Πολιτική
Καμία θυσία για την ΑΟΖ, καμία συναίνεση με τους πολεμοκάπηλους: Επικίνδυνοι και αντιδραστικοί ανταγωνισμοί

Το μαζικό κίνημα στην Τουρκία έχει δώσει σκληρούς αγώνες. Αυτός είναι ο πραγματικός μας σύμμαχος

Τίποτα καλό δεν πρόκειται να φέρει η συνάντηση του Σαμαρά με τον Αχμέτ Νταβούτογλου, τον πρωθυπουργό της Τουρκίας, που αναμένεται στο τέλος αυτής της εβδομάδας στην Αθήνα. Όπως δεν έφερε και τίποτα η επίσημη επίσκεψη, την περασμένη εβδομάδα, του Βενιζέλου στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη. Το κλίμα ανάμεσα στις δυο χώρες θα συνεχίσει να είναι ψυχροπολεμικό. Και η αντιπαράθεσή τους θα συνεχίσει να ρίχνει λάδι στη φωτιά της αστάθειας, της καταστροφής και του πολέμου που απλώνεται τώρα στη Μέση Ανατολή.
\r\n
 
\r\n
\r\n
Η κυβέρνηση, οι εφημερίδες και τα κανάλια εδώ στην Ελλάδα θα συνεχίσουν να μιλάνε για τις τουρκικές “προκλήσεις”, την “παράνομη εισβολή” του Μπαρμπαρός, του τουρκικού σεισμογραφικού, στα “οικόπεδα της Κυπριακής ΑΟΖ” και τις εμπρηστικές δηλώσεις περί “εμπλοκής” των ναυάρχων του τουρκικού στόλου που περιπολεί στην Ανατολική Μεσόγειο.  Οι “προκλήσεις”, όμως, οι “παραβιάσεις” και οι “εμπρηστικές δηλώσεις” δεν είναι τουρκικό προνόμιο. Η ελληνική πλευρά έχει αντίστοιχο κομμάτι ευθύνης για το ψυχροπολεμικό κλίμα που κυριαρχεί σήμερα στην Ανατολική Μεσόγειο.
\r\n

Υδρογονάνθρακες

\r\n
Από πρώτη άποψη, το μήλο της  έριδας ανάμεσα στην Ελλάδα, την Κύπρο και την Τουρκία είναι οι υδρογονάνθρακες, το φυσικό αέριο, που βρίσκεται κρυμμένο βαθιά κάτω από την νοτιοανατολική Μεσόγειο.
\r\n
 
\r\n
Πόσοι ακριβώς είναι αυτοί οι υδρογονάνθρακες, αυτό κανένας δεν το ξέρει. Το πόσο ακριβώς αξίζουν, αυτό είναι ακόμα πιο άγνωστο: η αξία τους δεν εξαρτάται μόνο από την ποσότητα αλλά και από την τρέχουσα, κάθε φορά, τιμή της ενέργειας στην αγορά. Τον περασμένο Ιούνη η τιμή του αργού πετρελαίου Brent είχε ξεπεράσει τα 110 δολάρια το βαρέλι στις διεθνείς αγορές.
\r\n
 
\r\n
Σήμερα βρίσκεται κάτω από τα 70.  Ο συνδυασμός της ύφεσης από τη μια και των νέων μεθόδων εξόρυξης από την άλλη -κύρια της μεθόδου fracking- θα έχουν, από ότι όλα δείχνουν, βαθιές και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις.
\r\n
 
\r\n
Οι εκτιμήσεις των ειδικών είναι ότι η καθίζηση αυτή των τιμών θα συνεχιστεί για πολλά χρόνια ακόμα. Οι επενδυτές, σύμφωνα με τις οικονομικές εφημερίδες, έχουν αρχίσει να εκφράζουν αμφιβολίες για την εκμεταλλευσιμότητα ακόμα και του Λεβιάθαν -του μεγαλύτερου γνωστού μέχρι σήμερα κοιτάσματος φυσικού αερίου της Μεσογείου, που βρίσκεται 80 μίλια δυτικά του Ισραήλ. Και τα πράγματα είναι ακόμα πιο αμφίβολα όσον αφορά τα πολύ πιο άγνωστα και σκοτεινά ακόμα κοιτάσματα στα νότια της Κύπρου.
\r\n
 
\r\n
Αυτές οι αμφιβολίες, όμως, δεν έχουν καταφέρει να μειώσουν ούτε κατά ένα χιλιοστό την ένταση που δημιουργούν οι “Ζώνες αποκλειστικής οικονομικής εκμετάλλευσης” (ΑΟΖ) στην περιοχή. Και ο λόγος είναι απλός: τα γεωπολιτικά παιχνίδια στην περιοχή είναι ακόμα πιο σημαντικά και από τα 600 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα του αερίου που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις περιέχονται στο Λεβιάθαν. 
\r\n
 
\r\n
Η Κύπρος “οριοθέτησε” την ΑΟΖ της το 2004. Η λέξη “οριοθέτησε” είναι στην πραγματικότητα παραπλανητική: αυτό που έκανε ήταν να κλείσει μια συμφωνία με το Ισραήλ, τον Λίβανο και την Αίγυπτο με την οποία οι τέσσερις αυτές χώρες μοιράζονταν μεταξύ τους όλη την νοτιοανατολική Μεσόγειο, αποκλείοντας την Τουρκία -μια χώρα με μια ακτογραμμή εκατοντάδων χιλιομέτρων στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία δεν αναγνώρισε ποτέ τη μοιρασιά αυτή. Στη συνέχεια η Κυπριακή Δημοκρατία χώρισε την ΑΟΖ σε οικόπεδα και σε συμμαχία με την Αθήνα και το Τελ Αβίβ, κάλεσε τις πολυεθνικές της ενέργειας και τους κάθε λογής “επενδυτές” να τα εκμεταλλευτούν.
\r\n
 
\r\n
Η ελληνική και ελληνοκυπριακή πλευρά υποστηρίζει ότι η σημερινή όξυνση προκλήθηκε από την “εισβολή” του Μπαρμπαρός στην “κυπριακή ΑΟΖ”. Η αποστολή του Μπαρμπαρός, όμως, ήταν η απάντηση της Άγκυρας στην εγκατάσταση μιας κυπριακής πλατφόρμας διερευνητικής εξόρυξης στο “οικόπεδο 9”. Και ταυτόχρονα η απάντηση στην υπογραφή μιας ακόμα συμφωνίας “συνεργασίας” ανάμεσα στην Ελλάδα, την Κύπρο, την Αίγυπτο του στρατηγού Σίσι (του χασάπη της αιγυπτιακής επανάστασης) και το Ισραήλ του Μπενιαμίν Νετανιάχου (του σφαγέα της Γάζας).
\r\n
 
\r\n
Η Αθήνα και η Λευκωσία κατηγορούν την Άγκυρα ότι δεν σέβεται το διεθνές δίκαιο και τις διεθνείς συμβάσεις. Οι ίδιοι οι διεθνείς οργανισμοί, όμως, ρίχνουν επί της ουσίας στην ελληνοκυπριακή πλευρά το μεγαλύτερο κομμάτι της ευθύνης για την σημερινή όξυνση. “Δυστυχώς”, σημειώνουν με πικρία Τα Νέα, οι απόψεις του εκπροσώπου του ΟΗΕ Έσπεν Μπαρθ Αϊντα, “απηχούν έντονα τις απόψεις της τουρκικής πλευράς... και αφήνουν την τουρκική πρόκληση αναπάντητη”. 
\r\n
 
\r\n
Τι ζητάει το σχέδιο του ΟΗΕ; Πρώτον το σταμάτημα των ερευνών και από τις δυο πλευρές - την αποχώρηση του Μπαρμπαρός και την ταυτόχρονη αναστολή των ελληνοκυπριακών εξορύξεων. Δεύτερον προτείνει τη δημιουργία μιας μεικτής ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής επιτροπής “σοφών” που θα συζητήσει πως θα μοιραστούν τα ενδεχόμενα κέρδη από το φυσικό αέριο και στις δυο κοινότητες. 
\r\n
 
\r\n
Για την κυβέρνηση του Αναστασιάδη είναι πολύ δύσκολο να διαφωνήσει με την πρόταση να έχουν και οι Τουρκοκύπριοι δικαιώματα πάνω στον (ενδεχόμενο) πλούτο της ΑΟΖ: αν το κάνει είναι σαν να παραδέχεται ότι οι Ελληνοκύπριοι έχουν παραιτηθεί από την διεκδίκηση της βόρειας Κύπρου. Είναι αυτονόητο, έλεγε πριν από λίγες μέρες ο Φώτης Φωτίου, Επίτροπος της Κυπριακής Προεδρίας, “ότι ο φυσικός πλούτος ανήκει στο κράτος” και τα οφέλη του δικαιούνται να τα απολαμβάνουν και οι Τουρκοκύπριοι. Αλλά μόνο μετά την επίλυση του Κυπριακού. Με αυτόν τον τρόπο οι σχέσεις ελληνοκύπριων και τουρκοκύπριων γίνονται κομμάτι των ευρύτερων ανταγωνισμών της περιοχής.
\r\n
\r\n

Ο.Η.Ε.

\r\n
\r\n
Σε αυτό το παιχνίδι, ο ΟΗΕ δεν είναι βέβαια ένας “ουδέτερος” και “αμερόληπτος” άμοιρος ευθυνών κριτής. Ο ΟΗΕ ελέγχεται από τις μεγάλες δυνάμεις και απηχεί τα δικά τους συμφέροντα. Αυτό που οξύνει τον ψυχρό πόλεμο ανάμεσα στην Αθήνα, τη Λευκωσία και την Άγκυρα δεν είναι το φυσικό αέριο.
\r\n
 
\r\n
Είναι ακριβώς η γεωπολιτική αστάθεια που επικρατεί στη Μέση Ανατολή και οφείλεται στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις. Για τους πληθυσμούς της περιοχής -Σουνίτες, Σιίτες, Άραβες, Κούρδους- το χάος που έχουν φέρει οι μεγάλες δυνάμεις στην περιοχή τους είναι μια ανείπωτη τραγωδία.
\r\n
 
\r\n
Για τις άρχουσες τάξεις των τοπικών “μεγάλων” δυνάμεων, όμως, είναι μια ευκαιρία: μια ευκαιρία να επιβάλλουν τις δικές τους “λύσεις” και να διεκδικήσουν μια καλύτερη θέση στη διεθνή ιεραρχία. Ετσι, ο πραγματικός στόχος τόσο της ανακήρυξης της κυπριακής ΑΟΖ όσο και των συμφωνιών συνεργασίας Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, Αιγύπτου είναι ο αποκλεισμός της Τουρκίας -όχι μόνο από τους υδρογονάνθρακες όσο και από κάθε έλεγχο πάνω σε ολόκληρη την περιοχή. Και ο πραγματικός στόχος της Τουρκίας δεν είναι ούτε να υπερασπιστεί τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων του βορρά, ούτε να διεκδικήσει απλά και μόνο ένα μερίδιο από το αέριο.
\r\n
 
\r\n
Αυτό που επιδιώκουν και οι δυο πλευρές είναι να διεκδικήσουν τη θέση και τον ρόλο της πιο σημαντικής τοπικής δύναμης, του πιο σημαντικού συμμάχου του ιμπεριαλισμού, στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Είναι μια αντιδραστική διαμάχη. Οι εργάτες και οι φτωχοί στην Κύπρο, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, δεν έχουν να κερδίσουν τίποτα από αυτή την αναμέτρηση - μια αναμέτρηση που ρίχνει λάδι στη φωτιά του πολέμου που μαίνεται στην περιοχή.
\r\n
 
\r\n
Γι’ αυτό και είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη η συναινετική στάση του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτά τα σχέδια. Την 1η Δεκέμβρη μετά τη δίωρη (!) συνάντησή του με τον Βενιζέλο ο Τσίπρας δήλωσε: «Στα θέματα της εξωτερικής πολιτικής χρειάζεται ένας εθνικός στρατηγικός σχεδιασμός, ψυχραιμία και νηφαλιότητα… Ήταν εξαιρετικά αρνητική εξέλιξη η παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της κυπριακής δημοκρατίας με το Μπαρμπαρός εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Πρέπει να καταστεί σαφές ότι αποτελεί μείζονα πρόκληση και να απομακρυνθεί, για να οδηγηθούμε ξανά σε μια διαδικασία διαλόγου για την επίλυση του κυπριακού».
\r\n
 
\r\n
Στη “μάχη” για την ΑΟΖ και τους υδρογονάνθρακες ο Σαμαράς και ο Αναστασιάδης δεν θα πρέπει να λογαριάζουν ότι είμαστε μαζί τους.
\r\n
 
\r\n
Οι εργάτες της Ελλάδας, της Τουρκίας και της Κύπρου δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν από αυτή τη σύγκρουση. Αντίθετα, έχουν κάθε λόγο να συντονίσουν τους αγώνες τους ενάντια στους Σαμαράδες και τους Ερντογάν απαιτώντας να σταματήσουν να στέλνουν φρεγάτες και να παίζουν πολεμικά παιχνίδια.
\r\n