Εργατικό κίνημα
1974, 2014 - Στο δρόμο του Νοέμβρη

Πολυτεχνείο 1974

Tότε, το κίνημα της Μεταπολίτευσης

\r\n
Φέτος κλείνουν 40 χρόνια από την πρώτη επέτειο του Πολυτεχνείου το Νοέμβρη του 1974. Πρόκειται για μια επέτειο που καταγράφηκε στην ιστορία και αυτό συνέβη για δύο κυρίως λόγους.
\r\n
\r\n
Ο πρώτος αφορά την τεράστια μαζικότητα των εκδηλώσεων και των πορειών -έγιναν δύο πορείες, η μια στις 15 Νοέμβρη και η δεύτερη στις 24 Νοέμβρη του 1974- όπου έγινε η μεγαλύτερη κινητοποίηση του κινήματος στη μεταπολιτευτική Ελλάδα.
\r\n
Ο δεύτερος αφορά την πολιτική και ιδεολογική μάχη για το μήνυμα της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Μια μάχη που παραμένει ανοιχτή ως τις μέρες μας. 
\r\n
 
\r\n
Το «ένα εκατομμύριο» της πορείας του Πολυτεχνείου στις 24 Νοέμβρη του 1974, σαράντα χρόνια αργότερα παραμένει σημείο αναφοράς και σύγκρισης για όλους τους μεγάλους ξεσηκωμούς της τελευταίας πενταετίας, αλλά και νωρίτερα στον μεγάλο αντιπολεμικό ξεσηκωμό ενάντια στον πόλεμο στο Ιράκ τον Φλεβάρη-Μάρτη του 2003. Κάθε μεγαλειώδες συλλαλητήριο «οφείλει» να συγκριθεί με την πορεία του Πολυτεχνείου το 1974.
\r\n
 
\r\n
Οι φωτογραφικές και κινηματογραφικές εικόνες που έχουν διασωθεί, αλλά κυρίως η ίδια η φυσική παρουσία ενός μεγάλου κομματιού του λαού, όχι μόνο στην Αθήνα αλλά και σε όλες τις μεγάλες πόλεις, έχουν καταγράψει βαθιά στην συλλογική μνήμη το διάστημα που ακολουθεί την κατάρρευση της χούντας τον Ιούλη του 1974 σαν μια δεύτερη Απελευθέρωση - μετά από την Απελευθέρωση από τους Ναζί το 1944.
\r\n
 
\r\n
Η πρώτη επέτειος του Πολυτεχνείου το 1974 γιορτάζεται μέσα σε αυτό το κλίμα. Οργής και απαίτησης να αποδοθεί δικαιοσύνη για τους νεκρούς της εξέγερσης, το πραξικόπημα και τον πόλεμο στην Κύπρο αλλά και όλα τα εγκλήματα της χούντας, να προχωρήσει η αποχουντοποίηση σε όλους τους τομείς της κοινωνίας.
\r\n
 
\r\n
Και ταυτόχρονα κλίμα νίκης και ανάτασης καθώς εργαζόμενοι, νεολαίοι, φοιτητές, μαθητές αισθάνονται ότι έχει έρθει η δική τους σειρά να διεκδικήσουν αυτά που τους ανήκουν και τόσα χρόνια τους στερούσαν: Το δικαίωμα να λες ελεύθερα την άποψή σου στη σχολή, στο σχολείο, στην γειτονιά, να ‘χεις την εφημερίδα σου στα χέρια ή την κωλότσεπη, να τραγουδάς όλα τα απαγορευμένα τραγούδια στα ξεχειλισμένα από κόσμο γήπεδα. Το δικαίωμα να διαδηλώνεις, να είσαι αριστερός, να έχεις κόμμα, να έχεις σωματείο, να κάνεις απεργία, να ονειρεύεσαι και να παλεύεις για μια άλλη κοινωνία.
\r\n
 
\r\n
Όπως είναι φυσικό, όλα αυτά δεν χαροποιούσαν ιδιαίτερα την ελληνική άρχουσα τάξη για την οποία η επταετία των συνταγματαρχών αποτέλεσε περίοδο ευκαιριών και ανοιγμάτων, την δική της «μπελ-επόκ». Ο διαφαινόμενος κίνδυνος που πλέον αντιμετώπιζε ήταν όλος αυτός ο ξεσηκωμός και το αίτημά του για αποχουντοποίηση να φτάσει μέχρι τη ρίζα, δηλαδή στην απαλλοτρίωση των ίδιων των συμφερόντων που έθρεψαν και στήριξαν την χούντα.
\r\n
 
\r\n
Η λύση που προκρίθηκε ήταν η επιστροφή του Κωνσταντίνου Καραμανλή (κηπουρός της βασιλικής «αυλής», υπουργός στον εμφύλιο, πρωθυπουργός στις «εκλογές βίας και νοθείας» το 1961, επί ημερών του εμπλουτίστηκε το λεξιλόγιο με την λέξη «παρακράτος» και μετά έφυγε «νύχτα» για το Παρίσι με το ψευδώνυμο Τριανταφυλλίδης) ο οποίος επέλεξε, τάχα «συμβολικά» να ορίσει τις πρώτες εκλογές ακριβώς πάνω στην πρώτη επέτειο του Πολυτεχνείου που έπεφτε Κυριακή. Όπως διαβάζουμε στην Αγωνιστική Πορεία 29/10/74 (ήταν η εφημερίδα της Οργάνωση Σοσιαλιστική Επανάσταση τα φύλλα της οποίας μπορείτε να διαβάσετε διαδικτυακά στο sekonline):
\r\n
“Οι εκλογές που προκήρυξε ο Καραμανλής για τις 17 Νοέμβρη δεν γίνονται για να χτιστεί η Δημοκρατία στην Ελλάδα. Οι δυνάμεις της αντίδρασης και του ιμπεριαλισμού παραμένουν κυρίαρχες στον τόπο μας. Ο Καραμανλής ήρθε για να τις αναστηλώσει μετά την κρίση που πέρασαν τον περασμένο Ιούλη, να βρει μια διέξοδο γι’ αυτές μετά την αποτυχία και την κατάρρευση της χούντας. Διαλέγει την 17 Νοέμβρη για να αποφύγει τις λαϊκές κινητοποιήσεις της πρώτης επετείου…».
\r\n
 
\r\n
Το ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ και το ΚΚΕεσ στα λόγια θα καταδικάσουν την επιλογή της 17 Νοέμβρη για τις εκλογές όμως στην πράξη θα την αποδεχθούν. Όπως διαβάζουμε στην Αγωνιστική Πορεία (22/11/74):
\r\n

“Ήπιο κλίμα”

\r\n
“Την συμφωνία των κομμάτων για την διατήρηση του «ήπιου κλίματος» που υπέγραψε το ΚΚΕ.εσ την τήρησαν όλοι…Στον χώρο της Αριστεράς, η παραδοσιακή ηγεσία  προώθησε χοντρικά την αντίληψη ότι όλα τα κόμματα μπορούν να συμφωνήσουν πάνω σε ένα μίνιμουμ πρόγραμμα για δημοκρατικές ελευθερίες και ότι η κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας αντιπροσωπεύει έστω με ελλείψεις μια τέτοια μίνιμουμ ενότητα. Με βάση αυτήν την αντίληψη και οι δύο πτέρυγες του ΚΚΕ προσπάθησαν να συγκρατήσουν τους αγώνες του κινήματος στα πλαίσια της μίνιμουμ ενότητας, να αναβάλλουν κάθε αγώνα για αργότερα, γιατί προέχει «ο αγώνας για την Δημοκρατία»”.
\r\n
 
\r\n
Παρενθετικά ας σημειώσουμε ότι την γραμμή της σταδιακής μετάβασης στην «Δημοκρατία» μέσα από Κυβερνήσεις Εθνικής Ενότητας την υποστήριζαν ήδη από την περίοδο της χούντας τα κόμματα της Αριστεράς θεωρώντας οποιαδήποτε άλλη προοπτική το λιγότερο «εξτρεμισμό». Κάτι που εξηγεί και την στάση τους να καταγγείλουν αρχικά την εξέγερση του Πολυτεχνείου σαν «έργο προβοκατόρων», όπως έγραφε χαρακτηριστικά η εφημερίδα Πανσπουδαστική νο8 της ΑντιΕΦΕΕ (της ΚΝΕ δηλαδή), που κυκλοφόρησε αμέσως μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου.
\r\n
 
\r\n
Έτσι, για να μην χαλάσει η προεκλογική «ομοψυχία», το ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ και το ΚΚΕεσ επέλεξαν να γιορτάσουν την επέτειο του Πολυτεχνείου, μετά τις εκλογές, στις 24 Νοέμβρη. Ενάντια σε αυτόν τον συμβιβασμό, στάθηκαν οι οργανώσεις της επαναστατικής αριστεράς και το κομμάτι εκείνο των αγωνιστών που είχαν πρωτοστατήσει στην εξέγερση του Νοέμβρη του 1973 επιμένοντας στην μορφή της κατάληψης αλλά και εμμένοντας στον αντιιμπεριαλιστικό, αντικαπιταλιστικό χαρακτήρα της.
\r\n
 
\r\n
Με δική τους πρόταση μια σειρά από σχολές παίρνουν αποφάσεις και καλούν σε εορτασμό και πορεία πριν τις εκλογές, την Παρασκευή 15 Νοέμβρη. Διαβάζουμε από την Αγωνιστική Πορεία τα γεγονότα εκείνης της μέρας: 
\r\n
«Η συγκέντρωση μπροστά στο Πολυτεχνείο ήταν ένα ακόμα γονάτισμα του λαού μας μπροστά στους νεκρούς του…Στη συνέχεια οι συγκεντρωμένοι προχώρησαν προς την Καισαριανή. Παρ’ όλα τα προκλητικά κόκκινα (ω, τι φρίκη) πανό των ‘ανεύθυνων ομάδων’ και παρ’ όλα τα προβοκατόρικα συνθήματα -όπως ‘το Πολυτεχνείο ζει, Λαέ θυμήσου το Νοέμβρη, ο λαός δεν ξεχνά οργανώνεται νικά’- οι Αθηναίοι πύκνωναν διαρκώς τις γραμμές της διαδήλωσης. Η φωνή ‘εμπρός στο δρόμο του Νοέμβρη’ ανέβηκε Αλεξάνδρας, Μιχαλακοπούλου, Χίλτον και μπήκε στην Καισαριανή. Μετά από αυτή τη διαδρομή στο Σκοπευτήριο έφτασαν 40.000 άτομα…» 
\r\n
Δύο μέρες αργότερα, η συμβιβαστική πολιτική που υιοθέτησε η ρεφορμιστική Αριστερά και συμπυκνώθηκε στο σλόγκαν «Καραμανλής ή τανκς» μεταφράστηκε σε ένα 55% για το κόμμα που ίδρυσε, τη Νέα Δημοκρατία. Όμως ούτε αυτή η συντριπτική εκλογική νίκη κατάφερε να μαζέψει τον κόσμο στο σπίτι του.
\r\n
 
\r\n
Αυτό φάνηκε αμέσως στον «επίσημο» εορτασμό στις 24 Νοέμβρη με την ανεπανάληπτη συμμετοχή του κόσμου. Αλλά και στο πολιτικό του πλαίσιο, που τελικά αποφασίστηκε να είναι «αντιιμπεριαλιστικό-αντιφασιστικό», (πιο προχωρημένο δηλαδή από την «δημοκρατική» σούπα) και ενώ οι νεολαίες και η βάση των κομμάτων της ρεφορμιστικής Αριστεράς δυσανασχετούσαν για την εκλογική ήττα. Η πορεία, με τη συμμετοχή και οργανώσεων της επαναστατικής αριστεράς (η ΟΣΕ ήταν μια από αυτές), κατευθύνθηκε στα ΕΑΤ-ΕΣΑ και την Αμερικάνικη Πρεσβεία. 
\r\n

Ρωμαλέο κίνημα

\r\n
«Η μαζικότητα αλλά και τα συνθήματα της πορείας (ιδίως το αυτοκριτικό αλλά και αυτοκτονικό «λαέ ντροπή σου για την εκλογή σου») ήταν βαθιά επηρεασμένα από τον εκλογικό θρίαμβο του Καραμανλή, η διαδήλωση πήρε δηλαδή τη μορφή μιας άτυπης αντιπολιτευτικής διαμαρτυρίας…» γράφει ο «Ιός» σε ένα σχετικό αφιέρωμα του 2007. Πολύ γρήγορα αυτή η διαμαρτυρία θα εξελισσόταν στο ρωμαλέο κίνημα της Μεταπολίτευσης που έξι χρόνια αργότερα έδιωξε και τον Καραμανλή.
\r\n
 
\r\n
Το κίνημα και η επιμονή ενός μέρους του για δράση από τα κάτω κόντρα στους συμβιβασμούς, διέψευσε την μεθόδευση του Καραμανλή να «φάει» την πρώτη επέτειο του Πολυτεχνείου. Όπως σαράντα χρόνια τώρα, και κάθε χρόνο, η πορεία του Πολυτεχνείου διαψεύδει ξανά και ξανά τους άσημους και διάσημους κονδυλοφόρους - που άλλοτε «ευγενικά» μειώνουν τη σημασία του και άλλοτε στα ίσα ζητάνε κατάργησή του.
\r\n
 
\r\n
Όλο αυτό το διάστημα και ακόμη περισσότερο τα τελευταία πέντε χρόνια, οι γενιές των ανθρώπων που το 1974 ήταν νέοι, παιδιά και αγέννητοι ύψωσαν μαζί με τους παλαίμαχους της γενιάς του Πολυτεχνείου, τα δικά τους Πολυτεχνεία: Την πανεργατική απεργία στις 5 Μάη του 2010, τα «Συντάγματα» τον Ιούνη του 2011, τις απεργίες διαρκείας τον Οκτώβρη του 2011,  το βράδυ της 12 Φλεβάρη του 2012. 
\r\n
 
\r\n
Σήμερα, εκατομμύρια άνθρωποι ελπίζουν σε μια νέα ανατροπή όπως αυτή που έφεραν το Πολυτεχνείο και οι αγώνες της Μεταπολίτευσης. Και ξανά όπως και τότε, οι Σειρήνες του ρεφορμισμού έχουν ήδη αρχίσει το νανούρισμα: «Ηπιο κλίμα»,  «σύγκλιση», «μίνιμουμ προγράμμα», «εθνική ενότητα», πρόσφατα ενότητα στα «εθνικά ζητήματα», εκλογική αναμονή, αναμονή, αναμονή…
\r\n
 
\r\n
Στις 17 Νοέμβρη το σύνθημα «Δεν υπάρχει δρόμος κοινοβουλευτικός, ο δρόμος του Νοέμβρη επαναστατικός» θα αντηχήσει ξανά δυνατά παντού.
\r\n
\r\n

\r\n

Tώρα, εμπρός για την ανατροπή

\r\n
\r\n
\r\n
«Το Πολυτεχνείο δεν ήταν γιορτή, ήταν εξέγερση και πάλη ταξική» λέει το  σύνθημα. Πράγματι, ελάχιστες είναι οι φορές που η πορεία του Πολυτεχνείου δεν συνδέθηκε με κάποιο από τα κοινωνικά μέτωπα και τους εργατικούς ή νεολαιΐστικους αγώνες που κάθε χρονιά βρίσκονταν σε εξέλιξη.
\r\n
 
\r\n
Άλλες φορές είναι η παιδεία, οι καταλήψεις των μαθητών και των φοιτητών που δίνουν τον τόνο στην πορεία, άλλοτε ο πόλεμος και το αντιπολεμικό κίνημα που διαδηλώνει την αλληλεγγύη του ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, άλλοτε οι πανεργατικές απεργίες και οι απεργίες διαρκείας. Πέρσι ήταν το αντιφασιστικό κίνημα και οι απεργοί της ΕΡΤ - λίγες βδομάδες μετά την δολοφονία Φύσσα και λίγες μέρες μετά την εισβολή των ΜΑΤ στο Ραδιομέγαρο.
\r\n
 
\r\n
Όμως το φετινό τριήμερο έρχεται σε μια σπάνια συγκυρία που συγκεντρώνει σε μεγάλη ένταση όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά. 
\r\n
Φέτος η πορεία του Πολυτεχνείου πρέπει να στείλει δυνατό μήνυμα ανατροπής της συγκυβέρνησης ζόμπι Σαμαρά καθώς και των μνημονίων, -των παλιών και των νέων που ετοιμάζουν, προκειμένου να αναχρηματοδοτήσουν για ακόμα μια φορά τους φίλους τους, τους τραπεζίτες.  Πέντε χρόνια μνημόνια είναι πολλά. Δεν θα αφήσουμε να γίνουνε εφτά.
\r\n
 
\r\n
Ταυτόχρονα χρειάζονται καθαρά μηνύματα στη συζήτηση που ήδη ανοίγει για την «επόμενη μέρα». Ο δρόμος για την ανατροπή των μνημονίων δεν θα έρθει μέσα από «συγκλίσεις» και διαπραγματεύσεις αλλά  μέσα από τις μονομερείς πρωτοβουλίες του κινήματος: την διαγραφή του χρέους, την έξοδο από την ΕΕ, την κρατικοποίηση των τραπεζών και όλων των επιχειρήσεων που κλείνουν, κάτω από εργατικό έλεγχο.
\r\n
 
\r\n
Το Πολυτεχνείο είναι ένα σύμβολο στην σύγκρουση με τον ιμπεριαλισμό. Και φέτος, ταυτόχρονα με την κρίση, περισσότερο από κάθε άλλη στιγμή την τελευταία δεκαετία βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την φωτιά του πολέμου που με γοργά βήματα απλώνεται αυτήν την στιγμή στη Μέση Ανατολή και στην Ανατολική Μεσόγειο.
\r\n
 
\r\n
Λέμε ΟΧΙ στην συμμαχία των προθύμων των ΗΠΑ του Ομπάμα, που αφού με τις προηγούμενες επεμβάσεις έσπειραν θάνατο, εμφυλίους και καταστροφή στην περιοχή, τώρα επιχειρούν ξανά τάχα για να μας «σώσουν» από το Ισλαμικό Κράτος.
\r\n
Λέμε ΟΧΙ σε κάθε συμμετοχή της Ελλάδας στην κλιμάκωση των διπλωματικών και πολεμικών προκλήσεων μέσα από τον άξονα Ελλάδας-Κύπρος-Ισραήλ, προς όφελος του κεφαλαίου και των πολυεθνικών. Για την ΑΟΖ να πάει να πολεμήσει ο γιός του Σαμαρά.
\r\n
 
\r\n
Το τρίτο -και αλληλένδετο με το αντιπολεμικό- μήνυμα που έχει να στείλει φέτος το Πολυτεχνείο είναι αυτό ενάντια στον ρατσισμό και την ισλαμοφοβία - καθώς το ρατσιστικό χαρτί αφού χρησιμοποιήθηκε ευρέως για να χρησιμοποιηθούν σαν αποδιοπομπαίοι τράγοι οι μετανάστες, σήμερα επανέρχεται ως απαραίτητο συμπλήρωμα των νέων ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων.
\r\n
 
\r\n
Να συγκρουστούμε με την ρατσιστική προπαγάνδα ενάντια στους μουσουλμάνους που απλώνεται σε ΜΜΕ και κυβερνήσεις με ταχύτητα πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που μεταδίδεται ο ιός του Έμπολα στους φτωχούς πληθυσμούς της Δυτικής Αφρικής. Να απαιτήσουμε να σταματήσουν τα καθημερινά εγκλήματα στα σύνορα, να κλείσει η Φρόντεξ, άσυλο και στέγη σε όλους τους πρόσφυγες, νομιμοποίηση των μεταναστών. 40 χρόνια μετά το κλείσιμο των στρατοπέδων εξορίας να απαιτήσουμε να κλείσουν όλα τα στρατόπεδα συγκέντρωσης μεταναστών.
\r\n

“Δεν περνάει ο φασισμός”

\r\n
Το σύνθημα του Πολυτεχνείου «Δεν περνάει ο φασισμός» θα ακουστεί και φέτος – αυτή τη φορά εν αναμονή της εκκίνησης της δίκης των νεοναζί της Χρυσής Αυγής. Η δικαστική εξουσία που σιωπούσε, αν όχι συνεργούσε στα εγκλήματα – όπως ακριβώς έκανε και στην διάρκεια της χούντας των συνταγματαρχών- καλείται τώρα να τους δικάσει.
\r\n
 
\r\n
Η μόνη δύναμη που μπορεί να επιβάλλει ότι οι νεοναζί θα πληρώσουν για τα εγκλήματά τους και θα καταλήξουν στην φυλακή είναι το αντιφασιστικό κίνημα και στο δρόμο και στα δικαστήρια, όπως έκανε, και μέχρι ενός σημείου βέβαια κατάφερε, το κίνημα της Μεταπολίτευσης όταν απαιτούσε αποχουντοποίηση, να τιμωρηθούν οι δικτάτορες και οι βασανιστές.
\r\n
 
\r\n
Θέλουμε, τέλος, το Πολυτεχνείο να γίνει αφετηρία κοινών και συντονισμένων αγώνων ενάντια στην κινηματική παράλυση που προκαλεί η αναμονή των εκλογών παρατείνοντας ταυτόχρονα το χρόνο ζωής αυτής της σμπαραλιασμένης κυβέρνησης – με επόμενο βήμα την πρώτη, μετά από πολλούς μήνες, πανεργατική απεργία στις 27 Νοέμβρη. Να θυμίσουμε ότι η πραγματική πολιτική δεν γίνεται στους διαδρόμους της Βουλής και στο Προεδρικό Μέγαρο, αλλά στους δρόμους και τους χώρους δουλειάς.
\r\n
 
\r\n
Ραντεβού στην πορεία του Πολυτεχνείου στις 17 Νοέμβρη δίνουν όλοι όσοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτών των μαχών. Θα διαδηλώσουν μαζικά οι μαθητές και οι φοιτητές που κόντρα στην τρομοκρατία συγκρούονται τις τελευταίες βδομάδες με τον αυταρχισμό και τα μέτρα που διαλύουν την δημόσια παιδεία.
\r\n
 
\r\n
Δίπλα τους θα βρεθούν οι διαθέσιμοι εκπαιδευτικοί, οι σχολικοί φύλακες και οι διοικητικοί των πανεπιστημίων που εδώ και ένα χρόνο δεν έχουν σταματήσει τον αγώνα για το δικαίωμα στη δουλειά. Οι καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών, οι εργαζόμενοι της ΕΡΤ, ο Συντονισμός Ενάντια στα Κλεισίματα και τις Διαθεσιμότητες, το συντονιστικό των νοσοκομείων και όλοι αυτοί οι χώροι που επιμένουν στον δρόμο του αγώνα και της απεργίας - όπως φάνηκε και από την κινητοποίηση έξω από το Ραδιομέγαρο στην επέτειο του ενός χρόνου από την εισβολή στον χώρο της ΕΡΤ.
\r\n
 
\r\n
Και βέβαια οι κοινότητες των μεταναστών, η ΚΕΕΡΦΑ και η Ένωση Μεταναστών Εργατών, που με αφίσα και προκήρυξη καλούν σε μαζική συμμετοχή στην πορεία του Πολυτεχνείου, για να ενώσουν τις φωνές όλων ενάντια στον πόλεμο, τον ρατσισμό και τον φασισμό, οι δημοτικές κινήσεις και συλλογικότητες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή ενάντια στα ξεπουλήματα της δημόσιας περιουσίας στους Λάτσηδες και τους Μελισσανίδηδες.
\r\n
 
\r\n
Μαζί με τα μπλοκ της επαναστατικής αριστεράς, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και του ΣΕΚ να στείλουμε το μήνυμα ότι η μόνη εναλλακτική λύση ενάντια σε αυτήν την βαρβαρότητα της φτώχειας, του πολέμου, του ρατσισμού που απλώνει γύρω μας ο καπιταλισμός είναι ο δρόμος που μας δίδαξε το Πολυτεχνείο, ο δρόμος της εξέγερσης και της ανατροπής του. Όλοι στην πορεία του Πολυτεχνείου, στις 2μμ στην πλ. Κλαυθμώνος.
\r\n