Το καλοκαίρι έχει μπει με μια κυβέρνηση σε κρίση που επισφραγίστηκε από το χαστούκι των ευρωεκλογών. Όλα τα μέτωπα που έχουν ανοίξει οι αγώνες της εργατικής τάξης και της νεολαίας είναι ανοιχτά και «καυτά», σε συνθήκες που η πολυκρίση του συστήματος διαλύει την «κανονικότητα» του καπιταλισμού. Χρειαζόμαστε ιδέες για να εξηγήσουμε τις αιτίες, για να εξοπλιστούμε με τη θεωρία και την ιστορική εμπειρία για τις μάχες που ανοίγουν μπροστά μας.
Σε τέτοιες συνθήκες η συζήτηση για την Αριστερά έχει ανάψει. Ένας ολόκληρος κόσμος που παλεύει αναζητά μια Αριστερά για στήριγμα και αυτό που συναντάει είναι τον Κασσελάκη και τις ασκήσεις επί χάρτου για μια «προοδευτική συμμαχία» με το ΠΑΣΟΚ των μνημονίων. Το βιβλίο του Π. Γκαργκάνα “Για ποια Αριστερά Παλεύουμε;-Επαναστατική εναλλακτική στην κρίση του ΣΥΡΙΖΑ”, που έχει κάνει τη δεύτερη έκδοσή του, εξηγεί την αντίθεση ανάμεσα στις αριστερές αναζητήσεις της εργατικής τάξης και τον δεξιό καλπασμό των ηγεσιών. Χρειαζόμαστε Αριστερά επαναστατική, με στρατηγική την ανατροπή του καπιταλισμού και την αντικατάστασή του από τον εργατικό σοσιαλισμό που θα απλώσει την εργατική δημοκρατία παντού, από την πολιτική ως την οικονομία.
Αυτή η συζήτηση και οι αναζητήσεις που τη συνοδεύουν γίνεται σε μια σημαδιακή χρονιά, στα 50 χρόνια από την πτώση της χούντας και τη μεταπολίτευση. Κόντρα στους μύθους για τον «εθνάρχη» Καραμανλή που τάχα έφερε τη δημοκρατία μαζί με τις βαλίτσες του από τη Γαλλία, χρειάζεται να θυμηθούμε τους πραγματικούς πρωταγωνιστές/τριες της, την εργατική τάξη και τη νεολαία αλλά και την επαναστατική Αριστερά που έβαζε την προοπτική της ανατροπής κι όχι των συμβιβασμών. Η έκδοση του Μαρξιστικού Βιβλιοπωλείου “50 χρόνια Αγώνες για την Επανάσταση και τον Σοσιαλισμό” μας δίνει το πανόραμα αυτών των αγώνων αλλά και των δεκαετιών που ακολούθησαν. Τα βιβλία του Δ. Ελευθεράτου “Μεταπολίτευση-ένα βολικό «τέρας»” εξηγεί ότι αυτό που αφορίζει η άρχουσα τάξη είναι ο ριζοσπαστισμός των εργατών και της νεολαίας που καθόρισε τις εξελίξεις και του Β. Λιόση “Μισός αιώνας από τη Μεταπολίτευση” προσπαθεί να δώσει μια απάντηση στο ερώτημα αν και πότε «τέλειωσε η μεταπολίτευση».
Λίγους μήνες πριν τιμήσαμε την επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου που άνοιξε τον δρόμο για την έκρηξη της μεταπολίτευσης. Διαβάστε την έκδοση του Μαρξιστικού Βιβλιοπωλείου “Εδώ Πολυτεχνείο!- Ο δρόμος του Νοέμβρη επαναστατικός” µας θυμίζει ότι η κοινωνία αλλάζει µε εξεγέρσεις και επαναστάσεις, και στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο. Το βιβλίο του Λ. Καλλιβρετάκη “Το Πολυτεχνείο έξω από το Πολυτεχνείο-Οι αφανείς πρωταγωνιστές της εξέγερσης του Νοέμβρη” είναι μια τεκμηριωμένη μελέτη που ζωντανεύει την εξέγερση. Το ίδιο και η βιωματική μαρτυρία του Δ. Παπαχρήστου “Δεν Αδειάζουμε να Πεθάνουμε”. Και οι αγώνες της μεταπολίτευσης ήταν κομμάτι ενός διεθνούς κύματος εξεγέρσεων και επαναστάσεων του “Μάη του ’68-Η Επιστροφή της Επανάστασης” όπως η “Πορτογαλία 1974-Η Επανάσταση των Γαρυφάλλων” ο τίτλος του βιβλίου του Κρις Χάρμαν, και οι δυο εκδόσεις του ΜΒ.
Το κίνημα αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη έχει ξεσηκώσει εκατομμύρια σε όλον τον κόσμο, θυμίζοντας το κίνημα ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ και τον ριζοσπαστισμό του. Η έκδοση του ΜΒ “Λευτεριά στην Παλαιστίνη- Ισραήλ, ιμπεριαλισμός και Παλαιστινιακή αντίσταση” είναι μια πολύτιμη συμβολή σε αυτό το κίνημα. Τα κείμενα της έκδοσης εξηγούν ότι το Ισραήλ είναι ένα κράτος εποίκων, προϊόν του αποικιοκρατικού σχεδίου του Σιωνισμού, που στηρίζεται από τον ιμπεριαλισμό για να παίζει το ρόλο του «μαντρόσκυλου» για τον έλεγχο της Μέσης Ανατολής. Οι Παλαιστίνιοι έχουν κάθε δικαίωμα να συνεχίσουν τον αγώνα ενάντια στην ισραηλινή κατοχή και να αντιστέκονται με όποιο μέσο επιλέξουν. Ταυτόχρονα, όμως, ανοίγει τη συζήτηση για τη στρατηγική που θα φέρει πράγματι λευτεριά στην Παλαιστίνη. Το βιβλίο των Ιλάν Παπέ και Νόαμ Τσόμσκι “Για την Παλαιστίνη” καταπιάνεται ανάμεσα στ’ αλλά με τις ομοιότητες του Ισραήλ με το απαρτχάιντ της Ν. Αφρικής. Ο πανεπιστημιακός Σ. Ρούσος στο “Επανάσταση και Εξέγερση στη Μέση Ανατολή” μας θυμίζει την «ξεχασμένη» πρώτη Ιντιφάντα ενάντια στη βρετανική αποικιοκρατία το 1936. Για το συνολικότερο πλαίσιο διαβάστε το “Μέση Ανατολή-Από τον Διαρκή Πόλεμο στη Διαρκή Επανάσταση” του Ν. Λούντου και το “Μ. Ανατολή-Αντίσταση στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις” της Δ. Κυρίλλου.
Η σύγκρουση με τις σεξιστικές επιθέσεις της άρχουσας τάξης ήταν κομμάτι των αγώνων που βύθισαν στην κρίση τη ΝΔ. Από την απεργιακή 8 Μάρτη που ενώθηκε με τις φοιτητικές καταλήψεις μέχρι τις διαδηλώσεις οργής σε γειτονιές για τις γυναικοκτονίες και τη δίκη των δολοφόνων του Ζακ, η πάλη ενάντια στην καταπίεση είναι στην κορυφή της ατζέντας του κινήματος.
Διαβάστε το βιβλίο της Μ. Στύλλου “Η Πάλη για την Απελευθέρωση των Γυναικών” που φέτος έκανε την 4η έκδοσή του. Εξηγεί από που προέρχεται η καταπίεση που έχει ανάγκη το σύστημα για να συνεχίζει την εκμετάλλευση. Φέτος συμπληρώνονται 140 χρόνια από τη δημοσίευση του μνημειώδους έργου του Φ. Ένγκελς “Η Καταγωγή της Οικογένειας της Ατομικής Ιδιοκτησίας και του Κράτους”. Ένα απαραίτητο εφόδιο και για να εξηγήσουμε τις ρίζες της γυναικείας καταπίεσης αλλά και για να απαντήσουμε στη ιδεολογία του «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια» της δεξιάς και της άρχουσας τάξης. Μαζί μ’ αυτό το κλασσικό έργο διαβάστε την έκδοση του ΜΒ με το κείμενο του Ένγκελς “Ο Ρόλος της Εργασίας στην Εξανθρώπιση του Πιθήκου” και του Κ. Χάρμαν “Ο Ένγκελς και η Καταγωγή της Ανθρώπινης Κοινωνίας”.
Το βιβλίο της Ίριδας Αυδή-Καλκάνη “Υπηρέτριες, Η πικρή ιστορία τους στην Ελλάδα”, είναι μια σπουδαία συμβολή στην ιστορία τόσο του εργατικού όσο και του γυναικείου κινήματος. Ο Κ. Τορπουζίδης στο “Ομοφυλοφιλία, σεξουαλικότητα και η πάλη για την απελευθέρωση” (2η έκδοση - αναθεωρημένη και συμπληρωμένη) υποστηρίζει ότι η μάχη ενάντια στην καταπίεση αφορά όλους τους εργαζομένους και νεολαίους, άνδρες και γυναίκες, ΛΟΑΤΚΙ ή μη. “Η πάλη για την ΤΡΑΝΣ απελευθέρωση” της Α. Φράγκου βγάζει τις εμπειρίες των τρανς ανθρώπων από την αφάνεια και εξηγεί ότι η πάλη ενάντια στην τρανσφοβία είναι δεμένη με όλες τις διεκδικήσεις του εργατικού κινήματος σήμερα και συνολικά με την απελευθερωτική δυναμική της εργατικής τάξης.
Πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε το βιβλίο του Αλεξ Καλλίνικος “Η νέα Εποχή της Καταστροφής” από το ΜΒ. Όλες οι πλευρές αυτού του καταστροφικού καπιταλισμού αναλύονται εμπεριστατωμένα από τον συγγραφέα στις 300 σελίδες του βιβλίου. Και το κόκκινο νήμα που συνδέει τις πλευρές της «πολυκρίσης» του συστήματος είναι ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής και το τυφλό κυνήγι για κέρδη που ωθεί πλέον την ανθρώπινη κοινωνία στο χείλος της αβύσσου. «Ο πολυδιάστατος χαρακτήρας της κρίσης που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα τείνει να δημιουργεί ρήγματα που αντιπροσωπεύουν ταυτόχρονα την καταστροφή και τη δυνατότητα εξέγερσης. Η διαλεκτική της επανάστασης και της αντεπανάστασης θα συνεχίσει να εκτυλίσσεται» υποστηρίζει ο συγγραφέας.
Η ιστορία των κοινωνιών είναι ιστορία της ταξικής πάλης που φτάνει είτε στην επαναστατική ανατροπή της παλιάς κοινωνίας είτε στη αμοιβαία καταστροφή των αντιμαχόμενων τάξεων, έγραφαν ο Μαρξ και ο Ένγκελς στο “Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος”, λόγια επίκαιρα όσο ποτέ. Το βιβλίο του Α. Καλλίνικος “Οι Επαναστατικές Ιδέες του Μαρξ” μας εισάγει στη ζωή και το έργο του μεγάλου επαναστάτη. Αλλά τα ίδια τα βιβλία του Μαρξ είναι απαραίτητα εργαλεία για να εξηγήσουμε τον κόσμο γύρω μας παλεύοντας για να τον αλλάξουμε. Διαβάστε το “Μισθωτή Εργασία και Κεφάλαιο” και το “Μισθός Τιμή Κέρδος”, τις πρώτες συμβολές του Μαρξ στην εξήγηση της εκμετάλλευσης. Το βιβλίο του Κρις Χάρμαν “Καπιταλισμός Ζόμπι”, ερμηνεύει τις αιτίες πίσω από τη σημερινή μακρά κρίση του καπιταλισμού. Ο συλλογικός τόμος “Ο ελληνικός καπιταλισμός, η παγκόσμια οικονομία και η κρίση” εμπλουτίζει και μεταφέρει αυτή την ανάλυση στην ελληνική πραγματικότητα.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε σε νέα μετάφραση το έργο του Μαρξ “Η Αθλιότητα της Φιλοσοφίας”, μια κριτική στον Προυντόν που ανάμεσα στ’ άλλα εξηγεί πως η εργατική τάξη γίνεται από «τάξη αντίκρυ στο κεφάλαιο» τάξη «για τον εαυτό της». “Ο Εμφύλιος Πόλεμος στη Γαλλία” γραμμένο για την πρώτη «έφοδο στον ουρανό» της Παρισινής Κομμούνας εξηγεί ότι η απελευθέρωση θα έρθει με το τσάκισμα του αστικού κράτους.
Και βέβαια χρειαζόμαστε την κληρονομιά των επαναστατών που έζησαν και έδρασαν στην προηγούμενη εποχή της καταστροφής. Ο Λένιν ξεχωρίζει. Όχι μόνο γιατί εξηγεί την αιτία των ανταγωνισμών που φέρνουν πολέμους στο “Ιμπεριαλισμός Ανώτατο Στάδιο του Καπιταλισμού” αλλά και γιατί εξηγεί πως η εργατική τάξη μπορεί να οδηγήσει νικηφόρα όλους τους καταπιεσμένους στο “Τι να κάνουμε;” και στο “Κράτος και Επανάσταση”. Διαβάστε τις εκδόσεις του ΜΒ “Ο Λένιν σήμερα” και “Κόμμα Τάξη Κίνημα-Ο Λένιν τον 21ο αιώνα” για μια καλή εισαγωγή στον πραγματικό Λένιν κόντρα στις καρικατούρες των αστών και του σταλινισμού. Η τρίτομη πολιτική βιογραφία του Λένιν από τον Τ. Κλιφ αξίζει να διαβαστεί από την αρχή μέχρι το τέλος.
Ο Τρότσκι υπεράσπισε την κληρονομιά της Επανάστασης του Οκτώβρη από την σταλινική αντεπανάσταση. Το βιβλίο το Ντάνκαν Χάλας “Ο Μαρξισμός του Τρότσκι” είναι μια πολύτιμη κριτική παρουσίαση της κληρονομιάς του. Το βιβλίο της Ρ. Λούξεμπουργκ “Κοινωνική Μεταρρύθμιση ή Επανάσταση” πάει στην καρδιά των προβληματισμών του κόσμου της Αριστεράς σήμερα. Εξίσου επίκαιρο είναι και το “Μαζική απεργία, κόμμα, συνδικάτα”.
Διαβάστε επίσης “Ουκρανία, σταυροδρόμι ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών” του Λ. Μπόλαρη, “Κίνα, από μισοαποικία σε υπερδύναμη” του Π. Γκαργκάνα το “Ελλάδα-Τουρκία, η σύγκρουση των υποϊμπεριαλισμών” (συλλογικό). Το βιβλίο του Αλ. Ηρακλείδη “Η Ελλάδα και οι γείτονές της-Εθνική ταυτότητα και ετερότητα” είναι μια κριτική εξέταση των εθνικιστικών μύθων που τόσο αγαπούν να αναπαράγουν οι Σαμαράδες.
Οι ευρωεκλογές και στη συνέχεια οι βουλευτικές εκλογές στη Γαλλία τροφοδότησαν ακόμα πιο έντονα τη συζήτηση για τα αίτια της ανόδου της ακροδεξιάς και των φασιστών αλλά και τη συζήτηση για το πως πρέπει να απαντήσει η Αριστερά.
Το αντιφασιστικό και αντιρατσιστικό κίνημα στην Ελλάδα έχει μια πολύτιμη εμπειρία πως μπορούμε να παλέψουμε νικηφόρα, που τη λέει η έκδοση “Εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή-Η Καταδίκη” από τη Λ. Βερδέ και Α. Φράγκου. Το βιβλίο της Α. Καρακατσούλη “«Το ξίφος του πνεύματος»-Βιβλίο, πολιτισμική ηγεμονία και άκρα δεξιά στην Ελλάδα μετά το 1974” είναι μια ενδιαφέρουσα διερεύνηση και της «κανονικοποίησης των προταγμάτων» της. Οι φασίστες τρέφονται από τις εκστρατείες του ρατσισμού και της ισλαμοφοβίας των αρχουσών τάξεων και τρεις εκδόσεις του ΜΒ μας δίνουν όπλα να απαντήσουμε: “Η Πάλη Ενάντια στην Ισλαμοφοβία”, το “Ρατσισμός τι είναι και πως παλεύεται” και “Γκρεμίστε το φράχτη, ανοίξτε τα σύνορα: Ενάντια στη ρατσιστική Ευρώπη-Φρούριο”.
Ποια πρέπει να είναι η απάντηση της Αριστεράς; «προοδευτικές συμμαχίες» για τη διαχείριση του καταστροφικού καπιταλισμού ή μέτωπο ανατροπής του στο «πεζοδρόμιο» και τους αγώνες με τη δύναμη της εργατικής τάξης; Μια σειρά εκδόσεις μας βοηθούν να αξιοποιήσουμε την ιστορική εμπειρία της δεκαετίας του ’30 απ’ αυτή την άποψη.
Ξεχωρίζει η συλλογή των κειμένων του Λ. Τρότσκι “Η Πάλη ενάντια στο Φασισμό στην Γερμανία” μια υπεράσπιση της στρατηγικής του ενιαίου μετώπου ενάντια στην καταστροφική πολιτική της σοσιαλδημοκρατίας και του σταλινισμού. Η επαναστατική Αριστερά χρειάζεται τη στρατηγική του Τρότσκι για να μπει επικεφαλής στους νικηφόρους αγώνες σήμερα.
Η έκδοση “Ιούνης '36 Γαλλία - Οι καταλήψεις των εργοστασίων” περιγράφει μια από τις πιο ηρωικές σελίδες του παγκόσμιου εργατικού κινήματος, αλλά βγάζει τα συμπεράσματα που είναι σήμερα περισσότερο χρήσιμα παρά ποτέ. Τη δεκαετία του 1930, στην Ισπανία δόθηκε η μεγαλύτερη μάχη της εργατικής τάξης με στόχο τη δική της επαναστατική εναλλακτική διέξοδο από την προηγούμενη μεγάλη κρίση του καπιταλισμού. Αυτή την ιστορία λέει το βιβλίο “Ισπανία 1936: Λαϊκό Μέτωπο και επανάσταση ενάντια στο φασισμό” με κείμενα των Τονι Κλιφ και τον Α. Ντέργκαν.
Φέτος συμπληρώνονται 80 χρόνια από μια χρονιά σταθμό στην ιστορία της ταξικής πάλης και της Αριστεράς στην Ελλάδα. Το 1944 ξεκίνησε από με τις ελπίδες για μια κοινωνία που θα έφερνε η Απελευθέρωση και τέλειωσε με την αναμέτρηση του Κόκκινου Δεκέμβρη και τη Συμφωνία της Βάρκιζας. Χρειάζεται να γυρίσουμε στην ιστορία αυτής της περιόδου που είναι γεμάτη διδάγματα και εμπειρίες για την Αριστερά και το μέλλον της. Καταρχάς να γυρίσουμε στις ρίζες της καταστροφικής «στρατηγικής της Βάρκιζας» στη δεκαετία του ’30.
Το βιβλίο του Παντελή Πουλιόπουλου “Δημοκρατική ή Σοσιαλιστική Επανάσταση στην Ελλάδα;” Γραμμένο το 1934 δεν είναι μόνο μια οξυδερκής ανάλυση του ελληνικού καπιταλισμού (εμπνευσμένη από τη θεωρία της Διαρκούς Επανάστασης του Τρότσκι) αλλά και μια προφητική προειδοποίηση για το που θα οδηγήσει ο «ασκητικός αυτοπεριορισμός του προλεταριάτου» τον οποίο επέβαλε η στρατηγική των «σταδίων» και της ταξικής συνεργασίας του σταλινικού ΚΚΕ.
Πολύτιμη είναι η βιογραφία “Παντελής Πουλιόπουλος-Ένας διανοούμενος επαναστάτης” γραμμένη από τον Δ. Λιβιεράτο που έφυγε από κοντά μας ακριβώς ένα χρόνο πριν. Και μαζί για την ιστορία της ταξικής πάλης στο Μεσοπόλεμο το τετράτομο έργο του “Κοινωνικοί Αγώνες στην Ελλάδα”.
Το βιβλίο του Π. Φύτρου “Ελληνική Πολιτεία 1941-42, το κράτος υπό ξένη κατοχή” καλύπτει ένα μεγάλο κενό, την έρευνα για την πρώτη δωσιλογική κυβέρνηση του Τσολάκογλου και την προσπάθειά της να κρατήσει τη «συνέχεια του κράτους» και την «κανονικότητα» ως αντίβαρο στην «αναρχία». Ο συλλογικός τόμος “Από την απελευθέρωση στα Δεκεμβριανά Μια τομή στην πολιτική ιστορία της Ελλάδας” με επιμέλεια των Πρ. Παπαστράτη, Μ. Λυμπεράτου, Λ. Σαράφη είναι μια πολύτιμη πηγή για την περίοδο της Κατοχής και της Αντίστασης. Για τους αγώνες αυτής της περιόδου αλλά και για τη στρατηγική που χαράμισε τη δυναμική του κινήματος διαβάστε το βιβλίο του Λ. Μπόλαρη “Αντίσταση η Επανάσταση που Χαθηκε”.