Καταπέλτης ενάντια στη ρατσιστική πολιτική του ελληνικού κράτους είναι η νέα έκθεση του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ) σχετικά με τις επαναπροωθήσεις προσφύγων («Στα σύνορα της Ευρώπης: Επαναπροωθήσεις υπό καθεστώς ατιμωρησίας»).

Τα πορίσματά της έκθεσης συνδέονται εξαρχής με το ναυάγιο της Πύλου σημειώνοντας ότι «το ναυάγιο αυτό δεν ήταν ένα μεμονωμένο περιστατικό, αλλά συνέβη μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο. Υπάρχουν πολυάριθμες αναφορές για φερόμενες επαναπροωθήσεις και παραβιάσεις που διαπράχθηκαν από τις ελληνικές αρχές το 2023». 

Η έκθεση παρέχει λεπτομερείς περιγραφές δώδεκα υποθέσεων επαναπροωθήσεων στα σύνορα του Έβρου, το 2023 και οι οποίες εκπροσωπήθηκαν νομικά από το ΕΣΠ ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Οι μαρτυρίες των προσφύγων «αποκαλύπτουν τον οργανωμένο και συστηματικό χαρακτήρα των παράνομων πρακτικών των ελληνικών αρχών, η οποία συνάδει με αναφορές εθνικών και διεθνών ιδρυμάτων, οργανισμών και φορέων προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που τεκμηριώνουν την ίδια μεθοδολογία» σημειώνει το ΕΣΠ.

Σύμφωνα με την έκθεση στις επαναπροωθήσεις συμμετέχουν πλήθος ένστολων σωμάτων με τη συνδρομή αντρών με πολιτικά. «Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, το ένστολο και ένοπλο προσωπικό (αστυνομία και/ή στρατός) εμφανίζεται να εντοπίζει και να συλλαμβάνει άτυπα τους αιτούντες άσυλο. Άτομα - με ή χωρίς καλυμμένα πρόσωπα - ντυμένα με στρατιωτικές στολές ή πολιτικά/μαύρα ρούχα και φέροντα όπλα, συνήθως συμμετέχουν στα διάφορα βίαια στάδια της επιχείρησης επαναπροώθησης».

Ατιμωρησία

Οι περιγραφές περιλαμβάνουν συλλήψεις και επαναπροωθήσεις τόσο μέσα από Α.Τ όσο κι από δημόσια σημεία (ακόμα και μέσα από καφετέρια), «γεγονός ενδεικτικό του περιβάλλοντος ατιμωρησίας, μέσα στο οποίο οι αρχές δρουν αυθαίρετα, εγκληματικά και ανεμπόδιστα». Πέραν των βίαιων μεταφορών, οι επιχειρήσεις επαναπροώθησης περιλαμβάνουν πάντα περιόδους αυθαίρετης κράτησης. «Οι αιτούντες άσυλο κρατούνται παράνομα - χωρίς καταγραφή, ενημέρωση ή πρόσβαση σε δικαιώματα και χωρίς βασικές προμήθειες - σε κλειστούς ή ανοιχτούς χώρους κράτησης, είτε μέσα σε αστυνομικά τμήματα είτε σε άγνωστες τοποθεσίες, γήπεδα ή ακόμη και μέσα σε οχήματα χωρίς πρόσβαση σε αέρα, τροφή και νερό... Οι επαναπροωθήσεις περιλαμβάνουν εξευτελισμό, αυθαίρετη κατάσχεση/κλοπή προσωπικών αντικειμένων, απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση, σωματική και ψυχική κακοποίηση, καθώς και έμφυλη βία κατά των θυμάτων -από σωματικούς ελέγχους με αφαίρεση ρούχων μέχρι παρεμβατικούς ελέγχους γεννητικών οργάνων και αναγκαστική γυμνότητα. Οι επαναπροωθήσεις περιλαμβάνουν και βία κατά παιδιών».

Παρά το πλήθος στοιχείων και μαρτυριών «ούτε μία υπόθεση επαναπροώθησης δεν έχει παραπεμφθεί για να εκδικαστεί σε ελληνική δικαστική αίθουσα». Το καθεστώς ατιμωρησίας ενισχύει τη μη συμμόρφωση του ελληνικού κράτους στις σχετικές ευρωπαϊκές δικαστικές αποφάσεις. Παρότι την τελευταία διετία το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) εξέδωσε πάνω από 80 αποφάσεις για την προστασία των νεοεισερχόμενων αιτούντων άσυλο στην περιοχή του Έβρου σε υποθέσεις που εκπροσωπήθηκαν από το ΕΣΠ «οι δράστες συνεχίζουν να αισθάνονται ανενόχλητοι στην Ελλάδα, επιδεικνύοντας πλήρη αδιαφορία για τις αποφάσεις του Δικαστηρίου».

Μάλιστα για αυτή τη «διαχείριση των συνόρων» το Ελληνικό Κράτος πληρώνεται αδρά από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρά τις καταγγελίες «η Ελλάδα είναι το κράτος-μέλος της ΕΕ που λαμβάνει τους περισσότερους πόρους για τη διαχείριση των συνόρων σε απόλυτους αριθμούς - περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο ευρώ». 

Ολόκληρη την έκθεση του ΕΣΠ μπορείτε να τη βρείτε στο σύνδεσμο:
gcr.gr/el/gcr-reports/item/sta-synora-tis-eyropis-epanaproothiseis-ypo-kathestos-atimorisias/