Θεωρία
Πρωτομαγιά 2010: Έτσι φούντωσε η αντίσταση στα Μνημόνια
Η Πρωτομαγιά του 2010 δεν ήταν ούτε η πρώτη ούτε η μαζικότερη απεργιακή κινητοποίηση ενάντια στις επιθέσεις της κρίσης που τότε ξεκινούσαν. Τα σκληρά μέτρα του Προγράμματος Σταθερότητας που εφάρμοζε από τις αρχές της χρονιάς η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ -με πρόσχημα να μην προσφύγει η χώρα στο μηχανισμό στήριξης των ΔΝΤ, ΕΕ, ΕΚΤ- είχαν ήδη προκαλέσει μεγάλες πανεργατικές απεργίες και απεργίες διαρκείας.
Ήταν όμως η πρώτη απεργιακή διαδήλωση μετά την ανακοίνωση του ΓΑΠ από το Καστελόριζο ότι η προσφυγή στην τρόικα και μαζί της το πρώτο μνημόνιο “είναι αναγκαία”. Και από μια “επετειακή” κινητοποίηση έγινε η αρχή της έκρηξης ενάντια στα μέτρα.
Οι ηγεσίες των συνδικάτων την είχαν υποβαθμίσει. ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ και ΕΚΑ είχαν ανακοινώσει μια συμβολική συναυλία στην Κλαυθμώνος, μετατρέποντάς την για δεύτερη χρονιά από απεργία και διαδήλωση σε επετειακό χάπενινγκ. Τελικά ούτε η υποτίμησή της, ούτε η ημέρα (Σάββατο), εμπόδισαν την επιτυχία της. Χιλιάδες πλημμύρισαν τους δρόμους της Αθήνας και όλων των μεγάλων πόλεων της χώρας.
Στην Αθήνα, τον καθοριστικό ρόλο έπαιξε το κάλεσμα δεκάδων συνδικάτων, φοιτητικών συλλόγων, μαθητών, κοινοτήτων μεταναστών και οργανώσεων των Αριστεράς για συγκέντρωση στο Μουσείο και διαδήλωση στη Βουλή. Εκεί συγκεντρώθηκαν τα περισσότερα κομμάτια του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα που κατέβηκαν οργανωμένα με τα πανό τους. Ανάμεσά τους: η ΕΙΝΑΠ, οι Ωρομίσθιοι, οι Σύλλογοι Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας, οι ΕΛΜΕ, ο Σύλλογος Εργαζόμενων Δήμου Νέας Ιωνίας, ο Σύλλογος Εργαζομένων Δήμου Γλυκών Νερών και Κοινότητας Ανθούσας, το Σωματείο Εργαζομένων Ιντρακόμ, το Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών, το Συνδικάτο Ιδιωτικής Υγείας Πειραιά, ο Σύλλογος Υπαλλήλων Βιβλίου Χάρτου Αττικής, το Σωματείο Εργαζομένων WIND, ο Σύλλογος Εργαζομένων στα Φροντιστήρια Καθηγητών, οι εργαζόμενοι του ΥΠΠΟ.
Απεργιακή κλιμάκωση μέχρι τη νίκη, ήταν το μήνυμα της διαδήλωσης. Οι δηλώσεις των εργαζόμενων στην Εργατική Αλληλεγγύη έδειχναν την οργή που επικρατούσε τότε σε κάθε χώρο. «Με αφορμή τον εργατικό Μάη διαδηλώνουμε ενάντια στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, ενάντια στο ΔΝΤ και τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει αυτό συγκεκριμένα για τους εκπαιδευτικούς και για το δημόσιο σχολείο και γενικότερα για τον εργατικό κόσμο», είχε δηλώσει ο Γιωργής, αδιόριστος βιολόγος. «Συνεχίζουμε τον αγώνα, πρέπει να κλιμακωθεί, πρέπει να δοθεί απάντηση τώρα. Ξεκινήσαμε με μια συμβολική κίνηση με κατασκήνωση στο Σύνταγμα που όμως ήταν και ουσιαστική, και μέσα στις Ομοσπονδίες παλεύουμε για απεργίες διαρκείας και μέσα στη βάση του εκπαιδευτικού κόσμου, στις ΕΛΜΕ και τους διδασκαλικούς συλλόγους» .
Αγώνας διαρκείας
«Μόνο με αγώνα διαρκείας μπορούμε να συνεχίσουμε και να νικήσουμε», είχε πει ο Νίκος, ελαιοχρωματιστής στο δήμο Γλυκών Νερών. «Σε συνδυασμό με άλλες μορφές, όπως καταλήψεις κτιρίων, να είμαστε σε αγωνιστική διαδικασία το επόμενο διάστημα. Υπάρχει πίεση από τα κάτω».
Μαζική ήταν στο Μουσείο η παρουσία των φοιτητών πίσω από τα πανό του Πολυτεχνείου, της Ιατρικής, της Οδοντιατρικής, των ΕΜΜΕ, αλλά και των μαθητών Anticapitalista. «Διαδηλώνουμε για να τιμήσουμε τους εργάτες στην Αμερική που είχαν βγει σε αιματηρές διαδηλώσεις», είχε δηλώσει η Χριστίνα, από το 11ο Γυμνάσιο Περιστερίου. «Διαδηλώνουμε γιατί σήμερα αντιμετωπίζουμε τα ίδια πράγματα, δεν έχουμε δικαιώματα, δικαιώματα έχουν οι καπιταλιστές, αυτοί έχουν το πάνω χέρι και παίρνουν τα λεφτά από μας για να σώσουν τις επιχειρήσεις τους. Σήμερα αξίζει να βγαίνουμε στο δρόμο για να τους δείξουμε ότι μπορούμε ενωμένοι να νικήσουμε. Οι μαθητές είναι αρκετά επηρεασμένοι από όλο αυτό, έχουν καταλάβει τι γίνεται και προσπαθούν με το δικό τους τρόπο να αντισταθούν».
Εντυπωσιακή εμφάνιση είχαν κάνει και οι μετανάστες με τα πανό της Ενωσης Μεταναστών Εργατών. «Σήμερα διαδηλώνουμε σε μία συγκυρία πάρα πολύ κρίσιμη για όλο τον πλανήτη», είχε πει στο χαιρετισμό του στη συγκέντρωση ο Σαϊντ, από το Μαρόκο. «Σε σχέση με όλα αυτά που γίνονται ευθύνονται ο καπιταλισμός και ο ιμπεριαλισμός. Διαδηλώνουμε σήμερα σε αυτή τη συγκυρία της οικονομικής κρίσης και διεκδικούμε από την κυβέρνηση, απαιτούμε να πληρώσουν για την κρίση αυτοί που ευθύνονται, οι καπιταλιστές.
Ξέρουμε ότι σε αυτή τη συγκυρία εμείς οι μετανάστες είμαστε τα πρώτα θύματα. Όμως η δύναμη είμαστε εμείς, ντόπιοι και μετανάστες εργάτες μαζί και μπορούμε να τα αλλάξουμε όλα. Και είναι πρώτη φορά που στην Ελλάδα έχουμε ιδρύσει μια Ενωση Μεταναστών Εργατών για να συνδεθούμε μαζί με όλο αυτό τον κόσμο που παλεύει, τις πολιτικές οργανώσεις και τα σωματεία για να διεκδικήσουμε ότι όλοι μαζί θα σταματήσουμε τον Παπανδρέου, την κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, τον Μπερλουσκόνι, το Σαρκοζί, όλους».
«Είμαι πολύ χαρούμενη σήμερα με τη διαδήλωση», είχε δηλώσει στην Εργατική Αλληλεγγύη η Βιτζίτα από τη Σρι Λάνκα. «Οι μετανάστες θέλουμε χαρτιά και θα παλέψουμε γι´ αυτό. Είμαι εδώ πέντε χρόνια, δεν έχω χαρτιά και δουλειά. Θέλουμε να έχουμε χαρτιά και δουλειά».
«Κάθε Πρωτομαγιά είναι υποχρέωση της εργατικής τάξης να βγαίνει στους δρόμους και να διεκδικεί. Δεν είναι φυσιολογικά αυτά που γίνονται τώρα, οι επιθέσεις στην εργατική τάξη», είχε δηλώσει ο Μασούρ από τη Σενεγάλη. «Η σημερινή διαδήλωση είναι πάρα πολύ σημαντική και μεγάλη. Δεν πρέπει να κατεβάσουμε ποτέ το κεφάλι, αλλά να συνεχίσουμε τη μάχη, για να ασκήσουμε πίεση στην κυβέρνηση».
Διαγραφή του χρέους
«Ανυπακοή, απεργία διαρκή» και «Διαγραφή του χρέους οριστική, αυτή είναι η απάντηση η εργατική» ακούγονταν δυνατά από τα μπλοκ του ΣΕΚ και της Εργατικής Αλληλεγγύης που ακολουθούσαν στο τέλος του μαζικότατου μπλοκ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Συνθήματα που αργότερα θα γίνονταν σήμα κατατεθέν του κινήματος, ακούγονταν τότε για πρώτη φορά.
Η επιτυχία της απεργίας ήταν πανελλαδική. Πάνω από 3000 διαδηλωτές συμμετείχαν στην πορεία του Εργατικού Κέντρου στη Θεσσαλονίκη, πάνω από 2000 στα Γιάννενα, πάνω από 1500 στο Ηράκλειο Κρήτης, χιλιάδες ακόμα σε όλη τη χώρα. «Από τις συζητήσεις που κυριαρχούσαν στον κόσμο- κυρίως στον κόσμο που ψήφισε ΠΑΣΟΚ στις τελευταίες εκλογές- ήταν η οργή για τα νέα μέτρα αλλά και το γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ προεκλογικά έταζε μέχρι και την επανακρατικοποίηση του ΟΤΕ και τώρα εφαρμόζει το σκληρότερο πρόγραμμα από την μεταπολίτευση και μετά», ήταν η ανταπόκριση του Νίκου από την Πάτρα στην Εργατική Αλληλεγγύη.
Η επιτυχία της Πρωτομαγιάς ήταν αποτέλεσμα μιας έντονης προετοιμασίας της, στην οποία η αντικαπιταλιστική αριστερά είχε πρωτοστατήσει με περιοδείες σε εργατικούς χώρους και εξορμήσεις στις γειτονιές. «Την Παρασκευή το πρωί, μια μέρα πριν την 1η Μάη, κάναμε εξόρμηση στο μετρό του Ευαγγελισμού. Οι χιλιάδες εργαζόμενων που πήγαιναν για δουλειά ήταν προβληματισμένοι και εξοργισμένοι με τα μέτρα που μόλις είχε ανακοινώσει ο Παπανδρέου», είχε περιγράψει στην Εργατική Αλληλεγγύη ο Γιώργος. «Να μην πληρώσουμε εμείς. Δεν είμαστε εμείς υπεύθυνοι για την κρίση, ήταν η άποψη που κυριαρχούσε. Μεγάλη μερίδα κόσμου έψαχνε περαιτέρω απαντήσεις. Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κρίση; Είναι αναγκαίο ή όχι το ΔΝΤ; Υπάρχει λύση απέναντι στην χρεοκοπία; Παρά το ότι το πρωί οι εργαζόμενοι πάνε «τρέχοντας» για δουλειά, πολλοί είναι αυτοί που σταμάταγαν να ανταλλάξουν απόψεις, να πάρουν την Εργατική Αλληλεγγύη, να συζητήσουν για τον ΜΑΡΞΙΣΜΟ 2010. Ωστόσο, παρά την προπαγάνδα των ΜΜΕ, αυτό που είναι ξεκάθαρο πλέον σε όλους είναι πως “όσο εμείς δεν μιλάμε τόσο αυτοί θα παίρνουν χειρότερα μέτρα”, όπως είπε χαρακτηριστικά ένας εργαζόμενος».
Το ίδιο ίσχυε για την μαζική παρουσία των μεταναστών. Με τη βοήθεια της ΚΕΕΡΦΑ, η Ένωση Μεταναστών Εργατών που μόλις είχε δημιουργηθεί για να οργανώνει και να συντονίζει τη δράση των μεταναστών, είχε κυκλοφορήσει αφίσα για την Πρωτομαγιά καθώς και χιλιάδες προκηρύξεις σε δέκα γλώσσες: αγγλικά, γαλλικά, ουρντού, φαρσί, αραβικά, μπάγκλα, αλβανικά, ρωσικά, ινδικά, σιναλεζικά. Δεκάδες κοινότητες και συλλογικότητες μεταναστών έφτασαν να οργανώνουν τη διαδήλωση. Μετανάστες από το Ιράν και το Αφγανιστάν μοίραζαν προκηρύξεις στην Αχαρνών και τον Άγιο Παντελεήμονα, από τη Σενεγάλη σε όλους τους χώρους των μικροπωλητών (Ερμού, Πατησίων, Πειραιά), από τη Σρι Λάνκα στους Αμπελόκηπους, από το Μπαγκλαντές στα τζαμιά στο κέντρο της Αθήνας, από το Πακιστάν στην Ομόνοια, τη Νέα Ιωνία, το Περιστέρι.
Η Πρωτομαγιά του 2010 ήταν ο κρίκος που συνέδεσε τους αγώνες ενάντια στο Πρόγραμμα Σταθερότητας με τους αγώνες ενάντια στα μνημόνια που ακολούθησαν. Την επόμενη ημέρα σε έκτακτη σύσκεψη της ΑΔΕΔΥ με τις Ομοσπονδίες και ενώ η κυβέρνηση εξειδίκευε τα μέτρα του πρώτου μνημονίου, αποφασιζόταν η μετατροπή της πανεργατικής στις 5 Μάη σε 48ωρη για το δημόσιο. Η δυναμική της διαδήλωσης είχε παίξει ρόλο στην κλιμάκωση και βέβαια στην επιτυχία της ιστορικής πια απεργίας της 5ης Μάη. Η φετινή Πρωτομαγιά αντλεί έμπνευση από εκείνη την έκρηξη και στέλνει αγωνιστικό μήνυμα ενάντια σε παλιά και νέα μνημόνια.