Ο Τραμπ επισκέφθηκε και μίλησε στην Κνεσέτ, σε ένα σόου που θα μείνει στην ιστορία γιατί κατάφερε να ξεπεράσει σε φαντασία κάθε οργουελιανη έμπνευση, και το απόγευμα της Δευτέρας στο θέρετρο Σαρμ Ελ Σέιχ της Αιγύπτου. Εκεί υπεγράφη από τις χώρες διαμεσολαβητές (ΗΠΑ, Κατάρ, Αίγυπτο και Τουρκία) η συμφωνία εκεχειρίας για τη Γάζα, ενώ συμμετείχαν ως παρατηρητές πάνω από 20 ηγέτες και υπουργοί Εξωτερικών από όλο τον κόσμο.
Στην πραγματικότητα ούτε ο Τραμπ ούτε η συμφωνία των 20 σημείων έχουν να κάνουν σε τίποτε με την ειρήνη. Ο Τραμπ είναι διπλά υπεύθυνος για τους δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και την επιχείρηση γενοκτονίας του Ισραήλ στην Γάζα. Ως αντιπολίτευση στον Μπάιντεν στήριξε το Ισραήλ σε κάθε του βήμα και το ίδιο συνέχισε να κάνει δίνοντας ακόμη περισσότερο αέρα στον Νετανιάχου από τη στιγμή που ανέλαβε ως πρόεδρος.
Ο Τραμπ ισχυριζόταν ότι επιστρέφοντας στην εξουσία θα προχωρούσε γρήγορα να συνεχίσει τις «Συμφωνίες του Αβραάμ» με τα αραβικά καθεστώτα που άλλωστε ήταν και δική του πρωτοβουλία και να προχωρήσει στην στροφή προς τον Ειρηνικό και την Κίνα που είναι ο βασικός προσανατολισμός για τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Γρήγορα βρέθηκε αντιμέτωπος με την πραγματικότητα την οποία αντιμετώπισε και ο Μπάιντεν.
Η αδυναμία του Ισραήλ να τσακίσει την παλαιστινιακή αντίσταση εδώ και δύο χρόνια το έσπρωξε σε μια ασταμάτητη κλιμάκωση του πολέμου σε ανοιχτή γενοκτονία στην Γάζα και σε αλλεπάλληλες επιθέσεις σε αραβικές χώρες σπάζοντας τις όποιες απόπειρες διαπραγματεύσεων και λύσης της σύγκρουσης.
Αλλά αυτή ακριβώς η πολιτική οδηγούσε σε μια μετά την άλλη στις διπλωματικές ήττες του Ισραήλ, την απομάκρυνση της προοπτικής αναβίωσης των Συμφωνιών του Αβραάμ, της διεθνούς απομόνωσης του.
Ερχόμενος στην εξουσία ο Τραμπ συνέχισε επί εννέα μήνες να δίνει αέρα στα φτερά του Ισραήλ. Οι δηλώσεις του εν μέσω της προηγούμενης εκεχειρίας για την «Ριβιέρα στην Γάζα», οι συνεχείς εκκλήσεις του στην Ιορδανία, την Αίγυπτο και άλλες χώρες να πάρουν τους εκτοπισμένους Παλαιστίνιους -μαζί με την συνέχιση της παροχής εξοπλισμού στο Ισραήλ (33,3 δις ευρώ σε αυτά τα δύο χρόνια)- σήμανε νέα κλιμάκωση του γενοκτονικού πολέμου από το Ισραήλ με λιμοκτονία και νέα χερσαία επιχείρηση από το καλοκαίρι του 2025 και μετά, ούτε θεώρησε ότι θα μπορούσε ο στόχος της εθνοκάθαρσης να γίνει πραγματικότητα.
Συνεχιζόμενες επιθέσεις
Ο Τραμπ στήριξε τις επιθέσεις και την εισβολή του Ισραήλ στη Συρία, στήριξε τις συνεχιζόμενες επιθέσεις στον Λίβανο παρότι εδώ και μήνες είναι σε εξέλιξη εκεχειρία. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους επιτέθηκαν στην Υεμένη και στη συνέχεια στο Ιράν ενώ προστάτεψαν το Ισραήλ όταν ξεκινούσε τον πόλεμο πυραύλων με την Τεχεράνη. Ο Τραμπ έκλεισε στα γρήγορα αυτόν τον πόλεμο κάνοντας προτάσεις για επανέναρξη των συνομιλιών κάτω από την πίεση χωρών όπως η Σ. Αραβία που τα είχε ξαναβρεί με το Ιράν και δεν ήθελε κλιμάκωση.
Η επίθεση του Ισραήλ στο Κατάρ, σε μια συμμαχική χώρα όπου εδρεύει η μεγαλύτερη αμερικάνικη βάση της περιοχής, την ώρα που εκεί διεξαγόταν διαπραγμάτευση για την Γάζα υπό την αιγίδα των ΗΠΑ ήταν μια κρίσιμη καμπή. Αν ήθελε ο Τραμπ να έχει την παραμικρή ελπίδα ότι οι Συμφωνίες του Αβραάμ θα μείνουν στο τραπέζι έπρεπε να κάνει κάτι άμεσα. Το αμυντικό σύμφωνο Σαουδικής Αραβίας-Πακιστάν ήταν άλλο ένα γεγονός που τις ίδιες μέρες πίεζε για αλλαγή πορείας. Οι πιέσεις από αραβικές κυβερνήσεις ότι ο πόλεμος μπορεί να οδηγήσει σε απρόσμενες ανατροπές όπως του Άσαντ στη Συρία δεν σταμάτησαν να έρχονται από την Αίγυπτο, την Ιορδανία, το Μαρόκο.
Στο μεταξύ οι κυβερνήσεις σε όλο και περισσότερες «συμμαχικές» χώρες των ΗΠΑ και του Ισραήλ άρχισαν να κρατάνε όλο και περισσότερο αποστάσεις από το Ισραήλ, να παίρνουν έστω και «συμβολικά» μέτρα, να «αναγνωρίζουν παλαιστινιακό κράτος». Στην Ιταλία η αποσταθεροποίηση έφτασε στο σημείο να γίνουν δύο γενικές απεργίες και συλλαλητήρια εκατομμυρίων μέσα σε 10 μέρες και το μικρόβιο άρχισε να απλώνεται σε Ελλάδα, Ισπανία και άλλες χώρες.
Σε όλο τον πλανήτη και στο εσωτερικό των ΗΠΑ το μέγεθος και η ένταση των διαμαρτυριών αλλά και τα γκάλοπ δείχνουν ότι το κλίμα έχει μεταστραφεί ριζικά εναντίον του Ισραήλ και του πολέμου του στην Γάζα -επηρεάζοντας ακόμη και τους ίδιους τους ρεπουμπλικάνους υποστηρικτές του Τραμπ.
Η Παλαιστινιακή Αντίσταση και το sumud του Παλαιστινιακού Λαού να μην εγκαταλείψει τον τόπο του μαζί με την αντίστοιχη επιμονή του κινήματος αλληλεγγύης στις αραβικές χώρες και τις χώρες της δύσης να πάει μέχρι τέλους την κόντρα με την ισραηλινή γενοκτονία και τις κυβερνήσεις που την στηρίζουν, ήταν οι δυο βασικοί καταλύτες που έσπρωξαν τον Τραμπ να αρχίσει να το παίζει «ειρηνοποιός».
Η ώρα της εκεχειρίας
Ραγδαίες ήταν οι εξελίξεις στην Παλαιστίνη. Την Πέμπτη 9 Οκτωβρίου, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι το Ισραήλ και η Χαμάς συμφώνησαν στην πρώτη φάση ενός «ειρηνευτικού σχεδίου». Την Παρασκευή 10 Οκτωβρίου το πρωί η κατάπαυση πυρός τέθηκε σε ισχύ.
Οι Παλαιστίνιοι υποδέχτηκαν την είδηση της κατάπαυσης του πυρός με ένα μείγμα χαράς, ανακούφισης και φόβου ότι το Ισραήλ θα ξαναρχίσει αργά ή γρήγορα τον γενοκτονικό πόλεμο. Ταυτόχρονα άρχισαν μαζικά, όπως και στην προηγούμενη εκεχειρία, να επιστρέφουν στα σπίτια τους στη βόρεια Γάζα, στις περιοχές –περίπου τις μισές- που δεν βρίσκονται κάτω από τη μπότα του ισραηλινού στρατού. «Το μόνο πράγμα που αιωρείται πάνω από τη Γάζα απόψε είναι η ελπίδα. Χωρίς drones. Χωρίς βόμβες. Χωρίς πορτοκαλί ουρανό. Μόνο σιωπή, ένας ήχος τόσο σπάνιος εδώ, που σχεδόν φαίνεται παράξενος» ανέφερε η ανταποκρίτρια του Αλ Τζαζίρα από την Γάζα.
Αλλά η καταστροφή που συναντάνε είναι ασύγκριτη. «Οι εκτιμήσεις από το πεδίο δείχνουν ότι οι αγνοούμενοι μπορεί να ξεπερνάνε τις 35.000» ανέφερε η Παλαιστινιακή Παροικίας Ελλάδας. Σε κοινή δήλωση την Παρασκευή, Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ, Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PFLP) και Χαμάς εξήραν την «αντοχή των Παλαιστινίων η οποία ανέτρεψε τα σχέδια του Ισραήλ για μαζική αναγκαστική εκτόπιση στη Γάζα», επανέλαβαν την απόρριψή τους «σε οποιαδήποτε ξένη κηδεμονία» τονίζοντας ότι «η διοίκηση της Λωρίδας της Γάζας και των θεσμών της είναι εσωτερική παλαιστινιακή υπόθεση» πρσθέτοντας ότι εργάζονται για μια «επείγουσα συνολική εθνική συνάντηση που «θα ενοποιήσει την παλαιστινιακή θέση, θα διαμορφώσει μια συνολική εθνική στρατηγική και θα ανοικοδομήσει τους εθνικούς μας θεσμούς πάνω στα θεμέλια της εταιρικής σχέσης, της αξιοπιστίας και της διαφάνειας» προκειμένου να συζητήσουν τα επόμενα βήματα μετά την κατάπαυση του πυρός.
Πενιχρά μέσα
Με το που ξεκίνησε η κατάπαυση, μέσα σε λίγες ώρες, οι όποιες υπηρεσίες της κυβέρνησης της Γάζας έχουν μείνει όρθιες από ανθρώπινο δυναμικό και με πενιχρά μέσα μπήκαν σε κίνηση προσπαθώντας να εξασφαλίσουν νερό και διανομή τροφής, να επισκευάσουν ό,τι μπορούν, να καλύψουν βασικές ανάγκες. Η UNRWA, η υπηρεσία του ΟΗΕ για την Παλαιστίνη, την οποία ο Νετανιάχου και ο Τραμπ έχουν εκδιώξει από την Γάζα ζήτησε να της επιτραπεί ξανά να διαθέσει τα μεγάλα αποθέματα τροφίμων που έχει έτοιμα, επαρκή για τρεις μήνες.
Την Δευτέρα 13/10 το πρωί η παλαιστινιακή αντίσταση ανέφερε ότι είχε ήδη εξουδετερώσει μια ένοπλη ομάδα δωσίλογων που συνεργάζεται με την κατοχή στην πόλη της Γάζας, μετά από μια εκτεταμένη επιχείρηση που συνοδεύτηκε από συγκρούσεις. Μια μέρα πριν ο εξαιρετικά αγαπητός στην Γάζα δημοσιογράφος Saleh Aljafarawi που κάλυπτε τα γεγνότα είχε δολοφονήθεί από μια τέτοια ένοπλη ομάδα.
Στη διάρκεια της μέρας απελευθερώθηκαν οι 20 εν ζωή και τέσσερις νεκροί όμηροι που κρατούσε η Χαμάς και σχεδόν 2.000 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι. Η υποδοχή των Παλαιστίνιων κρατούμενων συνοδεύτηκε από συγκεντρώσεις στην Γάζα και την Δυτική Όχθη –στην οποία το Ισραήλ έβαλε κατά του πλήθους με πλαστικές σφαίρες και απείλησε όσους γιορτάσουν την επιστροφή των συγγενών τους ότι θα “έχουν συνέπειες”. Εκατόν πενήντα τουλάχιστον Παλαιστίνιοι αντί να οδηγηθούν μετά από χρόνια φυλάκιση στα σπίτια τους απελάθηκαν τελικά εκτός Παλαιστίνης.
Όχι στη συμφωνία
Όπως γράφει η βρετανή σοσιαλίστρια Ανν Αλεξάντερ, που παρακολουθεί στενά το μεσανατολικό: «Το σχέδιο των 20 σημείων του Τραμπ περιέχει αόριστες αναφορές σε σχέδια για τη διακυβέρνηση της Γάζας την επόμενη μέρα. Ωστόσο, ένα έγγραφο που διέρρευσε και δημοσιεύθηκε περιγράφει τη δομή της “Διεθνούς Μεταβατικής Αρχής της Γάζας” (GITA). Οι παλαιστίνιοι “τεχνοκράτες” αναφέρονται ως “όργανο παροχής υπηρεσιών”, που θα λειτουργεί σαν “μπάφερ” που θα απορροφάει τις εντάσεις μεταξύ του πληθυσμού και των πραγματικών κυβερνώντων…».
Σύμφωνα με τον Γκάρντιαν που δημοσίευσε τη διαρροή: «Το 21σέλιδο προσχέδιο, το οποίο είδαν οι εφημερίδες Guardian και Haaretz στο Ισραήλ, προβλέπει τη διακυβέρνηση και την ανοικοδόμηση της μεταπολεμικής Γάζας υπό την ηγεσία διεθνών αξιωματούχων, με τους Παλαιστινίους να υποβαθμίζονται σε δευτερεύοντες ρόλους» και «ανοικοδόμηση με στόχο την επίτευξη “εμπορικά βιώσιμων αποδόσεων” για τους επενδυτές».
Αδικία
Μακροπρόθεσμα η εφαρμογή μιας τέτοιας συμφωνίας «ειρήνης» το μόνο που πρόκειται να φέρει είναι περισσότερη αδικία για τους Παλαιστίνιους και ακόμη πιο θρασείς επιθέσεις από το Ισραήλ. Και όπως λέει και το σύνθημα, «δεν υπάρχει ειρήνη χωρίς δικαιοσύνη».
Πιο άμεσα, με την πρώτη φάση να μην έχει ακόμη ολοκληρωθεί, κανείς δεν ξέρει τι πρόκειται να συμβεί στη συνέχεια πάνω στα κρίσιμα ζητήματα που αφορούν τον αφοπλισμό της Αντίστασης, την «σταδιακή» και μέχρι που απόσυρση του ισραηλινού στρατού, την άμεση εισροή ανθρωπιστικής βοήθειας για την αντιμετώπιση της λιμοκτονίας και της στέγασης ενόψει του χειμώνα.
Δεν μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη στους ηγέτες των αραβικών καθεστώτων που θα ήθελαν το ίδιο με τον Τραμπ να δούνε την Παλαιστινιακή Αντίσταση να εξαφανίζεται. Ούτε στην EE και στον Μακρόν που από την Αίγυπτο, αφού χειροκρότησε τον Τραμπ, ανησυχούσε ότι «η Χαμάς θα καλύψει το κενό εξουσίας στην Γάζα». Ούτε στον ΥπΕξ της Γερμανίας που δήλωσε ότι «ότι είναι σημαντικό να αφοπλιστεί η Χαμάς και να την αποκηρύξουν οι ίδιοι οι Παλαιστίνιοι».
«Η κατάπαυση του πυρός ανοίγει μια νέα φάση του αγώνα» γράφει ο Άλεξ Καλίνικος. «Η εκεχειρία επιτρέπει στον λαό της Γάζας να ζήσει ξανά. Οι υπόλοιποι πρέπει να διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας για να οικοδομήσουμε ένα διεθνές κίνημα αλληλεγγύης που μπορεί πραγματικά να απομονώσει το Ισραήλ».