Στα μέσα του Μάη οι ΗΠΑ και η Κίνα συμφώνησαν να άρουν τους θηριώδεις δασμούς που είχαν επιβάλλει η μία σε βάρος της άλλης τις προηγούμενες εβδομάδες. Αλλά θα ήταν λάθος να πιστέψει κανείς ότι ο εμπορικός πόλεμος που άνοιξε ο Τραμπ μόλις πάτησε το πόδι του ξανά στον Λευκό Οίκο σε βάρος της Κίνας έχει τελειώσει.

Η ίδια η συμφωνία είναι ακόμα και τυπικά προσωρινή. Οι δασμοί πάγωσαν για 90 ημέρες -για να δώσουν το περιθώριο στις δυο πλευρές να διαπραγματευτούν καλύτερα τις μεταξύ τους σχέσεις. Δεν πρόκειται για «ειρήνη» αλλά για «ανακωχή». Η κατάπαυση του πυρός μπορεί να λήξει οποιαδήποτε στιγμή και οι εχθροπραξίες να φουντώσουν ξανά. 

«Δεν το πιστεύω», έγραφε πριν από δυο εβδομάδες η Rana Foroohar, η κορυφαία σχολιάστρια διεθνών εμπορικών ειδήσεων στην εφημερίδα Financial Times. «Οι επενδυτές πίστεψαν ότι ο Τραμπ παράχωσε τον Πίτερ Ναβάρο, το “γεράκι” της Κίνας κάπου στα υπόγεια του Λευκού Οίκου και έβαλε πλέον για τα καλά τον Σκοτ Μπέσεντ, τον υπουργό Οικονομικών που λατρεύει την ελεύθερη αγορά, στο τιμόνι της δασμολογικής πολιτικής. Εγώ δεν το χάβω». 

Εκτός από προσωρινή η «κατάπαυση του πυρός» είναι και μερική: ο Τραμπ κατέβασε τους δασμούς στις εισαγωγές από την Κίνα από το 145% τυπικά στο 10%. Αλλά δεν κατάργησε το 20% που είχε επιβάλλει νωρίτερα στο Μεξικό, την Κίνα και στις άλλες χώρες που εμπλέκονται (πραγματικά η υποθετικά) στο λαθρεμπόριο της φαιντανύλης,  ενός συνθετικού οπιοειδούς που ευθύνεται για περίπου 70 χιλιάδες  θανάτους χρηστών κάθε χρόνο στις ΗΠΑ. Οι πραγματικοί δασμοί εισαγωγής από την Κίνα είναι σήμερα στο 30% και όχι στο 10%.

Ο Τραμπ αναγκάστηκε σε άτακτη υποχώρηση από την ταυτόχρονη βουτιά των μετοχών στα χρηματιστήρια, των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου και του δολαρίου. Αλλά δεν έχει εγκαταλείψει τον πόλεμο: την απειλή του να ξεπαγώσει τους δασμούς  50% στις εισαγωγές από την Ευρωπαϊκή Ένωση την 1η Ιούνη την ανέστειλε μόλις αυτή τη Δευτέρα (26 Μάη) – και αυτό για ενάμιση μόνο μήνα ακόμα.

«Πιστεύω ότι έχουμε μπροστά μας πολύ μεγαλύτερη αστάθεια», γράφει η Foroohar. Όχι μόνο στο άμεσο μέλλον, όταν θα περάσει το τρίμηνο. Αλλά μακροπρόθεσμα, «μέσα στα επόμενα χρόνια, καθώς οι μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές τάσεις προς ένα νέο παγκόσμιο οικονομικό παράδειγμα, συνεχίζονται». Αυτό που ονομάζει «νέο παράδειγμα» είναι η προσπάθεια «αποσύμπλεξης» των οικονομιών της δύσης από την Κίνα. Οι οικονομολόγοι φοβούνται ότι αυτό το νέο «παράδειγμα» απειλεί να βυθίσει την παγκόσμια οικονομία σε μια νέα δίνη «στασιμοπληθωρισμού», σαν αυτή που είχαμε γνωρίσει τη δεκαετία του 1970.

Στον πόλεμο το μεγάλο θύμα είναι πάντα οι φτωχοί, οι εργάτες, οι αγρότες, οι νέοι. Το ίδιο ισχύει και στους εμπορικούς πολέμους. Όπως γράφει το κείμενο που αναδημοσιεύουμε στις διπλανές στήλες από την εφημερίδα Socialist Worker οι δασμοί του Τραμπ έχουν χτυπήσει ήδη εκατοντάδες επιχειρήσεις στην Κίνα – και τα αφεντικά προσπαθούν να φορτώσουν τα σπασμένα στους εργάτες τους. Σύμφωνα με το αμερικανικό διαδικτυακό πρακτορείο ειδήσεων Newsmax, 

«Οι ταραχές και οι μαζικές διαμαρτυρίες εξαπλώνονται σε ολόκληρη την Κίνα, καθώς οι οικονομικές επιπτώσεις από τους δασμούς του Τραμπ ωθούν τον κατασκευαστικό τομέα της χώρας στο χείλος του γκρεμού, κλείνοντας εργοστάσια και αφήνοντας εκατομμύρια εργαζόμενους χωρίς μισθό… Από τις βιομηχανικές ζώνες κοντά στη Σαγκάη μέχρι τις απομακρυσμένες άκρες της Εσωτερικής Μογγολίας, οι εργαζόμενοι βγήκαν στους δρόμους διεκδικώντας την καταβολή των μισθών τους και καταγγέλλοντας τις μαζικές απολύσεις… 

Έξω από μια μονάδα παραγωγής φωτιστικών LED κοντά στη Σαγκάη, χιλιάδες εργαζόμενοι διαμαρτυρήθηκαν αυτή την εβδομάδα για απλήρωτους μισθούς που χρονολογούνται από τον Ιανουάριο. Στην κομητεία Ντάο της κεντρικής Κίνας, μια άλλη διαμαρτυρία ξέσπασε έξω από ένα κατάστημα αθλητικών ειδών που είχε κλείσει ξαφνικά τις πόρτες του χωρίς να αποζημιώσει τους υπαλλήλους του. Στο Τονγκλιάο, μια πόλη στα βορειοανατολικά, εργάτες οικοδομών ανέβηκαν σε στέγες και απείλησαν με αυτοκτονία αν δεν καταβάλλονταν οι μισθοί».

Αλλά δεν είναι μόνο οι εργάτες στην Κίνα που απειλούνται από τον «εμπορικό πόλεμο»: απειλούνται εξίσου και οι εργάτες στις ίδιες τις ΗΠΑ: «Εν τω μεταξύ, στο λιμάνι του Λος Άντζελες», γράφει το ίδιο άρθρο, «το οποίο διαχειρίζεται περίπου το 40% του συνόλου των ασιατικών εισαγωγών, ο όγκος των εμπορευματοκιβωτίων μειώθηκε κατά 10% την περασμένη εβδομάδα σε σύγκριση με την ίδια περίοδο ένα χρόνο νωρίτερα».