Διεθνή
Σουδάν: Διαδηλώσεις - γενική απεργία κόντρα στο πραξικόπημα

Στους δρόμους ενάντια στο πραξικόπημα. Φωτό: ΜΕΝΑ Solidarity Network

Η αντίσταση στο πραξικόπημα στο Σουδάν απλώνεται στους δρόμους και μετατρέπεται σε γενική απεργία. Στις 25 Οκτώβρη, ο στρατηγός Μπουρχάν πήρε την εξουσία της χώρας. Ο πρωθυπουργός Χαμντόκ συνελήφθη μαζί με τους μη-στρατιωτικούς υπουργούς της κυβέρνησης και βρίσκεται σε άγνωστη τοποθεσία γιατί αρνήθηκε να συνεργαστεί με το στρατό.

Οι εξελίξεις δεν έπιασαν τον κόσμο στον ύπνο. Το αντίθετο, υπήρχαν διαδηλώσεις ενάντια στο επερχόμενο πραξικόπημα ήδη από την περασμένη βδομάδα. Με το που έγινε γνωστό ότι ο Μπουρχάν πήρε την εξουσία, οι δρόμοι του Χαρτούμ, του Ομντουρμάν και άλλων πόλεων της χώρας γέμισαν με κόσμο που δήλωνε πως δεν συνεργάζεται με τις νέες αρχές. Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για εφτά τουλάχιστον νεκρούς από την καταστολή και εκατοντάδες τραυματίες. Οι δικτάτορες έχουν αποκλείσει την πρόσβαση στο ίντερνετ, ετοιμάζοντας προφανώς ένα κύμα βίας. Το κλείσιμο του ίντερνετ θυμίζει τον Ιούνη του 2019, όταν δολοφόνησαν πάνω από 100 διαδηλωτές εν ψυχρώ, επιχειρώντας να σταματήσουν την ορμητικότητα των κινητοποιήσεων. Τότε, δεν τα κατάφεραν. Ο κόσμος δεν κάμφθηκε και επέβαλε ότι η διαδικασία εκδημοκρατισμού της χώρας δεν θα γυρίσει στο μηδέν.

Το σημερινό πραξικόπημα είναι συνέχεια αυτής της προσπάθειας του στρατού να βάλει φρένο στο δημοκρατικό άνοιγμα που έφερε η μαζική εξέγερση του 2018-2019. Ο ξεσηκωμός εκείνος έριξε τον Μπασίρ, που κυβερνούσε δικτατορικά το Σουδάν για 26 χρόνια. Οι μαζικές διαδηλώσεις συνοδεύτηκαν από οργάνωση επιτροπών από τα κάτω, ανοιχτών συνελεύσεων στο κέντρο της πρωτεύουσας Χαρτούμ, συναδέλφωση με τις καταπιεσμένες μειονότητες της χώρας και γενικές απεργίες που έκοψαν τις δυνατότητες των στρατηγών να μεταφέρουν τα στρατεύματά τους για να ματοκυλίσουν την εξέγερση.

Αποτέλεσμα εκείνης της σύγκρουσης ήταν να σχηματιστεί μια μικτή κυβέρνηση και ένα μικτό συμβούλιο μεταξύ στρατιωτικών και πολιτικών, με την υπόσχεση ότι θα οδηγήσουν από κοινού τη χώρα σε εκλογές και σε μετάβαση σε πολιτική κυβέρνηση. Οι στρατιωτικοί άρχισαν από την αρχή να προετοιμάζουν το έδαφος για να διαλύσουν αυτή την προοπτική. Προχώρησαν σε άνοιγμα διπλωματικών σχέσεων με το Ισραήλ, δίνοντας το δικαίωμα στο σιωνιστικό κράτος να μιλάει για θρίαμβο σε μία μεγάλη μουσουλμανική και αραβόφωνη χώρα. Ανοιχτά και παρασκηνιακά συνέχισαν τις επαφές με τη Σαουδική Αραβία, τα Εμιράτα και την Αίγυπτο, χώρες που από την αρχή έλεγαν πως ο στρατός πρέπει να πάρει την εξουσία. Ο τωρινός δικτάτορας Μπουρχάν έχει δεσμούς με τους Σαουδάραβες και τους Εμιρατινούς από τότε που ήταν επικεφαλής των σουδανέζικων δυνάμεων που πήγαν να συμμετάσχουν στον πόλεμο της Υεμένης στο πλευρό των χασάπηδων. Πρόκειται για την ίδια συμμαχία δολοφόνων στην οποία έχει μπει για τα καλά και ο Μητσοτάκης. Οι δυνάμεις που κατέστειλαν την Αραβική Άνοιξη τώρα συνεργάζονται για να βάλουν στο γύψο το Σουδάν. Εντωμεταξύ, μόλις την περασμένη βδομάδα βρισκόταν στο Σουδάν ο Τζέφρι Φέλτμαν, απεσταλμένος του Μπάιντεν για το Κέρας της Αφρικής, και συναντήθηκε με τον αγνοούμενο αυτή τη στιγμή πρωθυπουργό Χαμντόκ. Έφυγε παίρνοντας την υπόσχεση από όλους ότι η διαδικασία εκδημοκρατισμού θα συνεχιστεί. Κυριολεκτικά δεν πρόλαβε να προσγειωθεί και το πραξικόπημα είχε ξεκινήσει.

Όμως, ο κόσμος δεν έχει πει την τελευταία του λέξη. Ακόμη και άνθρωποι που έχουν συνεργαστεί με τον Μπουρχάν δηλώνουν πως το πραξικόπημα μπορεί να αποτύχει. Οι εξεγερμένοι του 2018 και 2019 έχουν την εμπειρία να ρίχνουν ένα πολύ σκληρό καθεστώς και από την αρχή είχαν στο κέντρο τους ότι θα αρνηθούν όποιο πραξικόπημα παρουσιαστεί ως “λύση”. Δεκάδες χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους, στήθηκαν οδοφράγματα.

Η Ένωση Επαγγελματικών Σωματείων λέει πως: “οι επιτροπές αντίστασης στις γειτονιές και τα σωματεία απαιτούν ενότητα απέναντι στο βάναυσο στρατιωτικό πραξικόπημα. Ζητάμε να μπουν σε κίνηση όλα τα δοκιμασμένα μας εργαλεία που μπορούν να υποτάξουν κάθε τύραννο στη συντριπτική θέληση του λαού. Καλούμε τις μάζες να βγουν στους δρόμους, να καταλάβουν τους δρόμους και να τους κλείσουν όλους με οδοφράγματα. Γενική απεργία, καμιά συνεργασία με τους πραξικοπηματίες, πολιτική ανυπακοή για να τους αντιμετωπίσουμε”. Οι γιατροί λένε πως παραμένουν στα νοσοκομεία μόνο για τα επείγοντα, ενώ αποχωρούν από όλα τα στρατιωτικά νοσοκομεία. Την Τρίτη, ο Μπουρχάν έκανε διάγγελμα λέγοντας πως καταργούνται όλες οι ηγεσίες των συνδικάτων.

Η αυταπάτη της συνεργασίας με τους στρατιωτικούς κατέρρευσε. Υπήρχαν δυνάμεις στο κίνημα του Σουδάν που έλεγαν από την αρχή πως ο αγώνας έπρεπε να φτάσει ως το τέλος και να μην επιτραπεί στους πραξικοπηματίες να παρουσιάζονται σαν “επαναστάτες” και δημοκράτες. Η νίκη της αντίστασης στο Σουδάν δεν θα είναι μόνο ήττα της χούντας, αλλά και όλων των αντιδραστικών δυνάμεων της Μέσης Ανατολής που τρέμουν μπροστά στο παραμικρό βήμα προς τη δημοκρατία.