Ιδέες
Ο φόβος του κυβερνητικού τερματοφύλακα μπροστά στα πέναλτι

Κυκλοφορεί το νέο τεύχος 147 του περιοδικού Σοσιαλισμός από τα Κάτω, και στο εξώφυλλό του δεσπόζει το εργατικό κίνημα που έχει τρομοκρατήσει την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.

Η Μαρία Στύλλου ξεκινάει το άρθρο της “Ποιος φοβάται την εργατική τάξη” με τη φοβερή εικόνα ότι η Νέα Δημοκρατία βρέθηκε αντιμέτωπη με τρεις πανεργατικές απεργίες μέσα σε πέντε εβδομάδες. Μέσα στην πανδημία έχουν φουντώσει οι ανισότητες και η κερδοσκοπία, ενώ οι άρχουσες τάξεις βρίσκονται ξανά σε δίλημμα για το πώς να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση. Σε αυτό έρχεται να προστεθεί η αποσταθεροποίηση από την όξυνση των γεωστρατηγικών ανταγωνισμών. Οι διεκδικήσεις και τα ξεσπάσματα των από κάτω εντείνουν ακόμα περισσότερο τον φόβο και τα διλήμματα των από πάνω. Γι' αυτό παντού οι άρχουσες τάξεις, μέσα από το αστικό κράτος, προσπαθούν να μεθοδεύσουν τις επιθέσεις που θα τους προστατέψουν από την οργή των εργατών και των εργατριών. Και γι' αυτό, απάντηση είναι η ενωμένη πάλη όλων των καταπιεσμένων, η πάλη ενάντια σε αυτό το σύστημα.

Στο άρθρο του “Μπροστά σε μια νέα 'βρυχώμενη δεκαετία';” ο Σωτήρης Κοντογιάννης περιγράφει τι ήταν τα λεγόμενα Roaring 20s: μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και την Ισπανική Γρίπη, σύμφωνα με την κυρίαρχη αφήγηση, η δεκαετία του ‘20 ήταν μια περίοδος νέας κανονικότητας, ένα ξέφρενο πάρτι. Η σκοπιμότητα μιας τέτοιας αφήγησης είναι φυσικά το να ισχυριστούν ότι και τώρα, μετά την καταστροφή του κορονοϊού, μας περιμένει μια παρόμοια περίοδος. Το άρθρο αφηγείται την πραγματική ιστορία της δεκαετίας του '20, όπου η εκρηκτική ανάπτυξη κατέληξε στο Κραχ του 1929. Η χειραφέτηση και οι βαθιές αλλαγές που σημάδεψαν εκείνα τα χρόνια δεν οφείλονταν στην ανάπτυξη αλλά στους αγώνες, το κύμα επαναστάσεων μετά τον Μεγάλο Πόλεμο και τις συνθήκες ζωής της εργατιάς που άλλαξαν ραγδαία λόγω του πολέμου και της τεχνολογίας και ξερίζωναν παλιές βεβαιότητες.

Η μάχη ενάντια στις σεξιστικές επιθέσεις είναι στο κέντρο της προσοχής όλων. Η Σταυρούλα Πανίδου, στο άρθρο της “Οργή γυναικών – κίνημα ανατροπής”, εξηγεί πώς συνδέεται η πολιτική της Νέας Δημοκρατίας με αυτές τις επιθέσεις. Οι γυναίκες δέχτηκαν τα μεγαλύτερα χτυπήματα από την πανδημία και ο νόμος Χατζηδάκη έρχεται να εντείνει τη σκληρή εκμετάλλευση και μαζί με αυτήν τους πλούσιους εκβιαστές. Ο οικονομικός ρόλος της πυρηνικής οικογένειας είναι πολύ μεγάλος για τον καπιταλισμό, πόσο μάλλον μέσα σε συνθήκες τόσο βαθιάς κρίσης -εξασφαλίζει για τα αφεντικά και το κράτος τη φθηνή αναπαραγωγή των εργατών/τριών. Γι' αυτό η Νέα Δημοκρατία επιδιώκει την ανισότητα σε βάρος των γυναικών. Οι γυναίκες όμως βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, οργανωμένα και σταθερά, και δεν δέχονται αυτό το πισωγύρισμα. Η πρόσφατη νίκη ενάντια στο σκοταδιστικό συνέδριο “υπογεννητικότητας” και οι μαζικές απεργιακές 8 Μάρτη δείχνουν τον δρόμο.

Στρατηγική

Η στάση της Αριστεράς μπροστά στα διλήμματα που βάζουν οι εξελίξεις λογοδοτεί στη στρατηγική. Θεμελιώδες για την επαναστατική στρατηγική είναι η εμπιστοσύνη στον κόσμο που παλεύει. Στο άρθρο “Η Αριστερά και το δίλημμα 'Μεταρρύθμιση ή Επανάσταση' σήμερα”, ο Πάνος Γκαργκάνας παρουσιάζει τη στάση των ηγεσιών του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ. Κυρίαρχες στην πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ είναι η συναίνεση και η συνεχής δεξιά μετατόπιση, ενώ αυτό που έχει να προτείνει είναι η “προοδευτική κυβέρνηση”, για χάρη της οποίας θυσιάζει την οργάνωση των αγώνων, αλλά και την ανάγκη για κόμμα της εργατικής τάξης. Παράλληλα, το ΚΚΕ στο 21ο συνέδριό του ισχυρίζεται ότι ανακτά τον χαμένο επαναστατικό χαρακτήρα του. Το άρθρο δείχνει ότι ούτε η μέχρι τώρα πορεία του ΚΚΕ ούτε η στάση του απέναντι στις σημερινές μάχες της εργατικής τάξης δικαιώνουν αυτόν τον ισχυρισμό.

Στο άρθρο “Εργατική εναλλακτική στον 'πράσινο' καπιταλισμό”, ο Γιώργος Ράγκος παραθέτει συγκλονιστικά στοιχεία που δείχνουν σε τι έκταση έχει φτάσει η περιβαλλοντική καταστροφή. Εξηγεί ότι τα μέτρα που έχουν παρθεί είναι εξαιρετικά περιορισμένα και εξετάζει γιατί οι κυβερνήσεις δεν μπορούν και δεν θέλουν να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή -μέσα σε αυτές και η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Είναι η καπιταλιστική παραγωγή με σκοπό το κέρδος που έχει διαταράξει τη φύση απ' άκρη σ' άκρη, όχι οι συνήθειες των ανθρώπων γενικά. Σε αυτή την εικόνα της επιταχυνόμενης καταστροφής, το άρθρο αντιπαραβάλλει τους εργατικούς αγώνες σε όλο τον πλανήτη ενάντια στη λεηλάτηση της φύσης, μέσα στους οποίους η επαναστατική αριστερά έχει παίξει σημαντικό ρόλο. Η εργατική εναλλακτική, με παραγωγή για τις ανάγκες των ανθρώπων και όχι για τα κέρδη, είναι η μόνη διέξοδος για να σωθεί ο πλανήτης.

Είκοσι χρόνια κλείνουν φέτος από τη μεγαλειώδη διεθνή διαδήλωση ενάντια στους ισχυρούς του πλανήτη στη Γένοβα. Ο Πέτρος Κωνσταντίνου στο άρθρο του “Γένοβα 2001 – η έκρηξη του αντικαπιταλιστικού κινήματος” περιγράφει τις ρίζες της κινητοποίησης στους προηγούμενους διεθνείς ξεσηκωμούς του Σιάτλ το 1999 και της Πράγας το 2000, καθώς και στην μεγάλη καμπάνια που οδήγησε στη μαζική συμμετοχή στη Γένοβα. Συνεχίζει με μια περιγραφή της ίδιας της διαδήλωσης στη Γένοβα, την απόπειρα του Μπερλουσκόνι να την αποτρέψει, την καταστολή, τη δυναμική παρουσία των εργατικών συνδικάτων. Σκιαγραφεί τα πολιτικά διλήμματα που ακολούθησαν και πώς η παρέμβαση του ΣΕΚ στη συζήτηση έπαιξε ρόλο για να συνεχίσει να αναπτύσσεται το αντικαπιταλιστικό κίνημα, τόσο άμεσα, με τη Φλωρεντία, όσο και μακροπρόθεσμα, με απαντήσεις που φτάνουν μέχρι και σήμερα για το ποια είναι η εναλλακτική σε αυτό το σύστημα.

Την πρόσφατη σύγκρουση μεταξύ του κράτους του Ισραήλ και των Παλαιστινίων αναλύει στο άρθρο του “Λεύτερη Παλαιστίνη – από τον Ιορδάνη ως τη Μεσόγειο” ο Δημήτρης Δασκαλάκης. Τοποθετεί τη σύγκρουση του περασμένου Μάη, που χάρη στην παλαιστινιακή αντίσταση και τη διεθνή αλληλεγγύη μετατράπηκε σε ήττα του Ισραήλ, στο ευρύτερο πλαίσιό της: στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και τις εξελίξεις μετά την πρώτη και τη δεύτερη Ιντιφάντα, καθώς και την Αραβική Άνοιξη. Περιγράφοντας τις υλικές συνθήκες μέσα στις οποίες ζουν οι Παλαιστίνιοι, εξηγεί γιατί η φύση του κράτους του Ισραήλ δεν επιτρέπει διαφοροποιήσεις ανάμεσα στις κυβερνήσεις. Επιχειρηματολογεί ότι η ειρήνη μπορεί να έρθει μόνο με τη νίκη της Παλαιστίνης και βάζει τα καθήκοντα της επαναστατικής Αριστεράς στην Ελλάδα.

Στις βιβλιοκριτικές αυτού του τεύχους θα βρείτε παρουσίαση του “Άγρια ιστορία για μεγάλα παιδιά – από τον φασισμό στον μεταφασισμό, η δημοκρατία απέναντι στη νέα ακροδεξιά” του Κωστή Παπαϊωάννου από τον Γιώργο Πίττα. Ο Λέανδρος Μπόλαρης παρουσιάζει το βιβλίο “Το 1821 ως επανάσταση – Γιατί ξέσπασε και γιατί πέτυχε” του Δημήτρη Παπανικολόπουλου.