Όταν ο Ελον Μασκ και το τσούρμο του από «μάγους» των νέων τεχνολογιών αφηνιάζουν στην Ουάσιγκτον, σκεφτόμουν κάτι που έγραψε ο Φρίντριχ Ένγκελς το 1879 στο βιβλίο του με τίτλο Αντί-Ντύρινγκ: «το σύγχρονο κράτος ... είναι μόνο η οργάνωση που υιοθετεί η αστική κοινωνία προκειμένου να υποστηρίξει τις γενικές εξωτερικές συνθήκες του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής ενάντια στις επιβουλές τόσο των εργατών όσο και των μεμονωμένων καπιταλιστών. Το σύγχρονο κράτος, ανεξάρτητα από τη μορφή του, είναι ουσιαστικά μια καπιταλιστική μηχανή, το κράτος των καπιταλιστών, η ιδανική προσωποποίηση του συνολικού εθνικού κεφαλαίου».
Ο Ένγκελς υποστήριζε ότι το κράτος δεν είναι το εργαλείο των μεμονωμένων καπιταλιστών. Ενεργεί προς το γενικό συμφέρον της καπιταλιστικής τάξης στο σύνολό της. Έτσι, φορολογεί τα αφεντικά, ρυθμίζει τις δραστηριότητές τους και μερικές φορές αναλαμβάνει ακόμη και τα περιουσιακά τους στοιχεία. Κάτω από την πίεση της οργανωμένης εργατικής τάξης, έχει αναπτύξει εκτεταμένες υπηρεσίες πρόνοιας που συντηρούν τις οικογένειες της εργατικής τάξης ως αποτελεσματικά και σχετικά πειθήνια αντικείμενα εκμετάλλευσης.
Τώρα ένας πολύ μεγάλος καπιταλιστής με την υποστήριξη του νέου προέδρου, του Ντόναλντ Τραμπ, επιδιώκει να αντιστρέψει αυτή τη διαδικασία και να συρρικνώσει δραστικά το κράτος. Οι New York Times επισημαίνουν ότι ο Μασκ χρησιμοποιεί τις μεθόδους που υιοθέτησε για να απαλλαγεί από τους εργαζόμενους στο Twitter αφού το εξαγόρασε.
Εκπληρώνει τα σχέδια που έχουν καθοριστεί στο Project 2025, το οποίο εκπονήθηκε από το υπερ-νεοφιλελεύθερο Heritage Foundation. Ο Russ Vought, ο αρχιτέκτονας του σχεδίου, μόλις εγκρίθηκε ως διευθυντής του Γραφείου Διαχείρισης και Προϋπολογισμού του Τραμπ.
Αλλά πρόκειται για κάτι περισσότερο από την επίθεση στο «Μεγάλο Κράτος». Ο Edward Luce υποστηρίζει στους Financial Times ότι ο Τραμπ θέλει: «να ανασυστήσει την αυτοκρατορική προεδρία που θάφτηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1970 μετά την παραίτηση του Ρίτσαρντ Νίξον». Αυτή είναι μια πολύ οξυδερκής επισήμανση, πολύ πιο ακριβής από όλα τα υπερβολικά σχόλια που συγκρίνουν τη δεύτερη προεδρία του Τραμπ με την κατάληψη της εξουσίας από τον Χίτλερ.
Ο Τραμπ ως νεαρός είχε ως μέντορά του τον σκοτεινό και διεφθαρμένο δεξιό Ρεπουμπλικάνο δικηγόρο Ρόι Κον. Ο Κον ήταν συνεργάτης του γερουσιαστή Τζο Μακάρθι κατά τη διάρκεια του αντικομμουνιστικού “κυνηγιού μαγισσών” στις αρχές του Ψυχρού Πολέμου. Ο ίδιος ο Νίξον χρωστούσε την πολιτική του άνοδο στον ρόλο του σε αυτό το κυνήγι μαγισσών.
Ως πρόεδρος των ΗΠΑ μεταξύ 1969 και 1974, ο Νίξον προσπάθησε να παρακάμψει τα όρια που έθετε το Σύνταγμα στην εξουσία του. Για παράδειγμα, αντιμέτωπος με ένα Κογκρέσο ελεγχόμενο από τους Δημοκρατικούς, διεκδίκησε την εξουσία να «δεσμεύει» κονδύλια που ψήφιζε για σκοπούς που ο ίδιος δεν ενέκρινε. Δημιούργησε επίσης έναν τεράστιο μυστικό μηχανισμό παρακολούθησης, καταστολής και βρώμικων κόλπων για να συντρίψει το κίνημα κατά του πολέμου του Βιετνάμ και να εξασφαλίσει την επανεκλογή του το 1972.
Η σταδιακή αποκάλυψη αυτού του μηχανισμού με το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ ανάγκασε τον Νίξον να παραιτηθεί τον Αύγουστο του 1974. Στη συνέχεια το Κογκρέσο επέβαλε νέους περιορισμούς στις προεδρικές εξουσίες. Τώρα ο Τραμπ, πολιτικά διαμορφωμένος στο περιβάλλον που ανέδειξε τον Νίξον, θέλει να απαλλαγεί από αυτούς. Για παράδειγμα, ο Μασκ και η συμμορία του, παίρνοντας τον έλεγχο του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών και κόβοντας δαπάνες που δεν τους αρέσουν, δίνουν ξανά στην προεδρική εξουσία τη δυνατότητα να δεσμεύει κονδύλια.
Ο Τραμπ βοηθιέται σημαντικά από το γεγονός ότι, σε αντίθεση με τον Νίξον, οι υποστηρικτές του ελέγχουν και τα δύο σώματα του Κογκρέσου και το Ανώτατο Δικαστήριο. Έχει επίσης, προς το παρόν τουλάχιστον, την ενθουσιώδη υποστήριξη των μεγάλων επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας και της Γουόλ Στριτ. Αν πετύχει, το αποτέλεσμα δεν θα είναι ο απόλυτος φασισμός, αλλά μια πολύ πιο αυταρχική και ρατσιστική εκδοχή της καπιταλιστικής «δημοκρατίας». Η πολιτική εξουσία θα συγκεντρωθεί στον Λευκό Οίκο.
Τι θα μπορούσε να σταματήσει τον Τραμπ; Μέχρι στιγμής η ομάδα κρούσης του Μασκ έχει παραμείνει μακριά από τον πυρήνα του αμερικανικού κράτους πρόνοιας, Medicare, Medicaid και Κοινωνική Ασφάλιση. Επίσης, οι προσπάθειες εκκαθάρισης ορισμένων τμημάτων του κατασταλτικού μηχανισμού, κυρίως του FBI, έχουν μέχρι στιγμής αποφύγει τον πυρήνα του κράτους εθνικής ασφάλειας, το Πεντάγωνο και τη CIA. Όταν ο Μακάρθι προσπάθησε να βάλει στο στόχαστρο τον αμερικανικό στρατό, ήρθε η ώρα της πτώσης του. Και άλλα αφεντικά μπορεί να κουραστούν από το γεγονός ότι «η ιδανική προσωποποίηση του συνολικού εθνικού κεφαλαίου» γίνεται η παιδική χαρά ενός αλλοπρόσαλλου και υψηλά επιδοτούμενου μεγιστάνα της υψηλής τεχνολογίας.
Αλλά δεν υπάρχει υποκατάστατο για τη μαζική κινητοποίηση. Το γιγαντιαίο αντιπολεμικό κίνημα προκάλεσε την πτώση του Νίξον. Ο κόσμος, αρχικά εμβρόντητος από την ταχύτητα και τη βιαιότητα της επίθεσης, αρχίζει να οργανώνεται και να διαμαρτύρεται. Η αποφασιστική και θαρραλέα αντίσταση μπορεί τελικά να μας απαλλάξει από αυτή τη βλαβερή ομάδα απατεώνων και φανατικών.