Πολιτισμός

Οι “Ανθρωποφύλακες” το βιβλίο του Περικλή Κοροβέση είναι ένα συγκλονιστικό ντοκουμέντο των βασανιστηρίων στα μπουντρούμια της ΕΑΤ-ΕΣΑ. 

 

Στην παράσταση που ανεβάζουν ο σκηνοθέτης-κινηματογραφιστής Χάρης Γιουλάτος με τον συναρπαστικό στη σκηνή Πάνο Τζίνο στο Θέατρο Βαφείο - Λάκης Κάραλης, χρησιμοποιώντας με απόλυτη ακρίβεια το κείμενο του Κοροβέση το μεταφέρουν για πρώτη φορά στη σκηνή με μια συγκλονιστική ρεαλιστικότητα. Οι λέξεις από απλά γραπτά αποκτούν μορφή. Οι απειλές αποκτούν υπόσταση. Και τα βασανιστήρια γίνονται εικόνες που προκαλούν οργή, δεν υπάρχουν έμμεσες αναφορές και υπαινιγμοί. 

 

“Είναι εντυπωσιακό το πόσο σύγχρονα, σχεδόν τωρινά δείχνουν τα λόγια. Οι διάλογοι φαντάζουν σαν να είναι σημερινοί. Είναι αλλιώς να το βλέπεις στη θεατρική του εκδοχή. Πιο δυνατό και πιο σύγχρονο. Πιο κατανοητό”, θα τονίσει μετά το τέλος της παράστασης ο Περικλής Κοροβέσης που βρέθηκε στην πρεμιέρα και είδε την παράσταση για πρώτη φορά.

 

 “Ρώταγα τον εαυτό μου όλη την ώρα για το πώς θα αντιδρούσα αν ήμουν στη θέση του Κοροβέση και βίωνα τις ίδιες καταστάσεις προσπαθώντας να βγάλω τα ίδια λόγια» ανέφερε στην Ε.Α. ο Πάνος Τζίνος.  «Από την άλλη μεριά όταν προσπάθησα να βρω πράγματα για τους ίδιους του βασανιστές, δεν υπάρχουν πολλά. Έχουν εξαφανιστεί. Και ήρθα κάποιες φορές σε επαφή με έναν γέρο βασανιστή προσπαθώντας να καταλάβω την ψυχοσύνθεσή του αλλά δεν μου έλεγε τίποτα. Ούτε τα θύματα ανοιγόντουσαν παραπάνω να πουν πράγματα. Το μόνο που μπορούσα να κάνω ήταν να κάνω δική μου έρευνα και να διαβάσω βιβλία, να βρω βίντεο, να κοιτάξω επίκαιρα της χούντας. Βρήκα τον Σπανό, για παράδειγμα στη δίκη των βασανιστών. Βρήκα τον Λαδά, τον Λάμπρου. Δεν κατάφερα να βρω τον Κραβαρίτη, μια από τις βασικές φιγούρες του κειμένου. Ως επί το πλείστον ωστόσο τους επινόησα εγώ αυτούς τους χαρακτήρες. Και νομίζω ότι αυτό θέλαμε να κάνουμε δεν θέλαμε να αναπαραστήσουμε πιστά τα πρόσωπα όπως ήταν. Θέλαμε να δώσουμε τη δική μας διάσταση διατηρώντας το θύτη και το θύμα”.

 

“Ήταν εξολοκλήρου ιδέα του Πάνου. Είναι από τις λίγες φορές που ο ηθοποιός διαλέγει σκηνοθέτη” εξηγεί ο Χάρης Γιουλάτος μιλώντας στην Εργατική Αλληλεγγύη μετά το τέλος της πρεμιέρας. “Είχαμε συνεργαστεί με τον ίδιο τρόπο την προηγούμενη σαιζόν ανεβάζοντας δυο μονόπρακτα “Ενοχή & Αναζήτηση” του Μάριου Χάκκα. Έτσι και φέτος σεβάστηκα το όραμα που είχε ο Παναγιώτης. Σε αντίθεση με τις προτάσεις για μια πιο σύνθετη σκηνική παρουσία με τη χρήση βίντεο ή άλλων σκηνοθετικών μέσων επιλέξαμε την ωμή και ρεαλιστική σκηνική δομή. Δημιουργήσαμε χώρους και περιορίσαμε άλλους μόνο με τη χρήση του φωτός και δεν επιτρέψαμε τις συναισθηματικές εκρήξεις αλλά προσπαθήσαμε να κρατήσουμε τη δομή της παράστασης με μια προσγειωμένη δραματουργία”.

“Θέλουμε η παράσταση να έχει μαζική απεύθυνση”, θα αναφέρουν και οι δύο, “πιστεύουμε πως το συγκεκριμένο κείμενο πρέπει να ακουστεί, να διαβαστεί από τις νεότερες γενιές. Να γίνει μάθημα στα σχολεία”.

 

Παρά του ότι πρόκειται για έναν μονόλογο, ένα μονόπρακτο στην ουσία, τα 90 λεπτά της παράστασης κυλάνε χωρίς δυσκολία. Αν υπάρχει η παραμικρή δυσφορία αυτή προέρχεται από το ίδιο το κείμενο και από την ρεαλιστικότητα των περιγραφών. Είναι πολλές φορές μέσα στην παράσταση που ο θεατής θα αναρωτηθεί για το πώς θα φερόταν αυτός, τι θα έκανε σε μια παρόμοια κατάσταση. Έτσι, ακόμα και για αυτούς που γνωρίζουν το κείμενο, όταν φτάνει το τέλος, αυτή η χαμηλών τόνων απομάκρυνση από το χώρο των βασανιστηρίων, λειτουργεί σαν λύτρωση. Τα χειροκροτήματα έρχονται να επιβραβεύσουν την αναγνώριση της σπουδαίας δουλειάς των συντελεστών. 

 

• Οι “Ανθρωποφύλακες” θα παιχτούν μόνο για 5 ακόμα παραστάσεις τις επόμενες Τετάρτες. Μέχρι τότε και για τις επόμενες παραστάσεις οι αναγνώστες της Εργατικής Αλληλεγγύης με το κουπόνι (κάτω)  θα μπορούν να αγοράζουν μια διπλή πρόσκληση στην τιμή του ενός εισιτηρίου. (Ισχύει και για τις προσφορές σε άνεργους).