Να δούμε τους τρεις βασικούς άξονες των αγώνων που αναπτύσσονται, των φοιτητών, των σιδηροδρομικών, των προσφύγων και μεταναστών χωρίς χαρτιά. Οι εργατικοί αγώνες ξεκίνησαν ήδη από το 2016 που πέρασε η νέα εργασιακή νομοθεσία. Σήμερα είναι πάρα πολλοί οι αγώνες στα συνδικάτα και διαπιστώνουμε ότι είναι ένα κίνημα που γίνεται όλο και πιο ριζοσπαστικό. Παράλληλα αναπτύχτηκαν οι αγώνες των φοιτητών που αντιτάχτηκαν στη μεταρρύθμιση των πανεπιστημίων με στόχο την ιδιωτικοποίηση αγγλοσαξωνικού τύπου.

Όπως και το ‘68 αλλά και μετά, όπως σε όλες τις χώρες, το βασικό όπλο των φοιτητών είναι να μπλοκάρουν τους χώρους σπουδών. Πάνω από είκοσι πανεπιστήμια είναι κατειλημμένα στη Γαλλία και υπήρξε πολύ έντονη αντίδραση τόσο από την αστυνομία όσο και από τους φασίστες. Πολλοί είδατε τις εικόνες στο διαδίκτυο από το Μονπελιέ όπου ο πρύτανης είχε το θράσος να φωνάξει μία ομάδα από φασίστες οι οποίοι ήταν κουκουλοφόροι με ρόπαλα που χτύπησαν τους φοιτητές μέσα σε συνέλευση, ήταν σοκαριστικό για όλη τη γαλλική κοινωνία. Είναι πάντα σοκαριστικό να βλέπεις τους φασίστες ή τους μπάτσους να μπαίνουν μέσα στα πανεπιστήμια με τα αέρια και τα ρόπαλα και να δημιουργούν χάος.

Χαρακτηριστικό είναι ότι κάθε φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο, η αντίδραση είναι όλο και πιο μαζική και ριζοσπαστική. Παράδειγμα αυτής της διαδικασίας είναι η αντίθεση στην επέκταση του αεροδρομίου της Ρεν στη Βρετάνη, στην οποία χρόνια αντιδρούν οι οικολόγοι και όπου παρενέβη η αστυνομία. Το αποτέλεσμα ήταν ότι στις συνελεύσεις τα διακόσια άτομα έγιναν την επόμενη μέρα πέντε χιλιάδες. Στην πραγματικότητα οι φοιτητές αντιτίθεται σε όλες τις μεταρρυθμίσεις του Μακρόν. Από την πρώτη μέρα, όταν ξεκίνησαν οι αντιδράσεις των σιδηροδρομικών, υπήρχε το σύνθημα, “φοιτητές και σιδηροδρομικοί θυμωμένοι, δε θα αφήσουμε να περάσουν οι μεταρρυθμίσεις”.

Οι καταλήψεις των φοιτητών είναι πολύ σημαντικές ως διαδικασία. Έχει ξεκινήσει μια πολύ μεγάλη κουβέντα για το ποιός είναι ο ρόλος του πανεπιστημίου στον καπιταλισμό, ποιός ο ρόλος και η θέση των φοιτητών στην κοινωνία. Οι μισοί χρειάζεται να εργάζονται τουλάχιστον περιστασιακά και το ένα τέταρτο σε μόνιμη βάση, παράλληλα με τις σπουδές. Το πτυχίο ή το μάστερ πολλές φορές σου εξασφαλίζει μία ωραία θέση στα Μακντόναλτς. Όλα αυτά τους ώθησαν να μην κλειστούν μέσα στα πανεπιστήμια και στα δικά τους ζητήματα, αλλά να βγουν από τις σχολές και να προσπαθούν να ενωθούν με τους σιδηροδρομικούς που απεργούν, τους ταχυδρομικούς που απεργούσαν, με τους εργαζόμενους στα Μακντόναλτς και διάφορες άλλες κατηγορίες. Πάρα πολλοί νεαροί που ψήφισαν για πρώτη φορά και γοητεύτηκαν από τον Μελανσόν και την Ανυπότακτη Γαλλία, τώρα στις συνελεύσεις συζητάνε για το ρόλο του κράτους, την καταπίεση κλπ.

Υπάρχουν νικηφόροι αγώνες. Σε πολλές περιπτώσεις μετανάστες χωρίς χαρτιά κατάφεραν να κερδίσουν άδειες έστω περιορισμένης διάρκειας. Επίσης, μετά από πίεση των σιδηροδρομικών, τα συνδικάτα απαίτησαν την πρόσληψη όλου του προσωπικού των υπεργολάβων. Είτε μιλάμε για καταλήψεις είτε για απεργίες, όταν η άρχουσα τάξη φωνάζει συνέχεια τα αστυνομικά όργανα, αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν ρήγματα και μέσα σε αυτά είναι που θα μπούμε. Τέτοιο ρήγμα είναι στις 26 Μάη που προβλέπεται μια πολύ μεγάλη διαδήλωση με συνδικάτα, πολιτικές οργανώσεις και ευελπιστούμε στην υποστήριξη της νεολαίας ευρύτερα. Ας είμαστε ρεαλιστές, ας απαιτήσουμε το αδύνατο.

Μάκης Καβουριάρης

Όταν μιλάμε για το Μάη του '68 μιλάμε για την εκπληκτική δεκαετία του '60. Για το αντιπολεμικό κίνημα ενάνια στον πόλεμο στο Βιετνάμ, την Αλγερινή επανάσταση, την επανάσταση στην Κούβα, τον επαναστατικό περίπλου του Τσε και τη δολοφονία του στη Βολιβία, την πολιτιστική επανάσταση στην Κίνα, τα Ιουλιανά το '65 στην Ελλάδα, το κίνημα στην Πολωνία και τη Γερμανία, τον Ιταλικό Μάη όπου πρώτα ξεσηκώθηκαν οι εργάτες και ακολούθησαν οι φοιτητές, την Άνοιξη της Πράγας. Ο Μάης δεν ήταν ένα “παρισινό φαινόμενο”, αλλά ένας ξεσηκωμός σε όλη την Ευρώπη, ανατολική και δυτική, και σε όλο τον κόσμο, τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία.

Στη Γαλλία έχουμε ένα πολύ μεγάλο κίνημα. Το βασικό χαρακτηριστικό του ήταν η συνάντηση του φοιτητικού κινήματος και ευρύτερα της νεολαίας με την εργατική τάξη. Ξεκινάει από την εξέγερση της νεολαίας και όταν μπαίνει η εργατική τάξη, οι δέκα εκατομμύρια απεργοί, οι καταλήψεις των εργοστασίων, γίνεται ένα μαγικό πράγμα. Και βέβαια έχουμε το φόβο της άρχουσας τάξης. Αυτό έκφραζαν όλες οι προσπάθειες του Ντε Γκωλ να το σταματήσει ακόμα και με πραξικόπημα. Αυτό έκφραζε και η δικτατορία στην Ελλάδα ενάντια στο κίνημα για το 1-1-4 και το 15% στην Παιδεία, ενάντια στα Ιουλιανά. Όμως ο Μάης έχει και μετέπειτα ζωές. Τον αγώνα ενάντια στη δικτατορία και το Πολυτεχνείο εδώ, εκεί πρέπει να τον εντάξουμε.

Το ενδιαφέρον για το Μάη δεν είναι νοσταλγία. Η αναφορά μας εκεί μας επιτρέπει να καταλάβουμε πώς θα πρέπει να κινηθούμε στο σήμερα. Να έχουμε παρουσία και να ανοίγουμε τη δυνατότητα να κάνουμε το αδύνατο δυνατό. Να μη λέμε μόνο “η φαντασία στην εξουσία”. Τότε το κίνημα ξέσπασε σε περίοδο ανάπτυξης και σχετικής ευμάρειας. Οι εξεγερμένοι πάλευαν ενάντια στην ιεραρχία και τις απαγορεύσεις, για να αναπνεύσουν οι νέοι άνθρωποι, θέλαν αγάπη, χαρά, έρωτα, το δικαίωμα στο λόγο.

Σήμερα το σύστημα βρίσκεται σε κρίση. Διαβάζω στην Εργατική Αλληλεγγύη όσους γράφουν από τις άλλες χώρες. Στη Γερμανία πχ το 50% ζει με το φάντασμα της φτώχειας. Στην Ιταλία έχουμε το τεράστιο χρέος που θα σκάσει σα βόμβα. Στη Γαλλία οι πολιτικές Μακρόν βγάζουν τους σιδηροδρομικούς και τους φοιτητές στους δρόμους. Εδώ οι αγώνες στο χώρο της Υγείας που δίνουν τα μέλη του ΣΕΚ είναι παράδειγμα. Παντού υπάρχουν κινήματα, κόσμος που συνειδητοποιεί ότι κάτι μπορεί να γίνει. Στον πεσιμισμό της λογικής έχουμε την αισιοδοξία της θέλησης, ότι όλα μπορούν να γίνουν, εδώ και τώρα.

Χρειάζεται οργάνωση. Εκεί που έχασε ο Μάης είναι ότι δεν είχε το πολιτικό υποκείμενο που θα έβαζε το ζήτημα της εξουσίας. Κι έτσι δεν έφτασε στην επανάσταση. Έμεινε στο επίπεδο της εξέγερσης γιατί υπήρχε αυτό το κενό. Θα μπορούσαν να διεκδικηθούν πολλά πράγματα, αλλά ούτε το Σοσιαλιστικό Κόμμα ήθελε, ούτε το ΚΚ ήθελε. Αντίθετα, έλεγαν στην αστική τάξη να κάνει γρήγορα τις μεταρρυθμίσεις και πράγματι έδωσαν πράγματα, αυξήσεις, δυνατότητες εκπροσώπησης, επιτροπές κλπ, αλλά τα πήραν όλα πίσω. Αυτό κάνει πάντα ο καπιταλισμός.

Είμαστε σε περίοδο κρίσης και μεγάλου αυταρχισμού, αλλά πάλι το φάντασμα είναι εδώ. Συγκεκριμένα δύο φαντάσματα. Το ένα είναι η ένωση των εργατών με τη νεολαία, τεράστιο και επικίνδυνο για τους από πάνω. Δυστυχώς όμως έχουμε και το φάντασμα του φασισμού και του ρατσισμού που αναπτύσσονται όλο και περισσότερο. Πρέπει να βοηθήσουμε το πρώτο και να θάψουμε το δεύτερο. Η πρωτοβουλία της ΚΕΕΡΦΑ που έβαλε από την αρχή και το ζήτημα της φασιστικής απειλής είναι τεράστια. Σας ευχαριστώ που τη φτιάξατε κι έγινα κι εγώ μέλος.

Φόλκαρτ Μόζλερ

Μπήκα το 1963 στο SDS, την επαναστατική νεολαία της εποχής. Δύο χρόνια πριν αυτό το τμήμα είχε διαγραφεί από το Σοσιαλιστικό Κόμμα λόγω των επαναστατικών του ιδεών. Στην πραγματικότητα, λόγω της δεξιάς στροφής της ηγεσίας του SPD.

Το οικονομικό θαύμα είχε οδηγήσει σε μια αλλαγή μέσα στην εργατική τάξη. Πάρα πολλές γυναίκες μπήκαν τη δεκαετία του '60 στην παραγωγή. Μία ολόκληρη γενιά εργατών χωρίς την εμπειρία του πολέμου είχε μπει στα εργοστάσια. Και πάνω από 2 εκατομμύρια εργάτες από τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου είχαν πάει στη Γερμανία για να πιάσουν δουλειά. Όταν το 1964 το SDS κάλεσε σε διαδήλωση ενάντια σε όσα συνέβαιναν στο Κογκό εκείνη την εποχή, μαζεύτηκαν όχι τριάντα ως συνήθως, αλλά οχτακόσιοι. Αυτό ήταν το σημείο καμπής.

Υπάρχουν όμως και υποκειμενικοί λόγοι για την άνοδο του κινήματος, όπως η ριζοσπαστικοποίηση του SDS από το '66 ως το '68. Κάτω από την ηγεσία του Ντούτσκε, μετατράπηκε από μια ρεφορμιστική οργάνωση σε μια επαναστατική οργάνωση νεολαίας. Ο Ντούτσκε ερχόταν από την Ανατολική Γερμανία.. Ήταν αντισταλινικός και αποφασισμένος επαναστάτης. Σήμερα είναι συμπαθητικός σε όλους, εκείνη την εποχή όχι. Οι ιδέες του επανέφεραν το ρόλο του υποκειμενικού παράγοντα στην ιστορία. Οι άνθρωποι κάνουν την ιστορία οι ίδιοι, τόνιζε. Και εξαρτάται από μας, από τους σοσιαλιστές, σε ποια κατεύθυνση θα πάνε τα πράγματα. Αυτή η άποψη είχε μεγάλη σημασία στην ανάπτυξη του SDS.

Σήμερα υπάρχει μια επίθεση στο κίνημα του '68 από τη δεξιά. Το AfD, ένα ημιφασιστικό κόμμα, με 95 βουλευτές αυτή τη στιγμή στο γερμανικό κοινοβούλιο, έχει ξεκινήσει έναν ιδεολογικό πόλεμο απέναντι στο κίνημα του '68. Πιστεύει ότι το πνεύμα του κινήματος εξακολουθεί να είναι ζωντανό και υπεύθυνο για όλα τα κακά στη χώρα, το αντιφασιστικό και αντιρατσιστικό κίνημα, το κίνημα των γυναικών και των ομοφυλόφιλων κλπ. Μια δεύτερη ερμηνεία, αυτή του φιλελεύθερου αστισμού λέει ότι οι άνθρωποι τότε είχαν τρελές σοσιαλιστικές ιδέες, αλλά τουλάχιστον οδήγησαν στον εκσυγχρονισμό του καπιταλισμού. Δυστυχώς πολλοί της γενιάς μου έχουν στο μεταξύ αποκτήσει την ίδια άποψη.

Το 1968 το φοιτητικό κίνημα έγινε η σπίθα για το εργατικό κίνημα στη Γερμανία, όπως και σε άλλες χώρες. Τρεις ήταν οι βασικοί παράγοντες για τους οποίους ο κόσμος ήθελε ρήξη και ανατροπή του καπιταλισμού: το παρελθόν και η απειλή του φασισμού, ο πόλεμος στο Βιετνάμ και οι εξοπλισμοί. Πετύχαμε πολλά αλλά τον βασικό μας στόχο, την ανατροπή του καπιταλισμού, δεν τον πετύχαμε. Το βασικό σύνθημα ήταν ότι ο καπιταλισμός οδηγεί στο φασισμό και πρέπει να απαλλαγούμε από τον καπιταλισμό. Ένα δεύτερο σύνθημα έλεγε ότι ο καπιταλισμός κουβαλάει μέσα του την κρίση, όπως τα σύννεφα τη βροχή. Κι ότι καπιταλισμός και ο ιμπεριαλισμός οδηγούν σε ολοένα και πιο βάρβαρους πολέμους.

Τα ίδια ισχύουν και σήμερα, ενώ έχει προστεθεί και η καταστροφή του κλίματος. Η επόμενη εξέγερση έρχεται με βεβαιότητα. Αυτή τη φορά πρέπει να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι. Το '68 ήμουν ο μόνος που αντιπροσώπευε μέσα στο κίνημα αυτό τις ιδέες του επαναστατικού σοσιαλισμού. Μπορεί να ακούγεται υπερφίαλο, αλλά σκεφτείτε ότι 15.000 επαναστάτες κατέληξαν στους μαοϊκούς και τους πράσινους. Άλλοι τριάντα χιλιάδες εντάχτηκαν στο σταλινικό κομμουνιστικό κόμμα. Και 300.000 νέοι άνθρωποι, όχι επαναστάτες, αλλά με συμμετοχή στο κίνημα, κατέληξαν στο SPD και τη νεολαία του.

Δεν είμαι προφήτης αλλά είμαι βέβαιος ότι την επόμενη φορά θα τα καταφέρουμε πολύ καλύτερα. Βρισκόμαστε για άλλη μια φορά απέναντι στο δίλημμα σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα. Ο καθένας και η καθεμιά έχει καθήκον απέναντι στην ιστορία.

H έκβαση του Μάη κρίθηκε στο κατά πόσο η εργατική τάξη μπόρεσε να πάρει τον έλεγχο αυτής της φοβερής απεργίας και εξέγερσης από τα χέρια των γραφειοκρατών μέσα στα συνδικάτα και από την ηγεσία του ΚΚΓ. Ήταν εντυπωσιακό να περνάει η εξέγερση από τα χέρια των φοιτητών στα χέρια των εργατών.

Μια μαρτυρία ενός εργάτη της Ρενό έλεγε ότι τις πρώτες μέρες του Μάη, μαζί με πέντε έξι συντρόφους του από το ΚΚΓ πήγαιναν στην κατάληψη της Σορβόννης. Και ότι την άλλη μέρα επέστρεφαν στη δουλειά τελείως διαφορετικοί. Ένιωθαν ότι έπαιρναν τεράστια έμπνευση από αυτή τη διαδικασία, ένιωθαν ότι έκαναν μία εκπαίδευση που χρόνια ολόκληρα το ΚΚΓ δεν τους την έδινε. Τα πιο μαχητικά κομμάτια των εργατών, τα πιο νέα και δραστήρια, επέλεγαν να συμμετέχουν στις μαχητικές διαδηλώσεις των φοιτητών και να μην είναι στα εργοστάσια που έκαναν κατάληψη γιατί εκεί ένιωθαν ότι ασφυκτιούσαν. Το αν υπήρχε ένα δίκτυο που οργάνωνε το πώς οι εργάτες θα έπαιρναν τον έλεγχο από τη CGT και το ΚΚ ώστε να μην αφήσουν στην κρίσιμη στιγμή αυτή η απεργία να κομματιαστεί και να κλείσει πάνω στους εκβιασμούς που έβαζε το καθεστώς του Ντε Γκωλ, είναι αυτό που έκρινε τα πράγματα.

Σήμερα χρειάζεται οργανωμένα και συστηματικά να παλέψουμε η έκβαση να είναι διαφορετική. Οι εμπειρίες που έχουμε το τελευταίο διάστημα είναι εντυπωσιακές, είναι εμπειρίες που χρειάζεται και να τις απλώσουμε, να τις πολλαπλασιάσουμε, να τις δυναμώσουμε. Έχουμε μπροστά μας μια πανεργατική απεργία. Η αφίσα μας, με σύνθημα «πανεργατική στα χέρια των εργατών», κάνει ακριβώς αυτό. Μία απεργία που οι γραφειοκράτες την κάνουν ενώ δεν τη θέλουν, με αιτήματα που δεν συγκινούν κανένα, να περάσει στα χέρια των εργατών.

Είναι μια παράδοση που προσπαθούμε να τη χτίσουμε πολύ συστηματικά όλο το τελευταίο διάστημα και κρίνεται σε πολύ συγκεκριμένες μάχες. Δεν ήταν καθόλου δεδομένο ότι θα γινόταν πρωτοβουλία των συνδικάτων για το ζήτημα των ελαστικών σχέσεων εργασίας. Από μικρές ομάδες, επιτροπές, πρωτοβάθμια σωματεία κατέληξε μία στάση εργασίας τον περασμένο μήνα να συνδέεται με την απεργία στη ΔΕΗ ενάντια στην ιδιωτικοποίηση. Βάλαμε κι άλλα ζητήματα, των συνδικάτων. Στη σύσκεψη του Συντονιστικού των Νοσοκομείων πριν μερικές μέρες, σηκώθηκε συνάδελφος και ευχαρίστησε το Συντονιστικό γιατί με βάση τις συζητήσεις και τη δράση του, οι συνάδελφοι συμβασιούχοι του ΟΑΕΔ γράφτηκαν στο σωματείο. Κόσμος που νιώθει ότι δεν είναι παλιός συνδικαλιστής, ότι δεν είναι εκλεγμένος, ότι δεν είναι κοινοβουλευτικός αστέρας κλπ, μέσα από την οργάνωση έχει την αυτοπεποίθηση να πει στους γραφειοκράτες του σωματείου του ότι θα γράψουμε αυτούς τους εργαζόμενους.

Τέτοια παραδείγματα, από μικρούς και μεγάλους χώρους, δείχνουν τα βήματα που έχουμε να κάνουμε. Το ίδιο στα πολιτικά ζητήματα. Οι μετανάστες, οι γυναίκες καθαρίστριες εργολαβικοί που δουλεύουν στα νοσοκομεία, αντιμετωπίζουν όλες τις ρατσιστικές και σεξιστικές επιθέσεις. Το ότι επιμένουμε να βάζουμε τα συνδικάτα μπροστά στη μάχη ενάντια στους φασίστες της ΧΑ, ενάντια στο ρατσισμό, είναι κρίσιμο.

Τα αιτήματα που συνδέουν τους χώρους και γενικεύουν τη μάχη, στη σύγκρουση με το χρέος, στην κρατικοποίηση, είναι η πολύτιμη συμβολή της επαναστατικής αριστεράς μέσα στο κίνημα σήμερα. Ανοίγει δρόμους και την προοπτική σε έναν κόσμο που καταλαβαίνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δε μπορεί να είναι το τέλος του δρόμου αλλά δε θέλει και η εναλλακτική να είναι ο Μητσοτάκης. Το αίτημα για τη διαγραφή του χρέους κινητοποιεί εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου μέσα στο δρόμο των απεργιών.

Τα διδάγματα του Μάη είναι τεράστια. Η επαναστατική παράδοση μελετά και βλέπει πάντα την προηγούμενη μεγάλη φάση της ιστορίας σαν οδηγό δράσης για το σήμερα. Η έξοδος από τα μνημόνια πρέπει να περάσει στα χέρια των εργατών. Η αντικαπιταλιστική αριστερά και το επαναστατικό κόμμα, το ΣΕΚ, παίζει ρόλο σε αυτή την πορεία. Όλοι και όλες να στρατευτούμε σε αυτή την προσπάθεια.