Μπορεί το ποσοστό αυτό να μοιάζει μικρό σε σύγκριση με το 11% και 12% των ελληνικών ομολόγων. Αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα καταστροφικό νούμερο. Το έχει παραδεχτεί και η ίδια η κυβέρνηση της Πορτογαλίας πριν από μερικές βδομάδες λέγοντας ότι επιτόκια άνω του 7% είναι "μη διατηρήσιμα". Την Τετάρτη το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζεται να βγει στις αγορές για να διαθέσει ομόλογα συνολικής αξίας 1.25 δισεκατομμυρίων Ευρώ. Αν αποτύχει οι συνέπειες θα είναι απρόβλεπτες όχι μόνο για την Πορτογαλία αλλά και για την Ευρωζώνη ολόκληρη.
Πιέζουν
Το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel αποκάλυψε την περασμένη βδομάδα ότι η Γερμανία και η Γαλλία πιέζουν την κυβέρνηση του Σόκρατες να ενταχθεί όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στην "Ευρώ-ασπίδα" -το ταμείο των 750 δις. "Μόνο έτσι", γράφει το περιοδικό, "μπορούμε να αποφύγουμε την εξάπλωση της κρίσης σε άλλες χώρες όπως είναι η Ισπανία ή το Βέλγιο".
Την περασμένη βδομάδα συναντήθηκαν "σε γεύμα εργασίας" στο Στρασβούργο οι υπουργοί Οικονομικών της Γερμανίας και της Γαλλίας -και κανένας δεν έχει την παραμικρή αμφιβολία ότι το αντικείμενο της συζήτησης ήταν η Πορτογαλία και ο κίνδυνος να ξεφύγει η κρίση έξω από κάθε έλεγχο.
Στο μεταξύ στην ίδια την Πορτογαλία είναι σαν να ξαναπαίζεται το περσινό ελληνικό δράμα -απλά με διαφορετικούς ηθοποιούς: "Θα πετύχουμε όλους μας τους στόχους" δηλώνει με κάθε ευκαιρία ο Σόκρατες. "Έχουμε ξανά-ακούσει τέτοιες φήμες (για ένταξη στο μηχανισμό στήριξης) και άλλες φορές". Η Πορτογαλία είχε βάλει σαν στόχο να περιορίσει μέσα στη χρονιά που μας πέρασε το έλλειμμα δυο μονάδες κάτω από το 2009 -από το 9.3% στο 7.3%. "Αυτό είναι το καλύτερο νέο", λέει ο Σόκρατες, "που έχουμε να προσφέρουμε στις αγορές για να τονώσουμε την εμπιστοσύνη τους".
Τον Απρίλη και τον Ιούνη λήγουν παλιά ομόλογα της Πορτογαλίας συνολικής αξίας σχεδόν 10 δισεκατομμυρίων Ευρώ. Αν δεν καταφέρει να εξασφαλίσει την αναχρηματοδότηση τους, η Πορτογαλία θα χρεοκοπήσει.
"Η ιστορία επαναλαμβάνεται δυο φορές", έλεγε κάποτε, κοροϊδευτικά, ο Μαρξ. "Την πρώτη σαν τραγωδία, τη δεύτερη σαν φάρσα". Μόνο που αυτή τη φορά τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά από ότι ήταν ένα χρόνο πριν: οι παρενέργειες της πορτογαλικής φάρσας απειλούν να συμπαρασύρουν ολόκληρη την Ευρωζώνη στον πάτο. Γιατί δεν πρόκειται απλά και μόνο για επανάληψη αλλά για υποτροπή: από τότε που ξέσπασε η ελληνική κρίση αυτό που φοβούνται οι ηγέτες της Ευρώπης είναι η εξάπλωση.
Η Ισπανία χρειάζεται φέτος σχεδόν 300 δισεκατομμύρια σε φρέσκα δανεικά για να αντιμετωπίσει τα δικά της χρέη και τα δικά της ελλείμματα. Συνολικά, οι χώρες της Ευρωζώνης αναμένεται ότι θα βγουν στις αγορές για να συγκεντρώσουν φέτος πάνω από 800 δισεκατομμύρια. Από αυτά τα 80 δις θα προσπαθήσουν να τα συγκεντρώσουν μέσα στον Γενάρη. Το ταμείο των 750 δις (από τα οποία τα 500 δις θέλει να τα μαζέψει η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτοντας ουσιαστικά Ευρωομόλογα "έκτακτης ανάγκης" στην αγορά) δεν φτάνει ούτε καν για τη διάσωση της Ισπανίας, αν ή όταν παραστεί αυτή η ανάγκη.
Το πρόβλημα είναι τρομαχτικό -αλλά το μόνο που έχει να προσφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια ακόμα διάσωση αλά Ελλάδα ή Ιρλανδία. Τις παλιές δοκιμασμένες συνταγές, με άλλα λόγια, που έχουν ήδη αποτύχει δυο φορές να σταματήσουν την εξάπλωση. Και ίσως προσθέσουν στις λύσεις τους και καμία δέηση στον Ύψιστο να σταματήσει, επιτέλους, το κακό που μας καταδιώκει.
Οι κερδοσκόποι (τους ονομάζουμε τραπεζίτες και επενδυτές όταν είναι καλοί απέναντί μας) έχουν ένα σωρό φρικαλέα μειονεκτήματα: είναι απάνθρωποι, αρπαχτικοί, αδίστακτοι. Βλάκες όμως σίγουρα δεν είναι. Απορεί κανείς γιατί δεν πείθονται "οι αγορές";
Διαβάστε επίσης: