Διεθνή
ΗΠΑ: Πορεία προς τις εκλογές - Στη σκιά της πιο άγριας πόλωσης

Τη βδομάδα που πέρασε το συνέδριο των Δημοκρατικών έδωσε τελικά το προεδρικό χρίσμα των Δημοκρατικών στο Τζο Μπάηντεν. Αυτό δεν είναι έκπληξη. Όλο το κατεστημένο των Δημοκρατικών και της άρχουσας τάξης είχε ρίξει το βάρος του πίσω από τον «μετριοπαθή» και «σίγουρο» πρώην αντιπρόεδρο για να σταματήσει την καμπάνια του Μπέρνι Σάντερς. Όμως, αυτό που εντυπωσιάζει είναι τα όσα λέχθηκαν σε αυτό το συνέδριο. 

Ο Έντουαρντ Λιους στους Φαινάνσιαλ Τάιμς της 20 Αυγούστου υπογραμμίζει την ομιλία της Μισέλ Ομπάμα. Με λίγες φράσεις, γράφει, έθαψε το κεντρικό μήνυμα του συζύγου της σε ένα προηγούμενο συνέδριο του κόμματος το 2004. Τότε ο Ομπάμα είχε πει: «Δεν υπάρχει συντηρητική και φιλελεύθερη Αμερική. Υπάρχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής». Την προηγούμενη βδομάδα, όμως, η Μισέλ Ομπάμα δήλωσε: «Ζούμε σε ένα βαθιά διχασμένο έθνος. Κι αν νομίζετε ότι τα πράγματα δεν μπορούν να γίνουν χειρότερα, πιστέψτε με, μπορούν». 

Ο αρθρογράφος συνεχίζει γράφοντας ότι: «Κάποιοι συγκρίνουν την σημερινή πολιτική σκηνή των ΗΠΑ με την ατμόσφαιρα που επικρατούσε το 1860 πριν τον εμφύλιο πόλεμο. Τα συνέδρια αυτής της χρονιάς εντείνουν αυτούς τους φόβους. Είναι απεικονίσεις δυο εχθρικών στρατοπέδων που ούτε μοιάζουν μεταξύ τους ούτε θεωρούν τον αντίπαλό τους καλοπροαίρετο». Οι αβροφροσύνες ανήκουν σε ένα άλλο κόσμο που μόνο ο Μπάηντεν νομίζει ότι υπάρχει ακόμα, συμπεραίνει ο αρθρογράφος των Φαινάνσιαλ Τάιμς. 

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ένα μεγάλο προβάδισμα του Μπάηντεν έναντι του Τραμπ, 50,6% για τον πρώτο έναντι 42,1% για τον δεύτερο. Όμως ο Τραμπ δεν παραδίδει τα όπλα. Αντίθετα, χρησιμοποιεί όλο το αποκρουστικό, ακροδεξιό οπλοστάσιό του για να αντεπιτεθεί. Εντείνει τις ρατσιστικές επιθέσεις, περιγράφει τους αντιπάλους του σαν «άθεους αντιαμερικάνους» και τον Μπάηντεν σαν «μαριονέτα της άκρας αριστεράς». Αυτή η εκστρατεία δίνει χώρο σε όλα τα ακροδεξιά και φασιστικά κατακάθια να βγουν στο φως. Όχι απλά στο «φως» αλλά και στην σκηνή του συνεδρίου των Ρεπουμπλικάνων που θα γίνει αυτή τη βδομάδα. 

Η αμερικάνικη άρχουσα τάξη ανησυχεί για το «βαθιά διχασμένο έθνος» σε συνθήκες της πιο μεγάλης οικονομικής κρίσης και της πανδημίας που δεν λέει να κοπάσει. Η αντιρατσιστική εξέγερση που σάρωσε τις ΗΠΑ και συνεχίζει να δίνει μάχες, όπως εξηγεί ο Ιάνης Δελατόλας στο άρθρο του, έχει ήδη αλλάξει το πολιτικό σκηνικό και έχει την προοπτική να πυροδοτήσει τη μεγαλύτερη πρόκληση στην άρχουσα τάξη εδώ και δεκαετίες. 

Λέανδρος Μπόλαρης

Το κίνημα κάνει τη διαφορά

Στο ίντερνετ κυκλοφορεί η φωτογραφία μιας νοσοκόμας που κρατάει ένα πλακάτ στο οποίο έχει γράψει: «Πολεμήσαμε τον Covid τώρα θα πολεμήσουμε την αστυνομία». Αυτή η εικόνα συνοψίζει τι συμβαίνει σήμερα στις ΗΠΑ. Διαδηλώσεις έχουν γίνει σε όλες τις μεγαλουπόλεις και ακόμα και σε μικρές πόλεις χωρίς κινηματική ιστορία όπως στο Τέξας, την Αλαμπάμα, το Τενεσί στο Νότο. 

Χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους αμφισβητώντας τις απαγορεύσεις κυκλοφορίας. Υπάρχει η αίσθηση ότι δεν μπορούμε να γυρίσουμε πίσω. Σε σύντομο χρονικό διάστημα αιτήματα που τα πρόβαλλε μόνο η ριζοσπαστική αριστερά όπως «όχι λεφτά για την αστυνομία» και «καταργήστε την αστυνομία» έχουν γίνει ευρέως αποδεκτά. 

Οι πολιτικοί, κυρίως οι Δημοκρατικοί, τρέχουν να προλάβουν το κίνημα με υποσχέσεις για μεταρρυθμίσεις. Ο δήμαρχος της Ν. Υόρκης δήλωσε ότι θα περικόψει την επιδότηση για την αστυνομία, ένα αίτημα που πρόβαλε η Αριστερά από τη δεκαετία του ’90. Στη Μινεάπολις το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε να ξηλώσει όλο το αστυνομικό τμήμα γιατί δεν μπορεί να μεταρρυθμιστεί. Μπορεί αυτές οι υποσχέσεις να μην υλοποιηθούν αλλά το ότι έχουν μπει στην επίσημη ατζέντα είναι απόδειξη της ζωτικότητας του κινήματος. 

Για να κατανοήσουμε την τωρινή εξέγερση πρέπει να δούμε τις ρίζες του κινήματος Black Lives Matter στη διάρκεια της προεδρίας Ομπάμα και βέβαια τις βαθύτερες ρίζες του στις μάχες του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα και του κινήματος στις δεκαετίες του ’50 και του ’70. Οι αγώνες του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, του Μάλκομ Χ, επαναστατικών οργανώσεων όπως το DRUM (Επαναστατικό Συνδικαλιστικό Κίνημα στην Dodge) και οι  Μαύροι Πάνθηρες προσφέρουν μια πλούσια κληρονομιά για τους σημερινούς αγώνες. 

Το κίνημα BLM άρχισε να διαμορφώνεται από το 2013 και το πυροδότησε η άρνηση της κυβέρνησης του Ομπάμα να σταματήσει τις ρατσιστικές δολοφονίες από την αστυνομία. Η σημερινή εξέγερση που τροφοδοτείται από την πανδημία, διακρίνεται από βαθύτερη πολιτική ριζοσπαστικοποίηση και πιο μαχητικές μεθόδους δράσης. 

Η οργανωμένη εργατική τάξη έχει βρεθεί από την αρχή στις διαδηλώσεις, με ανακοινώσεις αλληλεγγύης από τα συνδικάτα των νοσοκόμων, των ταχυδρομικών, των αεροσυνοδών. Πρόσφατα στην Ουάσιγκτον, την πρωτεύουσα, τα μέλη του συνδικάτου ελαιοχρωματιστών και συναφών επαγγελμάτων έκαναν πικετοφορία έξω από το κτίριο της AFL-CIO σε αλληλεγγύη με το κίνημα BLM αλλά και για να διαμαρτυρηθούν για την άρνηση της συνδικαλιστικής συνομοσπονδίας να ανταποκριθεί στις εκκλήσεις πολλών συνδικάτων να διαγράψει από τις γραμμές της τα «σωματεία» των αστυνομικών. Η άρχουσα τάξη στις ΗΠΑ ανησυχεί πολύ για αυτές τις εξελίξεις. 

Ρωγμές

Ο Τραμπ προσπαθεί να συσπειρώσει την ακροδεξιά του βάση ενάντια στο κίνημα, φέρνοντας αντιμεταναστευτικούς νόμους για παράδειγμα. Τμήματα της άρχουσας τάξης δεν εγκρίνουν αυτή την στρατηγική και στο στρατόπεδό της εμφανίζονται ρωγμές που αναδείχτηκαν όταν σημαντικά στελέχη του στρατού έκφρασαν δημόσια τη διαφωνία τους όταν ο Τραμπ απείλησε να αναπτύξει μονάδες του στρατού στις πόλεις. Όμως, ό,τι και να λένε οι στρατηγοί ο Τραμπ εξακολουθεί να είναι επικίνδυνος γιατί δίνει αέρα στην ακροδεξιά και τους φασίστες. 

Εχει σημασία το γεγονός ότι η εξέγερση ξεσπάει εν μέσω πανδημίας. Η αδράνεια των αρχών, η πλήρης απουσία στρατηγικής και πόρων για την αντιμετώπισή της, άφησαν τον ιό ανεξέλεγκτο, σε σημείο που οι ΗΠΑ είναι η πιο πληγείσα χώρα στον πλανήτη. Οι επιπτώσεις της πανδημίας έχουν ταξικό χαρακτήρα. Ο μεγαλύτερος αριθμός στην Νέα Υόρκη ήταν στις περιοχές του Κουίνς και του Μπρονξ, οι οποίες κατοικούνται κυρίως από φτωχούς εργάτες/τριες συχνά μετανάστες από τη Λατινική Αμερική. Πολλοί από αυτούς είναι «χωρίς χαρτιά» και συνεπώς δεν δικαιούνται καν το επίδομα των 1.200 δολαρίων που έδωσε η κυβέρνηση. Δεν μπορούσαν να μείνουν σπίτι και έπρεπε να συνεχίσουν να δουλεύουν. 

Επίσης, πολλοί ήταν εργάτες/τριες «πρώτης γραμμής» που η δουλειά τους ήταν απαραίτητη για να συνεχίσει να λειτουργεί η πόλη σε συνθήκες της κρίσης της πανδημίας. Ακόμα πιο εξοργιστικό είναι το γεγονός ότι στην κορύφωση της πανδημίας ο κυβερνήτης Άντριου Κουόμο προώθησε ένα πακέτο περικοπών στο Medicaid, δηλαδή στο πρόγραμμα αποκούμπι για όσους έχουν σοβαρά προβλήματα υγείας και είναι φτωχοί. 

Ο συνδυασμός της απουσίας αντιμετώπισης της πανδημίας, της εκτόξευσης της ανεργίας και μιας οικονομικής κρίσης διαστάσεων της δεκαετίας του ’30 έχουν τροφοδοτήσει την εξέγερση που έχει στην αιχμή της τον αντιρατσισμό. Η ήττα της καμπάνιας του Μπέρνι Σάντερς για το προεδρικό χρίσμα των Δημοκρατικών εξόργισε εκατομμύρια ανθρώπους που στρέφονταν για λύσεις στην αριστερή σοσιαλδημοκρατική πολιτική που διατύπωνε. Είναι μια πολιτική εξέλιξη που δεν πρέπει να υποτιμήσουμε. Εξαιτίας της ήττας του, πολλοί/ες θα στρέφονται στο κίνημα στους δρόμους σαν εναλλακτική για να εκφράσουν την οργή τους. 

Η παρουσία των συνδικάτων και των εργατών στην εξέγερση μπορούν να εξασφαλίσουν και την συνέχεια και το βάθεμά της. Ήδη οι ταχυδρομικοί της Μινεάπολις έχουν βρεθεί από την αρχή στις διαδηλώσεις με το πανό «οι ταχυδρομικοί απαιτούν δικαιοσύνη για τον Τζορτζ Φλόιντ». Οι εργαζόμενοι στα λεωφορεία της Ν. Υόρκης και της Μινεάπολις έχουν αρνηθεί να μεταφέρουν διαδηλωτές που έχει συλλάβει η αστυνομία. Οι λιμενεργάτες της Καλιφόρνια κατέβηκαν σε απεργία που έκλεισε 29 λιμάνια της Δυτικής Ακτής σε αλληλεγγύη με την εξέγερση και συνδικάτα των εκπαιδευτικών σε όλη την χώρα έχουν πετάξει τους αστυνομικούς έξω από τις σχολικές αίθουσες. 

Οι επαναστάτες μπορούν να παίξουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο. Να δείξουν στην πράξη το δρόμο στον οποίο θα βαδίσει η σημερινή εξέγερση για να γίνει ένα μεγάλο ριζοσπαστικό κίνημα που θα συγκλονίσει συθέμελα τον καπιταλισμό και τον ρατσισμό που βρίσκεται στην καρδιά του. 

Από άρθρο του Iannis Delatolas στο περιοδικό Socialist Review

 

Διαβάστε επίσης 

ΗΠΑ: Νέος γύρος αντιρατσιστικής οργής