Εν όψει των φοιτητικών εκλογών στις 14 Μάη, η Μάρω Σταμούλη, φοιτήτρια στη Φιλοσοφική Σχολή Αθήνας και ο Γιώργος Ζιάκας, φοιτητής στη Χωροταξία του Βόλου, μέλη του ΣΕΚ στις Σχολές, μίλησαν στη Σοφία Γαρμπή.
Μάρω Σταμούλη: Τα δύο τελευταία χρόνια που βρίσκομαι στη σχολή, η κυβέρνηση εντείνει τις επιθέσεις της. Όχι μόνο στη δημόσια Παιδεία αλλά και στην Υγεία και τη στέγαση με την υποβάθμιση και την υποχρηματοδότηση να κυριαρχούν σε οποιοδήποτε δημόσιο αγαθό μαζί με τις ιδιωτικοποιήσεις. Είναι επιθέσεις που απλώνονται σε μία περίοδο κρίσης του συστήματος και της άρχουσας τάξης. Την ίδια στιγμή, εξαπολύονται και ιδεολογικές επιθέσεις που σπέρνουν μικρόβια, όπως του ρατσισμού, του σεξισμού και της τρανσφοβίας που επηρεάζουν και διχάζουν την εργατική τάξη. Όμως, μαζί με τις επιθέσεις έρχεται και η εικόνα της οργάνωσης των αντιστάσεων των από κάτω και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, με τους φοιτητές και τη νεολαία συνολικά να πρωτοστατούν. Κυρίαρχο παράδειγμα ήταν η Γενική Απεργία της 28ης Φλεβάρη, με ελάχιστους φοιτητές να μην κατεβαίνουν στην απεργία. Ήταν αφορμή για να συνδεθούν όλες οι αντιστάσεις και τα αιτήματα. Από τα συνδικάτα που διεκδικούσαν κρατικοποίηση του σιδηρόδρομου χωρίς αποζημίωση για τη Hellenic Τrain, μέχρι τους μετανάστες που διεκδικούσαν άσυλο, χαρτιά και ανοιχτά σύνορα, μέχρι τις γυναίκες και τα ΛΟΑΤΚΙ που διεκδικούσαν τέλος στον σεξισμό και τις γυναικοκτονίες. Το φοιτητικό κίνημα συμμετείχε σε όλες αυτές τις μάχες. Ξαναβγήκαμε μαζικά για την Παγκόσμια Ημέρα Γυναικών στις 8 Μάρτη, και στην Πανεργατική Απεργία στις 9 του Απρίλη. Είδαμε το “οι φοιτητές μαζί με τους εργάτες” στην πράξη. Επομένως, το κλίμα στις σχολές είναι κλίμα ριζοσπαστικοποίησης που ξεκινά από το περσινό κίνημα καταλήψεων και πιο πίσω. Γι’ αυτό και ένα πρώτο διακύβευμα των φοιτητικών εκλογών είναι η ανάδειξη αυτής της μαχητικής διάθεσης των φοιτητών για να δοθεί ώθηση σε νέους αγώνες.
Γιώργος Ζιάκας: Οι φετινές φοιτητικές εκλογές διεξάγονται σε ένα έντονο πολιτικά κλίμα. Βλέπουμε ότι οι φοιτητές θέλουν να συνεχιστούν οι αγώνες μετά την 28η Φλεβάρη αλλά ταυτόχρονα αναζητούν μία ξεκάθαρη στρατηγική από τις οργανώσεις που παρεμβαίνουν στις σχολές. Είδανε ότι στις 28/2 κατεβήκαμε ενωμένα στον δρόμο και τώρα μπορεί να απογοητεύονται με τα διασπαστικά καλέσματα στις απεργίες που ακολούθησαν ή με τα διαφορετικά κατεβάσματα στις φοιτητικές εκλογές. Παράλληλα, στις σχολές ανοίγονται ζητήματα που δεν είναι αμιγώς ‘φοιτητικά’, όπως οι δασμοί του Τραμπ και ο πόλεμος στη Συρία. Φαίνεται ότι η κρίση των από πάνω και της Νέας Δημοκρατίας μαζί, δημιουργεί ένα ρεύμα και στις σχολές που αναζητά εναλλακτική. Η αριστερά χρειάζεται να μπορεί να δώσει απαντήσεις σε αυτές τις αναζητήσεις. Άρα από τις εκλογές χρειάζεται να αναδειχθεί εκείνο το κομμάτι που βγαίνει στο προσκήνιο ανοίγοντας τα μεγάλα ζητήματα, βάζοντας τις εικόνες από τις αντιστάσεις των από κάτω από την Αμερική μέχρι τη Νότια Κόρεα και συνδέοντας τις με τις διεκδικήσεις των φοιτητών. Και μαζί, η δυναμική του προηγούμενου διαστήματος χρειάζεται να καταγραφεί εκλογικά και στατιστικά, να βγει για άλλη μία φορά κερδισμένη η αριστερά και συγκεκριμένα η επαναστατική αριστερά που είχε τον πρώτο λόγο στην οργάνωση των αγώνων. Και η Αριστερά που επιλέγει ξεκάθαρη στρατηγική ανατροπής της κυβέρνησης με καταλήψεις, γιατί όπως είδαμε και πέρυσι με το κίνημα καταλήψεων, σε όποια σχολή έμπαινε ξεκάθαρα η στρατηγική, εκεί κερδιζόταν και η εμπιστοσύνη των φοιτητών.
Τις προηγούμενες τρεις χρονιές οι δυνάμεις της ΔΑΠ έχουν σημειώσει πτώση και σε ποσοστά και σε ψήφους. Τι σημαίνει αυτό για τις σχολές σας;
Μάρω Σταμούλη: Αρχικά αυτό δείχνει ότι οι πολιτικές της Νέας Δημοκρατίας δεν βρίσκουν σύμφωνους τους φοιτητές. Όμως είναι και ένδειξη αμφισβήτησης ενός ολόκληρου καταστροφικού συστήματος που ωθεί τους φοιτητές στο να στηρίξουν τις δυνάμεις της αριστεράς και τα πιο μαχητικά κομμάτια που βάζουν την πρόταση των καταλήψεων. Στη Φιλοσοφική Σχολή, στον μεγαλύτερο Φοιτητικό Σύλλογο της χώρας η ΔΑΠ είναι ανύπαρκτη και η αριστερά κυριαρχεί. Αυτό δίνει τεράστιες δυνατότητες για μαχητικούς Φοιτητικούς Συλλόγους, γιατί η ΔΑΠ είναι αυτή που θέλει τους φοιτητικούς συλλόγους στον γύψο, για να μην μπορούν να απαντήσουν στις πολιτικές ιδιωτικοποιήσεων και λιτότητας που επιβάλλει η Νέα Δημοκρατία. Όμως, στη Φιλοσοφική τουλάχιστον το γεγονός ότι η ΚΝΕ είναι πρώτη δύναμη δεν σημαίνει ότι βάζει τη συνέχεια στους αγώνες, ούτε ότι βάζει την πρόταση των Γενικών Συνελεύσεων, αντικαθιστώντας τα συχνά με ανοιχτά ΔΣ. Γι’αυτό, ενώ παράλληλα διεκδικούμε την πρωτοκαθεδρία και την πολυφωνία της αριστεράς μέσα στις σχολές, έχει σημασία ποια αριστερά ενισχύεται στους Φοιτητικούς Συλλόγους που θα μπορεί να βάζει την κατεύθυνση της συνέχειας και της ανατροπής.
Γιώργος Ζιάκας: Στον Βόλο η ΔΑΠ παρεμβαίνει σε δύο σχολές, στο Οικονομικό και στους Πολιτικούς Μηχανικούς. Όμως και εκεί η στήριξη που μπορεί να δέχεται είναι σε μεγάλο βαθμό πλαστή και κυρίως προέρχεται από την αδυναμία της αριστεράς να κερδίσει κάποια μπερδεμένα κομμάτια των φοιτητών.
Η πραγματικότητα είναι ότι τα τελευταία χρόνια η ΔΑΠ στις εκλογές χάνει τη μία σχολή μετά την άλλη. Οι φοιτητές ξέρουν πολύ καλά τι σημαίνει Νέα Δημοκρατία και κατ’ επέκταση γνωρίζουν πολύ καλά το τι σημαίνει ΔΑΠ. Γνωρίζουν ότι είναι φορέας του συστήματος, και της άρχουσας τάξης καθώς και το ποιος θα προσπαθήσει να μπαχαλέψει τις Γενικές Συνελεύσεις και τις διαδικασίες. Η πτώση της ΔΑΠ συνδέεται με τη γενικότερη εικόνα πτώσης της Νέας Δημοκρατίας σε ποσοστά και σε ψήφους μέσα στην κοινωνία. Αν πάρουμε και τα αποτελέσματα των περσινών φοιτητικών εκλογών, η ΔΑΠ είχε πάρει ένα 25%, ενώ αθροιστικά πάνω από τους μισούς φοιτητές είχαν ψηφίσει Αριστερά. Σε αυτό είχε παίξει ρόλο το στρίμωγμα της Νέας Δημοκρατίας μέσα από τα κινήματα και τις απεργίες που είχαν ξεσπάσει, με χαρακτηριστικό στις σχολές το περσινό κίνημα καταλήψεων. Στην κορυφή αυτού του κινήματος βλέπαμε συνελεύσεις με 110 άτομα σε ένα τμήμα που είμαστε 85 και έδειχνε ότι ο κόσμος όχι απλά καταλάβαινε το τι θα φέρουν τα ιδιωτικά πανεπιστήμια αλλά μαζί και όλες τις πτυχές των δολοφονικών πολιτικών της κυβέρνησης. Ερχόταν όχι μόνο για να ακούσει αλλά για να τοποθετηθεί συγκεκριμένα ότι ήταν ενάντια στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις και την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας που προσπαθεί να τις επιβάλλει.
Στις εκλογές το ΣΕΚ στις Σχολές εκφράζεται μέσα από τα ψηφοδέλτια των ΕΑΑΚ. Σε τι δρόμο πιστεύετε ότι χρειάζεται να βαδίσουν τα σχήματα το επόμενο διάστημα;
Μάρω Σταμούλη: Τα σχήματα μπορούν να αναδείξουν ότι ο τρόπος που μπορούμε να αντεπιτεθούμε είναι μέσω των γενικών συνελεύσεων και κυρίως με καταλήψεις. Χρειαζόμαστε ένα νέο κίνημα καταλήψεων όπως κάναμε πέρυσι απέναντι στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, απέναντι στις διαγραφές και τις συνολικότερες επιθέσεις στην Παιδεία. Παράλληλα χρειάζομαστε σχήματα που θα συνδέονται με το εργατικό κίνημα και θα αναδεικνύουν και τις πολιτικές μάχες, ενάντια στον ρατσισμό και τον σεξισμό. Αυτός είναι ο δρόμος που χρειάζεται να κινηθούν τα σχήματα των ΕΑΑΚ. Τα ΕΑΑΚ διαχρονικά λειτουργούσαν σαν τον πόλο που μπορούσε να πηγαίνει το κίνημα ένα βήμα παραπέρα αλλά αυτό δε σημαίνει ότι απαραίτητα αυτή η συνέχεια θα δίνεται από τα κομμάτια που συμμετέχουν στο δίκτυο. Για παράδειγμα μετά τις 28 Φλεβάρη το κλείσιμο του κινήματος ήταν μία λάθος επιλογή. Γι’ αυτό η συνέχεια χρειάζεται να δίνεται ναι μεν ενωτικά αλλά και μαχητικά, όχι με υποτονικούς όρους.
Γιώργος Ζιάκας: Πίστεύω ότι τα σχήματα των ΕΑΑΚ θα έπρεπε να βαδίσουν ενιαία το επομένο διάστημα, με κοινή δράση αλλά αιχμηρά πολιτικά αιτήματα. Και η ενότητα αυτή θα έπρεπε να εκφράζεται και εκλογικά σε κοινή καταγραφή από τη στιγμή κιόλας που οι δυνάμεις της αντικαπιταλιστικής αριστεράς των σχολών στις περσινές εκλογές, παρόλα τα ξεχωριστά κατεβάσματα, αθροιστικά ήταν τρίτη δύναμη. Παράλληλα όμως, η παράδοση των ΕΑΑΚ ως ένας διακριτός αντικαπιταλιστικός πόλος μέσα στα πανεπιστήμια χρειάζεται να διατηρήθει και να συνεχιστεί. Είναι δεξιά στροφή το κλείσιμο των αγώνων και να προκρίνονται κοινοβουλευτικές συνεργασίες και λαϊκά μέτωπα. Χρειάζεται να βλέπουμε τον κόσμο σαν υποκείμενα ανατροπής και όχι σαν απλούς ψηφοφόρους. Και χρειάζονται συνδικαλιστικές και πολιτικές πρωτοβουλίες για τις μάχες του επόμενου διαστήματος. Το ζήτημα των διαγραφών έχει μείνει ακόμα ανοιχτό στις σχολές μας και χρειάζεται να τα σαρώσουμε όλα. Με κατεύθυνση ότι δεν υπάρχει περίπτωση να διαγραφεί κανένας φοιτήτης, με την ανάλυση ότι οι διαγραφές αποτελούν επίθεση στα παιδιά της εργατικής τάξης, σε μία περίοδο που η κυβέρνηση έχει λεφτά να δώσει για πολεμικούς εξοπλισμούς αλλά δεν έχει για τα πανεπιστήμια. Το ζήτημα της πανεπιστημιακής αστυνομίας το οποίο επανέρχεται ξανά στη συζήτηση από τον Χρυσοχοΐδη είναι μια προσπάθεια να χτυπηθεί η αριστερά μέσα στα πανεπιστήμια και είναι μία επίθεση που ανοίγει ξανά ενώ στο παρελθόν είχαμε καταφέρει να την μπλοκάρουμε. Οι επιθέσεις αυτές χρήζουν άμεση απάντηση με καταλήψεις. Και μαζί άνοιγμα των πολιτικών μαχών στα πανεπιστήμια, όπως του ρατσισμού και του σεξισμού. Μετά ακριβώς από τις εκλογές είναι η επέτειος των δύο χρόνων από το ναυάγιο της Πύλου, για το οποίο είχαμε δώσει μεγάλο αγώνα μέσα στις σχολές για να γίνει κομμάτι όλων των Φοιτητικών Συλλόγων και θα συνεχίσουμε να δίνουμε.
Τι διεκδικείτε μέσα από τις φετινές φοιτητικές εκλογές;
Μάρω Σταμούλη: Διεκδικούμε να μαυριστεί η ΔΑΠ για ακόμη μία φορά μέσα στα πανεπιστήμια. Και να ενισχυθεί η αντικαπιταλιστική αριστερά και το ΣΕΚ στις Σχολές. Γιατί ήταν το κομμάτι που δεν έβαζε όριο στο που μπορεί να πάει το κίνημα, συνέδεε τις μάχες και τις πολιτικοποιούσε με εκδηλώσεις και δράσεις στη διάρκεια όλης της χρονιάς, όπως είχαμε κάνει και στην αρχή της χρονιάς με την εκδήλωση για τον θάνατο του μετανάστη ντελιβερά Μοχάμεντ Καμράν και συνεχίσαμε και με εκδηλώσεις ενάντια στον σεξισμό και τη γυναικεία καταπίεση πατώντας στην επαναστατική παράδοση του Μαρξ και του Ένγκελς. Θα συνεχίσουμε με τον ίδιο τρόπο γιατί εννοείται οι φοιτητικές εκλογές δεν είναι ούτε η αρχή ούτε το τέλος των μαχών. Συνεχίζουμε με τη διαδήλωση αλληλεγγύης στον Παλαιστινιακό λαό, για την επέτειο της Νάκμπα. Εμπνεόμενοι και από τους φοιτητές στην Αμερική που έκλεισαν τα πανεπιστήμια τους και παλεύουν για ελεύθερη Παλαιστίνη, απέναντι στην καταστολη ακόμα και σήμερα. Και παλεύουν για τα ίδια πράγματα με εμάς. Απέναντι στην υποβάθμιση και την υποχρηματοδότηση των πανεπιστημίων τους, την ίδια στιγμή που έχουν ένα κράτος που ενορχηστρώνει και συμμετέχει σε έναν γενοκτονικό πόλεμο και σκοτώνει μετανάστες. Οι φοιτητές σε όλον τον κόσμο έχουμε τα ίδια αιτήματα και χρειάζεται να τα συνδέσουμε και να τα συνολικοποιήσουμε. Διεκδικούμε δυνατή αντικαπιταλιστική αριστερά που να βάζει τα αιτήματα που μπορούν να προχωρήσουν τους αγώνες ένα βήμα παραπέρα. Παράδειγμα το αίτημα της κρατικοποίησης χωρίς αποζημίωση με εργατικό έλεγχο που πολύ σωστά βάζαμε φέτος, ενώ οι δυνάμεις της Πανσπουδαστικής λένε στις συνελεύσεις το επιχείρημα “τι ιδιωτικό τι δημόσιο, καπιταλισμό έχουμε”. Είναι το αίτημα που έβαζε μπροστά το ότι όλη η παραγωγή και η ευθύνη μένει στους εργάτες και άνοιγε τη βεντάλια του εργατικού ελέγχου παντού, όχι μόνο στα τρένα αλλά και στα νοσοκομεία και στα πανεπιστήμια, τα σχολεία. Διεκδικούμε να πέσει η κυβέρνηση των δολοφόνων μέσα από τους δικούς μας αγώνες γιατί ξεκινώντας από αυτό μπορούμε να διεκδικήσουμε τα πάντα, και τις διαγραφές και το να μπει τέλος στον πόλεμο.
Γιώργος Ζιάκας: Διεκδικούμε να έχουμε την ευχέρεια μέσα στους Φοιτητικούς Συλλόγους να μπορούμε να βάζουμε συνελεύσεις, να υπάρχει χώρος να οργανώνουμε εκδηλώσεις μέσα στα πανεπιστήμια και δράσεις σε σύνδεση με το εργατικό κίνημα και την τοπική κοινότητα. Πέρυσι έιχαμε δώσει μάχη ενάντια στην NLG, τη μονάδα φυσικού αερίου που ήθελαν να βάλουν λίγο πιο έξω από τον Βόλο, πράγμα το οποίο σήμαινε τεράστιες περιβαλλοντικές συνέπειες με την εξαφάνιση ουσιαστικά της αλιείας του Παγασητικού. Είχαμε κάνει και πολύ μεγάλη εκδήλωση και μία τεράστια διαδήλωση. Καταφέραμε να το πάρουν πίσω. Διεκδικούμε το ρεύμα της επαναστατικής αριστεράς να ξαναεκφραστεί μέσα από τις εκλογές. Στον Βόλο, στο τμήμα της Χωροταξίας το σχήμα στο οποίο συμμετέχουμε είχε την φετινή χρονιά την αυτοδυναμία μέσα στον Σύλλογο. Επειδή βάζουμε όλες τις πολιτικές μάχες μέσα στις συνελεύσεις και υπάρχει ανάγκη για συζήτηση, μας κάνει ένα πολύ δυναμικό Φοιτητικό Σύλλογο. Δεν αρκούμαστε στο να μένουμε στο κομμάτι της μεταφοράς των επιθέσεων αλλά να βάζουμε και την πρόταση τραβώντας έτσι και την υπόλοιπη αριστερά. Τα μέτωπα στα οποία θα δοθεί η μάχη των εκλογών στον Βόλο είναι πολλά, αυτό που διεκδικούμε είναι μέσα από αυτή τη διαδικασία να ανοίγουμε την επαναστατική προοπτική στον κόσμο με τον οποίο ερχόμαστε σε επαφή.
Εργατική Πρωτομαγιά 2025, Βόλος. Φωτό: ΣΕΚ Βόλου
Απεργιακή 8 Μάρτη 2025, Αθήνα. Φωτό: Στέλιος Μιχαηλίδης