Εργατικό κίνημα
Η απάντηση στην ακρίβεια: Αυξήσεις στους μισθούς, κρατικοποιήσεις των κερδοσκόπων

10/6/21, Πανεργατική απεργία. Φωτό: Γιώργος Πίττας

«Είναι αποτέλεσμα του πολέμου οι τιμές που βλέπουμε σήμερα, είτε στην αγορά ενέργειας, είτε μετακυλιόμενες σε άλλες αγορές, όπως οι αγορές των τροφίμων. Είναι τιμές οι οποίες έχουν ως αποκλειστικό υπαίτιο στην παρούσα συγκυρία τον πρόεδρο Πούτιν και την παράλογη, παράνομη, εισβολή την οποία επέλεξε να κάνει στην Ουκρανία». Αυτό είναι ένα απόσπασμα από τη συνέντευξη τύπου που έδωσε ο Μητσοτάκης την Παρασκευή 25 Μάρτη μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλες. 

Ουσιαστικά αυτό που λέει ο Μητσοτάκης και οι υπουργοί του είναι ότι για την ακρίβεια φταίει ο Πούτιν και ότι η Ε.Ε θα πάρει μέτρα και αυτό αρκεί. Λέει ψέματα και στα δυο σκέλη. 

Ο πόλεμος του Πούτιν στην Ουκρανία και οι κυρώσεις που επιβάλλουν ΗΠΑ και ΕΕ πράγματι έχουν προκαλέσει ένα κύμα κερδοσκοπίας που χειροτερεύει τον πληθωρισμό και την ακρίβεια. Οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου έχουν πάρει την ανηφόρα στις «αγορές». Και μαζί με αυτές εκτινάσσεται η τιμή των καυσίμων και οι λογαριασμοί ηλεκτρικού και φυσικού αερίου για όλο τον κόσμο. 

Ταυτόχρονα, όλο και πιο συχνά ακούγεται η φράση «επισιτιστική κρίση». Ο Μακρόν έκανε τη σχετική δήλωση και ο FAO ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ προειδοποιεί για την «επισιτιστική ασφάλεια». Ήδη η χούντα της Αιγύπτου προσφεύγει για «στήριξη», δηλαδή ληστρικά δάνεια στο ΔΝΤ, γιατί το νόμισμα καταρρέει και οι τιμές που πληρώνει για εισαγωγή σιτηρών έχουν αυξηθεί 20%. Οι τιμές των τροφίμων έχουν πάει πιο ψηλά από το 2008, όταν η προηγούμενη επισιτιστική κρίση έσπρωξε 118 εκατομμύρια ανθρώπους σε ακραία φτώχεια.  

Όμως, ο πληθωρισμός και η ακρίβεια δεν ήρθαν καβάλα στις βόμβες του Πούτιν, είχαν ξεκινήσει εδώ και μήνες. Τα «ταμεία» των καπιταλιστών παγκόσμια είναι γεμάτα ζεστό χρήμα και κατευθύνονται στα κάθε λογής κερδοσκοπικά΄παιχνίδια σε χρηματιστήρια και «αγορές» αντί για επενδύσεις μιας και δε περιμένουν «ικανοποιητικό» ποσοστό κέρδους από αυτές. 

Όπως έχει εξηγήσει ο Ν. Στραβελάκης, διδάσκων στο ΕΚΠΑ σε συνέντευξή του στο TVXS: «Παρά τις επεκτατικές δημοσιονομικές πολιτικές που εφαρμόστηκαν τα 2-3 τελευταία χρόνια σε ΗΠΑ και Ευρώπη και την ισχυρή ανάκαμψη του 2021, η κερδοφορία παρέμεινε χαμηλή. Χαμηλή κερδοφορία σημαίνει αδύναμες επενδύσεις. Οι αδύναμες επενδύσεις έχουν ως αποτέλεσμα η υφιστάμενη παραγωγική δυναμικότητα να χρησιμοποιείται σε ποσοστά που προσεγγίζουν το 100%. Με απλά λόγια θα λέγαμε ότι, στη συνθήκη αυτή, οι επιχειρήσεις, υποδομές και προσωπικό, “δουλεύουν στα κόκκινα” με αποτέλεσμα να ανεβαίνει το κόστος και άρα οι τιμές».

Όταν ξέσπασε η πανδημία, οι κυβερνήσεις την παρουσίαζαν σαν ένα αναπάντεχο «εξωγενές σοκ. Τώρα παρουσιάζουν τον πόλεμο σα μια «θεομηνία» που την έφερε ο εκπρόσωπος του Σατανά επί της γης, δηλαδή ο Πούτιν. Όμως, και η πανδημία και ο πόλεμος είναι προϊόντα του καπιταλισμού, του τυφλού ανταγωνισμού για το κέρδος που καταστρέφει τον κόσμο με αρρώστιες, φτώχεια και τώρα με βόμβες. Και οι κυβερνήσεις, όπως της ΕΕ είναι υπηρέτες αυτού του συστήματος. 

Οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, για τις οποίες μας ενημέρωσε με το αξεπέραστο στυλ του ο Μητσοτάκης, είναι χαρακτηριστικές από αυτή την άποψη. Ένα κείμενο δέκα σελίδων και 31 θέσεων υπόσχεται παρεμβάσεις για την «τιθάσευση» των τιμών της ενέργειας (από Μάη και βλέπουμε) αλλά ταυτόχρονα δε θα «επηρεάζουν τους όρους των συναλλαγών σε βαθμό που αντίκειται προς το κοινό συμφέρον» και «την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς». Και όλα αυτά κατόπιν συνεννόησης με τους «ενδιαφερόμενους φορείς», δηλαδή τις εταιρείες που κερδοσκοπούν. 

Κυβέρνηση ΝΔ 

Τον Φλεβάρη ο πληθωρισμός στην Ελλάδα έκλεισε στο 7,2%. Είναι ο μεγαλύτερος εδώ και 27 χρόνια. Και όλες οι προβλέψεις μιλάνε ότι το Μάρτη θα «χτυπήσει» το 8%. Αυτοί οι αριθμοί δε λένε όλη την αλήθεια. Οσο φτωχότερος/η είσαι τόσο μεγαλύτερος είναι ο πληθωρισμός. Το φτωχότερο 20% του πληθυσμού ξοδεύει το 54% του μηνιαίου προϋπολογισμού του για διατροφή. Στο πλουσιότερο 20% το ποσοστό είναι μόλις το 13,4%. 

Μερικές βδομάδες πριν ο Πορτοσάλτε του ΣΚΑΙ είχε πει ότι όσοι παίρνουν 500 ευρώ μηνιάτικο δεν έχουν λόγο να ανησυχούν για τη τιμή των καυσίμων μιας και δεν έχουν αυτοκίνητο. Με άλλα λόγια «άσε τους φτωχούς στη φτώχεια τους»... Τόση σχέση έχει αυτός και η κυβέρνησή που υποστηρίζει με την «καθημερινότητα» εκατομμυρίων εργαζομένων. 

Την ίδια στιγμή το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους αναθεωρεί προς τα κάτω τις προβλέψεις του προϋπολογισμού για την «ανάπτυξη» και προς τα πάνω τα πρωτογενή ελλείμματα. Δηλαδή, παραδέχεται ότι ο εφιάλτης που λέγεται «στασιμοπληθωρισμός» είναι εδώ. 

Απέναντι σε αυτή την προοπτική, η κυβέρνηση του Μητσοτάκη συνεχίζει να σφιχταγκαλιάζεται με τα λαμόγια της αγοράς και να περνά το λογαριασμό στις πλάτες μας. Ο κόσμος βοά για τις κομπίνες των «παρόχων» ενέργειας και ο Μητσοτάκης κοροϊδεύει ότι θα φέρει στο δημόσιο το 90% των «υπερκερδών» τους. Στην πραγματικότητα αυτό που είπε, σε ομιλία του στη Βουλή, είναι ότι θα «εξεταστεί πού υπήρχαν υπερκέρδη που να οφείλονται στη συγκυρία της διεθνούς αναταραχής». Οπότε έδωσε εντολή στη ΡΑΕ να «εξετάσει», η ΡΑΕ ζήτησε στοιχεία από τους «παρόχους» και περιμένει στο ακουστικό της… 

Εντωμεταξύ, δεν έχει περάσει και πολύς καιρός από τότε που ο Χατζηδάκης ανακοίνωνε με τυμπανοκρουσίες την πλήρη ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και την «απολιγνιτοποίηση» που θα έφερνε ανάμεσα στα άλλα και μείωση των τιμολογίων λόγω του «υγιούς ανταγωνισμού». Αυτοί που έλυσαν τα χέρια των κερδοσκόπων παριστάνουν τώρα ότι θα τους ελέγξουν.

Απάντηση

Όταν οι καθηλωμένοι μισθοί εξανεμίζονται από την ακρίβεια η μόνη ρεαλιστική απάντηση είναι απεργίες που θα επιβάλλουν συλλογικές συμβάσεις με αυξήσεις στους μισθούς πολύ πάνω από τον πληθωρισμό. Οι εκπρόσωποι του ΣΕΒ και των υπόλοιπων εργοδοτών αρνούνται «αυξήσεις» πάνω από 3% στον κατώτατο μισθό στις διαπραγματεύσεις με τη ΓΣΕΕ γιατί υποτίθεται ότι θα προκληθεί «σπιράλ πληθωρισμού και πλήγμα στην παραγωγικότητα». Αυτοί που κόβουν τους μισθούς εδώ και τόσα χρόνια, τολμούν να κατηγορούν τους εργαζόμενους που διεκδικούν αυξήσεις ότι θα προκαλέσουν πληθωρισμό!

Όταν τα νοσοκομεία και τα σχολεία γίνονται θυσία για τα πρωτογενή πλεονάσματα του προϋπολογισμού και για τους εξοπλισμούς, δεν υπάρχει περιθώριο για αναμονή. Είναι ώρα για απεργίες που θα επιβάλλουν προσλήψεις προσωπικού και αυξήσεις στους μισθούς.  

Το σύνθημα «Δουλειές Αυξήσεις Όχι Βόμβες» είναι σύνθημα μάχης για την πανεργατική απεργία της 6 Απρίλη αλλά συμπυκνώνει και την εναλλακτική του εργατικού κινήματος. Αυτή η εναλλακτική είναι αντικαπιταλιστική. Απέναντι στο κύμα της ακρίβειας, η απάντηση δε μπορεί να είναι εποικοδομητικές προτάσεις για τον έλεγχο της αγοράς σαν κι αυτές που κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ ακόμα και αν συνοδεύονται με ρητορικές αντικυβερνητικές εξάρσεις του Τσίπρα.

Η απάντηση είναι η κρατικοποίηση των βασικών επιχειρήσεων με πρώτες τις εταιρείες ενέργειας κάτω από εργατικό έλεγχο. Όχι μόνο να επιστρέψει η ΔΕΗ στο δημόσιο πλήρως, αλλά να κρατικοποιηθούν οι επιχειρήσεις των Μυτιληναίων των Κοπελούζων, η Energean στην Καβάλα. Το ίδιο ισχύει και για τα καρτέλ των τροφίμων και τα σούπερ μάρκετ που βάζουν πλαφόν στους καταναλωτές για το ηλιέλαιο, το αλεύρι και τη ζάχαρη. Πιστεύει κανείς ότι μπορεί να βάλει φρένο στη κερδοσκοπία και το μαυραγοριτισμό τους η «επιτροπή επισιτιστικής ασφάλειας» που έχει «ενεργοποιήσει» η κυβέρνηση; 

Την ίδια στιγμή που το εισόδημα της εργαζόμενης πλειοψηφίας εξανεμίζεται από την ακρίβεια η κυβέρνηση του Μητσοτάκη αγοράζει περισσότερα όπλα. Όπως αναφέρει η Καθημερινή «Στις 24 Μαρτίου, «έπεσαν» οι υπογραφές για τις συμβάσεις απόκτησης τριών φρεγατών Belharra -με την προαίρεση αγοράς μίας ακόμη- και έξι επιπλέον μαχητικών αεροσκαφών Rafale -πλέον των 18 που ήδη έχει αποκτήσει η Πολεμική Αεροπορία- σε τελετή που πραγματοποιήθηκε στο ‘Θωρηκτό Γεώργιος Αβέρωφ’». 

Το κόστος για τις φρεγάτες φτάνει τα 3,049 δις ευρώ (4.07 με την τέταρτη). Για τα πρόσθετα Ραφάλ το συνολικό κόστος φτάνει το 1,049 δις ευρώ. Μαζί με τα κέρδη των εταιρειών ενέργειας και των τραπεζών μαζεύονται τόσα πολλά, ώστε να μην χρειάζεται το ερώτημα αν υπάρχουν λεφτά και πού θα τα βρούμε.

Μόνο η συλλογική δύναμη της οργανωμένης εργατικής τάξης μπορεί να κόψει τα χέρια των κερδοσκόπων. Το εργατικό κίνημα μπορεί να ανατρέψει τη χρεοκοπημένη κυβέρνηση της φτώχειας και της πολεμοκαπηλείας. Δεν είναι μια ευχή είναι ανάγκη.