Οικονομία και πολιτική
Και φτώχεια και ξανά Μνημόνια!

Σύνταγμα 5 Ιούλη 2016, Διαδήλωση στον ένα χρόνο από το ΟΧΙ. Δεν ξεχνάμε το αίτημα για διαγραφή του χρέους. Φωτό: Αρχείο Εργατική Αλληλεγγύη

ΕΛΣΤΑΤ - 3.043.869 άνθρωποι κάτω από το όριο της φτώχειας 

Τα στοιχεία της Έρευνας Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών το 2020 που κυκλοφόρησε η Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία -περιλαμβάνοντας ένα μόνο μικρό μέρος των αρνητικών συνεπειών της πανδημίας και τα όποια επιδόματα των πρώτων μηνών που πλέον είναι παρελθόν- είναι αποκαλυπτικά: και όσον αφορά στην εικόνα της «νέας σελίδας» που η κυβέρνηση Μητσοτάκη ισχυρίζεται ότι έχει ανοίξει αλλά και όσον αφορά στις νομοθετικές της πρωτοβουλίες που βρίσκονται σε εξέλιξη.

Σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ o πληθυσμός που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό ανέρχεται σήμερα στο 28,9% του πληθυσμού της χώρας δηλαδή 3.043.869 άτομα. Το κατώφλι της φτώχειας σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ ανέρχεται στο ποσό των 5.266 (λίγο κάτω από τον κατώτατο μισθό δηλαδή) ευρώ ετησίως ανά μονοπρόσωπο νοικοκυριό και σε 11.059 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών. 

Ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικός αποκλεισμός είναι υψηλότερος στην περίπτωση των ατόμων ηλικίας 18-64 ετών (31,9%), στους ανθρώπους που βρίσκονται στις εργάσιμες ηλικίες δηλαδή, είτε επειδή είναι άνεργοι είτε επειδή δουλεύουν περιστασιακά και με χαμηλούς μισθούς. Ο κίνδυνος φτώχειας για τους εργαζομένους με πλήρη απασχόληση ανέρχεται σε 8,8%, ενώ για τους εργαζομένους με μερική απασχόληση ανέρχεται σε 20,6%. Αυτήν ακριβώς την κατάσταση έρχεται να επιδεινώσει περαιτέρω το νομοσχέδιο Χατζηδάκη για τα εργασιακά ενώ το ασφαλιστικό έρχεται να πολλαπλασιάσει την φτώχεια στους άνω των 64 (κυρίως στους χαμηλοσυνταξιούχους δηλαδή) οι οποίοι σήμερα αποτελούν το 16,3% του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας.

Στην κορυφή των θυμάτων των πολιτικών της φτώχειας και της εκμετάλλευσης είναι οι μετανάστες αλλά και οι πρόσφυγες (από τους τελευταίους πρόσφατα η κυβέρνηση έκοψε τα πενιχρά επιδόματα που έπαιρναν). Από τον πληθυσμό ηλικίας 18-64 ετών που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό εκτιμάται ότι το 54,0% είναι αλλοδαποί που διαμένουν στην Ελλάδα. Και από αυτό το 54%, το 30,0% είναι αλλοδαποί που γεννήθηκαν και διαμένουν στην Ελλάδα.

Ο Μητσοτάκης, αφού έφτυσε όλη τη νεολαία ως ανεύθυνους αρνητές του εμβολίου καμώνεται ότι νοιάζεται γι΄αυτήν με το 150ευρο, αλλά τα νούμερα της ΕΛ.ΣΤΑΤ ανέδειξαν ότι ο κίνδυνος φτώχειας για παιδιά ηλικίας 0-17 ετών (παιδική φτώχεια) ανέρχεται σε 21,4%, σημειώνοντας αύξηση κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2019. Σε άλλο γράφημα της έρευνας παρουσιάζεται η σημασία του επιπέδου εκπαίδευσης στη μείωση του κινδύνου φτώχειας, αποδεικνύοντας πόσο υποκριτές είναι και ο ίδιος και η υπουργός Κεραμέως και πόσο εγκληματική είναι η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που φέρνουν για τα παιδιά της εργατικής τάξης και των φτωχών:

«Όσο υψηλότερο είναι το επίπεδο εκπαίδευσης τόσο μικρότερο είναι το ποσοστό του κινδύνου φτώχειας. Για το έτος 2020, ο κίνδυνος φτώχειας εκτιμάται για όσους έχουν ολοκληρώσει προσχολική, πρωτοβάθμια και το πρώτο στάδιο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε 20,8%, για όσους έχουν ολοκληρώσει το δεύτερο στάδιο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε 18,6%, ενώ για όσους έχουν ολοκληρώσει το πρώτο και το δεύτερο στάδιο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε 7,3%».

Ο πληθυσμός των γυναικών σε κίνδυνο φτώχειας το 2020 (29,9%) είναι μεγαλύτερος σε σχέση με τους άνδρες (28%). Είναι επίσης 21,1% σε «οικονομικά μη ενεργούς» στους οποίους περιλαμβάνονται οι μη εργαζόμενες γυναίκες που κρατάνε το νοικοκυριό, ενώ στο μονογονεϊκό νοικοκυριό με τουλάχιστον ένα εξαρτώμενο παιδί το ποσοστό που περνάει τα όρια της φτώχειας φτάνει το 25,6%, δηλαδή μια στις τέσσερις. 


Τράπεζα της Ελλάδας: ομολογία αποτυχίας

Η ελληνική οικονομία που έχει μεγάλη εξάρτηση από τον Τουρισμό χτυπιέται βάναυσα από την δεύτερη συνεχόμενη αποτυχημένη τουριστική σεζόν που οφείλεται στην κρίση και την αναποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας διεθνώς. Τις ελπίδες για ανάκαμψη της οικονομίας διαδέχεται ο πανικός για ντόμινο χρεοκοπιών. Η πτώχευση της Mouzenidis Tours (της ελληνικής Thomas Cook) που μετέφερε στην Ελλάδα περίπου 400.000-600.000 Ρώσους ταξιδιώτες και αφήνει ανοίγματα 100 εκατ. ευρώ σε ξενοδοχεία της Θεσσαλονίκης, της Χαλκιδικής και της Κρήτης, βαράει καμπανάκι για την τουριστική βιομηχανία και για χιλιάδες εργαζόμενους.

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Κομισιόν το ποσοστό των ανέργων νεαρής ηλικίας στη χώρα μας έφτασε στο 38,2%, περίπου 21 μονάδες υψηλότερο από τον μέσο όρο της Ε.Ε., ο οποίος κυμαίνεται στο 17,3%.

Στις 28 Ιουνίου, η Τράπεζα της Ελλάδος υπέβαλε στην Βουλή και το Υπουργικό Συμβούλιο την Έκθεση για την Νομισματική Πολιτική 2020-21. Το κείμενο αντανακλά την ανησυχία που επικρατεί στις τάξεις των καπιταλιστών για τον εκτροχιασμό της ελληνικής οικονομίας. Ο Στουρνάρας παραδέχεται ότι φοβάται μια άνοδο των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και τις συνέπειες που θα έχει για τα ελληνικά ομόλογα.

Αποτυχία

Αυτή η εικόνα αποτελεί μία τραγική επιβεβαίωση της αποτυχίας των μνημονίων αλλά και της καταστροφικής πολιτικής της κυβέρνησης της ΝΔ μέσα στην πανδημία. Τα ελλείματα και το χρέος διογκώθηκαν λόγω της μακρόσυρτης οικονομικής κρίσης που επιδεινώθηκε από τον Covid 19. Ο ελληνικός καπιταλισμός μπήκε στον νέο γύρο της κρίσης υπερχρεωμένος και εξουθενωμένος μετά από 10 χρόνια λιτότητας και στενού δημοσιονομικού κορσέ. 

Η ΝΔ έσπευσε να επιδοτήσει τους πλούσιους φίλους της με ζεστό χρήμα. Τράπεζες, Aegean, Fraport, Καναλάρχες και Κλινικάρχες πήραν ενισχύσεις και εγγυήσεις δισεκατομμυρίων από τα δημόσια ταμεία. Την ίδια ώρα, στόχος είναι να συκοφαντηθεί ο δημόσιος τομέας, να εφαρμοστούν οι περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, να συρρικνωθεί ο αριθμός των εργαζομένων στο Δημόσιο και να ανοίξει ο δρόμος για την εφαρμογή αντιμεταρρυθμίσεων όπως του Χατζηδάκη στα εργασιακά και το ασφαλιστικό. Στην ουσία, η καταστροφική πολιτική των μνημονίων εμφανίζεται ξανά σαν πολιτική «ανάκαμψης» από την κρίση.

Όσο ο Μητσοτάκης περιμένει τα 4 δις από το “Ταμείο Ανάκαμψης” της ΕΕ, τα ελληνικά ομόλογα κινδυνεύουν ξανά να καταστούν “ευάλωτα” σε αυτές τις συνθήκες. Το χρέος που δεν έγινε ποτέ βιώσιμο παρόλα τα προγράμματα του ΔΝΤ και της ΕΚΤ επανέρχεται σαν θηλιά. Η μοναδική διέξοδος από αυτόν τον φαύλο κύκλο είναι η διαγραφή του χρέους και το δυνάμωμα των αγώνων που δίνει η εργατική τάξη για αυξήσεις, προσλήψεις, εμβόλια και ενίσχυση της Δημόσιας Υγείας ενάντια στον καταστροφικό καπιταλισμό.

Κώστας Πολύδωρος