Εργατικό κίνημα
Κάτω τα χέρια απ’ το ΕΜΠΡΟΣ

22/5, Η μαζική συγκέντρωση στο ΕΜΠΡΟΣ που επανακατέλαβε το θέατρο. Φωτό: Στέλιος Μιχαηλίδης

Τα ξημερώματα της Τετάρτης 19/5 μια μεγάλη αστυνομική επιχείρηση σφράγισε το κτίριο του Ελεύθερου Αυτοδιαχειριζόμενου Θεάτρου Εμπρός. Η ΕΛΑΣ του Χρυσοχοΐδη επιτέθηκε στην κατάληψη, που λειτουργεί πάνω από 10 χρόνια, την άδειασε και επέβλεψε το τσιμέντωμα της πόρτας και των παραθύρων.

Οι αντιδράσεις ήταν άμεσες. Την ίδια μέρα, η ανοιχτή συνέλευση του Εμπρός, η “Ανταρσία στις Γειτονιές της Αθήνας”, η ΠΟΘΑ και το ΣΕΗ έβγαλαν ανακοινώσεις ενάντια στο κλείσιμο του αυτοδιαχειριζόμενου θεάτρου. Η ανακοίνωση της συνέλευσης θυμίζει ότι το Εμπρός “είναι ένας ανοιχτός, δημόσιος κατειλημμένος χώρος με διεθνή απήχηση, ελεύθερη πρόσβαση για πάνω από 1000 επισκέπτες την εβδομάδα και ένα καθημερινό, πολύμορφο πρόγραμμα εκδηλώσεων που απευθύνεται σε ένα ευρύ φάσμα ανθρώπων με διαφορετικές πολιτισμικές καταβολές.

Από το 2011, εκατοντάδες καλλιτέχνες παρουσίασαν αφιλοκερδώς και με ελεύθερη είσοδο 400 διαφορετικά θεατρικά έργα σε περισσότερες από 2000 παραστάσεις. Έγιναν συναυλίες 450 συγκροτημάτων, εκδηλώσεις ενίσχυσης αυτοοργανωμένων εγχειρημάτων, κινηματικών πρωτοβουλιών και καλλιτεχνικών ομάδων, ...μια θάλασσα συναντήσεων και δημιουργίας, μια ανάσα ελευθερίας και έκφρασης στο κέντρο της πόλης.”

Στις 21 Μάη η “Ανταρσία στις Γειτονιές της Αθήνας” κατέθεσε καταγγελία στην Υπηρεσία Νεοτέρων Μνημείων, υπογραμμίζοντας: “Στις 19/5/2021, τα ανοίγματα του κτηρίου σφραγίστηκαν με τσιμεντόλιθους και τσιμεντοκονίαμα αλλοιώνοντας δραματικά την όψη του κτηρίου, θέτοντας ερωτήματα για τις πιθανές συνέπειες από την εκτέλεση δραστικών επεμβάσεων με μη κατάλληλα υλικά. Τηρήθηκε η από το νόμο προβλεπόμενη διαδικασία για την πραγματοποίηση επεμβάσεων σε κηρυγμένα προστατευόμενα μνημεία; Έγιναν δηλαδή οι ενέργειες αυτές μετά από αίτηση, γνωμοδότηση και παροχή της απαιτούμενης άδειας από τους αρμόδιους φορείς;

Ο νόμος 3028/2002 ΦΕΚ A-153/28-6-2002 «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» στο άρθρο 10 απαγορεύει «κάθε ενέργεια σε ακίνητο μνημείο, η οποία είναι δυνατόν να επιφέρει με άμεσο ή έμμεσο τρόπο καταστροφή, βλάβη, ρύπανση ή αλλοίωση της μορφής του». Πως μπορεί να επιτράπηκε η δραματική αισθητική αλλοίωση ενός προστατευόμενου μνημείου που βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας από τους ίδιους τους κρατικούς λειτουργούς που οφείλουν σεβασμό στα μνημεία της πολιτιστικής κληρονομιάς αλλά και υπακοή στη σχετική νομοθεσία και τις διαδικασίες που πρέπει να τηρούνται;”

Επανακατάληψη

Η συνέχεια δόθηκε από τον ίδιο τον κόσμο της Τέχνης. Η συνέλευση που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 20/5 έξω από το Θέατρο Εμπρός κάλεσε σε συγκέντρωση έξω από το Θέατρο το Σάββατο 22/5, συμμετοχή στην κινητοποίηση της ΠΟΘΑ στις 21/5 και νέα συνέλευση την Κυριακή 23/5.

Το Σάββατο από νωρίς το απόγευμα πλήθος κόσμου άρχισε να συγκεντρώνεται στου Ψυρρή. Καλλιτεχνικές ομάδες, μουσικοί και περφόρμερς διαδέχονταν ο ένας την άλλη στο κέντρο της πλατείας Αγ.Αναργύρων. Σε όλες τις παρέες υπήρχε μια κοινή συζήτηση. Πότε θα ξαναπάρουν πίσω το Εμπρός. Το βράδυ πλέον και ενώ οι δρόμοι γύρω από το θέατρο είχαν πλημμυρίσει με κόσμο, μέσα σε φρενήρεις ζητωκραυγές και κάτω από τη μουσική υπόκρουση των χάλκινων πνευστών που έπαιζαν εκείνη τη στιγμή, έγινε η ανακατάληψη του θεάτρου, με τον κόσμο να σπάει τους τσιμεντόλιθους και να ανοίγει τις πόρτες. Το Εμπρός ανήκε ξανά στον κόσμο της Τέχνης και η γιορτή που είχε στηθεί συνεχίστηκε μέχρι το πρωί. Για την ακρίβεια δεν τελείωσε ποτέ. Οι εκδηλώσεις από καλλιτέχνες που είχαν βρει στέγη καλλιτεχνικής έκφρασης στο Εμπρός συνεχίστηκαν όλη την Κυριακή, μέχρι και το απόγευμα όπου μια μαζική συνέλευση αποφάσισε τη συνέχεια με καθημερινό πρόγραμμα παραστάσεων, συναυλιών, συζητήσεων κλπ.

Η κυβέρνηση, πιστή στην καταστροφική της αποστολή, επιχείρησε για δεύτερη φορά να κλείσει την κατάληψη. Το πρωί της Δευτέρας η αστυνομία οργάνωσε νέα επιχείρηση, αυτή τη φορά με σιδερόβεργες και οξυγονοκόλληση. Ο Πέτρος Κωνσταντίνου, δημοτικός σύμβουλος Αθήνας, βρέθηκε εκεί και ζήτησε για μια ακόμη φορά εξηγήσεις για τη βάναυση μεταχείριση του κτιρίου και ενημέρωση για τη νέα επίθεση με ζωντανό βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύσης. Αλληλέγγυος κόσμος του Εμπρός, συνδικαλιστές της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος Ακροάματος, δημοτικοί σύμβουλοι της Αριστεράς συγκεντρώθηκαν ξανά στο σημείο μέσα σε λίγη ώρα. Και αυτή η επιχείρηση της ΕΛΑΣ κατέληξε σε φιάσκο. Το συνεργείο με τις λαμαρίνες αναγκάστηκε να αποχωρήσει και λίγο μετά και η αστυνομία. Το σφράγισμα μπλοκαρίστηκε ως “παράνομο”, καθώς δεν υπήρχε καμία άδεια για κάτι τέτοιο.

Το ίδιο απόγευμα, στο δημοτικό συμβούλιο Αθήνας οι δημοτικοί σύμβουλοι του Μπακογιάννη δεν τόλμησαν να τοποθετηθούν ενάντια στο θέατρο Εμπρός. Ο Μπακογιάννης υποχρεώθηκε σε αναδίπλωση, λέγοντας ότι βρίσκεται σε διαπραγμάτευση με τον πρόεδρο της ΕΤΑΔ ώστε να παραχωρηθεί το κτίριο στον δήμο Αθήνας: από το σχέδιο της ολομέτωπης επίθεσης που θα κατέληγε σε πέρασμα του κτιρίου σε κάποιον ιδιώτη, πρόκειται για μια υποχώρηση. Ωστόσο ο ελιγμός Μπακογιάννη δεν διασφαλίζει τον χαρακτήρα του Εμπρός, ως έναν ελεύθερο, αυτοδιαχειριζόμενο και προσβάσιμο χώρο, που ελέγχεται από την ανοιχτή συνέλευση.

Η “Ανταρσία στις Γειτονιές της Αθήνας” τονίζει σχετικά: “Αυτή η αναδίπλωση πρέπει να γίνει βήμα για να τους φράξουμε το δρόμο για την καταστροφή του εγχειρήματος του Αυτοδιαχειριζόμενου Θεάτρου Εμπρός, για την οριστική επαναφορά της λειτουργίας του Θεάτρου Εμπρός από τους εργάτες και εργάτριες της Τέχνης που το φρόντισαν για μια ολόκληρη δεκαετία. Όσον αφορά την υπόσχεση Μπακογιάννη ότι θα το συντηρήσει ως θέατρο και θα το λειτουργήσει ως ανοιχτό χώρο πολιτισμού όπως όλοι οι χώροι του Δήμου της Αθήνας (!) δεν έχει το παραμικρό αντίκρυσμα. Δηλαδή θα βάλει επίσημα λαμαρίνες για να το αναπλάσει για δυο - τρία χρόνια....”

Ο Συντονισμός Εργατικής Αντίστασης κυκλοφόρησε προκήρυξη που προτείνει τα επόμενα βήματα για να νικήσει ο αγώνας του Εμπρός: “Είναι απαραίτητο το άνοιγμα στην κοινωνία που αγωνίζεται ενάντια στο έκτρωμα Χατζηδάκη. Διεκδικούμε τα καλλιτεχνικά σωματεία (ΠΟΘΑ, ΣΕΗ, ΠΜΣ, ΣΕΧΩΧΟ κλπ) να καλέσουν άμεσα συνέλευση στο θέατρο Εμπρός και να διεκδικήσουν με κάθε τρόπο την επαναλειτουργία του θεάτρου”.

Στην ανακοίνωση αναφέρονται όλοι οι σταθμοί του επόμενου διαστήματος στους οποίους μπορεί να ανοίξει η μάχη για το Εμπρός: η κινητοποίηση στις 25/5 στην Ευελπίδων για τα ασφαλιστικά μέτρα του Κ. Καταραχιά, η σύσκεψη του ΕΚΑ την ίδια ημέρα, το συλλαλητήριο των Συνδικάτων στις 26/5 με τη διεκδίκηση να γίνει διαδήλωση που να καταλήξει στο Θέατρο Εμπρός. Και φυσικά συμμετοχή στην πανεργατική απεργία της 3 Ιούνη. “Ο Συντονισμός Εργατικής Αντίστασης, οργανώνει κύκλο εξορμήσεων σε εργατικούς χώρους για να φέρει το μήνυμα της απεργίας και της σύγκρουσης με το νομοσχέδιο Χατζηδάκη. Καλούμε κάθε αγωνιστή να συμμετέχει για να απλώσουμε το μήνυμα του θεάτρου Εμπρός σε κάθε εργατικό χώρο”, καταλήγει.