Απεργιακή φρουρά την πρώτη μέρα της απεργίας.Φωτό: M Scott Bracer- Bloomberg
Απεργία 33.000 εργαζομένων στην Boeing ξεκίνησε την Πέμπτη 12 Σεπτέμβρη στην πολιτεία Washington των ΗΠΑ με αίτημα αυξήσεις στους μισθούς 40%, καταβολή ολόκληρων των ετήσιων πριμ και βελτίωση των συντάξεών τους. Πρόκειται για μια κομβική από κάθε άποψη και ιστορικής σημασίας απεργία.
Γίνεται σε ένα κολοσσό της παγκόσμιας (και πολεμικής) βιομηχανίας με αίτημα πραγματικές αυξήσεις και όχι ψίχουλα. Είναι μια απεργία που μπορεί να γίνει φάρος για ολόκληρη την εργατική τάξη μέσα κι έξω από τα σύνορα των ΗΠΑ.
Γίνεται ακριβώς μέσα στην προεκλογική περίοδο στέλνοντας μήνυμα στον Τραμπ (που στο πρόσφατο τηλεοπτικό του σόου με τον Ε. Μασκ χασκογελάγανε ότι κάθε εργατικό αίτημα θα αντιμετωπίζεται με απόλυση) αλλά και στο κόμμα των Δημοκρατικών και την Καμάλα Χάρις, ότι υπάρχει ένας τρίτος παράγοντας πιο δυνατός και από τους δύο, η οργανωμένη εργατική τάξη, που δεν περιμένει αλλά διεκδικεί τα δικαιώματά της με απεργίες. Πρόκειται τέλος, για μια απεργία που προέκυψε κάτω από την πίεση της βάσης που απέρριψε τις προσταγές της συνδικαλιστικής ηγεσίας για συμφωνία με την εταιρία ψηφίζοντας υπέρ της απεργίας με ποσοστό 96%!
Οι 33.000 μηχανοτεχνίτες της περιφέρειας 751 του συνδικάτου IAM που συναρμολογούν τα αεροσκάφη MAX 777 και 767 στα εργοστάσια της Boeing στο Σιάτλ ξεκίνησαν την απεργία τους την ημέρα λήξης της προηγούμενης σύμβασής τους με την εταιρία. Kάτω από συνθήματα «απεργία, απεργία, απεργία», ο πρόεδρος της περιφέρειας 751 του IAM, Τζον Χόλντεν μίλησε στους συγκεντρωμένους εργάτες.
«Τα μέλη μας απέρριψαν τη σύμβαση με ποσοστό 94,6% και ψήφισαν για απεργία με ποσοστό 96%. Η Boeing πρέπει να σταματήσει να παρανομεί και να διαπραγματευτεί με καλή πίστη» είπε προσπαθώντας να πιάσει τον παλμό της βάσης -που τις προηγούμενες μέρες δεν μπόρεσε να πείσει να αποδεχτεί μια συμφωνία με την εταιρία που έδινε αυξήσεις 25% (25% ήταν η αύξηση που κέρδισαν οι εργαζόμενοι στις τρεις μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες του Ντιτρόιτ μετά την απεργία τους το περασμένο φθινόπωρο) αλλά ταυτόχρονα πετσόκοβε τα πριμ περιορίζοντας στο μισό την αύξηση.
Τα αφεντικά της Boeing προσπάθησαν να πειθαναγκάσουν τους εργαζόμενους με εκβιασμούς και απειλές ότι η εταιρία είναι στριμωγμένη και «δεν υπάρχουν άλλα χρήματα» και ότι θα μεταφέρουν την παραγωγή σε εργοστάσιο στη Ν. Καρολίνα όπου οι εργαζόμενοι δεν είναι συνδικαλισμένοι. Ήταν οι σταγόνες που έκαναν να ξεχειλίσει το ποτήρι της οργής που γέμιζε τα τελευταία δέκα χρόνια από τότε που η προηγούμενη συμφωνία με την εταιρία χαντάκωσε τις συντάξεις και περιόρισε τις αυξήσεις σε 4% ενώ ο πληθωρισμός εκτοξευόταν στα ύψη. Σύμφωνα με τους Financial Times: «Πολλά από τα μέλη του συνδικάτου εξέφρασαν την οργή τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κατηγορώντας τους ηγέτες του IAM ότι συμβιβάστηκαν με πολύ λίγα».
Η απεργία έχει δημιουργήσει πανικό στην εταιρία. Η μετοχή της Boeing υποχώρησε 3,7% την πρώτη μέρα της απεργίας ενώ έχει υποχωρήσει σχεδόν 40% μέχρι στιγμής φέτος. Η εταιρία, που μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2024 έχασε 8,3 δισ. δολάρια, έχει συνολικό χρέος που ανέρχεται σε 53 δισ. δολάρια -με την «πιστοληπτική της αξιολόγηση» σύμφωνα με τους Financial Times «να βρίσκεται μία βαθμίδα πάνω από την κατηγορία σκουπίδια» -ενώ τα αεροπλάνα της δεν είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση. Μέσα στο 2024 έχουν γίνει 29 περιστατικά με πόρτες να σπάνε και κινητήρες να παίρνουν φωτιά εν πτήσει με αποτέλεσμα η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας των ΗΠΑ να καθηλώσει προσωρινά τα αεροσκάφη 737 MAX-9.
Κάτω από την πίεση της απεργίας, η Boeing δήλωσε ότι είναι έτοιμη να επαναδιαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία. «Το μήνυμα ήταν σαφές, η συμφωνία στην οποία καταλήξαμε με την ηγεσία του IAM δεν ήταν αποδεκτή από τα μέλη», ανέφερε σε ανακοίνωσή της. «Είμαστε έτοιμοι να επιστρέψουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων». Το ίδιο πρόθυμη σε αυτήν την κατεύθυνση είναι και η ηγεσία του συνδικάτου. Νέες διαπραγματεύσεις αναμένονται μέσα στην εβδομάδα.
Η απεργία στην Boeing έχει ακόμη μια συνέπεια. Το τμήμα Άμυνας, Διαστήματος και Ασφάλειας της εταιρίας είναι ο τρίτος μεγαλύτερος αμυντικός εργολάβος στον κόσμο και ένας από τους μεγαλύτερους εργολάβους της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ. Την Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου, την επομένη της έναρξης της απεργίας, ο αμερικανικός στρατός ανακοίνωσε ότι αναβαθμίζει μια ισραηλινή αεροπορική βάση ώστε να κάνει χώρο για νέα αεροσκάφη της Boeing μετά την υπογραφή σύμβασης ύψους περίπου 1,2 δις. δολαρίων με το Ισραήλ για την προμήθεια τεσσάρων ιπτάμενων τάνκερ KC-46A. Πέραν όλων των άλλων η απεργία υπομονεύει την ικανότητα της Boeing να προμηθεύει τον ισραηλινό στρατό με τα μέσα για το γενοκτονικό του πόλεμο στην Παλαιστίνη.