Το «διαρκές συνέδριο» του ΣΥΡΙΖΑ την Κυριακή που πέρασε ενέκρινε τις πέντε, τελικά, υποψηφιότητες για τη προεδρία του κόμματος. Την Κυριακή 10 Σεπτέμβρη θα γίνει ο πρώτος γύρος των εκλογών για την ανάδειξη του/της προέδρου του κόμματος. Όπως σχολιάζει η Εφημερίδα των Συντακτών τη Δευτέρα 4 Σεπτέμβρη με το διαρκές συνέδριο «ο πήχης ξαναμπήκε ψηλά» και το «κλίμα σε τίποτα δεν έμοιαζε με τις επόμενες της μεγάλης ήττας ημέρες». 

Πράγματι ο πήχης μπαίνει ψηλά και το κλίμα δεν θυμίζει τις μέρες που ακολούθησαν τις εκλογές του Ιούνη. Τα αίσχη της κυβέρνησης της ΝΔ που σκορπάει την καταστροφή, στρώνει το δρόμο στην ακροδεξιά και τους φασίστες και ετοιμάζει νέες βάρβαρες επιθέσεις στην εργατική τάξη, γεννάνε οργή και διάθεση για αγώνα και σύγκρουση. Κι ο κόσμος της Αριστεράς θέλει να είναι στη πρώτη γραμμή αυτών των μαχών. 

Όμως, είναι πλέον σαφές ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ούτε θέλει ούτε μπορεί να εκφράσει αυτή τη διάθεση. Σίγουρα αυτό δεν έγινε, και δεν μπορούσε να γίνει, από το «διαρκές συνέδριο». Δυόμισι χιλιάδες σύνεδροι, οι μισοί με φυσική παρουσία, συγκεντρώθηκαν στο ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, για να ανταλλάξουν γνώμες στα … «πηγαδάκια» και να ακούσουν «με προσοχή» τους μονολόγους των πέντε υποψηφίων. Εντωμεταξύ, έξω από την αίθουσα, στις γειτονιές και στους χώρους δουλειάς ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε κατάσταση αναβρασμού, αμφισβήτησης και αναζήτησης. Γιατί τα σοκ έρχονται το ένα μετά το άλλο. 

Τα φώτα της δημοσιότητας έπεσαν τη περασμένη βδομάδα στην «ουρανοκατέβατη» υποψηφιότητα του Στ. Κασσελάκη. Του «αυτοδημιούργητου επιχειρηματία» της ναυτιλίας (σε απλά ελληνικά, κερδοσκόπου) που επί της ουσίας λέει ότι το μέλλον είναι το Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ και όχι τα «παλιομοδίτικα» της Αριστεράς (η οποία είναι ένας «αξιακός κώδικας που μοιράζεται» όπως είπε στο διαρκές συνέδριο). 

Η υποψηφιότητα Κασσελάκη, με όλη την προβολή και στήριξη από διάφορα ΜΜΕ είναι η συμπύκνωση και η λογική κατάληξη μιας ολόκληρης στρατηγικής. Όταν αναζητάς στέγη και στήριξη στην αγκαλιά του καγκελάριου Σολτς και SPD, όπως έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ τα προηγούμενα χρόνια στο όνομα του ρεαλισμού και της «κυβερνησιμότητας», το επόμενο βήμα είναι το πρότυπο όλης της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, το κόμμα του Μπάϊντεν. Και για όποιους/ες μπερδεύονταν με τις αναφορές του Κασσελάκη στη «νέα φορά Αριστερά», η αποσαφήνιση ήρθε με σαφήνεια: «Αν θέλετε να γυρίσει ο ΣΥΡΙΖΑ στο ασφαλές λιμάνι της αριστερής καθαρότητας, μάλλον δεν είμαι η κατάλληλη υποψηφιότητα». 

Το ζήτημα είναι, όμως, ότι και οι άλλοι υποψήφιοι δεν έχουν να πουν, και το κυριότερο να δείξουν, μια πορεία προς τ’ αριστερά. Ο Ν. Παππάς καλοδέχτηκε την υποψηφιότητα Κασσελάκη σαν ευκαιρία για ενίσχυση της στροφής προς τα δεξιά του ΣΥΡΙΖΑ. Και διαδικαστικά («να ψηφίσουν και οι φίλοι του ΣΥΡΙΖΑ για την ανάδειξη νέας ηγεσίας») και επί της ουσίας (το άνοιγμα στη μεσαία τάξη είναι η προτεραιότητα). Αντίστοιχα ισχύουν για τον Στ. Τζουμάκα. 

Αλλά αν ο Παππάς και ο Τζουμάκας είναι υποψήφιοι δεύτερης κατηγορίας, η δεξιόστροφη πορεία αφορά και τους βασικούς διεκδικητές.

Η Ε. Αχτσιόγλου εμφανίστηκε αντιδεξιά τονίζοντας ότι στις εκατό πρώτες μέρες της κυβέρνησης της ΝΔ «η κοσμογονία του κυρίου Μητσοτάκη αποδεικνύεται μια δυστοπία». Αλλά δεν είχε να προτείνει καμιά άμεση απάντηση. Μίλησε για τη «διεύρυνση των εργατικών δικαιωμάτων», μια υπόσχεση που παραπέμπει σε αναμονή για το μέλλον σε περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ ξαναγίνει κυβέρνηση. Καμιά αίσθηση επείγοντος κόντρα στη «δυστοπία». Ολη η άρχουσα τάξη στηρίζει τις επιθέσεις της κυβέρνησης της ΝΔ, αλλά για την Αχτσιόγλου το πρόβλημα είναι η «κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα». Αλίμονο αν περιμένουμε την «υγειή επιχειρηματικότητα» να δώσει εργατικά δικαιώματα.

Όλες οι αναφορές στο «νέο ΕΣΥ», στα «δημόσια αγαθά» στις «πραγματικές αυξήσεις στους μισθούς», πέφτουν στο κενό όταν η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ γυρίζει την πλάτη  στις απεργίες που συγκρούονται με τις περικοπές και τις ιδιωτικοποιήσεις. 

Σιωπή

«Αν δεν δίνεις ιδεολογικές μάχες δεν μπορείς να γίνεις ηγεμονικός», είπε ο Ε. Τσακαλώτος, και θύμισε τον Μαρξ που έλεγε ότι οι κυρίαρχες ιδέες είναι οι ιδέες της κυρίαρχης τάξης. Όμως, τα πράγματα είναι πολύ συγκεκριμένα. Η κυβέρνηση της ΝΔ αγκαλιάζει την ακροδεξιά, όπως κάνει όλο το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, με αιχμή τη ρατσιστική πολιτική των κλειστών συνόρων της «Ευρώπης-Φρούριο». Μετά το ρατσιστικό έγκλημα στη Πύλο ήρθε η φρίκη των απανθρακωμένων προσφύγων στο δάσος της Δαδιάς με τους παρακρατικούς κεφαλοκυνηγούς να έχουν την κάλυψη της κυβέρνησης. Κουβέντα από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ για τον «φράχτη», τα κλειστά σύνορα. Με τέτοια σιωπή δεν δίνονται ιδεολογικές μάχες ούτε κερδίζεται η ηγεμονία

Ο Μητσοτάκης υποδέχτηκε επίσημα (έστω μουλωχτά) τη φασίστρια Μελόνι και, ανάμεσα στ’ άλλα εκφράσανε την συμφωνία τους για τη «μεταναστευτική πολιτική». Όμως, την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και τους υποψήφιους προέδρους ήταν απλά μια ακόμα Πέμπτη. Η μάχη ενάντια στο ρατσισμό, στους φασίστες και την ακροδεξιά είναι κεντρική μάχη του εργατικού κινήματος ενάντια στην κυβέρνηση της ΝΔ. Και δίνεται στους δρόμους, στους χώρους δουλειάς και σπουδών. Τέτοιες μάχες έχει δώσει και θέλει να δώσει ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ. Και δεν του αρκούν τα παράπονα του Τσακαλώτου ότι οι «πολύ καλές ανακοινώσεις για τους πρόσφυγες» του Τμήματος Δικαιωμάτων δεν «ενσωματώνονται» στο λόγο του κόμματος. 

Οι εκλογές της 10 και της 16 Σεπτέμβρη δεν πρόκειται να δώσουν απάντηση στις αναζητήσεις και τις διαθέσεις του κόσμου του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι μια εξατομικοποιημένη διαδικασία, όπου ο «ψηφοφόρος» ρίχνει ένα χαρτί σε μια κάλπη αφού έχει παρακολουθήσει τα «βίντεο των υποψηφίων». Δυο χρόνια μόλις έχουν περάσει από τότε που αυτή η διαδικασία, για την ανάδειξη του Τσίπρα, καυτηριαζόταν ως «εξαϋλωση του κόμματος». Τώρα είναι «κανονικότητα». Και οι όποιες διακηρύξεις για το «κόμμα μελών» ή/και «δομών» ηχούν κενές όταν γίνεται δεκτό ότι μέλος γίνεται και όποιος εμφανιστεί την τελευταία στιγμή στην κάλπη. 

Σε αυτή την περίπτωση η ιδιότητα του μέλους του κόμματος προσφέρεται χωρίς δεύτερη σκέψη. Όμως, για τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ που δεν ανέχονται για παράδειγμα τις δεξιές συνεργασίες και υποψηφιότητες της ηγεσίας σε δήμους, η Πολιτική Γραμματεία αποφάσισε στη τελευταία συνεδρίασή της την «προσωρινή αναστολή της κομματικής ιδιότητας». Αμα δεν μπορείς να καταπιείς τη στήριξη του Παχατουρίδη, αν πιστεύεις ότι τη μάχη απέναντι στην κυβέρνηση και τους φασίστες τη δίνουν σχήματα της αντικαπιταλιστικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς, τότε οι «δομές» πάνε περίπατο. 

Ο δρόμος για να συγκρουστούμε με την κυβέρνηση της ΝΔ και να την ανατρέψουμε περνάει από την οργάνωση των αγώνων, των απεργιών, των αντιφασιστικών και αντιρατσιστικών μαχών τώρα, και όχι από την αναμονή για το ποιος/α διάδοχος του Τσίπρα θα κάνει τον ΣΥΡΙΖΑ ακόμη πιο δεξιό. Οι αγώνες της εργατικής τάξης αλλάζουν τους συσχετισμούς και  «σπρώχνουν τα όρια του εφικτού» γιατί ανοίγουν τον ορίζοντα της ρήξης και της ανατροπής του συστήματος του εκμετάλλευσης, της καταπίεσης και της περιβαλλοντικής καταστροφής.

Διαβάστε επίσης

Περιοδικό “Σοσιαλισμός από τα κάτω” τεύχος 159, Ιούλιος-Αύγουστος 2023