Κάπου είχα διαβάσει μια φράση που έλεγε το εξής. Υπάρχουν δύο τρόποι για να σκοτώνονται οι φτωχοί. Είτε σε καιρό πολέμου εξοντώνοντας με λύσσα ο ένας τον άλλον. Είτε σε καιρό ειρήνης με την αδιαφορία του ενός για τον άλλο.

Όταν οι μετανάστες ξυλοκοπούνται μαζικά στα τμήματα και η κοινωνία δεν αντιδράει, θα έχουμε τη δολοφονία του Μοχάμεντ Καμράν που τον σκότωσαν στο ξύλο. Όταν το λιμενικό επαναπροωθεί μαζικά βάρκες και η κοινωνία δεν αντιδράει, θα έχουμε το έγκλημα της Πύλου. Όταν το κράτος λεηλατεί τα δημόσια αγαθά για να κάνει χάρες στους δικούς του και στους ολιγάρχες, θα έχουμε το έγκλημα των Τεμπών.

Το ένα έγκλημα στρώνει το έδαφος για το επόμενο. Γιατί η εξουσία που δεν οριοθετείται είναι αδίστακτη και το κοινό υπόβαθρο αυτών των εγκλημάτων είναι ότι κάποιες ζωές μετράνε λιγότερο από κάποιες άλλες. Είναι οι δικές μας ζωές, οι ζωές των από κάτω, οι ζωές αυτών που δεν έχουν οικονομική και πολιτική εξουσία.

Απέναντι σε αυτό όμως η συλλογικοποίηση είναι η μόνη απάντηση. Είναι πολύ συγκινητικό που βρισκόμαστε σήμερα εδώ γιατί για πρώτη φορά ενώνονται οι φωνές των νεκρών της Πύλου με εκείνων των Τεμπών. Γιατί και οι άνθρωποι που πνίγηκαν στο αμπάρι της Πύλου δεν είχαν κι αυτοί οξυγόνο, γιατί κι αυτοί φώναξαν δυνατά αλλά η κραυγή τους δεν ακούστηκε ποτέ.

Δεκαπέντε ολόκληρες ώρες ζητούσαν βοήθεια από τις ελληνικές αρχές, σε διεθνή ύδατα μεν αλλά στην ελληνική ζώνη έρευνας και διάσωσης δε. Συνεπώς η Ελλάδα ήταν αποκλειστικά υπεύθυνη για εκείνους. 750 άνθρωποι στριμωγμένοι σαν σαρδέλες, τους είχε τελειώσει το νερό, έπιναν βενζινόνερο από το σύστημα της μηχανής, είχαν ήδη δύο νεκρούς και εκλιπαρούσαν για βοήθεια.

Και το ελληνικό κράτος τι έκανε; Έστειλε μασκοφόρους των ειδικών δυνάμεων. Όχι για να τους διασώσουν. Για να τους απωθήσουν. Οι λιμενικοί δεν έδωσαν ούτε ένα σωσίβιο. Δεν έκαναν ούτε μία ενέργεια διάσωσης. Αντίθετα τους οδηγούσαν προς την Ιταλία με σκοπό να τους ξεφορτωθούν. Κι όταν η μηχανή του σκάφους σταμάτησε, έριξαν ένα σκοινί και επιχείρησαν να τους ρυμουλκήσουν. Ως αποτέλεσμα της ρυμούλκησης το σκάφος ανατράπηκε και 650 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εγκλωβισμένοι στα αμπάρια του σκάφους και βρίσκονται μέχρι σήμερα στο βαθύτερο σημείο της Μεσογείου, στον πάτο του Ιουνίου πελάγους.

Ποτέ ξανά

Δεν έχει γίνει ποτέ ξανά ένα λιμενικό να πνίγει 600 ανθρώπους, ποτέ ξανά. 600 άνθρωποι νεκροί σε μία ημέρα είναι νούμερο πολέμου, δεν είναι νούμερο ειρήνης. Ενός πολέμου που έχει κηρυχθεί μονομερώς και τα θύματα είναι μόνο της μίας πλευράς. Αυτοί οι άνθρωποι αφέθηκαν να πεθάνουν όχι για κάτι που έκαναν, αλλά γι’ αυτό που ήταν. Δεν έκαναν καν το “αδίκημα” της παράνομης εισόδου, ήταν σε διεθνή ύδατα. Αφέθηκαν να πεθάνουν γι’ αυτό που ήταν: μετανάστες, πρόσφυγες, εργάτες και φτωχοί. Όπως και οι ναζί εξόντωναν ανθρώπους όχι για κάτι που έκαναν, αλλά γι’ αυτό που ήταν.

Συνεπώς η Πύλος, εκτός από το φονικότερο ναυάγιο, είναι και το μεγαλύτερο ρατσιστικό έγκλημα στην ιστορία της μεταπολεμικής Ευρώπης εν καιρώ ειρήνης. Γιατί όλοι εδώ γνωρίζουμε ότι αν μέσα σε εκείνο σκάφος βρίσκονταν ευρωπαίοι πολίτες ή τουρίστες θα τους είχαν σώσει από το πρώτο δευτερόλεπτο. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι’ αυτό.

Ακριβώς γι’ αυτό προσπάθησαν από την πρώτη στιγμή να μπαζώσουν κι αυτό το έγκλημα όπως εκείνο των Τεμπών. Εξαφάνισαν τα κινητά των προσφύγων. Εξαφάνισαν όλο το υλικό από τις κάμερες του λιμενικού όπως εξαφάνισαν και το υλικό της εμπορικής αμαξοστοιχίας. Εξαφάνισαν όλες τις συνομιλίες, τις επικοινωνίες του πλοιάρχου με το κέντρο. Απέκρυψαν τα αίτια του ναυαγίου και συνέλαβαν εννιά αθώους ανθρώπους, θύματα, ναυαγούς, για να τους φορτώσουν την ευθύνη, ότι αυτοί φταίνε για το ναυάγιο κι έτσι να αθωώσουν το λιμενικό.

Αυτό τι δείχνει; Δείχνει ότι οι ίδιες πολιτικές, οι ίδιες τακτικές δολοφονούν και συγκαλύπτουν και έλληνες και ξένους, και στη στεριά και στη θάλασσα. Οι ίδιοι άνθρωποι που άφησαν τα παιδιά να σκοτωθούν στα τρένα, έπνιξαν τους πρόσφυγες στην Πύλο. Την ίδια υποτίμηση που δείχνει η εξουσία για την ανθρώπινη ζωή στη θάλασσα, δείχνει και για τους ανθρώπους που ταξιδεύουν στα τρένα, και για τους ασθενείς στα δημόσια νοσοκομεία, για τους εργαζόμενους που κάθε χρόνο σκοτώνονται κατά εκατοντάδες στους χώρους δουλειάς. Μέσα σε μια βδομάδα, δύο οικοδόμοι, ηλικιωμένοι, άνω των 70 ετών, έχασαν τη ζωή τους εν ώρα εργασίας. 

Δεν μπορούμε να αφήσουμε αυτή την κτηνωδία να γίνει κανονικότητα. Σε ποια χώρα του κόσμου οι συγγενείς παλεύουν να βρουν τα λείψανα των παιδιών τους μόνοι τους που το κράτος εξαφάνισε σκόπιμα; Σε ποια χώρα του κόσμου οι μανάδες μαθαίνουν ότι η τραγωδία που βιώνουν καθημερινά είναι αποτέλεσμα κρατικής επιχείρησης συγκάλυψης; Σε ποια χώρα του κόσμου ένα λιμενικό πνίγει 600 ανθρώπους μέσα σε λίγα λεπτά;

Απέναντι σε όλα αυτά ξέρουμε πολύ καλά ότι αυτή η κυβέρνηση δεν πρόκειται να παραιτηθεί. Σε μια συνηθισμένη αστική δημοκρατία θα είχαν παραιτηθεί ήδη από το σκάνδαλο των υποκλοπών. Η ιστορία όμως έχει δείξει πάρα πολύ καλά ότι μια εξουσία αδίστακτη και χωρίς όρια μπορεί να φύγει μόνο με έναν τρόπο: με τη συλλογική ανυποχώρητη μαζική κοινωνική δράση. Μέχρι το τέλος. Η αλληλεγγύη θα νικήσει.