Την περασμένη βδομάδα βρέθηκα στη Σεούλ, προσκεκλημένος από την οργάνωση “Όλοι Μαζί”, την αδελφή οργάνωση του ΣΕΚ στη Νότια Κορέα για να πάρω μέρος στο τετραήμερο εκδηλώσεων “Μαρξισμός 2012” που είχε οργανώσει. Ήταν μια μοναδική εμπειρία. Μέσα στις συνθήκες της κρίσης η επαναστατική αριστερά προχωράει με άλματα, όχι μόνο στην Ελλάδα και την Ευρώπη αλλά σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
Το πρώτο εντυπωσιακό στον Μαρξισμό 2012 ήταν η συμμετοχή. Όχι μόνο ποσοτικά -οι προσκλήσεις ξεπέρασαν τις χίλιες- αλλά και ποιοτικά: οι περισσότεροι σύντροφοι ήταν νέοι στην ηλικία, φοιτητές, μαθητές αλλά και πολλοί νέοι εργαζόμενοι -ανάμεσά τους πολλοί εργάτες από τα εργοστάσια της Χιουντάι και της Κία, δάσκαλοι, καθηγητές, εργαζόμενοι στο δημόσιο κλπ.
Το δεύτερο εντυπωσιακό ήταν το επίπεδο της συζήτησης. Παρακολούθησα μια εξαιρετική εισήγηση με θέμα τον Ιμπεριαλισμό, που περιλάμβανε μια συγκριτική παρουσίαση των απόψεων των κλασικών (Χίλφερντινκ, Λένιν, Μπουχάριν κλπ) με έναν τρόπο απλό και κατανοητό. Και ο Μαρξισμός 2012 δεν έμεινε μόνο στα κλασικά: υπήρχαν συζητήσεις για την βία στα σχολεία, τον καπιταλισμό και τις πόλεις, το κίνημα των ομοφυλόφιλων -για να αναφερθώ σε μερικά μόνο από αυτά.
Πόλεμος
Η Βόρεια Κορέα ήταν, όπως θα περίμενε κανείς, το κέντρο σε πολλές από τις συζητήσεις: πάνω από μισός αιώνας έχει περάσει από το τέλος του πολέμου που χώρισε την χώρα στα δύο, αλλά η Νότια και η Βόρεια Κορέα βρίσκονται, τυπικά, ακόμα σε εμπόλεμη κατάσταση. Οι προσπάθειες που έγιναν πριν από λίγα χρόνια να καταλήξουν σε κάποιοι είδους συμφωνία, έχουν επί της ουσίας, ναυαγήσει.
Στη Νότια Κορέα, η υπεράσπιση του καθεστώτος του βορρά εξακολουθεί να θεωρείται “προδοσία” και να διώκεται από το νόμο. Οι διώξεις δεν είναι τόσο άγριες όσο τα προηγούμενα χρόνια -ο σύντροφος Τσόι Ιλ Μπούνγκ και πολλά άλλα από τα παλιά στελέχη της οργάνωσης “Όλοι Μαζί” έχουν βρεθεί πολλές φορές στο παρελθόν στις φυλακές με την κατηγορία της “υποστήριξης του εχθρού”- αλλά συνεχίζουν να υπάρχουν. Ακόμα και αυτοί που διαφεύγουν από τον Βορρά και ζητάνε καταφύγιο στο Νότο αντιμετωπίζονται σαν “κατάσκοποι” από την κυβέρνηση της Σεούλ: τους κλείνουν στις φυλακές για τουλάχιστον έξι μήνες και τους ανακρίνουν συνεχώς -μέχρι να βεβαιωθούν, υποτίθεται, ότι δεν είναι πράκτορες της Πιονγκγιάνγκ.
Στην συζήτηση που έγινε στον Μαρξισμό 2012 με τίτλο “Πρέπει να υπερασπιζόμαστε τους απολογητές του Βορρά” οι σύντροφοι ήταν ξεκάθαροι ότι η αριστερά θα πρέπει να υποστηρίζει τα θύματα της κρατικής καταστολής -είτε πρόκειται για τους πρόσφυγες από τον Βορρά, είτε πάλι για τους αριστερούς του νότου που τρέφουν κάποιου είδους αυταπάτες για το καθεστώς του Βορρά. Ταυτόχρονα οι σύντροφοι ήταν ξεκάθαροι ότι η Βόρεια Κορέα δεν έχει καμιά σχέση με τον σοσιαλισμό: είναι ένα σκληρό σταλινικό καθεστώς, ένα καθεστώς κρατικού καπιταλισμού, ένα καθεστώς σαν και αυτά που οι επαναστάσεις του 1989 ανέτρεψαν στην ανατολική Ευρώπη.
Το ενδιαφέρον των συντρόφων για τις εξελίξεις στην Ελλάδα και την Ευρώπη ήταν πολύ μεγάλο. Πάνω από τριακόσια άτομα παρακολούθησαν τη συζήτηση με θέμα “Ευρωπαϊκή Ένωση και Ευρώ – μια μαρξιστική ανάλυση” που άνοιξε με δική μου εισήγηση. Και ακόμη περισσότεροι την συζήτηση για την οικονομική και πολιτική κρίση στην Ελλάδα. Οι ερωτήσεις και οι τοποθετήσεις των συντρόφων από την αίθουσα έδειξαν ένα ακροατήριο ενημερωμένο, όχι μόνο για τις ίδιες τις εξελίξεις αλλά και για τις συζητήσεις που έχουν ανοίξει αυτές οι εξελίξεις μέσα στην αριστερά διεθνώς, την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, τον ΣΥΡΙΖΑ και την εκλογική ταχτική των επαναστατών.
Στην τελική συζήτηση, στο πανηγυρικό κλείσιμο του Μαρξισμού 2012, μοιράστηκα την εισήγηση με τον σύντροφο Τσόι Ιλ Μπούνγκ. Ο τίτλος της συζήτησης ήταν “Μεταρρύθμιση και Επανάσταση σήμερα”. Μίλησα για τον κόσμο που αλλάζει, για τον παλιό κόσμο που καταρρέει. Το βασικό ερώτημα, είπα, είναι ποιος -για την ακρίβεια ποια τάξη- θα έχει τον έλεγχο πάνω στις αλλαγές που, αναπόφευκτα, φέρνουν η αποδυνάμωση του ιμπεριαλισμού (με τις ήττες στο Ιράκ και το Αφγανιστάν και τις επαναστάσεις στον Αραβικό κόσμο) από τη μια και η οικονομική κατάρρευση από την άλλη. Και ο Τσόι μίλησε για τις ραγδαίες αλλαγές που αυτές οι εξελίξεις φέρνουν στις συνειδήσεις της εργατικής τάξης.
Σήμερα η ανθρωπότητα βρίσκεται ξανά αντιμέτωπη με το δίλημμα “σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα”. Και η εργατική τάξη έχει σήμερα πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες να τραβήξει τον κόσμο μπροστά -και να μην τον αφήσει να ξαναβυθιστεί στα “Μεσάνυχτα της Ιστορίας”, όπως έγινε τη δεκαετία του 1930. Η επαναστατική αριστερά, αυτή τη φορά, θα καταφέρει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων παντού -για αυτό είμαι σήμερα, μετά την εμπειρία του Μαρξισμού στην Κορέα, πολύ πιο σίγουρος.