“Ο Μαρξισμός είναι πολύτιμος”
Το φετινό φεστιβάλ Μαρξισμός οργανώνεται στο πλαίσιο μιας καταστροφικής, αλλά όχι και πρωτόγνωρης, κρίσης του διεθνούς κεφαλαίου.
Η πλέον εκδηλα φασιστική διακυβέρνηση των ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη δρομολογήσει πολιτικές που αποσταθεροποιουν το διεθνές εμπόριο φέρνοντας ετσι και νέα δεδομένα στους ανταγωνισμους των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
Σαν αντίδραση η πολιτική ηγεσία της Ε.Ε ούσα χρόνια ανήμπορη να παράξει κάποιο στέρεο ιδεολογικό αφήγημα παπαγαλίζει ακροκεντρόες θέσεις περί αμυντικής αυτονομίας ενω παράλληλα συνεχιζει να συνθλίβει την εργατική τάξη ακολουθώντας το δόγμα της οικονομικής λιτότητας για τους πολλους.
Σε αυτές τις συνθήκες, τα προοδευτικά κομμάτια της τάξης μας δεν δείχνουν να ταυτίζονται με την ηττοπάθεια των ρεφορμιστικών κομμάτων της αριστεράς ενώ δεν σταματάνε να διεκδικούν παρά την οικονομική και εργασιακή τους επισφαλεια.
Σαν επαναστάτες δεν πρέπει να ξεχνάμε πως οι περίοδοι κρίσης είναι και αυτοί των μεγάλων επαναστάσεων, πάνω λοιπόν σε αυτή τη πολιτική κινητικότητα οφείλουμε να επενδύσουμε, εδώ έρχεται και η κρισιμοτητα του φετινού Μαρξισμου. Μέσω συζητήσεων που θα απλώνονται σε όλα τα πολιτικά μέτωπα σκοπεύουμε να αναδείξουμε την σημαντικότητα της σοσιαλιστικής προοπτικής αλλά και της αναγκαιότητας να συνδεθεί με τις μάχες κατά του ρατσισμού και του σεξισμού
Βαγγέλης Τσόντζος,
ιδ. υπάλληλος
Είμαστε μάρτυρες μιας παγκόσμιας τάσης αυξανόμενων κοινωνικών και πολιτικών αντιστάσεων, όπου οι κυβερνήσεις, κατηγορούμενες για εγκληματικές ενέργειες και διαφθορά, αντιμετωπίζουν μαζικές εργατικές και λαϊκές εξεγέρσεις.
Στην Ελλάδα, η κυβέρνηση είναι υπεύθυνη για τα εγκλήματα στα Τέμπη και την Πύλο, πυροδοτώντας τη μεγαλύτερη Γενική Απεργία που έχουν δει τα μάτια μας στις 28 Φλεβάρη. Όχι μόνο στις μεγαλύτερες πόλεις, αλλά σε κάθε μικρό νησάκι και κάθε χωριό οι απεργοί φώναζαν ότι η κυβέρνηση των δολοφόνων θα ανατραπεί. Στο Μπαγκλαντές, μια φοιτητική εξέγερση οδήγησε στην ανατροπή του καθεστώτος, ενώ στη Νότια Κορέα, οι μαζικές κινητοποιήσεις απέτρεψαν την επιβολή στρατιωτικού νόμου. Στην Τουρκία, η φυλάκιση του πολιτικού αντιπάλου του Ερντογάν πυροδότησε διαδηλώσεις κατά της ακρίβειας και της διαφθοράς, παρότι είχαν απαγορευτεί από το ίδιο το καθεστώς Ερντογάν.
Στις ΗΠΑ, η δημοτικότητα του Τραμπ είναι η πιο χαμηλή που έχει καταγραφεί σε νεοεκλεγέντα πρόεδρο, με μαζικές, εκρηκτικές διαδηλώσεις κατά των ρατσιστικών επιθέσεων και την άνοδο της αριστεράς, με τον Μπέρνι Σάντερς να γεμίζει στάδια που θα ζήλευαν οι μεγαλύτεροι rock star. Η κλιμάκωση ήρθε στις 5 Απρίλη σε 1400 σημεία σε όλες τις πολιτείες των ΗΠΑ: κόσμος ξεχύθηκε μαζικά στους δρόμους για να βροντοφωνάξει "κάτω τα χέρια από την κοινωνική ασφάλιση, την υγειονομική περίθαλψη, τις δουλειές, τις κοινωνικές υπηρεσίες, τους μετανάστες, την Παλαιστίνη, τα κορμιά μας, τις ζωές μας".
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι κυβερνήσεις ονειρεύονται την αύξηση των στρατιωτικών εξοπλισμών και τις περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, προκαλώντας αντιδράσεις. Η Ελλάδα, υπό την κυβέρνηση Μητσοτάκη, συμμετέχει σε αυτή την κούρσα εξοπλισμών, παρά τις ανάγκες για Υγεία, Παιδεία και κοινωνικές υπηρεσίες. Πήρε την πρώτη απάντηση με ένα χαστούκι στις εκλογές των γιατρών και έπεται συνέχεια. Η Γενική Απεργία στις 9 Απρίλη είναι μπροστά της.
Σε αυτές τις συνθήκες γίνεται ο φετινός Μαρξισμός κι είναι πολύτιμος. Είναι το ετήσιο ραντεβού μας για να κατανοήσουμε πώς αναλύεται και ερμηνεύεται η παγκόσμια πολυκρίση ενός συστήματος που τρώει καθημερινά από τη σάρκα μας. Κι όχι μόνο αυτό. Το φεστιβάλ καλεί όλη την αριστερά σε δράση, απορρίπτει τις κοινοβουλευτικές αυταπάτες και ενώνει τη θεωρία του Μαρξ και του Ένγκελς με τις σημερινές υπαρκτές δυνατότητες για την οικοδόμηση μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας, μιας κοινωνίας που θα απαντήσει στην καπιταλιστική βαρβαρότητα.
Κατερίνα Τσαλταμπάση,
δασκάλα, ΣΕΠΕ “Ρόζα Ιμβριώτη”
Αναζητήσεις στις Σχολές
Οι εκδηλώσεις για το φεστιβάλ Μαρξισμός 2025 ξεκίνησαν την προηγούμενη εβδομάδα με πρώτες τις σχολές. Καθηγητές συμμετείχαν με εισηγήσεις στις εκδηλώσεις δημιουργώντας έτσι ένα μωσαϊκό όπου η επικαιρότητα του Μαρξισμού σήμερα και η μαρξιστική θεωρία αναλύονταν από πολλαπλές πολιτικές καταβολές, επιστημονικά πεδία και οπτικές.
Η πρώτη εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στη Φιλοσοφική Σχολή. Συμμετείχαν εισηγητικά η Άννα Λάζου, καθηγήτρια Φιλοσοφίας, ο Δημήτρης Κυρτάτας, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και η Λίλιαν Μπουρίτη, ψυχολόγος και μέλος της Κίνησης για την Απεργιακή 8 Μάρτη. Πρώτη ομιλήτρια η Άννα Λάζου, μίλησε για τον μαρξισμό στην εκπαίδευση και για την έρευνα που είχε πραγματοποιήσει τα προηγούμενα χρόνια με θέμα τη δημιουργία ενός προγράμματος εκπαίδευσης μαρξιστικής φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο και στις άλλες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Ο Δημήτρης Κυρτάτας προχώρησε σε μία σύντομη εισαγωγή στην πορεία της ιστορικής σκέψης του Μαρξ (βλέπε σελ. 11) ενώ η Λίλιαν Μπουρίτη, αναφέρθηκε στoν μαρξισμό σήμερα, δίνοντας εικόνες από τις τεράστιες κινητοποιήσεις και απεργίες του προηγούμενου διαστήματος στην Ελλάδα και διεθνώς.
Στη Νομική Σχολή, η συζήτηση που ακολούθησε μετά την εκδήλωση είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον. Ομιλητές της εκδήλωσης ήταν ο Κανάκης Λελεδάκης, καθηγητής στο Πολιτικό της Νομικής, ο Νίκος Θεοχαράκης, καθηγητής στο Οικονομικό της Νομικής και ο Γιώργος Πίττας, δημοσιογράφος στην Εργατική Αλληλεγγύη. Κέντρο της συζήτησης που ακολούθησε ήταν η ερμηνεία του Μαρξ σε σχέση με τις επαναστάσεις τον 19ο αιώνα, το αν η επανάσταση είναι εφικτή σήμερα, ποια είναι η εργατική τάξη σήμερα και το τι σηματοδοτεί η ανάπτυξη της τεχνολογίας.
Στον Βόλο εκδήλωση έγινε το Σάββατο 5/4, με ομιλητές τον Παντελή Παναγιωτακόπουλο από το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα και τον Ιορδάνη Στυλίδη, καθηγητή Αρχιτεκτονικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Την εικόνα της εκδήλωσης δίνει η Μυρτώ Ασημακοπούλου, φοιτήτρια στην Αρχιτεκτονική Βόλου: «Στο πλαίσιο της εκδήλωσης με τίτλο "Το οξυγόνο του Μαρξισμού", ο Παντελής Παναγιωτακόπουλος αναφέρθηκε στο δίπολο κρίση και αντίσταση που επικρατεί σε όλο τον πλανήτη, Οι λαοί αντιδρούν και αντιστέκονται όπως βλέπουμε στην Τουρκία, τη Σερβία, το Μπαγκλαντές, τις ΗΠΑ και στην Ελλάδα με τις πρόσφατες τεράστιες κινητοποιήσεις. Ο Ι. Στυλίδης αναφέρθηκε στην προσωπική του επαφή με τον Μαρξισμό όπως διαμορφώθηκε μέσα στο κίνημα της μεταπολίτευσης και την περίοδο των καταλήψεων του '79 για να έρθει στο σήμερα και να συνδέσει τις βασικές αρχές του Μαρξισμού με τις σύγχρονες διεκδικήσεις και τους αγώνες της Αριστεράς, τις αντιφάσεις του παγκόσμιου συστήματος, και τα ερωτήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν σήμερα οι λαοί. Στη συζήτηση που ακολούθησε τέθηκαν ερωτήματα και προβληματισμοί για την άνοδο της ακροδεξιάς, για την εμπλοκή της Ελλάδας στους πολέμους, αλλά και την στάση της κοινοβουλευτικής Αριστεράς που αποκλιμακώνει τους αγώνες».