Κεντρικό αίτημα των διαδηλώσεων της 20ης Σεπτέμβρη ενάντια στην κλιματική αλλαγή και την καταστροφή του περιβάλλοντος είναι το «Όχι στις ιδιωτικοποιήσεις». Τα ξεπουλήματα -από το νερό και το ρεύμα μέχρι το σιδηρόδρομο και από τα λιμάνια και τους ελεύθερους χώρους μέχρι τους αιγιαλούς και τη διαχείριση των σκουπιδιών- έχουν ολέθριες συνέπειες στο περιβάλλον και το κλίμα. Το σταμάτημά τους είναι κρίσιμο για την σωτηρία του πλανήτη και τη ζωή όλων μας.

Όλα τα επιχειρήματα με τα οποία πάντα οι κυβερνήσεις δικαιολογούσαν τις ιδιωτικοποιήσεις, τα ακούμε ξανά σήμερα από την κυβέρνηση Μητσοτάκη: «Θα βοηθήσουν την ανάπτυξη», «θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας», «θα αναβαθμιστούν και θα γίνουν ποιοτικότερες οι προσφερόμενες υπηρεσίες». Είναι όλα ψέματα. Και περιβαλλοντικά καταστροφικά. Τα παραδείγματα είναι πολλά, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς.

Πρώτο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το νερό. Όπως ανέφεραν σε παλαιότερη ανακοίνωσή τους οι εργαζόμενοι στην ΕΥΑΘ, παλεύοντας ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της εταιρίας: «Στη Βρετανία το νερό ιδιωτικοποιήθηκε το 1989. Το 1993 η τιμή αυξήθηκε 50%. Ως το 2006 η τιμή αυξήθηκε 240%. Το 2009 διέρρευσαν 20.000 τόνοι ανεπεξέργαστων λυμάτων στον Τάμεση προκαλώντας οικολογική καταστροφή».

Αντίστοιχη “ανάπτυξη” και “ποιοτικότερες” υπηρεσίες έφερε η ιδιωτικοποίηση του νερού και στη Γαλλία. Όπως συνέχιζε η ίδια ανακοίνωση: «Στη Γαλλία: Ετήσια αύξηση τιμής νερού 14%. Στη Βρετάνη το 53% των κατοίκων δεν πίνει νερό της βρύσης εξαιτίας της κακής ποιότητας. Το 2009 το νερό στο Παρίσι επέστρεψε στο Δήμο της γαλλικής πρωτεύουσας». Αυξήσεις στις τιμές, νερό που δεν πίνεται, “ατυχήματα” με ανυπολόγιστες περιβαλλοντικές συνέπειες θα είναι και εδώ τα αποτελέσματα μιας ιδιωτικοποίησης του νερού.

Η περίπτωση της ΔΕΗ είναι το ίδιο -αν όχι περισσότερο- επείγουσα. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει βάλει πλώρη για το ολοκληρωτικό ξεπούλημά της. Σε μια στιγμή που η υπερθέρμανση του πλανήτη λόγω των ανεξέλεγκτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, κύρια από τη χρήση ορυκτών καυσίμων, αγγίζει κόκκινο και φτάνει σε μη αναστρέψιμα επίπεδα, το πέρασμα εταιριών ενέργειας όπως η ΔΕΗ στα χέρια των ιδιωτών που δραστηριοποιούνται σε αυτούς τους τομείς και ευθύνονται για την κλιματική αλλαγή είναι έγκλημα. Το ίδιο ισχύει για τα σχέδια ξεπουλήματος των ΕΛΠΕ και της ΔΕΣΦΑ. Το «ατύχημα» στα ΕΛΠΕ το Μάη του 2015 είναι μια τραγική υπενθύμιση τι σημαίνει το κυνήγι του κέρδους. Η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ και συνολικά του κλάδου της ενέργειας, φέρνει χειρότερες και πιο επικίνδυνες συνθήκες εργασίας για τους εργαζόμενους ενώ είναι απειλή και για το περιβάλλον.

Σιδηρόδρομος

Αντίστοιχα αποτελέσματα έχει η υποβάθμιση του ΟΣΕ και η ιδιωτικοποίηση μεγάλων και σημαντικών κομματιών του. Ο σιδηρόδρομος αποτελεί ένα από τα πιο οικολογικά μέσα μεταφοράς. Όμως η κυρίαρχη πολιτική είναι η συστηματική απαξίωσή του προς όφελος των μεγάλων αεροπορικών εταιριών, των κατασκευαστικών αυτοκινητόδρομων και φυσικά των αυτοκινητοβιομηχανιών. Όπως γράφει ο Πάνος Γκαργκάνας στο νέο τεύχος του περιοδικού Σοσιαλισμός από τα Κάτω, στο άρθρο «Κλιματική αλλαγή – η αντικαπιταλιστική απάντηση»: «Οι μεταφορές με αεροπλάνο επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα ανά χιλιόμετρο εφτά φορές παραπάνω σε σύγκριση με το τρένο. Φορτηγά και αυτοκίνητα ευθύνονται για το 70% των εκπομπών από τις μεταφορές. Αν η αντίστοιχη μεταφορά γινόταν με τρένο η μείωση των εκπομπών θα ήταν 92%! Κι όμως, οι επενδύσεις στρέφονται διαρκώς προς τους κατασκευαστές αυτοκινητοδρόμων και σε βάρος του σιδηρόδρομου. Στην Ελλάδα, το μερίδιο των μεταφορών με το τρένο έχει συρρικνωθεί απελπιστικά επί δεκαετίες».

Αντίστοιχη υποβάθμιση δέχονται τα λεωφορεία, το μετρό, οι δημόσιες συγκοινωνίες συνολικά. Ελλείψεις οχημάτων, συντήρησης, ανταλλακτικών και προσωπικού, με αποτέλεσμα τη μείωση των δρομολογίων. Αυτός που κερδίζει είναι το κύκλωμα των κατασκευαστικών και των εταιρειών του αυτοκινήτου, που επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα με εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Το ίδιο ισχύει στις ιδιωτικοποιημένες θαλάσσιες μεταφορές. Το ναυάγιο του τάνκερ Αγία Ζώνη ΙΙ μόλυνε με τόνους μαζούτ τις ακτές της Αττικής τον Σεπτέμβρη του 2017, αποδεικνύοντας με τραγικό τρόπο την καταστροφή που μπορούν να προκαλέσουν οι εφοπλιστάδες. 

Το ξεπούλημα του λιμανιού του Πειραιά στην COSCO είναι ένα ακόμα μεγάλο τέτοιο σκάνδαλο -όχι μόνο ευθεία βολή στις εργασιακές σχέσεις αλλά και περιβαλλοντική ωρολογιακή βόμβα για ολόκληρη την Αττική. Η δραστηριότητά της περιλαμβάνει μεταφορές εμπορευμάτων ανάμεσά τους και πετρελαιοειδή -με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό- καθώς δεν φημίζεται για τις συνθήκες ασφάλειας στους χώρους της. Ενώ και η επέκτασή της στην Πειραϊκή με νέο λιμάνι για κρουαζιερόπλοια αποτελεί ένα σχέδιο με καταστροφικές συνέπειες για το περιβάλλον και τη ζωή των κατοίκων ολόκληρης της περιοχής. Καμία απόπειρα επέκτασης και ιδιωτικοποίησης λιμανιών, όπως γίνεται για παράδειγμα αυτή τη στιγμή και στη Ραφήνα, δεν πρέπει να προχωρήσει.

Η επέκταση των χωματερών και η ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης των σκουπιδιών είναι ένα ακόμα μεγάλο μέτωπο. Είναι σκάνδαλο να επεκτείνεται ο ΧΥΤΑ στη Φυλή προς όφελος εργολάβων και μεγάλων εταιριών ή να επιλέγεται η καύση των σκουπιδιών προς όφελος πολυεθνικών όπως η ΑΓΕΤ-LAFARGE στο Βόλο. Αντίστοιχα σκάνδαλο είναι η παράδοση των ελεύθερων χώρων πρασίνου στις μεγάλες εταιρίες όπως στο Ελληνικό ή των παραλιών σε μεγάλες τουριστικές επιχειρήσεις που σχεδιάζει η κυβέρνηση Μητσοτάκη στο νέο “αναπτυξιακό νόμο”, όπως ήρθε στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα.

Για όλους αυτούς τους λόγους οι διαδηλώσεις στις 20 Σεπτέμβρη έχουν στο κέντρο τους τη μάχη ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις. Η πάλη για δημόσια ΔΕΗ, ΕΛΠΕ, ΔΕΣΦΑ είναι πάλη για την προστασία του περιβάλλοντος. Ένας κλάδος ενέργειας 100% δημόσιος και στα χέρια των εργατών θα έχει τη δυνατότητα να προγραμματίσει την εισαγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, πέρα από το πετρέλαιο και τα άλλα καύσιμα που καίνε τον πλανήτη.

Το ίδιο ισχύει για τον αγώνα για δημόσιες συγκοινωνίες και μεταφορές. Αντί να ξοδεύονται εκατομμύρια για να φτιάχνουν οι κατασκευαστικές αυτοκινητόδρομους και να βάζουν τσουχτερά διόδια, διεκδικούμε επανακρατικοποίηση και ανάπτυξη του σιδηροδρομικού δικτύου, δημόσιες και δωρεάν συγκοινωνίες για όλες και όλους. Όχι στη λεηλασία των ελεύθερων χώρων από τα καταστροφικά επενδυτικά συμφέροντα. Δημόσιος, κοινωνικός έλεγχος στη διαχείριση των απορριμμάτων και την ανακύκλωση. Αυτά είναι κάποια από τα αιτήματα που τα κινήματα για το περιβάλλον, μαζί με τα συνδικάτα των εργαζόμενων, έχουν τη δύναμη να επιβάλλουν.