Ο βομβαρδισμός του ιρανικού προξενείου στην Δαμασκό την 1η Απρίλη ήταν μια πολεμική κλιμάκωση εκ μέρους του Ισραήλ που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε γενίκευση του πολέμου στη Μ. Ανατολή. Στις 14/4 το Ιράν απάντησε, εκτοξεύοντας, για πρώτη φορά από το έδαφός του προς το Ισραήλ, 170 drones, 30 πυραύλους Kρουζ και 120 βαλλιστικούς πυραύλους. Λίγοι κατέληξαν στο έδαφος του Ισραήλ. Στις 19/4 το Ισραήλ επιχείρησε ένα περιορισμένο πλήγμα στο Ισφαχάν την οποία το Ιράν υποβάθμισε αποκλιμακώνοντας προς το παρόν ένα ευρύτερο πόλεμο.
Τι επεδίωκε το Ισραήλ με αυτήν την κλιμάκωση; Ο Πωλ Πίλαρ, υπεύθυνος στο παρελθόν των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών στη Μ. Ανατολή, έγραψε ότι «η επίθεση ήταν μέρος μιας προσπάθειας κλιμάκωσης για να ξεφύγει το Ισραήλ» από την αποτυχία του γενοκτονικού πολέμου του στη Γάζα. «Η κλιμάκωση είχε δύο στοιχεία. Το κυριότερο ήταν να προκαλέσει το Ιράν να ανταποδώσει το χτύπημα, επιτρέποντας στο Ισραήλ να παρουσιαστεί ως αμυνόμενο αλλά και να ωθήσει τη συζήτηση μακριά από την καταστροφή που προκαλεί στη Γάζα. Το άλλο στοιχείο ήταν να αυξηθεί η πιθανότητα οι ΗΠΑ να εμπλακούν σε μια άμεση σύγκρουση με το Ιράν».
Ξεκινώντας από το τελευταίο, όπως φάνηκε από τις έντονες διπλωματικές πιέσεις των ΗΠΑ, της ΕΕ και των συμμάχων τους αραβικών χωρών (και προς το Ισραήλ και προς το Ιράν) για αποφυγή κλιμάκωσης, η γενίκευση του πολέμου δεν είναι στα σχέδια της Δύσης. Ένας πόλεμος με το Ισραήλ δεν είναι στα σχέδια ούτε του ιρανικού καθεστώτος. Πριν χτυπήσει στο Ισραήλ, η ιρανική κυβέρνηση και η ιρανική διπλωματία, έκανε τα πάντα για να καταστήσει σαφές ότι επιδιώκει μια «λελογισμένη» απάντηση και όχι να προχωρήσει σε πόλεμο, προειδοποιώντας μάλιστα και πότε θα χτυπήσει. Όπως δήλωσαν στους Financial Times ιρανικές πηγές «είχε ως στόχο να λειτουργήσει αποτρεπτικά και να δώσει σήμα στις ΗΠΑ και το Ισραήλ ότι “φτάνει πια”. Ο βομβαρδισμός ήταν ένα σόου. Σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο, το Ιράν θα προσπαθούσε να εξουδετερώσει τις ισραηλινές άμυνες εκτοξεύοντας πολύ περισσότερους πυραύλους» και να δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερο χάος στην αεράμυνα συντονίζοντας επιθέσεις από το Λίβανο, Συρία, Ιράκ και Υεμένη.
Αλλά ακόμη και σαν σόου, η επίθεση ανέδειξε προβλήματα στην «απροσπέλαστη» αεράμυνα του Ισραήλ καθώς ο Σιδερένιος Θόλος χρειάστηκε τη βοήθεια των αμερικανικών και βρετανικών μαχητικών που κατέρριψαν ένα μεγάλο μέρος των ιρανικών πυραύλων, για να αναχαιτίσει την επίθεση. Όπως γράφουν οι Financial Times: «Το Ισραήλ απέκρουσε το Σάββατο την ιρανική επίθεση με έναν αξιοζήλευτο συνδυασμό της δικής του εξελιγμένης αεράμυνας έχοντας την κρίσιμη υποστήριξη των δυτικών δυνάμεων και των αραβικών εταίρων. Αλλά το Ισραήλ μπορεί να μην είναι σε θέση να επιτυγχάνει αυτή την επίδοση για πάντα. Η Τεχεράνη και οι συνεργάτες της κάθονται πάνω σε ένα απόθεμα πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών που εκτιμάται ότι αριθμεί δεκάδες χιλιάδες. Ο πραγματικός κίνδυνος για το Ισραήλ είναι να κορεστεί η αεράμυνα του κατά τη διάρκεια ενός συνεχούς πολέμου. Ακόμη και το Ισραήλ αργά ή γρήγορα θα εξαντλήσει τα αποθέματά του, αντιμετωπίζοντας τα προβλήματα που αντιμετωπίζει τώρα η Ουκρανία. Την περασμένη εβδομάδα κατάφερε να σταματήσει λιγότερο από τα δύο τρίτα των ρωσικών πυραύλων που κατέστρεψαν το μεγαλύτερο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του Κιέβου με τον Ζελένσκι να δηλώνει: “τα λόγια δεν σταματάνε τους πυραύλους”».
Συμφέροντα
Το άρθρο καταλήγει ότι την κατάσταση περιπλέκει περισσότερο η παγκόσμια έλλειψη πυραύλων αναχαίτισης, το κόστος τους και οι δυσκολίες της Δύσης να εξυπηρετήσει δύο πολέμους. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο το πολεμικό συμβούλιο του Ισραήλ, αφού συνεδρίαζε επί πέντε μέρες, κατέληξε στο υποβαθμισμένο χτύπημα στο Ισφαχάν. Ένας ακόμη παράγοντας που πίεσε το Ισραήλ είναι, όπως αναφέρει η Ουάσιγκτον Ποστ ότι «ζυγίζει τα συμφέροντα των συμμάχων του, Σαουδικής Αραβίας, Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Ιορδανίας (η τελευταία άνοιξε τον εναέριο της χώρο στα δυτικά μαχητικά) που όλοι παρείχαν αθόρυβα βοήθεια στην αποτροπή της ιρανικής επίθεσης».
Η επιχείρηση κλιμάκωσης όχι μόνο δεν έβγαλε το Ισραήλ από το αδιέξοδο στην Γάζα αλλά ήρθε να αναδείξει περισσότερο τις δικές του αδυναμίες. Όσον αφορά τα περί «αμυνόμενου» και «αντιστροφής της κοινής γνώμης» ούτε λόγος να γίνεται. Η αποκάλυψη των ομαδικών τάφων με εκατοντάδες νεκρούς σε ισραηλινές σακούλες, ηλικιωμένους, γυναίκες, παιδιά, δεμένους πισθάγκωνα έξω από τα νοσοκομεία Νάσερ και Αλ Σίφα στη Γάζα -«πτώματα χωρίς κεφάλια, σώματα χωρίς δέρματα και άλλα από τα οποία είχαν κλαπεί τα όργανά τους»- αποτελούν την κατεξοχήν απόδειξη εθνοκάθαρσης και εγκλημάτων πολέμου. Η νέα διεθνής κατακραυγή αλλά και η μαζική κινητοποίηση της νεολαίας στα πανεπιστήμια των ΗΠΑ, δείχνουν ότι τα πράγματα κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση και σε αυτό το μέτωπο.
Αν κάτι κέρδισε το Ισραήλ, ήταν να φανεί ακόμη μια φορά ότι έχει την αμέριστη συμπαράσταση των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της ΕΕ που έτρεξαν να σηκώσουν τα μαχητικά τους από την Κύπρο και από τα πλοία που λιμενίζονται στη Σούδα για να το βοηθήσουν ενώ σφύριζαν αδιάφορα όταν το Ισραήλ βομβάρδισε το ιρανικό προξενείο. Για να ακολουθήσει η (μοναδική) αρνητική ψήφος των ΗΠΑ στο ψήφισμα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για αναγνώριση ανεξάρτητου Παλαιστινιακού κράτους αποδεικνύοντας πόσο ψεύτικες είναι οι υποσχέσεις για «λύση δύο κρατών». Και η έγκριση από τη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ 17 ακόμη δις δολαρίων για οπλικά συστήματα εκ των οποίων 5,2 δισ. δολάρια για συστήματα αεράμυνας.
Με δεδομένη αυτή τη στήριξη, το Ισραήλ «φεύγει» από το Ιράν κι επιστρέφει σε νέα κλιμάκωση στην Παλαιστίνη. Με τον ισραηλινό στρατό να συνεχίζει τις επιχειρήσεις του στην κεντρική Γάζα και να βομβαρδίζει τη Ράφα. Και κλιμακώνοντας άγρια τις συνδυασμένες δολοφονικές επιθέσεις στρατού και εποίκων στην Δυτική Όχθη όπου από τις 7/10 έχουν δολοφονηθεί 463 Παλαιστίνιοι και συλληφθεί πάνω από 8.000 –και στην οποία την περασμένη εβδομάδα πραγματοποιήθηκε γενική απεργία.
Όσον αφορά στην ανακοινωμένη εδώ και μήνες επίθεση στη Ράφα, όπως, μεταξύ άλλων, υποστηρίζει κι ο καθηγητής στη Ντόχα M. Εlmasry στο Al Jazeera: «Υπάρχουν αναφορές που υποδηλώνουν ότι οι ΗΠΑ μπορεί να έχουν υπογράψει την εισβολή στη Ράφα με αντάλλαγμα τη μη κλιμάκωση του Ισραήλ με το Ιράν. Το Ισραήλ θέλει να διασώσει ό,τι μπορεί στρατιωτικά από τον πόλεμό του στη Γάζα. Ίσως αυτό να είναι η διάσωση ομήρων, ίσως η δολοφονία ηγετών της Χαμάς, ίσως παίζοντας το τελικό του χαρτί, να κάνει τη ζωή στην Γάζα αβίωτη ώστε να εφαρμόσει το σχέδιο για μεγαλύτερο Ισραήλ που σημαίνει μεταφορά του πληθυσμού εκτός της Γάζας».
Οι ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν μεν δηλώσει την αντίθεσή τους σε μια χερσαία επίθεση στην Ράφα αλλά πρόσφατες δηλώσεις δείχνουν ότι μπορεί να ανεχτούν παραλλαγές της: Ο υπ.Εξ των ΗΠΑ Μπλίνκεν είπε πως «δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε μια μεγάλης κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση» υπονοώντας ότι μπορούν να υποστηρίξουν μια «περιορισμένη». Ο Μπορέλ ένιψε προκαταβολικά τας χείρας του δηλώνοντας ότι «μπορώ μόνο να επιμείνω – και όλα τα κράτη μέλη επιμένουν – να μην συμβεί αυτό. Αλλά δεν είμαι στη διοίκηση του ισραηλινού στρατού».
Το πάγωμα των διαπραγματεύσεων συνηγορεί επίσης σε αυτήν την κατεύθυνση. Ο ηγέτης της Χαμάς, Χανίγια κατήγγειλε το Ισραήλ ότι επιμένει να αρνείται την επιστροφή των κατοίκων που βρίσκονται στη Ράφα στη βόρεια Γάζα, δηλώνοντας: «Το μόνο που θέλουν είναι η επιστροφή των αιχμαλώτων για να μπορέσουν να συνεχίσουν τον πόλεμο στη Γάζα. Θέλουν η Χαμάς και η αντίσταση να συμφωνήσουν σε χάρτες που αναφέρονται στην ανάπτυξη του ισραηλινού στρατού, σαν να λένε ότι νομιμοποιούνε την κατοχή της Λωρίδας. Αυτό δεν μπορεί να γίνει. Πρέπει να υπάρξει πλήρης αποχώρηση από τη Λωρίδα της Γάζας».
Σχέδια
Με δεδομένο ότι η Αίγυπτος, που πρόσφατα χρηματοδοτήθηκε με πολλά δις από τη Δύση, έχει δηλώσει ότι δεν πρόκειται να ανοίξει τα σύνορά της, μένει το ερώτημα τι θα απογίνει ο κόσμος στη Ράφα. Διαρροές από τα ισραηλινά σχέδια που γνωστοποιήθηκαν στις ΗΠΑ μέσω τηλεσύσκεψης (σύμφωνα με το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW) και το Critical Threats Project) δεν περιλάμβαναν σχέδια «για την πρόσβαση σε τρόφιμα, νερό και άλλες ανθρωπιστικές υπηρεσίες». Το μόνο σίγουρο είναι ότι στις 9/4 το υπουργείο Άμυνας του Ισραήλ ανακοίνωσε διαγωνισμό για την αγορά 40.000 αντισκήνων με 12 θέσεις το καθένα. Ανάμεσα στα ισραηλινά σχέδια που έχουν διαρρεύσει είναι και αυτό για τη δημιουργία μιας μεγάλης «τεντούπολης» σε μια στενή λωρίδα γης βόρεια της Ράφα και νότια της πόλης της Γάζας.
Δεν μπορούμε να περιμένουμε τίποτε από τις υποκριτικές προτάσεις της Δύσης και των αραβικών κρατών που κάνουν πλάτες στο Ισραήλ. Ούτε από το Ιράν του οποίου ο υπ. Εξωτερικών ενώ συνέβαιναν όλα αυτά βρισκόταν σε συνάντηση στη Ν. Υόρκη προκειμένου να ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για τα πυρηνικά.
Η μόνη απάντηση είναι η κλιμάκωση του κινήματος αλληλεγγύης, στο δρόμο που δείχνουν οι φοιτητές στα πανεπιστήμια των ΗΠΑ που τραγουδάνε: «Μέχρι να ελευθερωθεί η Παλαιστίνη δεν θα μας κουνήσει κανείς». Στο πλευρό των Παλαιστίνιων της Γάζας που αντιστέκονται και κάθε μέρα δίνουν μάχη για τη ζωή τους. Σε ένα από τα αναπάντεχα του πολέμου, στη Ράφα ένα μωρό ήρθε στη ζωή με καισαρική μέσα από την κοιλιά της νεκρής του μητέρας που σκοτώθηκε μαζί με τον πατέρα του και την αδελφή του σε ισραηλινό βομβαρδισμό. Η αντίσταση θα νικήσει, η ζωή θα νικήσει.