Έπειτα από μία αρχική ανακούφιση για την επίτευξη συμφωνίας στο Eurogroup της 9ης Απριλίου, η σκληρή πραγματικότητα επαναφέρει τους πονοκεφάλους στα επιτελεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο πρώτος σπουδαίος λόγος για προβληματισμό είναι ότι στο Eurogroup απορρίφθηκε η έκδοση ευρωομολόγων ή κορονο-ομολόγων σαν εργαλείο άντλησης ρευστότητας και αμοιβαιοποίησης χρέους. Όχι ότι αυτό από μόνο του θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ισχυρό όπλο για την αντιμετώπιση της ύφεσης αλλά θα ήταν ένα σημάδι για την ύπαρξη της περίφημης «ευρωπαϊκής αλληλεγγύης» η οποία αγνοείται.
Τα κύρια σημεία της συμφωνίας του Eurogroup είναι πιστωτική γραμμή από τον ESM, πιστωτική στήριξη από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τα επιχειρηματικά δάνεια και ένα πρόγραμμα επιδότησης των βραχείας διάρκειας εργαζομένων. Το συνολικό πακέτο ανέρχεται σε 125 δις €.
Η επίδραση αυτών των μέτρων δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική μπροστά στο μέγεθος της κρίσης. Η οικονομία της ΕΕ ανέρχεται σε 12 τρις € και η πρόβλεψη του ΔΝΤ είναι πλέον στο -7,5% ύφεση για το 2020 και 4,7% ανάπτυξη το 2021. Όπως γράφει στους Financial Times o Wolfgang Münchau: “Τα γερμανικά οικονομικά ιδρύματα δημοσίευσαν μία κοινή πρόβλεψη για -4,2 % του ΑΕΠ για το 2020 που θα ακολουθηθεί από μία ανάπτυξη ύψους 5,8% του ΑΕΠ το 2021 δηλαδή μία ανάκαμψη σχήματος V. Αν αποδειχθεί ότι έχουν δίκιο και αν αυτό μεταφραστεί σε πραγματικότητα για το σύνολο της ευρωζώνης είμαστε εντάξει. Δεν θα υπάρξει κρίση και ανάγκη για επιπρόσθετα μέτρα πέρα από αυτά που έχουν ήδη ληφθεί. Αλλά πιστεύω ότι κάνουν λάθος. Αυτές οι προβλέψεις δεν υπολογίζουν την επίδραση που έχει η καραντίνα σε τομείς της οικονομίας όπως οι μεταφορές και ο τουρισμός και πιθανώς ένα δεύτερο κύμα της πανδημίας τον χειμώνα”.
Ακόμα και αν η οικονομία της Γερμανίας αντιδράσει το 2021 δεν είναι βέβαιο ότι οι οικονομίες της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Ελλάδας θα ανακάμψουν με τον ίδιο τρόπο και τον ίδιο ρυθμό όσο και να μιλάει ο Μητσοτάκης για “αναπτυξιακή έκρηξη” το 2021.
Οι ξενοδόχοι βιάζονται να ανοίξει η σεζόν και να βάλουν τους εργαζόμενους για δουλειά απαιτώντας ταυτόχρονα φοροαπαλλαγές 1,8 δις € από την ΝΔ όπως έκανε πρόσφατα ο ΣΕΤΕ σε επιστολή του στον Μητσοτάκη, ενώ η Eλλάδα είναι ουραγος στην ΕΕ στα μέτρα στήριξης των εργαζομένων με 1,1% του ΑΕΠ για μέτρα άμεσης δημοσιονομικής τόνωσης, όπως η πληρωμή μισθών και επιδομάτων. Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι πιο σκληρά χτυπημένες χώρες από τον κορονοϊό στην ΕΕ η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία που πρόσφατα προχώρησε σε χαλάρωση των μέτρων, επιτρέποντας την επανέναρξη των οικοδομικών εργασιών.
Η αγωνία για τα κέρδη και η επανέναρξη της οικονομίας είναι το σημείο που φαίνεται να υπάρχει σύγκλιση απόψεων στην άρχουσα τάξη της ΕΕ. Η υγεία των εργαζόμενων μπαίνει σε δεύτερη μοίρα.
Κώστας Πολύδωρος