Περιβάλλον
Πυρκαγιές: Καταστροφικές περικοπές

5/11/2021, Διαδήλωση εποχικών πυροσβεστών. Φωτό: Γιώργος Πίττας

Συγκλονιστική είναι η καταστροφή από τις πυρκαγιές μέσα σε μία μόλις εβδομάδα. Η φωτιά την περασμένη Τρίτη έκαψε 28 χιλιάδες στρέμματα και τουλάχιστον 126 σπίτια σε Πεντέλη, Ντράφι, Γέρακα, Παλλήνη, Ανθούσα. Στάχτη κινδύνεψε να γίνει το Νοσοκομείο Παίδων Πεντέλης. 

Στο νότιο Ρέθυμνο κάηκαν περισσότερα από 40 χιλιάδες στρέμματα. Τουλάχιστον 20 χιλιάδες στρέμματα κάηκαν στα Βατερά της Λέσβου με τη φωτιά στην κυριολεξία να σταματάει στη θάλασσα. Πυρκαγιές ξέσπασαν επίσης στα Κρέστενα, τη Μεσσηνία, τη Χαλκιδική, τη Σαλαμίνα, τα Μέγαρα κ.α. Για τουλάχιστον πέντε ημέρες καιγόταν το Δάσος της Δαδιάς στον Έβρο τη Δευτέρα 25/7, ενώ για τέταρτη ημέρα έκαιγε η φωτιά στη Βάλια Κάλντα.

Οι εγκληματικές ευθύνες της κυβέρνησης για τις δραματικές ελλείψεις στη δασοπυρόσβεση και την πυροπροστασία βγάζουν μάτι.

«Η φωτιά ξεκίνησε το απόγευμα της Τρίτης. Αρχίσαμε να βρέχουμε τα πάντα για να σώσουμε το σπίτι. Από κάποια ώρα και μετά κι όλο το βράδυ η φωτιά έκαιγε ό,τι ήθελε. Για να έφτασε κοντά σε μας στο Πικέρμι σημαίνει ότι είχε κάψει τα πάντα εν τω μεταξύ» μεταφέρει στην Εργατική Αλληλεγγύη ο Φίλιππος. «Πρώτα είδαμε περιπολικά στη γειτονιά. Πυροσβεστικό ήρθε την επόμενη ημέρα. Αυτό που καταλάβαμε ήταν ότι λόγω των περιορισμένων πυροσβεστικών δυνάμεων όλοι ήταν σε φάση υποχώρησης. Η φωτιά επέλαυνε, η αστυνομία εκκένωνε διαρκώς νέες περιοχές και οι πυροσβέστες προσπαθούσαν να συγκρατήσουν ότι μπορούσαν. Όλοι εδώ μετά τη φωτιά συζητάνε για το ότι δεν υπάρχει καμία κρατική μέριμνα, ούτε για να προλάβουν τις πυρκαγιές, ούτε για να τις σβήσουν».

«Το Ντράφι είναι η πολλοστή φορά που καίγεται από τα τέλη της δεκαετίας του ’90, αλλά ενώ άλλες φορές καιγόταν τμήμα της περιοχής αυτή τη φορά έχει καεί “το σύμπαν”. Το μόνο πράσινο που βλέπεις είναι αυτό που περικλείεται σε μάντρες σπιτιών που τη γλίτωσαν» λέει ο Πάνος, πυρόπληκτος της περιοχής, δίνοντας την εικόνα της καταστροφής. «Το Ντράφι είχε χτιστεί από τον οικοδομικό συνεταιρισμό γεωργικών υπαλλήλων –σήμερα ανήκει στο δήμο Ραφήνας - Πικερμίου. Οι υποδομές της περιοχής σε πυροσβεστικούς κρουνούς είναι επαρκείς. Αλλά δεν δουλεύουν μόνοι τους. Το πρόβλημα είναι ότι λείπει ο αναγκαίος αριθμός  πυροσβεστών για να τους χρησιμοποιήσει. Το ότι ξεσπάει μια τέτοια πυρκαγιά δίπλα στην Αθήνα και οι πρώτοι που επιχειρούν είναι οι Ρουμάνοι πυροσβέστες είναι ενδεικτικό». 

«Η πυρκαγιά έφτασε ενάμιση χιλιόμετρο από τα Βριλήσσια. Η Παλλήνη έχει καεί ολοσχερώς. Έχει σωθεί μόνο η πλατεία» μας λέει η Ήρα, επίσης κάτοικος της περιοχής. «Οι περικοπές που έχουν γίνει στην πυροσβεστική είναι καθοριστικές. Όπως χαρακτηριστικά μάθαμε από πυροσβέστη, επίλεκτο μηχανοκίνητο σώμα πυροσβεστικής που φτιάχτηκε μετά την πυρκαγιά στο Μάτι έχει μειώσει στο μισό το προσωπικό του. Και μάλιστα σε μόλις τέσσερα χρόνια από τη δημιουργία του».

Στη Βάλια Κάλντα σύμφωνα με την Εφ.Συν, μόνο δύο πεζοπόρα τμήματα πυροσβεστών, τρία οχήματα και ένα ελικόπτερο επιχειρούσαν την Κυριακή, ενώ τη Δευτέρα κανένα εναέριο μέσο δεν απογειώθηκε. 

Στο Δάσος της Δαδιάς τις ελπίδες για το σταμάτημα της φοβερής οικολογικής καταστροφής τις έφερε… η βροχή που άρχισε να πέφτει τη Δευτέρα. Στη συγκεκριμένη περιοχή εργάζονται μόλις 4 δασοφύλακες για μια έκταση 800.000 στρεμμάτων! Δεν υπάρχει κανείς δασολόγος. Ο τελευταίος διοικητικός υπάλληλος του αρμόδιου Δασαρχείου Σουφλίου συνταξιοδοτήθηκε πριν δυο χρόνια. Μόλις πριν 7 μήνες το Υπουργείο Περιβάλλοντος κατάργησε τον Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Δάσους Δαδιάς – Λευκίμης – Σουφλίου μαζί με άλλους 6 αντίστοιχους φορείς περιοχών Natura. 

«Τα δασαρχεία είναι διαλυμένα. Δεν υπάρχει προσωπικό. Οι παροχές του νερού από τα φράγματα που υπάρχουν είναι χαλασμένα» καταγγέλει στην Εργατική Αλληλεγγύη ο Γιώργος Μποτσίδης από τον Έβρο. «Ήρθε ο Στυλιανίδης, φωτογραφήθηκε ωραία και καλά κι έφυγε. Η δικαιολογία που χρησιμοποιούν είναι το δύσβατο του δάσους, ενώ στην πραγματικότητα φταίει η εγκατάλειψη, η αποδιοργάνωση και οι περικοπές. Η πυροσβεστική δεν έχει προσωπικό και αυτοί που υπάρχουν δεν έχουν εμπειρία κι εκπαίδευση για πυρόσβεση στα βουνά. Το μέτωπο ακόμα μαίνεται. Μην ακούς τις ειδήσεις» συνεχίζει.

Τα τελευταία 20 χρόνια υπολογίζεται ότι έχουν καεί πάνω από 10 εκατομμύρια στρέμματα. Σχεδόν το 8% της συνολικής έκτασης της χώρας. 1.300.000 στρέμματα κάηκαν μόνο πέρυσι. Κι όμως, παρότι οι πυρκαγιές αποτελούν μόνιμο φαινόμενο κάθε καλοκαίρι, οι κυβερνητικές προτεραιότητες είναι σαφείς. Οι προσλήψεις και η χρηματοδότηση αφορούν αποκλειστικά την αστυνομία και τους πολεμικούς εξοπλισμούς. To ελληνικό κράτος αγόρασε 18 Ραφάλ. Ένα καινούριο Ραφάλ κοστίζει 90 εκατομμύρια ευρώ. Ένα πυροσβεστικό Canadair CL-215 κοστίζει 4 εκατομμύρια ευρώ. Για κάθε ένα λιγότερο Ραφάλ θα μπορούσαν να αγοραστούν 22 επιπλέον πυροσβεστικά Canadair CL-215 ή 3 υπερσύγχρονα Canadair CL-515 που μπορούν να πετάνε και να επιχειρούν και τις νυχτερινές ώρες.

“Είμαστε μόνοι μας”

Στη Λέσβο αναμένονταν να φτάσουν την Κυριακή 20 πυροσβέστες και 5 οχήματα από την Αθήνα για να συνδράμουν τους 81 πυροσβέστες που μάχονται την πυρκαγιά στα Βατερά. Δίκαια η είδηση προκάλεσε αντιδράσεις και σχόλια, συγκρίνοντας τον αριθμό των 20 πυροσβεστών με την απόβαση των εκατοντάδων ματατζήδων στο νησί τον Φλεβάρη του 2020, που είχαν σταλεί για να επιβάλουν το στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Μανταμάδο. «Είμαστε μόνοι μας και παλεύουμε μόνοι μας» ήταν τα λόγια του προέδρου των πυροσβεστών Βορείου Αιγαίου Γιώργου Ντίνου στην τοπική ιστοσελίδα stonisi.gr. «Ήρθαν 20 συνάδελφοι από την Αθήνα και 5 οχήματα, σημαντική στήριξη, όπως και τα εναέρια μέσα, όχι όμως αρκετή για να μπορέσουμε να ελέγξουμε έγκαιρα και αποτελεσματικά το μέγεθος της φωτιάς. Στο νησί είμαστε 140 πυροσβέστες, πόσο να αντέξουμε; To πολυδιαφημισμένο νέο σώμα των δασοκομάντος, που είναι; Δεν θα έπρεπε να έχουμε τώρα κάποια άτομα να επιχειρήσουν στη φωτιά; Αν δεν έρθουν στη φωτιά πού θα έρθουν, στα χιόνια;».

Κι όσο οι πυροσβέστες στη Λέσβο περίμεναν τις ενισχύσεις το τελευταίο παρασκευοσαββατοκύριακο, εκατοντάδες άντρες της ΕΛΑΣ στέλνονταν να εμποδίσουν δυο διαδηλώσεις στα Εξάρχεια -μία ενάντια στους βιασμούς και μία για το Μετρό - και μια συναυλία αλληλεγγύης στα Προπύλαια για τον απεργό πείνας Γ. Μιχαηλίδη. Μια επιχείρηση που πέραν της εξοργιστικής περιστολής αυτονόητων δημοκρατικών δικαιωμάτων, αποτελούσε άλλη μια επίδειξη των κυβερνητικών προτεραιοτήτων. Το ίδιο γινόταν και στα Άγραφα την Κυριακή 24/7 όπου η κυβέρνηση επέλεγε να στείλει τα ΜΑΤ στο βουνό για να επιτεθούν με ξύλο, χημικά και συλλήψεις σε κατοίκους που διαμαρτύρονταν για την περιβαλλοντική καταστροφή που θα σημάνει η εγκατάσταση ανεμογεννητριών στον Τύμπανο. 

Οι ίδιοι οι πυροσβέστες που μάχονται με τις φλόγες, είναι αυτοί που, μετά την περυσινή καταστροφή, ανέδειξαν τις πραγματικές ανάγκες για προσλήψεις και χρηματοδότηση του Πυροσβεστικού Σώματος. Τότε, στις 5 Νοέμβρη της περασμένης χρονιάς, εκατοντάδες πυροσβέστες συγκεντρώθηκαν έξω από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Το ρεπορτάζ της Εργατικής Αλληλεγγύης φιλοξενούσε τη δήλωση του Γιάννη Καμαρινού, εποχικού πυροσβέστη στην Ελευσίνα: «Ζητάμε την άμεση μονιμοποίησή μας γιατί το σώμα έχει ανάγκη και δεν έχει κόσμο. Με το ζόρι βγαίνουν οι βάρδιες και γι’ αυτό στο τέλος φτάσαμε να φέρνουν πυροσβέστες από το εξωτερικό. Θέλουμε να προσληφθούν όλοι οι 2.500-3.000 συμβασιούχοι αλλά ούτε και αυτοί φτάνουν γιατί οι ανάγκες είναι αυτή τη στιγμή για πάνω από 4.000 κόσμο. Όσο για τον εξοπλισμό μας; Κράνη των 2,5 ευρώ, μια μόνο στολή, δεν έχουμε δεύτερη...». Τα πλακάτ στη διαδήλωση έγραφαν «Ήρωες στις φωτιές – ξεχασμένοι το χειμώνα». Η απάντηση της κυβέρνησης ήταν να στείλει την Αύρα και τα ΜΑΤ για να τους διαλύσει, προκαλώντας μάλιστα σοβαρούς τραυματισμούς στους καλοκαιρινούς «ήρωες».