Πολιτισμός

Ο θάνατος του Ντέιβιντ Μπόουι είναι μια μεγάλη απώλεια ... όπως φαίνεται για τους πάντες, από τον δεξιό πρωθυπουργό της Βρετανίας μέχρι τον Τζέρεμι Κόρμπιν και ασφαλώς εκατομμύρια μουσικόφιλους στον κόσμο. Γιατί; Η πορεία του, από το συμβατικό ροκ, τις ποιητικές αναζητήσεις, τον Ziggy Stardust, το πανκ, μέχρι την εκλεπτυσμένη ηλεκτρονική ποπ του 1980 και μετά ακολουθεί στην πραγματικότητα την εξέλιξη της μεταπολεμικής Βρετανίας. 

 

Γεννημένος στην εργατική περιοχή του Brixton το 1947, μετακόμισε με την οικογένειά του στο πιο εύπορο Bromley. Από μικρός είχε μια έλξη προς την τότε ανερχόμενη «υπο-κουλτούρα» των συγγραφέων Μπίτνικ, του rock’n roll  και της τζαζ. Σε ηλικία 15 χρονών έφτιαξε το πρώτο του γκρουπ.   

 

Κομβικό έργο του υπήρξε «ο βίος του Ziggy Stardust» ένα ροκ έπος για τον «άλλο του εαυτό», στο οποίο υμνεί κάθε παράξενο, πειραγμένο και διαφορετικό πλάσμα, όχι μόνο στον πλανήτη γη αλλά σε ολόκληρο τον γαλαξία. Η αγάπη για το διαφορετικό τον οδηγεί σε πειραματισμούς με την σεξουαλικότητα και στην τελική δήλωση το 1972 ότι είναι gay. Πέντε μόλις χρόνια μετά την αποποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας στον Βρετανικό ποινικό κώδικα, με όλους τους γκέι καλλιτέχνες ερμητικά κλειδωμένους «στην ντουλάπα», ο Μπόουι αποενοχοποιεί τη διάθεση και τις επιθυμίες μιας ολόκληρης γενιάς και για αυτό και μόνο αξίζει να μείνει στο πάνθεον.

 

Δεν υπήρξαν όλες οι δηλώσεις του το ίδιο ριζοσπαστικές. Αντίθετα, το 1976 έκανε μια σειρά φιλο-ναζιστικές δηλώσεις και φέρεται να χαιρέτησε ναζιστικά τους οπαδούς του. Αργότερα απολογήθηκε δημόσια για αυτές. Σε αυτό έπαιξαν μεγάλο ρόλο δυο πράγματα: Η άμεση απάντηση του συνδικάτου των μουσικών MU στις προκλήσεις του και η ανάπτυξη αντιναζιστικού κινήματος μέσα από το Anti Nazi League (βλ. http://www.muhistory.com/from-the-archive-2-mu-response-to-david-bowies-nazi-salute/). 

 

Ο Μπόουι ήταν γέννημα της Βρετανίας του 1970, επηρέασε τρομερά τη μουσική, τη μόδα, την πολιτική γύρω από το φύλο, τον ρατσισμό, αλλά επηρεαζόταν κι ο ίδιος από τις κυρίαρχες απόψεις. Με αυτό το πρίσμα εξηγούνται οι αντιφάσεις του. Κατά περιόδους δήλωσε «σοσιαλιστής», άλλοτε απολίτικος, στο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας ανέφερε ότι η Σκωτία πρέπει να παραμείνει Βρετανική!

 

Το έργο και η πολιτιστική κληρονομιά που αφήνει είναι ανεκτίμητα. Η θέση του στην ιστορία και την πολιτική καλό είναι να διαβάζεται μαζί με τις μάχες που έδωσε κάθε φορά η αριστερά και το κίνημα.