Τα διπλωματικά παζάρια και οι πιέσεις συνεχίστηκαν όλη την προηγούμενη βδομάδα και θα κλιμακωθούν αυτή που έρχεται.
Στις 28 Φλεβάρη χιλιάδες Ρώσοι στρατιώτες εμφανίστηκαν στην Κριμαία και περικύκλωσαν στρατόπεδα και μονάδες του Ουκρανικού στρατού. Κάποιοι αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού αυτομόλησαν και τέθηκαν υπό τις διαταγές του «κοινοβουλίου της Κριμαίας». Όμως, η πλειοψηφία των στρατιωτών, ναυτών και αξιωματικών συνεχίζουν να υπακούνε στις διαταγές της κυβέρνησης του Κιέβου και δεν παραδίδονται.
Ο Πούτιν απέσπασε –δεν χρειάστηκε να προσπαθήσει άλλωστε- την έγκριση του Ρωσικού κοινοβουλίου για την εισβολή στην Κριμαία. Ένας μετά τον άλλον οι βουλευτές έσπευσαν να εκφράσουν τα γνήσια πατριωτικά τους αισθήματα, την αγάπη τους προς τους «αδελφούς μας» στην Ουκρανία και τον αποτροπιασμό τους για την «φασιστική κλίκα» που πήρε πραξικοπηματικά την εξουσία στο Κίεβο.
Ένας από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του Πούτιν βέβαια είναι ο Ζιρινόφσκι, αντιπρόεδρος της Δούμα (Βουλής) έξαλλος εθνικιστής και αντισημίτης και παλιός φίλος του Λεπέν και της Χρυσής Αυγής.
Απόσχιση
Την Πέμπτη 6 Μάρτη το περιφερειακό κοινοβούλιο της Κριμαίας αποφάσισε την απόσχιση από την Ουκρανία και κάλεσε δημοψήφισμα για την Κυριακή 16 Μάρτη με το ερώτημα της ανεξαρτησίας και της προσχώρησης στην Ρωσία.
Την ίδια μέρα, οι ΗΠΑ και η ΕΕ ανακοίνωσαν τα πρώτα μέτρα απάντησης στην «Ρώσικη επιθετικότητα» με πολλά υποκριτικά λόγια περί «διεθνούς δικαίου». Το αμερικάνικο υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι δεν θα δώσει βίζες σε κάποιους Ρώσους και Ουκρανούς που δεν τους κατονομάζει. Απειλεί ότι αν ο Πούτιν επιμείνει και προχωρήσει η ανεξαρτητοποίηση της Κριμαίας, θα προχωρήσει σε πάγωμα περιουσιακών στοιχείων προσώπων και επιχειρήσεων.
Η Ε.Ε αποφάσισε να παγώσει τις διαπραγματεύσεις για το καθεστώς παραχώρησης βίζας και για επενδυτικά σχέδια με την Ρωσία. Αποφάσισε ακόμα ότι θα επιταχύνει την υπογραφή του «πολιτικού τμήματος» της Συμφωνίας Σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας που είχε πυροδοτήσει την πολιτική κρίση στην Ουκρανία τον Νοέμβρη.
Οι χώρες της Ε.Ε και πρώτα από όλα η Γερμανία έχουν στενές οικονομικές σχέσεις με την Ρωσία του Πούτιν. Το εμπόριο της ΕΕ με την Ρωσία είναι 15 φορές μεγαλύτερο από των ΗΠΑ. Η Γερμανία και άλλες χώρες εξαρτιόνται σε μεγάλο βαθμό από το φυσικό αέριο της Ρωσίας για τις ενεργειακές ανάγκες τους. Το Σίτι του Λονδίνου είναι γεμάτο από τις «επενδύσεις» των Ρώσων ολιγαρχών.
Μια χαρακτηριστική λεπτομέρεια είναι η απάντηση που έδωσε ο Ολάντ, ο πρόεδρος της Γαλλίας μετά την έκτακτη σύνοδο κορυφής της ΕΕ για το αν θα μπλοκάρει την παράδοση δυο υπερσύγχρονων ελικοπτεροφόρων τύπου Μιστράλ που έχουν κατασκευαστεί στα γαλλικά ναυπηγεία για το ρώσικο πολεμικό ναυτικό (το ένα ονομάζεται μάλιστα «Σεβαστούπολη»). «Τιμούμε τα συμβόλαια που έχουμε υπογράψει».
Αντιπαράθεση
Ο Πούτιν υπολογίζει σε όλα αυτά για να κρατήσει σκληρή στάση. Όμως κι η Δύση υπολογίζει στο γεγονός ότι η ρώσικη οικονομία, που χτυπιέται από την κρίση των «αναδυόμενων» οικονομιών, θα βγει ακόμα πιο χαμένη από μια παρατεταμένη αντιπαράθεση με τη Δύση.
Εντωμεταξύ ΗΠΑ και Ε.Ε. προσπαθούν να στηρίξουν οικονομικά την προσωρινή κυβέρνηση της Ουκρανίας. Η τελευταία ζητάει 4 δις δολάρια άμεσα, για να τα φέρει βόλτα μέχρι τις εκλογές του Μάη –χρωστάει για παράδειγμα 1,7 δις στη ρωσική Γκάζπρομ για φυσικό αέριο. Το ΔΝΤ μπορεί να δώσει άμεσα 1 δις, η ΕΕ ενέκρινε 1 δις και το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ δήλωσε ότι θα εγγυηθεί δάνεια 1 δις ακόμα. Όμως, αυτά είναι σταγόνα στον ωκεανό.
Η ΕΕ και οι ΗΠΑ δεν έχουν κανένα πρόβλημα με τους ακροδεξιούς και φασίστες που μπήκαν στην κυβέρνηση της Ουκρανίας. Έχουν κάθε διάθεση να τραβήξουν την Ουκρανία στη σφαίρα επιρροής τους –επιβάλλοντας τους πιο σκληρούς όρους βέβαια, που θα τους πληρώσει ο ουκρανικός λαός με περισσότερη φτώχεια. Αλλά δεν έχουν καμιά διάθεση να ανοίξουν τα πορτοφόλια τους για μια κυβέρνηση που είναι στον «αέρα» και μια οικονομία στα πρόθυρα της (επίσημης) χρεοκοπίας.
Μέχρις στιγμής όλοι οι «επίσημοι» εκφράζουν την επιθυμία για μια ειρηνική και διπλωματική λύση. «Θα ναι κρίμα να διαρραγούν οι διμερείς μας σχέσεις για ένα μεμονωμένο, έστω κι αν είναι τόσο σημαντικό, ζήτημα» δήλωσε ο Πούτιν. «Υπάρχουν περιθώρια για μια λύση που θα σέβεται τα συμφέροντα και της Ουκρανίας και της Ρωσίας» λέει ο Ομπάμα. Η Μέρκελ προωθεί τη δημιουργία μιας «ομάδας επαφής» για την Ουκρανία.
Όμως, οι ευχές των διπλωματών συνδυάζονται με τις επιδείξεις πυγμής, που εύκολα μπορεί να φτάσουν σε «θερμά επεισόδια» και πολεμικές συρράξεις. Οι ιμπεριαλιστές της Δύσης κι ο ρώσικος ιμπεριαλισμός παίζουν ένα βρόμικο παιχνίδι στην Ουκρανία, που τροφοδοτεί τη διαίρεση, τον εθνικισμό, τους φασίστες –και από τις δυο μεριές.
Διακήρυξη της Διεθνιστικής Σοσιαλιστικής Τάσης
Η Διεθνιστική Σοσιαλιστική Τάση στην οποία εντάσσεται και το ΣΕΚ μαζί με αδελφές οργανώσεις από πολλές χώρες, σε διακήρυξή της για την Ουκρανία, τονίζει ανάμεσα στα άλλα:
«Δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε καμιά από τις δυο πλευρές σε αυτή την σύγκρουση ανάμεσα στον δυτικό και τον ρώσικο ιμπεριαλισμό. Τασσόμαστε ενάντια σε κάθε είδους επέμβαση στην Ουκρανία από οποιοδήποτε κράτος του ΝΑΤΟ ή της ΕΕ. Επίσης τασσόμαστε ενάντια στην Ρώσικη επέμβαση.
Στον σύγχρονο καπιταλισμό ο ιμπεριαλισμός είναι ένα σύστημα οικονομικού και γεωπολιτικού ανταγωνισμού ανάμεσα στις ηγέτιδες δυνάμεις. Πολλοί άνθρωποι που είναι ειλικρινά αντίθετοι στον πόλεμο και την κοινωνική αδικία ωθούνται να υποστηρίξουν είτε αυτό που θεωρούν προοδευτικό στη Δύση (συνήθως την «εκσυγχρονιστική» ΕΕ) είτε την Ρωσία (συνήθως εκείνοι που έτρεφαν αυταπάτες για τον σοσιαλιστικό χαρακτήρα της ΕΣΣΔ). Για κάποιους, ιμπεριαλιστική μπορεί να είναι μόνο η Δύση, για κάποιους άλλους, μόνο η Ρωσία.
Πρέπει να απορρίψουμε και τις δυο θέσεις. Η παράδοση που εκφράζει η Διεθνιστική Σοσιαλιστική Τάση με το σύνθημα «Ούτε Ουάσιγκτον Ούτε Μόσχα», που κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου βοήθησε σοσιαλιστές να κρατήσουν την ανεξαρτησία τους, είναι σήμερα επίκαιρη όσο ποτέ.
Τον λαό της Ουκρανίας τον διχάζουν δυο βασικοί εθνικισμοί αυτή την περίοδο. Αυτοί οι εθνικισμοί στρέφονται για υποστήριξη στις Δυτικές δυνάμεις και στην Ρωσία. Το ανέμισμα εθνικιστικών σημαιών στη Δυτική Ουκρανία και των Ρώσικων σημαιών στα ανατολικά, συμβολίζει και ενδυναμώνει αυτούς τους εθνικισμούς και τη διαίρεση των εργατών στα δυο τμήματα της χώρας.
Η παρουσία φασιστών υπουργών στη νέα ουκρανική κυβέρνηση είναι χτύπημα σε όσους παλεύουν για κοινωνική αλλαγή και περισσότερη δημοκρατία. Αλλά δεν δικαιολογεί στο παραμικρό την επέμβαση του Πούτιν στην Ουκρανία. Δεδομένης της αδυναμίας της Αριστεράς στην Ουκρανία, η ρώσικη επέμβαση δυναμώνει όλα τα εθνικιστικά ρεύματα ανάμεσα σε αυτά και τους φασίστες.
Από την άλλη, η Δύση δεν βλέπει κανένα εμπόδιο στην στήριξη της νέας κυβέρνησης από την συμμετοχή φασιστών υπουργών σ’ αυτήν. Δυτικοί πολιτικοί ήταν έτοιμοι να συναντηθούν και να μοιραστούν το ίδιο βήμα με ηγέτες των φασιστών στη Μαϊντάν.
Επιθέσεις
Εκτός από τις αντεργατικές επιθέσεις των Ουκρανών πολιτικών που υπηρετούν τα συμφέροντα των ολιγαρχών, οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις προσθέτουν και τις δικές τους επιθέσεις στο βιοτικό επίπεδο των εργαζόμενων στην Ουκρανία. Το κονδύλι των 11 δις ευρώ που υποσχέθηκε ως βοήθεια η ΕΕ, εξαρτάται από την συμφωνία με το ΔΝΤ και τις περικοπές που θα την συνοδεύουν. Για παράδειγμα, το ΔΝΤ επιμένει στην κατάργηση της επιδότησης στην τιμή των καυσίμων. Από την άλλη, η Γκαζπρόμ προχώρησε στην κατάργηση της έκπτωσης στην τιμή του φυσικού αερίου που είχε προσφέρει ο Πούτιν στον Γιανουκόβιτς με έναρξη από 1 Απρίλη.
Τόσο στη δυτική όσο και στην ανατολική Ουκρανία και στη Μαϊντάν και στις φιλορωσικές συγκεντρώσεις, η αντίθεση στην κυριαρχία των ολιγαρχών είναι διαδεδομένη. Όμως, οι εθνικιστικές διαιρέσεις εμποδίζουν προς το παρόν την ενότητα των εργατών και των φτωχών ενάντια στους ολιγάρχες.
Η ελπίδα για το μέλλον βρίσκεται στους ενωμένους αγώνες και απεργίες των εργατών ενάντια σε όλους τους ολιγάρχες, στο ξεπέρασμα των εθνικισμών που προσφέρουν υποστήριξη στα πολεμικά παιχνίδια των ιμπεριαλιστών. Η έκρηξη αγανάκτησης που οδήγησε στη Μαϊντάν ενάντια στον Γιανουκόβιτς είχε στη βάση της την αντίθεση στη φτώχεια, την λιτότητα και τις ιδιωτικοποιήσεις που επέβαλαν στο λαό της Ουκρανίας όλες οι μερίδες των ολιγαρχών, η ΕΕ με το ΔΝΤ αλλά και η Μόσχα.
Αν η αριστερά στην Ευρώπη κλιμακώσει την πάλη της ενάντια στην επέμβαση και ενάντια στη λιτότητα, θα συμβάλει στην ανάπτυξη μιας αριστερής εναλλακτικής προοπτικής στην Ουκρανία.
Το Συντονιστικό της Διεθνιστικής Σοσιαλιστικής Τάσης, 9 Μάρτη 2014