Η Αριστερά
Mια απάντηση στην ΚΟΜΕΠ: Η στρατηγική τους και η στρατηγική μας

Είναι θράσος να μιλάει το ΚΚΕ για “οπορτουνιστικό ρεύμα” μετά τις καταλήψεις.

Η «Κομμουνιστική Επιθεώρηση» (ΚΟΜΕΠ) το περιοδικό του ΚΚΕ αφιερώνει στο τεύχος του Δεκέμβρη ένα άρθρο στο «οπορτουνιστικό ρεύμα του τροτσκισμού». Τόσο στην αρχή όσο και στο τέλος του ο συγγραφέας δηλώνει ότι δεν πρόκειται για «δύναμη υπολογίσιμη στο κίνημα». Αν είναι έτσι, τότε προς τι το άρθρο και μάλιστα ένα άρθρο τριάντα πυκνογραμμένων σελίδων;

Για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες διαμορφώνεται μια νέα αριστερά που αναζητάει το δρόμο της νικηφόρας σύγκρουσης με τον καπιταλισμό, πέρα από τη χρεωκοπημένη στρατηγική του σταλινισμού. Το μόνο που καταφέρνει το άρθρο της ΚΟΜΕΠ είναι να δείξει την ανησυχία της ηγεσίας του ΚΚΕ γι’ αυτή την εξέλιξη.

Το άρθρο ξεκινάει με έναν οχετό ψευδολογίας και διαστρεβλώσεων για τον Τρότσκι, για τη ζωή και τις ιδέες του. Ο Τρότσκι, ένας από τους κορυφαίους ηγέτες της πιο σημαντικής επανάστασης στην ιστορία της ανθρωπότητας αντιμετωπίζεται με απαράδεκτο τρόπο. Με κάνα δυο αποσπάσματα εντελώς ξεκομένα από το πλαίσιό τους ο συγγραφέας προσπαθεί να ζωγραφίσει έναν Τρότσκι –και έναν Λένιν- πραγματικά αγνώριστους.

Ο συγγραφέας του άρθρου σημειώνει μισοειρωνικά «Ετσι ο Τρότσκι έγινε μέλος του κόμματος των μπολσεβίκων τον Ιούλιο του 1917». Ξεχνάει να πει, όμως, ότι ο Τρότσκι εκλέχτηκε δεύτερος σε ψήφους μετά τον Λένιν στην Κ.Ε. που έκλεξε το 6ο συνέδριο των μπολσεβίκων. Και το πιο σημαντικό, «ξεχνάει» να πει τί είχε προηγηθεί. Οι «Θέσεις του Απρίλη» του Λένιν και μια σκληρή διαπάλη του με τους «παλιούς μπολσεβίκους» (ανάμεσά τους και τον Στάλιν) που έλεγαν ότι η εργατική τάξη στην Ρωσία δε «μπορεί» να πάρει την εξουσία, επειδή η επανάσταση διάνυε το «αστικό» της στάδιο. Η δεξιά πτέρυγα κατηγορούσε τον Λένιν για «τροτσκιστή» και «αναρχικό» επειδή υιοθέτησε την βασική άποψη του Τρότσκι ότι η επανάσταση γίνεται σοσιαλιστική χωρίς κάποιο ενδιάμεσο στάδιο.

Λένιν

Αμέσως μετά ο συγγραφέας αναφέρει: «Αλλά και μετά την είσοδό του στο κόμμα ο Τρότσκι διατήρησε την αυτονομία του και συνέχισε την πάλη ενάντια στον Λένιν». Καταρχήν, πρέπει να σημειώσουμε ότι όσο ζούσε ο Λένιν –πριν τον κάνει μούμια σε μαυσωλείο ο Στάλιν- η σύγκρουση ιδεών και απόψεων στους μπολσεβίκους ήταν ελεύθερη. Στα χρόνια της επανάστασης και του εμφύλιου οι μπολσεβίκοι συζητούσαν και διαφωνούσαν για το πώς θα προχωρήσει η επανάσταση. Ολα όμως εξαφανίζονται από τη μαγική πένα του συγγραφέα της ΚΟΜΕΠ και το μόνο που μένει είναι ένας Τρότσκι που υπονόμευε τον Λένιν και ένας Λένιν που για κάποιο μυστήριο λόγο «ανεχόταν» τον Τρότσκι σε «ασήμαντα» πόστα όπως του προέδρου του Σοβιέτ της Πετρούπολης ή του επικεφαλής του Κόκκινου Στρατού.

Η κατηγορία ότι ο Τρότσκι ήταν αντίθετος στην «σοσιαλιστική οικοδόμηση» επειδή ως “ελιτιστής” πίστευε ότι «οι αδαείς μάζες» δε μπορούν να την στηρίξουν δεν αξίζει καν απάντηση. Μέχρι και το 1924 η άποψη του Τρότσκι ότι μια πραγματική σοσιαλιστική κοινωνία δε μπορεί να χτιστεί στα πλαίσια μιας μόνο χώρας, ήταν κοινός τόπος για όλους τους μπολσεβίκους. «Για την ανατροπή της αστικής τάξης οι προσπάθειες μιας χώρας είναι αρκετές, απόδειξη γι’ αυτό αποτελεί η νίκη της δικής μας επανάστασης. Για την τελική νίκη του σοσιαλισμού για την οργάνωση της σοσιαλιστικής παραγωγής, οι προσπάθειες μιας χώρας, ειδικά μιας αγροτικής χώρας όπως η δική μας, δεν είναι αρκετές –γι’ αυτό πρέπει νάχουμε τις προσπάθειες των προλετάριων αρκετών ανεπτυγμένων χωρών». Αυτό δε το πε ο Τρότσκι, ο Στάλιν το είπε σε εποχές πολύ πριν γίνει ο νεκροθάφτης της επανάστασης. Η θεωρία του «σοσιαλισμού σε μια μόνο χώρα» ήταν μετέπειτα ανακάλυψη της γραφειοκρατίας που εδραίωσε την εξουσία της πάνω στα συντρίμια της Επανάστασης του Οκτώβρη –και σε ποταμούς αίματος αυτών που την έκαναν.

Το ίδιο ανέντιμο είναι και το «σύντομο ιστορικό του τροτσκισμού στην Ελλάδα». Είναι απορίας άξιον πώς καταφέρνει να μην αναφέρει ούτε μια φορά το όνομα του Παντελή Πουλιόπουλου, του πρώτου γραμματέα του ΚΚΕ, ο οποίος εκτελέστηκε από τους φασίστες στο Κούρνοβο στις 6 Ιούνη του 1943. Ποια στρατηγική δικαιώθηκε στην Αντίσταση, του Πουλιόπουλου ή του Ζαχαριάδη;

Σίγουρα όχι η πολιτική της «εθνικής ενότητας» με την άρχουσα τάξη, του συμβιβασμού με τους ιμπεριαλιστές «Συμμάχους», η πολιτική του Λιβάνου, της Καζέρτας και της Βάρκιζας. Ο «Προλετάριος» μια τροτσκιστική εφημερίδα έγραφε ήδη το 1943 «οι αγγλοαμερικάνοι ιμπεριαλιστές δε θάρθουν σαν απελευθερωτές αλλά για να φέρουν μια νέα κατοχή». Το "welcome" στους άγγλους το είπε η ηγεσία του ΚΚΕ.

Το άρθρο αφιερώνει ένα μεγάλο του τμήμα στο ΣΕΚ και τη Διεθνιστική Σοσιαλιστική Τάση στην οποία ανήκει. Πέρα από τις συκοφαντίες περί «απολογητών του ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού», το άρθρο ισχυρίζεται: «Επί της ουσίας πρόκειται για μια οργάνωση χωρίς πολιτικό πρόγραμμα» ...«που ανάγει σε ‘σοσιαλιστική δουλειά’ τον ακτιβισμό. Δεν υπάρχει στρατηγικό σχέδιο, απλά τακτικισμός και αφηρημένη προπαγάνδα για την επανάσταση και τον σοσιαλισμό..δεν επεξεργάζονται ιδιαίτερα διεκδικητικά πλαίσια και στόχους πάλης ... σημασία δίνουν στις μορφές πάλης».

Υπάρχει ένα απλό κριτήριο για να διαπιστώσει κανείς αν μια οργάνωση έχει στρατηγική, «πυξίδα» για να προχωρήσει το κίνημα και για το αν αυτή η «πυξίδα» είναι σωστή ή λάθος. Υπάρχει το κριτήριο της πράξης.

Βρισκόμαστε στην κορύφωση της μάχης ενάντια στην αναθεώρηση του άρθρου 16. Αυτό το κίνημα ξεκίνησε με την ήττα του νόμου-πλαίσιου της Μαριέτας από τις καταλήψεις του Μάη-Ιούνη. Το ΣΕΚ έλεγε από τις αρχές του περασμένου χρόνου ότι οι καταλήψεις μπορούν να νικήσουν, ότι το δρόμο τον δείχνει η Γαλλία. Η ΚΝΕ ήταν αυτή που έλεγε ότι οι καταλήψεις σημαίνουν εκδρομές.

Ας πάμε τέσσερα χρόνια πίσω, στη μεγάλη διαδήλωση της Γένοβας. Οι δυνάμεις του ΣΕΚ, μέσα από τη Πρωτοβουλία Γένοβα, έδωσαν τα πάντα για αυτή τη διαδήλωση που έχει μείνει σταθμός στην ανάπτυξη του κινήματος ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό και τον καπιταλισμό. Το ΚΚΕ αρχικά έλεγε ότι πρόκειται για «επαναστατικό τουρισμό» και μετά, αναγκάστηκε να συμμετέχει.

Το ίδιο και με το αντιπολεμικό κίνημα. Χρειάστηκαν μάχες για να αναπτυχθεί κόντρα στις απόψεις που έλεγαν ότι πρέπει να κρατηθούν «ίσες αποστάσεις» ανάμεσα στον Μπους και τους ισλαμιστές. Χωρίς αυτές τις μάχες δεν θα υπήρχε ούτε η 15 Φλεβάρη 2003 ούτε η συνέχεια. Το ΚΚΕ αρχικά απείχε. Για παράδειγμα, στις 27 Σεπτέμβρη 2001 αποφάσισε ότι «δεν μας παίρνει» να διαδηλώσουμε στην αμερικάνικη πρεσβεία. Μετά οργάνωνε τις δικές του «καθαρές» κινητοποιήσεις.

Στρατηγική

Και αν όλα αυτά φαίνονται «τακτικισμός» ή «απλός ακτιβισμός» ας πάμε ακόμα μερικά χρόνια πίσω. Το 1989 το ΚΚΕ, μέσα από τον ενιαίο τότε ΣΥΝ, συμμετείχε αρχικά στην κυβέρνηση Τζανετάκη μαζί με την Νέα Δημοκρατία. Για να έρθει η «κάθαρση» από τα σκάνδαλα ήταν το επιχείρημα. Τότε η ΟΣΕ, η οργάνωση από την οποία προέρχεται το ΣΕΚ, έλεγε ότι πρόκειται για κυβέρνηση ταξικής συνεργασίας, ότι η απάντηση στα σκάνδαλα της αγοράς είναι το δυνάμωμα των αγώνων των εργατών και η προοπτική της ανατροπής του μήτρας των σκανδάλων, του καπιταλισμού. Τελικά η «κάθαρση» πήγε περίπατο και το ΚΚΕ μπήκε και στην επόμενη κυβέρνηση, την «Οικουμενική», μαζί και με την ΝΔ και το ...ΠΑΣΟΚ. Τη στιγμή μιας μεγάλης πολιτικής κρίσης της άρχουσας τάξης, το ΚΚΕ έτρεξε να της προσφέρει χείρα βοηθείας. Και δεν ήταν ακόμα ένα «λάθος».

Πράγματι, η διαφορά είναι στην στρατηγική. Από τη μια η στρατηγική του επαναστατικού δρόμου για το σοσιαλισμό και από την άλλη η στρατηγική που ανεξάρτητα από τις φρασεολογίες των συνεδρίων καταλήγει στην απόπειρα διαχείρισης του συστήματος. Σήμερα το ΚΚΕ χρησιμοποιεί την πιο «υπεραριστερή» φρασεολογία. Το έχει ξανακάνει, και πάντα η συνέχεια ήταν μια θεαματική στροφή στα δεξιά. Υπάρχει μια φράση στην αρχή του άρθρου της ΚΟΜΕΠ: «...χαρακτηριζόταν από μικροαστική υπερεπαναστατική φρασεολογία στα λόγια και απόλυτο συμβιβασμό στη πράξη». Μόνο που δεν αφορά τον Τρότσκι και το ΣΕΚ. Τον σταλινισμό αφορά, τελικά.