Διεθνή
Συρία: Ο τέως “τζιχαντιστής” παζαρεύει με το Ισραήλ

Φωτό: Khalil Ashawi/Reuters

Στις διεθνείς ειδήσεις της περασμένης βδομάδας διοχετεύτηκε πως το Ισραήλ είναι πολύ κοντά σε υπογραφή “συμφωνίας ασφαλείας” με τη Συρία. Η πληροφορία επιβεβαιωνόταν από την πλευρά του Ισραήλ, αλλά και η κυβέρνηση του Σάραα στη Συρία κυκλοφορούσε πως η υπογραφή συμφωνίας βρίσκεται σε απόσταση βδομάδων. Το Ισραήλ και οι ΗΠΑ έχουν κάθε λόγο να προσπαθούν να πείσουν πως μέσα στο ασταμάτητο μακελειό στο οποίο διεξάγεται στη Γάζα, μπορούν και παίρνουν πρωτοβουλίες που τους σταθεροποιούν την ευρύτερη περιοχή. Όμως, η μεγάλη εικόνα στην περιοχή δεν είναι αυτή της σταθεροποίησης. Ούτε και στην ίδια τη Συρία τα πράγματα βρίσκονται κάτω από τον έλεγχό τους.

Πριν από το ξεκίνημα της γενοκτονικής επίθεσης του Ισραήλ το 2023, η μεγάλη προσπάθεια των ιμπεριαλιστών, ενόψει και της τότε επανεκλογής του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ ήταν οι Συμφωνίες του Αβραάμ. Συμφωνίες τις οποίες το Μπαχρέιν, τα Εμιράτα και το Μαρόκο υπέγραψαν με το Ισραήλ με πρωτοβουλία των ΗΠΑ. Η προοπτική ήταν να ενταχθούν σε αυτή τη διαδικασία και άλλες χώρες, ιδιαίτερα η Σαουδική Αραβία, ώστε να ομαλοποιηθούν οι σχέσεις με το σιωνιστικό κράτος και να πεταχτεί το Παλαιστινιακό ζήτημα στα σκουπίδια της Ιστορίας. Από αυτή την προσέγγιση Ισραήλ και Κόλπου μέσω ΗΠΑ δεν έλειπε παρασκηνιακά και ο Άσαντ της Συρίας, ο οποίος είχε ήδη επιστρέψει στον Αραβικό Σύνδεσμο μετά την αποπομπή του για κάποια χρόνια με αφορμή τις σφαγές που εξαπέλυσε. Όμως, η Παλαιστινιακή Αντίσταση και η ανατροπή του Άσαντ ήταν παράγοντες που δεν είχαν υπολογιστεί σε αυτήν την εξίσωση, και άλλαξαν την ισορροπία.

Η Σαουδική Αραβία που πρώτη απ’ όλους ήθελε να θάψει τους Παλαιστίνιους και την Αντίστασή τους, τώρα δηλώνει πως ούτε να το σκέφτεται το Ισραήλ για συζητήσεις εξομάλυνσης σχέσεων. Μόλις πριν από μερικές βδομάδες, το Ισραήλ έφτασε να βομβαρδίσει τη Ντόχα του Κατάρ για να εξολοθρεύσει τα στελέχη της Χαμάς που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις. Ο δολοφονικός παροξυσμός στον οποίο βρίσκεται το Ισραήλ δεν αφήνει περιθώρια σε κανέναν να σκεφτεί να κάνει συνομιλίες.

Η μόνη εξαίρεση θα μπορούσε να είναι η Συρία. Ο Σάραα από τη στιγμή που πήρε την εξουσία μέσα στο κενό που άφησε η κατάρρευση του καθεστώτος του Άσαντ, επαναλαμβάνει και δείχνει σε κάθε τόνο ότι είναι πρόθυμος να τα βρει με το Ισραήλ. Μοιάζει παράδοξο μια κυβέρνηση που προέρχεται από τον τζιχαντιστικό ισλαμισμό να κάνει τέτοιες δηλώσεις. Όμως η μόνη στρατηγική που εφαρμόζει μέχρι στιγμής ο Σάραα είναι να πουλάει “μετριοπάθεια” προς τους ιμπεριαλιστές για να εισπράττει ανταλλάγματα και φιλοφρονήσεις. Με το γλείψιμο προς τις ΗΠΑ κατάφερε να αρθούν οι κυρώσεις προς τη Συρία ώστε να ξαναπάρει μπρος η οικονομία, ενώ έβγαλε κι από πάνω του τις επικηρύξεις που είχε ως τρομοκράτης και πλέον μπορεί να φτάσει ως τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.

Ομως τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα. Το Ισραήλ αντί για ανταλλάγματα αυτό που έχει δώσει στη Συρία είναι μεγαλύτερη κατοχή και βομβαρδισμούς. Με το που έπεσε ο Άσαντ, ξεκίνησε καταιγιστικούς βομβαρδισμούς για να διαλύσει όσο μεγαλύτερο κομμάτι των συριακών εξοπλισμών μπορούσε. Ταυτόχρονα, εισέβαλε στη χώρα, πατώντας πάνω στη αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη και καταλαμβάνοντας ακόμη περισσότερα εδάφη. Ο ισραηλινός στρατός βρίσκεται μια ανάσα από τη Δαμασκό. Μάλιστα, στα μέσα του καλοκαιριού βομβάρδισε τη συριακή πρωτεύουσα, κατευθείαν πάνω σε κυβερνητικά κτίρια, ενώ Υπουργοί του Νετανιάχου έλεγαν πως θα έπρεπε να δολοφονηθεί ο Σάραα.

Επανάληψη

Με αυτούς που ζητάνε ανοιχτά τη δολοφονία του, ισχυρίζεται ο Σάραα ότι θέλει να κάνει συμφωνία. Λέει πως δεν θέλει “ειρηνευτική” συμφωνία, αλλά μια επανάληψη της συμφωνίας του 1974. Με άλλα λόγια, ο Σάραα, για μια ακόμη φορά, επιχειρεί να συνεχίσει την παράδοση του Άσαντ, αλλά από ακόμη πιο αδύναμη θέση. 

Ας θυμηθούμε τι ήταν η συμφωνία του ‘74. Από τον πόλεμο του 1967 το Ισραήλ κατέχει τα Υψώματα του Γκολάν. Το 1974, λίγο μετά τον Πόλεμο του 1973, όταν η Συρία επιχείρησε να κάνει ανακατάληψη αλλά δεν τα κατάφερε, υπογράφτηκε μια συμφωνία με την οποία το Ισραήλ και η Συρία συμφώνησαν σε μια ουδέτερη ζώνη. Το καθεστώς του Άσαντ έλεγε και τότε πως η συμφωνία δεν ήταν “ειρηνευτική”. Στην πράξη όμως ήταν μια αποδοχή της κατοχής στο Γκολάν. Τα επόμενα χρόνια, Ισραήλ και Συρία μπορούσαν να κάνουν τα στραβά μάτια ο ένας στις σφαγές του άλλου. Το 1982 ο συριακός στρατός έσφαξε τη πόλη της Χαμά και λίγους μήνες αργότερα το Ισραήλ έσφαζε τους Παλαιστίνιους μέσα στο Λίβανο. Το ρεύμα από το οποίο προέρχεται ο Σάραα  είχε στη σημαία του την εκδίκηση για τη σφαγή του Άσαντ στη Χαμά αλλά και για την “προδοσία” των Υψωμάτων του Γκολάν. Ο ίδιος ο Σάραα είχε διαλέξει ως ψευδώνυμό του το “Γκολάνι”.

Τώρα λοιπόν έρχεται πρόθυμος να τα βρει με το Ισραήλ, ενώ το Ισραήλ τον βομβαρδίζει και τον απειλεί. Αν υπογράψει μια τέτοια συμφωνία, δεν θα είναι παρά συμφωνία αποδοχής του εξευτελισμού του συριακού κράτους αλλά και εξευτελισμού της κυβέρνησης και των ισλαμιστών που την αποτελούν. Του Σάραα πρώτα του έβγαλαν την παραλλαγή και του φόρεσαν κοστούμι, τώρα το κοστούμι του το βάφουν με παλαιστινιακό αίμα. Αν θεωρούν αυτό “σταθερότητα”, οι ΗΠΑ καλλιεργούν εντελώς κούφιες ελπίδες.

Τα πράγματα έχουν γίνει πιο περίπλοκα και από μια άλλη πλευρά. Όταν ο Τραμπ ανακοίνωσε την άρση των κυρώσεων στη Συρία, το έκανε μπροστά στη σαουδαραβική ηγεσία. Το έκανε λέγοντάς τους ότι ανοίγεται στη Συρία ακολουθώντας τις δικές τους συμβουλές, μιας και τα καθεστώτα του Κόλπου έχουν διαύλους με τον Σάραα. Πλέον όμως, η κλιμάκωση της γενοκτονίας στη Γάζα έχει γιγαντώσει τις δυσκολίες στον Κόλπο. Δεν έχουν διάθεση να γίνουν μεσολαβητές με το Ισραήλ μέσω Δαμασκού. Πριν λίγες μέρες η Σαουδική Αραβία προχώρησε σε συμφωνία με το Πακιστάν, προχωρώντας εμμέσως και τις σχέσεις της με την Κίνα, η οποία είναι ο νούμερο ένα εισαγωγέας πετρελαίου.