φορά η επίδραση του μέτρου της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος και του συντελεστή βιωσιμότητας στα ταμεία επικουρικής". Φανταστικές λέξεις, "ποσοτικοποίηση της επίδρασης του μέτρου ρήτρα", που μεταφράζονται στην πράξη σε ένα απλό νούμερο: μισό δισεκατομμύριο. Περικοπή της δαπάνης για επικουρικές συντάξεις (που θα επιτευχθεί μέσα από την μείωση και των συντάξεων και των δικαιούχων σύνταξης) κατά 500 εκατομμύρια ευρώ.

Η εισηγητική έκθεση του Σταϊκούρα κάνει λόγο για "μικρές αλλά σημαντικές μειώσεις φορολογικών επιβαρύνσεων" -που θα πολλαπλασιαστούν, υποτίθεται, μέσα στα επόμενα χρόνια. Αλλά τα νούμερα των δημοσίων εσόδων άλλα λένε: το μεσοπρόθεσμο προβλέπει έσοδα 53 δις το 2015 που θα φτάσουν στα 57.5 το 2018. Οι φορολογικές επιβαρύνσεις, με άλλα λόγια, θα αυξηθούν κατά 4.5 δις μέσα στα τέσσερα αυτά χρόνια. Το μεγαλύτερο μέρος από αυτό το "όφελος" θα προέλθει από την αύξηση των έμμεσων φόρων -των φόρων πάνω στα είδη κατανάλωσης που πλήττουν άνισα τους φτωχούς.

Το νέο μεσοπρόθεσμο περιλαμβάνει ανάμεσα στα άλλα και μια σειρά από προβλέψεις για την πορεία της ανεργίας, της ανάπτυξης, των επιτοκίων δανεισμού και πάει λέγοντας. Οι προβλέψεις αυτές, όμως, δεν έχουν καμιά πραγματική αξία: όλες οι προηγούμενες προβλέψεις τους έχουν πέσει έξω -οικτρά έξω.

Προβλέψεις

Μόνο για ένα πράγμα έχουν σημασία: όλα τα υπόλοιπα νούμερα του μεσοπρόθεσμου -και πρώτα και κύρια τα δισεκατομμύρια που θα πρέπει να "εξοικονομηθούν" για να γίνει το χρέος "βιώσιμο"- εξαρτώνται από αυτές τις προβλέψεις. Οι θυσίες που θα απαιτήσουν, στην περίπτωση που πέσουν και αυτή τη φορά έξω, θα είναι ακόμα πιο αιματηρές.

Το νέο μεσοπρόθεσμο προβλέπει από σήμερα μέχρι το 2018 ρυθμούς ανάπτυξης κατά μέσο όρο 3,3% το χρόνο. Το 2010 οι ίδιοι "έγκριτοι" οργανισμοί που υπολόγισαν τώρα αυτό το 3,3% έλεγαν ότι μέσα σε δυο χρόνια η Ελλάδα θα είχε επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Αντί να αναπτυχθεί κατά 1.1% η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε το 2012 κατά 6.5%. Και συνέχισε να συρρικνώνεται με τους ίδιους σχεδόν καταστροφικούς ρυθμούς και την επόμενη χρονιά. Και συνεχίζει να συρρικνώνεται μέχρι σήμερα.

Αλλά αυτά δεν έχουν σημασία. Αυτό που έχει σημασία είναι οι προβλέψεις. Και αυτές συνεχίζουν να πάνε περίφημα. "Οι αρχικές εκτιμήσεις για την οικονομική δραστηριότητα", γράφει ο Σταϊκούρας στην παρουσίαση του νέου μεσοπρόθεσμου, "αναθεωρήθηκαν επί τα βελτίω...".

Όσο για τα πραγματικά δεδομένα, ε και αυτά θα "αναθεωρηθούν επί τα βελτίω". Κάποτε...