Σαν κλέφτης ξαναπήγε ο Μπους στο Ιράκ τη Δευτέρα 3 Σεπτέμβρη, περισσότερο από ένα χρόνο μετά την τελεταία επίσκεψή του. Η παρουσία του έγινε χωρίς προειδοποίηση, ενώ δεν πήγε καθόλου στην πρωτεύουσα, Βαγδάτη, αλλά μόνο στην επαρχία Ανμπάρ. Δεν πήγε στη Βαγδάτη, είτε γιατί φοβήθηκε την ασφάλειά του, είτε γιατί ήθελε να δείξει ότι οι σχέσεις του με τη σημερινή κατοχική κυβέρνηση βρίσκονται στο τέλος τους. Οποια και αν είναι η εξήγηση, η επίσκεψη Μπους ήταν μια ακόμη απόδειξη ότι τα πράγματα για την κατοχή πάνε όλο και χειρότερα.
Οι εξελίξεις στη Βασόρα είναι η πιο μεγάλη απόδειξη. Οι τελευταίοι 500 βρετανοί στρατιώτες εγκατέλειψαν το Μέγαρο της πόλης, τη μέρα που ο Μπους έφτανε στο Ιράκ. Παρέδωσαν τον έλεγχο της Βασόρας στον ιρακινό στρατό. Τώρα οι 5.500 βρετανοί στρατιώτες, όλοι όσοι βρίσκονται στο Ιράκ, είναι συγκεντρωμένοι στο αεροδρόμιο της Βασόρας, 18 χιλιόμετρα έξω από την πόλη. Για να βγουν από το αεροδρόμιο, χρειάζεται να υπάρξει έκτακτη ανάγκη και είναι υποχρεωμένοι να δεχθούν πρόσκληση από τον ιρακινό στρατό. Επισήμως η κυβέρνηση του Γκόρντον Μπράουν λέει ότι οι στρατιώτες θα αρχίσουν το επόμενο διάστημα να επιστρέφουν στη Βρετανία.
Ομως ο επικεφαλής του διεθνούς ρεπορτάζ του BBC παραδέχεται ότι παρά τις φιλότιμες προσπάθειες είναι δύσκολο να μην αναφερθεί η λέξη “ήττα” σε σχέση με την αποχώρηση των Βρετανών. “Το θέμα είναι ότι δεν είναι σημερινή η ήττα, είναι μια ήττα που συνέβη πριν από μερικά χρόνια. Επρόκειτο για ήττα όταν οι Βρετανοί ήταν τόσο δυσανάλογα λίγοι, τόσο φτωχά εφοδιασμένοι για να αντιμετωπίσουν αυτές τις πολιτοφυλακές που δεν έχουν σταματήσει να πολεμάνε τόσον καιρό. Πρέπει να πούμε ότι τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι πολύ χειρότερα. Υπήρχαν άνθρωποι στο Λευκό Οίκο που έλεγαν πως οι Ιρακινοί θα έπαιρναν στο κυνήγι τους Βρετανούς, πυροβολώντας την ώρα που αποχωρούν”.
Αυτό που περιγράφει ο δημοσιογράφος είναι ότι οι Βρετανοί ποτέ δεν είχαν πραγματικά τον έλεγχο της Βασόρας. Πίσω από τη βιτρίνα της “ηπιας” κατοχής, κρυβόταν το γεγονός ότι οι πολιτοφυλακές των σιιτικών κομμάτων είχαν στα χέρια τους την πόλη. Σήμερα οι περιγραφές κάνουν λένε πως η πολιτοφυλακή του Ανώτατου Συμβουλίου για την Ισλαμική Επανάσταση στο Ιράκ (SCIRI) ελέγχει τους κομάντος του στρατού, ο στρατός του Μάχντι που βρίσκεται υπό την ηγεσία του ριζοσπάστη κληρικού Μοκτάντα αλ-Σαντρ ελέγχει την αστυνομία της πόλης ενώ η πολιτοφυλακή του κόμματος Φάδιλα ελέγχει την ασφάλεια των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων.
Πανικός
Οταν το στέλεχος του BBC λέει ότι τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι χειρότερα, λέει καθαρά ότι οι Βρετανοί έφυγαν γιατί ανά πάσα στιγμή θα έπρεπε να φύγουν με το ζόρι και με πολλές απώλειες. Τώρα έχουν συγκεντρωθεί στο αεροδρόμιο, έτοιμοι για τη μεγάλη αποχώρηση.
Η Βασόρα δεν είναι μια οποιαδήποτε πόλη. Είναι ουσιαστικά η οικονομική πρωτεύουσα του Ιράκ. Βρίσκεται μέσα στην πιο πετρελαιοπαραγωγική περιοχή και από το λιμάνι διακινείται ο μεγαλύτερος όγκος πετρελαίου προς τον υπόλοιπο κόσμο. Γι' αυτό και η αποχώρηση των Βρετανών έχει προκαλέσει μεγάλη γκρίνια και κόντρα μεταξύ αμερικάνων και βρετανών στρατηγών. Οι μεν κατηγορούν τους Βρετανούς ότι ποτέ δεν προσπαθησαν σοβαρά να επιβάλουν την τάξη στη Βασόρα. Οι δε κατηγορούν τους Αμερικάνους ότι δημιούργησαν τα πολιτικά προβλήματα και την αστάθεια της κατοχής που πλήρωσαν οι ίδιοι στη Βασόρα.
Οι Αμερικάνοι δηλώνουν έτοιμοι να αναδιατάξουν τα στρατεύματά τους για να καλύψουν και τη Βασόρα σε περίπτωση που υπάρξει πρόβλημα. Κάτι τέτοιο θα είναι το τελικό χτύπημα στη “συμμαχία των προθύμων”. Το αντιπολεμικό κίνημα της Βρετανίας δεν εμπιστεύεται τον Γκόρντον Μπράουν, ούτε είναι πρόθυμο να αφήσει την επιστροφή των στρατιωτών όποτε ο στρατός κρίνει απαραίτητο. Στις 8 Οκτώβρη, η Συμμαχία Σταματήστε τον Πόλεμο στη Βρετανία οργανώνει πανεθνική κινητοποίηση έξω από το Κοινοβούλιο στο Λονδίνο. Είναι η μέρα που επιστρέφουν οι βουλευτές από τις θερινές διακοπές και για “καλή επιστροφή” θα ακούσουν μαζικά το σύνθημα “Φέρτε τα στρατεύματα πίσω τώρα”.