Λίγο καιρό πριν όσοι μίλαγαν για τα pushbacks, τις βίαιες και παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο, δέχονταν τη λάσπη και τις επιθέσεις της κυβέρνησης. Η δημοσιογράφος Ίγκεμποργκ Μπέιγκελ, ο διασώστης Ιάσωνας Αποστολόπουλος, η δικηγόρος Ευγενία Κουνιάκη είναι μερικοί μόνο από αυτούς που έχουν στοχοποιηθεί για τις καταγγελίες τους. Ακόμα και το Spiegel ή οι New York Times είχαν δεχτεί πυρά για σχετικά δημοσιεύματα.
Μια νέα έκθεση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα αυτή τη φορά, έρχεται να μιλήσει γι' αυτά που ο Μητσοτάκης θέλει να κρύψει κάτω από το χαλί.
“Η πλειονότητα των ασθενών των Γιατρών Χωρίς Σύνορα που έδωσαν τις μαρτυρίες τους περιγράφουν ότι έχουν επιζήσει πολλών επαναπροωθήσεων και αποπειρών διέλευσης των συνόρων πριν από την τελική τους άφιξη. Οι μαρτυρίες των ασθενών δείχνουν μια επαναλαμβανόμενη πρακτική επαναπροωθήσεων σε θάλασσα και στεριά, που φέρονται να πραγματοποιούνται από ένστολους ή/και άτομα με καλυμμένα πρόσωπα. Στη θάλασσα, οι αφηγήσεις περιγράφουν τη ρυμούλκηση των βαρκών των αιτούντων άσυλο με μεγάλη ταχύτητα, τη σκόπιμη πρόκληση φθοράς στη μηχανή των βαρκών και την εγκατάλειψη των ιδίων πάνω σε σωσίβιες λέμβους. Στη στεριά, οι μαρτυρίες περιλαμβάνουν σωματική βία, χειροπέδηση, άτυπη κράτηση, μεταφορά των ομάδων στην ακτή διά της βίας πριν επαναπροωθηθούν στη θάλασσα, καθώς και εξευτελιστικές σωματικές έρευνες. Οι ασθενείς των Γιατρών Χωρίς Σύνορα αναφέρουν ότι έχουν υποβληθεί σε ποικίλες και ανησυχητικές μορφές απάνθρωπης μεταχείρισης πριν επαναπροωθηθούν: χτυπήματα με ραβδί, χαστούκια, κλωτσιές, γρονθοκοπήματα και χειροπέδηση στα χέρια και τους αστραγάλους. Η σωματική βία συχνά συνοδεύεται από τακτικές και συμπεριφορές εκφοβισμού που περιλαμβάνουν πυροβολισμούς, λεκτική κακοποίηση και ταπείνωση, καταναγκαστικές σωματικές έρευνες και παρεμβατικές σωματικές έρευνες σε άντρες, γυναίκες και παιδιά, καθώς και την καταστροφή ή την αφαίρεση από την κατοχή τους απαραίτητων προσωπικών αντικειμένων που έχουν μαζί τους οι άνθρωποι στο ταξίδι τους”, υπογραμμίζουν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα.
Ακόμα πιο συγκλονιστικές είναι οι μαρτυρίες των προσφύγων που περιλαμβάνει η έκθεση.
Η Φατίμα περιγράφει το πώς ένας άντρας ανέβηκε στη βάρκα, πέταξε τη μηχανή στο νερό και τους άφησε να πλέουν ακυβέρνητοι: «Μόλις μπήκαμε σε ελληνικά ύδατα, τουλάχιστον έτσι νομίζω, ένα μικρό γκρι σκάφος ήρθε προς το μέρος μας. Ήρθαν πολύ κοντά, και ένας άντρας ντυμένος στα μαύρα και με καλυμμένο πρόσωπο πήδηξε στη βάρκα μας. Όλοι ούρλιαζαν... Κρατούσε ένα κοντάρι στο χέρι και άρχισε να χτυπά τον άνθρωπο που βρισκόταν μπροστά του. Έπειτα έβγαλε τη μηχανή και την έριξε στο νερό... Ύστερα, γύρισε στο σκάφος του και απομακρύνθηκαν γρήγορα. Μείναμε στη μέση της θάλασσας χωρίς μηχανή».
Η Adele ήταν εφτά μηνών έγκυος όταν εκείνη και ο σύζυγός της οδηγήθηκαν στη θάλασσα και υποχρεώθηκαν να μπουν σε μια φουσκωτή σωσίβια λέμβο: «Η κοιλιά μου πονούσε πολύ, έβλεπα θολά και ζαλιζόμουν... Προς έκπληξή μας, σταμάτησε ένα αυτοκίνητο...Ύστερα κατάλαβα ότι ήταν αστυνομικός με πολιτικά... Μας έβαλε στο αυτοκίνητό του λέγοντας πως θα μας βοηθούσε. Όμως, μας οδήγησε σε ένα άλλο μέρος –έμοιαζε με στρατιωτική βάση ή κάτι τέτοιο– όπου είδαμε τους ανθρώπους από τη βάρκα περικυκλωμένους από αρκετούς μαυροντυμένους άντρες που κρατούσαν όπλα. “Μην ανησυχείτε, το ασθενοφόρο είναι καθ’ οδόν“, μας είπαν. Το ασθενοφόρο που ήρθε όμως ήταν ένα ημιφορτηγό που μας πήγε όλους στην ακτή, όπου περίμενε ένα μικρό σκάφος. Μας ανάγκασαν να επιβιβαστούμε... Τους είδαμε να ετοιμάζουν φουσκωτά καλάθια στο κατάστρωμα του μεγάλου σκάφους, τα οποία στη συνέχεια τα πέταξαν στο νερό και τα έδεσαν με σχοινί στο μικρό σκάφος. Μας είπαν να σηκωθούμε και μας διέταξαν έναν-έναν να παραδώσουμε τα υπάρχοντά μας και να μπούμε στα καλάθια. Άρχισαν να οδηγούν με μεγάλη ταχύτητα προς τα ανοιχτά. Νομίζω ήμασταν 16 άνθρωποι στοιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλον. Καταλάβαμε ότι μας πήγαιναν πίσω στην τουρκική πλευρά. Έπειτα έκοψαν τα σχοινιά και έφυγαν».
Ακυβέρνητοι στα ανοιχτά
Η Mariam ανέφερε ότι ήταν σε μια ομάδα ανθρώπων που τους χτύπησαν και κατάσχεσαν όλα τους τα υπάρχοντα πριν τους οδηγήσουν στη θάλασσα και τους αφήσουν ακυβέρνητους στα ανοιχτά:
«Πηδήξαμε από τη βάρκα και φτάσαμε περπατώντας στην παραλία... Ξαφνικά μας περικύκλωσαν πολλοί άντρες με όπλα... Άρχισαν να μας χτυπούν. Όλους μας... Μας ανάγκασαν να τους δώσουμε ό,τι είχαμε: κινητά, χρήματα... Υπήρχε ένα σκάφος... Μας κλώτσησαν και μας χτύπησαν για μία ακόμη φορά και με τα κοντάρια τους μας ανάγκασαν να μπούμε στο σκάφος... Στα ανοιχτά, έριξαν ένα πορτοκαλί πλεούμενο αντικείμενο στο νερό. Έμοιαζε με στρώμα με κάλυμμα. Μας έσπρωξαν έναν-έναν μέσα».
Η Zouri, ανέφερε ότι επαναπροωθήθηκε τέσσερις φορές πριν καταφέρει να φτάσει στην Ελλάδα και περιέγραψε ότι τη χτύπησαν ενώ ήταν έγκυος: «Μας έπιασαν ενώ τρέχαμε... Χτύπησαν τον άντρα μου, χτύπησαν κι εμένα... Μας είπαν ότι θα μας πάνε στον καταυλισμό. Τι βλέπουμε; Νερό! Μας είχαν επαναπροωθήσει. Εκείνη τη νύχτα ήμουν πολύ άρρωστη... Δεν άντεχα... Ακόμα νιώθω αυτόν τον πόνο... από την κλωτσιά... Ήταν η ακτοφυλακή, τουλάχιστον έτσι το λέμε εμείς. Φοράνε μάσκες και γυαλιά, δεν μπορείς να δεις τα πρόσωπά τους. Εμένα με κλώτσησαν μόνο, όμως τον άντρα μου τον έδειραν. Ακόμα πονάω στην πλάτη, ιδίως τώρα που μεγαλώνει το μωρό, δεν το αντέχω».
Η Eleonora ανέφερε στους ΓχΣ πολλά διαφορετικά περιστατικά εξευτελιστικών “ερευνών”: «Μας έψαξαν όλους, τους κόλπους των γυναικών, τους πρωκτούς των αντρών, τους διέταξαν να σκύψουν... Άγγιξαν ολόκληρο το σώμα μου, το στήθος μου, τις μασχάλες μου... Κοίταξα ψηλά στον ουρανό και προσευχήθηκα, προσευχήθηκα. Μας χτύπησαν ξανά. Μας πήραν τα πάντα ξανά: το κινητό, την τσάντα, τα φάρμακα, το βραχιόλι μου. Έβαλαν ξανά τα δάχτυλά τους μέσα στο σώμα μου. Ναι, στον κόλπο μου. Ήταν ένας άντρας, το έκανε σε μένα και σε μια άλλη γυναίκα...».
Ο Τombo αναφέρει ένα από τα πολλά περιστατικά που η δράση της ακτοφυλακής αποδείχτηκε δολοφονική: «Στην έβδομη προσπάθειά μου, στις 21 Δεκεμβρίου, βρισκόμουν σε μια βάρκα με πολλά άτομα... Μας πλησίασε ένα σκάφος της ακτοφυλακής μαζί με μια μικρή βάρκα. Πάνω του ήταν τέσσερα άτομα της ακτοφυλακής.
Έδεσαν τη βάρκα μας και άρχισαν να επιταχύνουν. Το σκάφος τους ήταν τόσο σφιχτά δεμένο με το φουσκωτό μας που το φουσκωτό άρχισε να αναπηδά δεξιά και αριστερά, και παραλίγο να αναποδογυρίσει. Φωνάζαμε: “Σας παρακαλούμε, σταματήστε, σας παρακαλούμε, σταματήστε!“. Εκείνοι απάντησαν: “Σκάστε, αλλιώς θα σας σκοτώσουμε!“. Υπήρχαν παιδιά ανάμεσά μας, ίσως 15 στο σύνολο... Η πίεση μεταξύ μας ήταν πολύ μεγάλη, οι άνθρωποι συμπιέζονταν ο ένας πάνω στον άλλον και η πίεση αυτή τους σκότωσε. Δύο άνθρωποι πέθαναν σ’ εκείνη τη βάρκα, η μία ήταν έγκυος. Οι δύο σοροί βρίσκονταν μέσα στο φουσκωτό μας σε όλη τη διάρκεια αυτής της φριχτής κατάστασης... Κάποια στιγμή σταμάτησαν. Πυροβόλησαν στον αέρα δύο φορές για να μας τρομάξουν και έλυσαν το σχοινί. Μας εγκατέλειψαν στη μέση της θάλασσας και έφυγαν».
Ολόκληρη η έκθεση εδώ: tinyurl.com/GXSpushbacks
Αξίζει να διαβαστεί.