Ιρλανδία: Μάχη για το δικαίωμα στην έκτρωση

Πριν από την κινητοποίηση ενάντια στη λιτότητα, είχε προηγηθεί η μεγαλύτερη διαδήλωση υπέρ του δικαιώματος στην έκτρωση, το Σάββατο 17 Νοέμβρη στο Δουβλίνο. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στο δρόμο συγκλονισμένοι από το θάνατο της Σαβίτα Χαλαπαναβάρ. Ταυτόχρονα με το Δουβλίνο εξελίσσονταν συγκεντρώσεις και σε άλλες πόλεις.

Η Σαβίτα πέθανε στο Γκάλγουεϊ καθώς δεν έγινε δεκτή η αίτησή της για έκτρωση που θα της είχε σώσει τη ζωή. Η Σαβίτα ήταν έγγυος 17 εβδομάδων, όταν αντιμετώπισε επιλοκές. Το έμβρυο δεν μπορούσε να επιβιώσει, όμως της αρνήθηκαν επανειλημμένα τη λύση μέσω της έκτρωσης. Όταν ρώτησε γιατί, της είπαν ότι είναι “παράνομο” και πως η Ιρλανδία “είναι καθολική χώρα”.

“Για πάνω από 20 χρόνια βλέπουμε πολιτική δειλία και αδράνεια γι' αυτό το ζήτημα. Το κεντρικό μήνυμα αυτής της πορείας είναι 'ποτέ ξανά'. Ποτέ ξανά δεν θα αφήσουμε να χάσει τη ζωή της μια γυναίκα”, είπε η Σινέντ Κένεντι, μια από τις βασικές οργανώτριες της κινητοποίησης. Στην πορεία υπήρχαν πανό “Ποτέ ξανά” και συνθήματα “Είκοσι χρόνια είναι πολλά. Όχι στην αγνόηση των δικαιωμάτων των γυναικών”.

Η έκτρωση είναι παράνομη στην Ιρλανδία από 1861. Στην πραγματικότητα η έκτρωση είναι κομμάτι της ζωής των γυναικών, όπως και σε άλλες χώρες. Όμως χρειάζεται να ξοδεύουν περισσότερα χρήματα ώστε να ταξιδεύουν εκτός Ιρλανδίας (κυρίως στην Αγγλία) για να κάνουν έκτρωση. Μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη μετατρέπεται έτσι σε αβάσταχτο πρόβλημα για τις φτωχότερες γυναίκες. Τα τελευταία 30 χρόνια, δεκαπέντε γυναίκες τη μέρα βγαίνουν εκτός χώρας κατά μέσο όρο για να κάνουν έκτρωση.

Η αφόρητη πίεση πάνω στις γυναίκες υπέστη ένα σημαντικό πλήγμα το 1992 με τη λεγόμενη “υπόθεση Χ”. Μια 14χρονη κοπέλα που είχε πέσει θύμα βιασμού εμποδίστηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο να ταξιδέψει στην Βρετανία. Χιλιάδες κόσμος βγήκε στο δρόμο και ανάγκασε τα δικαστήρια να αναγνωρίσουν τη νομιμότητα των εκτρώσεων όταν υπάρχει ζήτημα υγείας. Ως τότε, δεν υπήρχε καν διάλογος για το ζήτημα, μιας και η “ιερότητα” του εμβρύου έμπαινε πάνω από κάθε άλλο παράγοτα.

Σήμερα, η οργή για το θάνατο της Σαβίτα αναγκάζει την κυβέρνηση να πει ότι ξανανοίγει τη συζήτηση για τη νομιμότητα των εκτρώσεων. Είναι σίγουρο ότι θα χρειαστούν πολλές ακόμη κινητοποιήσεις για να απαλλαγούν οι γυναίκες από τα δεσμά των παπάδων, των δικαστών και την υποκρισία της άρχουσας τάξης.