Διεθνή
COP26 - Ούτε καν αέρας κοπανιστός

6/11 Γλασκώβη, Τα συνδικάτα στην Διεθνή Μέρα Δράσης για το κλίμα. Φωτό: Jess Hurd

Παγκόσμιος ήταν ο ξεσηκωμός στις 6 Νοέμβρη, στη Διεθνή μέρα δράσης για το κλίμα με εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να διαδηλώνουν σε πάνω από 300 πόλεις σε όλη τον κόσμο! Από την Νότιο Κορέα, τις Φιλιππίνες, την Ινδονησία και την Αυστραλία μέχρι τις ΗΠΑ, τον Καναδά και το Μεξικό και την Βραζιλία και από το Παρίσι και τις Βρυξέλλες μέχρι την Αθήνα και την Ιστανμπούλ το σύνθημα «Αλλάξτε το σύστημα όχι το κλίμα» αντήχησε σε όλες τις γωνιές του πλανήτη. 

Στην Γλασκώβη, όπου διεξάγεται η Διεθνής Διάσκεψη του ΟΗΕ Cop26 για το κλίμα πάνω από 100.000 διαδήλωσαν το Σάββατο και άλλες 30.000 την Παρασκευή στην κλιματική απεργία Fridays for future ενώ 20.000 διαδήλωσαν στις 6/11 στο Λονδίνο και δεκάδες χιλιάδες ακόμη σε 50 πόλεις στην Βρετανία. 

Οι εκατό χιλιάδες στην Γλασκώβη ήταν η κορύφωση μιας ολόκληρης εβδομάδας διαδηλώσεων, αποκλεισμών δρόμων, καταλήψεων και απεργιών, με τη συμμετοχή χιλιάδων διαδηλωτών που κατέφθαναν από την Βρετανία και από άλλες χώρες. Οι απόπειρες της κυβέρνησης Τζόνσον να φοβίσει και να εμποδίσει τους διαδηλωτές επιβάλλοντας αστυνομοκρατία απέτυχαν οικτρά.

Την Τετάρτη 3/11, εκατοντάδες ακτιβιστές του Extinction Rebellion (XR) συγκεντρώθηκαν έξω από τις τράπεζες για να ξεμπροστιάσουν το «πράσινο ξέπλυμα» των παγκόσμιων ηγετών. Μια ομάδα ακτιβιστών κατέλαβε ένα άδειο ακίνητο του Δημοτικού Συμβουλίου της Γλασκώβης καλώντας τους διαδηλωτές που δεν είχαν κατάλυμα να πάνε σε αυτό. 

Την Πέμπτη 4/11 το XR πραγματοποίησε πορεία Ειρήνης τονίζοντας τον αντίκτυπο των εξοπλισμών στην κλιματική αλλαγή. Τριάντα χιλιάδες διαδηλωτές ξεχύθηκαν στους δρόμους της Γλασκώβης την Παρασκευή 5/11 στο πλαίσιο της παγκόσμιας απεργίας για το κλίμα. Η ακτιβίστρια Γκρέτα Τούνμπεργκ μίλησε στο τέλος της πορείας τονίζοντας ότι «η Cop26 είναι μια αποτυχία. Δεν θα έπρεπε να είναι γνωστή ως Cop αλλά ως παγκόσμιο φεστιβάλ πράσινου ξεπλύματος των χωρών του Βορρά». 

Το πρωί του Σαββάτου ξεκίνησε με αποκλεισμούς στις γέφυρες της πόλης και στη συνέχεια το πάρκο Κέλβινγκρόουβ άρχισε να γεμίζει από διαδηλωτές που συγκεντρώνονταν για το συλλαλητήριο. Τεράστια ήταν η συμμετοχή της νεολαίας και των παιδιών. «Είναι λυπηρό να βλέπεις τι κάνουν οι μεγάλες εταιρείες στη Γη. Πολλοί άνθρωποι στην ηλικία μου νοιάζονται για το κλίμα. Γι’ αυτό πρέπει να διαμαρτυρηθούμε» δήλωσε η Τζένη, μαθήτρια δημοτικού σχολείου,  στο Socialist Worker. 

Μεγάλη ήταν και η συμμετοχή των σωματείων που διαδήλωσαν, ανάμεσά τους τα συνδικάτα Unison, GMB, NEU, EIS και UCU. «Χρειαζόμαστε περισσότερους νέους ανθρώπους που πολεμάνε την κλιματική αλλαγή μέσα στα συνδικάτα», τόνισε η Μάργκαρετ, συνδικαλίστρια στο συνδικάτο Unison. «Όταν οργανωνόμαστε μαζί ως εργαζόμενοι, τότε είμαστε πιο αποτελεσματικοί». 

Απεργία

Η απεργία των εργαζομένων στην καθαριότητα του Δήμου Γλασκώβης συνεχίστηκε όλη την περασμένη εβδομάδα με δυναμικές απεργιακές φρουρές. Οι απεργοί, που απαιτούν αυξήσεις, συμμετείχαν μαζικά στις διαδηλώσεις της κλιματικής απεργίας την Παρασκευή. «Η σύνοδος και η μαζική αστυνομική παρουσία που τις συνοδεύει είναι χάσιμο χρόνου και χρημάτων», είπε χαρακτηριστικά ένας από τους απεργούς που συμμετείχε στην διαδήλωση.

Άλλοι διαδηλωτές διένυσαν χιλιάδες μίλια για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στην Cop26. «Η χημική ρύπανση είναι ένα τεράστιο πρόβλημα στην Τυνησία. Καθημερινά 16.000 τόνοι επιβλαβών ουσιών, συμπεριλαμβανομένου του ουρανίου, πετιούνται στη θάλασσα. Αυτό έχει αντίκτυπο στην υγεία των ανθρώπων και πολλοί πεθαίνουν από καρκίνο. Μετά την επανάσταση, έχουμε πάψει να είμαστε ήσυχοι και αυτό αφορά και στο περιβαλλοντικό κίνημα», δήλωσε ο Ραούφ που ταξίδεψε από την Τυνησία για να παρευρεθεί στις διαδηλώσεις στη Γλασκώβη.

Στη διαδήλωση συμμετείχαν επίσης ακτιβιστές από το Σουδάν καταγγέλλοντας το πραξικόπημα αλλά και από την Ινδία, την Παλαιστίνη και την Ουγκάντα. «Η κατάσταση στο Σουδάν έχει επιδεινωθεί από την κλιματική αλλαγή. Οι συνθήκες που οδήγησαν στη σουδανική επανάσταση του 2019 επιδεινώθηκαν πολύ από τις πλημμύρες, κάτι που ήταν σχεδόν ανήκουστο σε μια χώρα που είναι κυρίως έρημος», τόνισε ο Ενάς, Σουδανός ακτιβιστής. Ινδοί ακτιβιστές διαδήλωσαν σε ένδειξη αλληλεγγύης με τους Ινδούς αγρότες, οι οποίοι εξεγέρθηκαν κατά της ακροδεξιάς κυβέρνησης του Ναρέντρα Μόντι. «Στον αγώνα για το κλίμα, είμαστε εμείς εναντίον τους», δήλωσε στο Socialist Worker» η Εύα, σοσιαλίστρια φοιτήτρια από το Εδιμβούργο. «Οι εργαζόμενοι πρέπει να πάρουν τα πράγματα στα χέρια τους. Αυτοί που βρίσκονται στην εξουσία δεν θα κάνουν τίποτα για να σώσουν το κλίμα λόγω της προνομιακής θέσης στην οποία βρίσκονται».

Στο Λονδίνο, όπου οι διαδηλωτές βάδισαν από την Τράπεζα της Αγγλίας μέχρι την πλατεία Τραφάλγκαρ, ένα από τα αυτοσχέδια πλακάτ έγραφε. «Εργάτες του κόσμου ενωθείτε – αλλαγή συστήματος όχι κλιματική αλλαγή». Στη συγκέντρωση ένας Παλαιστίνιος αγωνιστής απευθύνθηκε στο πλήθος λέγοντας: «Η κλιματική δικαιοσύνη δεν αφορά μόνο το κλίμα, οι Παλαιστίνιοι το γνωρίζουν πολύ καλά αυτό. Το να ζούμε και να αντιστεκόμαστε στην κατοχή, στην αποικιοκρατία των εποίκων και στο απαρτχάιντ, παλεύοντας να ελέγξουμε τη γη και τους πόρους μας, μας καθιστά μια από τις πιο ευάλωτες κοινότητες στην κλιματική κρίση».  

Στην Αυστραλία μαζικές διαδηλώσεις έγιναν στο Σίδνεϊ και στη Μελβούρνη ενώ στην Σεούλ οι διαδηλωτές απαίτησαν άμεση δράση για τις κοινότητες που έχουν ήδη πληγεί από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. «Είμαστε εδώ γιατί το οφείλουμε στα παιδιά μας και στον πλανήτη», δήλωσε η Kadriye Basut που συμμετείχε στην διαδήλωση στην Ινσταμπούλ. Στο Παρίσι συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε έξω από το δημαρχείο της πόλης. 

Η μαζικότητα αλλά και η ένταση των κινητοποιήσεων σε όλο τον πλανήτη έδειξε ότι όλο και περισσότερος κόσμος ευαισθητοποιείται για να σώσει το κλίμα και όλο και λιγότερος κόσμος πιστεύει ότι αυτό μπορεί να το κάνουν πράξη οι ηγέτες του πλανήτη και τα συμφέροντα που κρύβονται πίσω από αυτούς. Αυτό αναδεικνύουν άλλωστε και οι εργασίες του Cop 26, που συνεχίζονται στην Γλασκώβη μετά την αποχώρηση των αρχηγών κρατών. Οι δακρύβρεχτες συγνώμες και τα παχιά τους λόγια θα συνεχίσουν να μην μεταφράζονται σε τίποτε. 

Σε μια από τις αποφάσεις της Συνόδου, 100 χώρες, μεταξύ αυτών και η Βραζιλία του Μπολσονάρο, δεσμεύτηκαν για τον τερματισμό της αποψίλωσης των δασών μέχρι το 2030, δίνοντας περιθώρια για άλλη μια δεκαετία (και πόσο ακόμη παραπάνω το μέλλον θα δείξει) στη συνέχιση του αφανισμού των δασών, ενός από τους βασικούς παράγοντες απορρόφησης διοξειδίου του άνθρακα. 

Κούφιες υποσχέσεις

Οι ΗΠΑ του «πράσινου» Μπάιντεν (που λαγοκοιμόταν στη διάρκεια της Συνόδου) αρνήθηκαν να υπογράψουν, μαζί με την Κίνα και την Ινδία και την Αυστραλία, τη διεθνή συμφωνία για τη σταδιακή κατάργηση της χρήσης άνθρακα για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Σύμφωνα με την Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ, εκτιμάται ότι οι ΗΠΑ θα χρησιμοποιήσουν 22 τοις εκατό περισσότερο άνθρακα το 2021 σε σύγκριση με το 2020.

Εκατό χώρες δεσμεύτηκαν να μειώσουν τις εκπομπές μεθανίου, του αέριου του θερμοκηπίου με τη μεγαλύτερη διασπορά στην ατμόσφαιρα μετά το διοξείδιο του άνθρακα, κατά 30% έως το 2030. Αλλά είναι κούφιες οι υποσχέσεις τους καθώς συμβαίνουν σε μια περίοδο που οι κυβερνήσεις και οι πολυεθνικές επενδύουν στο φυσικό αέριο που ευθύνεται για την αύξηση εκπομπών μεθανίου – βαφτίζοντάς το μάλιστα μαζί με την πυρηνική ενέργεια «πράσινες μορφές ενέργειας». 

Στο κέντρο των συζητήσεων βρίσκονται βέβαια τα οικονομικά παιχνίδια και ανταγωνισμοί για τους ρύπους με «ένα από τα πιο ακανθώδη ζητήματα των διαπραγματεύσεων» σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, να είναι αυτό της «θεσμοθέτησης αγοράς ρύπων» που προβλέπει το άρθρο 6 της συμφωνίας του Παρισιού, «το οποίο κάθε χρόνο από το 2015 μέχρι σήμερα οι χώρες του πλανήτη επιχειρούν να οριστικοποιήσουν τι ακριβώς σημαίνει»!

Και βέβαια τα 130 τρις δολαρίων που συμφώνησαν ότι θα διατεθούν τις επόμενες τρεις δεκαετίες για την «πράσινη μετάβαση». Όπως αποδείχτηκε με τις αντίστοιχες δεσμεύσεις στο Παρίσι το 2015 είναι αβέβαιο πόσα από αυτά τελικά θα διατεθούν. Αλλά ένα είναι βέβαιο, το που θα καταλήξουν. Ο επικεφαλής της επενδυτικής BlackRock, Λάρι Φινκ, που διαχειρίζεται τα μεγαλύτερα «πράσινα» κονδύλια στον πλανήτη, εκτιμά ότι «το ποσό των 130 τρισ. δολαρίων είναι λογικό, προειδοποιώντας όμως ότι η αξιοποίηση των κεφαλαίων αυτών θα καθυστερήσει εάν κρατικός και ιδιωτικός τομέας δεν συνασπιστούν…”