Πολιτισμός
Μάριος Λώλος, πρόεδρος της Ένωσης Φωτορεπόρτερ: Οι γυναίκες στην καρδιά της προσφυγιάς
Οι δικές μου φωτογραφίες στο Μετρό είναι από τον Οκτώβρη-Νοέμβρη του 2015 στην Λέσβο. Τότε το καυτό σημείο της επικαιρότητας ήταν στα νησιά, εκεί που έφθαναν οι πρόσφυγες. Προφανώς δεν έχει τελειώσει η ιστορία αυτή στο Αιγαίο και το βλέπουμε με την άφιξη του ΝΑΤΟ. Όμως αυτή τη στιγμή το μεγάλο δράμα των προσφύγων παίζεται στην Ειδομένη. Βρίσκομαι στην Ειδομένη τώρα που μιλάμε και πρόκειται για μια πραγματική τραγωδία.
Πάνω από 10.000 κόσμος είναι εγκλωβισμένος σε συνθήκες αδιανόητες. Χτες (Δευτέρα 7/3) έριξε καταρρακτώδη βροχή. Οικογένειες με μικρά παιδιά έτρεχαν μέσα στις λάσπες να βρουν καταφύγιο. Σε απόσταση 3, 4 και 5 χιλιομέτρων έχουν δημιουργηθεί πρόχειροι καταυλισμοί.
Χιλιάδες είναι ο απλός κόσμος που καταφθάνει από όλη τη Β. Ελλάδα για να βοηθήσει. Χιλιάδες μερίδες φαγητό που όμως μοιράζονται στην τύχη και χωρίς κανένα προγραμματισμό. Ο κόσμος πεινάει. Οι προμήθειες στα μαγαζιά τριγύρω δεν φθάνουν ούτε για πλάκα. Μιλάμε παντού για ουρές 500 μέτρων. Περιμένουν αλλά όταν έρθει η σειρά τους, 3 και 4 ώρες μετά, μπορεί να έχουν τελειώσει όλα. Γι' αυτό και γίνεται αυτό το χάος όταν καταφθάνουν νέες προμήθειες.
Από τη Μακεδονία αφήνουν 100-150 άτομα την ημέρα. Μόνο Σύριους και μόνο αν είναι από περιοχές όπως το Χαλέπι ή η Χομς και όχι από τη Δαμασκό. Κάνουν διαλογή ακόμα και μεταξύ των Σύριων. Χτες που ήταν η Σύνοδος Κορυφής δεν πέρασε ούτε ένας. Δεν μιλάμε φυσικά για τον κόσμο από το Ιράκ ή το Αφγανιστάν. Γι' αυτούς έχουν κλείσει οριστικά τα σύνορα. Στην Ειδομένη, όπως και στη Λέσβο το καλοκαίρι, αποδεικνύεται στην πράξη η απανθρωπιά της Ευρώπης-φρούριο.
Eγκλωβισμένοι
Αυτός ήταν και ο λόγος που αποδέχτηκα να συμμετέχω σε αυτή την έκθεση στο Μετρό με την ευκαιρία της Ημέρας της Γυναίκας στις 8/3. Πρόκειται για ένα από τα πιο μαζικά περάσματα της Αθήνας. Χρειάζεται όλοι να δουν τι πραγματικά συμβαίνει. Οι άνθρωποι που βρίσκονται στα διάφορα hot-spot, ή εγκλωβισμένοι στην Ειδομένη και αλλού, έχουν πίσω τους ήδη μια απίστευτη διαδρομή. Σαν φωτορεπόρτερ θέλουμε να δείξουμε τι πραγματικά συμβαίνει. Προσωπικά δεν θα ήθελα να τραβάω τέτοιες φωτογραφίες. Δεν θα ήθελα να φωτογραφίζω τον πόνο και τη φρίκη της προσφυγιάς αλλά δεν είναι στο χέρι μου. Σαν φωτορεπόρτερ όμως είμαι υποχρεωμένος να αποτυπώνω ό,τι υπάρχει μπροστά μου. Αν βρισκόμουν μπροστά στον Πατούλη, το Ρουβά και τη Βαρδινογιάννη στον Πειραιά θα τράβαγα και εκείνη τη φωτογραφία. Είναι σημαντικό να μπορείς να αντιπαραβάλεις το πραγματικό γεγονός με το στημένο, την ειλικρίνεια με την υποκρισία, την αλήθεια με το ψέμα.
Σαν Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας (ΕΦΕ) ετοιμάζουμε μια μεγάλη έκθεση με φωτογραφίες από το προσφυγικό δράμα του τελευταίου έτους. Θέλουμε να είναι μια κινητή έκθεση που θα πάει σε δημόσιους χώρους, σχολεία, σε γειτονιές και πλατείες. Θέλουμε να εκτεθεί σε χώρους που φθάνουν οι πρόσφυγες, στους σταθμούς που περνάνε, αλλά και σε περιοχές που δεν είναι στην διαδρομή τους και ο κόσμος δεν έχει εικόνα.
Θέλουμε να ταξιδέψει στην Ευρώπη σε όλους τους σταθμούς της απίστευτης αυτής διαδρομής. Θεωρούμε ότι μέσα από την εικόνα μπορούμε να ευαισθητοποιήσουμε τον κόσμο και να μην επιτρέψουμε στο ρατσισμό να σηκώσει κεφάλι. Πιστεύουμε ακράδαντα πως σαν σωματείο έχουμε την δυνατότητα αλλά και την υποχρέωση να παίξουμε βασικό ρόλο στην ενημέρωση του κόσμου.
Θέλω να πω και δυο λόγια για τις γυναίκες πρόσφυγες. Γύρω τους συγκροτούνται τα πάντα. Είναι οι συνεκτικοί κρίκοι της κάθε οικογένειας της κάθε ομάδας. Είναι αυτές που στηρίζουν τα εκατοντάδες παιδιά, που δίνουν τη μάχη της καθημερινής επιβίωσης και που γίνονται η ασπίδα προστασίας απέναντι στην καταστολή και το ρατσισμό. Οι άντρες θα βοηθήσουν για να μαζέψουν ξύλα, ή να φτιάξουν ένα κατάλυμα, αλλά η ομάδες τελικά συγκροτούνται γύρω από τις γυναίκες. Μητέρες, συζύγους, αδελφές, φίλες, γιαγιάδες, είναι οι κολώνες αυτής της τεράστιας, ιστορικής, ροής ανθρώπων. Γυναίκες που δεν γιορτάζουν στις 8 Μάρτη αλλά που παλεύουν για την επιβίωση. Σε αυτές τις γυναίκες είναι αφιερωμένη αυτή η έκθεση.
INFO
«Γυναίκες στους δρόμους της προσφυγιάς» είναι ο τίτλος της έκθεσης φωτογραφίας επτά φωτορεπόρτερ (Μάρω Κουρή, Λουίζα Γκιουλιαμάκη, Νίκος Αγγελάκης, Βασίλης Τσαρτσάνης, Δημήτρης Φωτίου, Πέτρος Τσακμάκης, Μάριος Λώλος) που εκτίθεται στο Μετρό Συντάγματος με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στις 8 Μάρτη μέχρι την Κυριακή 13/3.