Οικονομία και πολιτική
Ο χειρότερος “ιός” είναι ο καπιταλισμός

11/12/24, Απεργιακή κινητοποίηση ενάντια στον προϋπολογισμό. Φωτό: Μάνος Νικολάου

Οι αναφορές των ΜΜΕ για μια "μυστηριώδη" αναπνευστική ασθένεια που εξαπλώνεται στην Κίνα ξύπνησαν μνήμες από τις πρώτες ημέρες της πανδημίας COVID-19. Πρέπει να Ανησυχούμε; Όχι πολύ. Ο ανθρώπινος μεταπνευμονοϊός (HMPV), η εν λόγω ασθένεια, δεν είναι νέα. Αναγνωρίστηκε το 2001 από ερευνητές στην Ολλανδία, κυκλοφορεί μεταξύ των ανθρώπων για τουλάχιστον 65 χρόνια, με σχεδόν όλα τα παιδιά κάτω των πέντε ετών να έχουν μολυνθεί κάποια στιγμή. 

Σε αντίθεση με την COVID-19, η οποία εμφανίστηκε από νέο ιό, ο HMPV αποτελεί μέρος μακροχρόνιων εποχιακών αναπνευστικών ασθενειών, όπως η γρίπη και ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV). Προκαλεί ήπια αναπνευστικά συμπτώματα στα περισσότερα άτομα. Οι σοβαρές περιπτώσεις, βρογχίτιδα ή πνευμονία, περιορίζονται γενικά σε ευάλωτες ομάδες όπως μικρά παιδιά, ηλικιωμένοι ή ανοσοκατεσταλμένα άτομα. Σε αντίθεση με τον COVID-19 ή τη γρίπη, που μεταλλάσσονται γρήγορα και παράγουν νέα στελέχη, ο HMPV έχει δείξει περιορισμένη μετάλλαξη εδώ και δεκαετίες. Ο ανθρώπινος πληθυσμός έχει δημιουργήσει έναν βαθμό ανοσίας έναντι του HMPV με την πάροδο του χρόνου, γεγονός που βοηθά στον μετριασμό των επιπτώσεών του.

Γιατί, λοιπόν, αυτός ο "πανικός"; Για τρεις λόγους. Ο πρώτος λόγος αφορά τον συνεχιζόμενο γεωπολιτικό και οικονομικό ανταγωνισμό μεταξύ Δύσης και Κίνας. Τα δυτικά ΜΜΕ ανέφεραν συχνά την εξάπλωση του ιού με τίτλους που τον συνδέουν με την Κίνα, ενώ παραλείπουν το γεγονός ότι ο ιός εντοπίστηκε στην Ολλανδία το 2001. Αυτή η εστίαση στην Κίνα, απηχεί μια αφήγηση που θυμίζει την πρώτη εποχή του COVID-19 κατά την οποία η Κίνα αντιμετώπισε την κριτική από την Δύση, από τον χειρισμό της επιδημίας, μέχρι τις δηλώσεις του Τραμπ ότι "οργάνωσε και συνέβαλε" στην παγκόσμια εξάπλωση του ιού. Παραμονές της δεύτερης ορκωμοσίας του Τραμπ, αυτή η αφήγηση εμφανίζεται, καθόλου τυχαία, ξανά. 

Ο δεύτερος λόγος αφορά την συνεχιζόμενη κατάρρευση των δημόσιων συστημάτων Υγείας. Η πρόσφατη πανδημία οδήγησε σε μία προσωρινή ενίσχυση της δημόσιας Υγείας που με το "σφύριγμα της λήξης" επανήλθε σε χειρότερη κατάσταση της υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης. Στην Ελλάδα, τα νοσοκομεία "στενάζουν" ακόμα και με τα συνηθισμένα "εποχιακά" κρούσματα γρίπης. Η εμφάνιση μίας νέας πανδημίας θα είναι καταστροφική για τα συστήματα Υγείας. 

Ο τρίτος λόγος αφορά τον πραγματικό φόβο για μία νέα πανδημία. Από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας μέχρι κορυφαία ιατρικά ερευνητικά κέντρα, η προειδοποίηση είναι ότι όλες οι συνθήκες που προκάλεσαν την εμφάνιση της COVID-19 (κλιματική κρίση, καταστροφή περιβάλλοντος και οικοσυστημάτων, αποψίλωση δασών, εντατική γεωργία και κτημοτροφία), πριν πέντε χρόνια, όχι μόνο είναι παρούσες αλλά έχουν ενταθεί. 

Η ανθρωπότητα ζει με τον πραγματικό φόβο μίας νέας πανδημίας ως συνέπεια του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Η προηγούμενη πανδημία έδειξε ότι το κέρδος των φαρμακοβιομηχανιών και οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί είναι πάνω από την ανάγκη της εξάλειψης των συνθηκών επανεμφάνισης ή/και αντιμετώπισης των συνεπειών της. Οι αγώνες μας ενάντια σε ότι προκαλεί μία νέα πανδημία και για ένα καθολικό δημόσιο και δωρεάν σύστημα υγείας είναι η μοναδική "ασπίδα προστασίας".