Σε στρατιωτική περικύκλωση της Βενεζουέλας προχώρησε ο Τραμπ από τις αρχές Αυγούστου. Τουλάχιστον δύο αποβατικά με 2.500 πεζοναύτες και άλλους 2.000 στρατιώτες, μαζί με τρία αντιτορπιλικά κατευθύνθηκαν προς τη νότια Καραϊβική προσπαθώντας να τρίξουν τα δόντια και στη Βενεζουέλα και στο Μεξικό. Ταυτόχρονα από τις 20 Αυγούστου, τα πολεμικά πλοία συνοδεύονται από κατασκοπευτικά αεροσκάφη και ένα πυρηνοκίνητο επιθετικό υποβρύχιο. Τέτοια πολεμική κινητοποίηση δεν έχει επαναληφθεί στη Νότια Αμερική από την εποχή της αμερικάνικης επέμβασης στον Παναμά το 1989.
Η κίνηση ήρθε λίγο αφότου η αμερικάνικη κυβέρνηση διπλασίασε την αμοιβή που προσφέρει για πληροφορίες σε βάρος του προέδρου της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο, σε 50 εκατομμύρια δολάρια. Το ποσό της επικήρυξης του Οσάμα μπιν Λάντεν, που θεωρήθηκε υπεύθυνος για την επίθεση στους δίδυμους πύργους, ήταν το μισό, 25 εκατομμύρια. Οι ΗΠΑ ισχυρίζονται πως ο Μαδούρο συνδέεται με τρία μεγάλα καρτέλ ναρκωτικών και ονομάζουν την επιθετική τους επιχείρηση “αντι-ναρκωτικό αγώνα”. Η Γενική Εισαγγελέας του Τραμπ είπε πως η Αντιναρκωτική Υπηρεσία των ΗΠΑ έχει κατάσχει 30 τόνους κοκαΐνη που συνδέεται με τον Μαδούρο.
Η αλήθεια είναι πως οι πολεμικές απειλές του Τραμπ είναι κομμάτι της προσπάθειας επιβολής διά της βίας του ελέγχου της Ουάσινγκτον στην αμερικάνικη ήπειρο. Ο Τραμπ έδειξε ότι θα ακολουθούσε αυτό το δρόμο από τις πρώτες μέρες της νέας του θητείας, απειλώντας ότι θα ανακαταλάβει τη Διώρυγα του Παναμά και εξαπολύοντας απειλές για στρατιωτική επέμβαση στο Μεξικό, για προσάρτηση του Καναδά και της Γροιλανδίας. Οι εκβιασμοί για δασμούς και κλείσιμο συνόρων συνδέονται με τον μεγάλο ανταγωνισμό με την Κίνα, η οποία τις τελευταίες δεκαετίες έχει καταφέρει να χτίσει οικονομικές και πολιτικές σχέσεις στην ήπειρο που οι ΗΠΑ θεωρούσαν αδιαμφισβήτητο χωράφι τους. Για να δώσει περιθώρια δράσης στον αμερικάνικο στρατό, από το Φλεβάρη, ο Τραμπ ανακήρυξε σε “ξένες τρομοκρατικές οργανώσεις” τα καρτέλ ναρκωτικών του Μεξικού, της Βενεζουέλας και του Σαλβαδόρ.
Η χρήση της “αντι-ναρκωτικής” εκστρατείας σαν προκάλυμμα για επεμβάσεις στη Λατινική Αμερική δεν ξεκίνησε με τον Τραμπ. Ξεκίνησε από την εποχή του Νίξον, στα τέλη της δεκαετίας του ‘60 και ανά περιόδους κλιμακώθηκε είτε στο Μεξικό, είτε στην Κεντρική Αμερική είτε στην Κολομβία. Το αποτέλεσμα αυτής της εκστρατείας δεν είναι ο περιορισμός των καρτέλ, αλλά αντίθετα η γιγάντωσή τους και η ακόμη μεγαλύτερη στρατιωτικοποίησή τους και σύνδεσή τους με τις κατά τόπους δυνάμεις ασφαλείας, τους στρατούς, τις αστυνομίες και το “σωφρονιστικό σύστημα”.
Ο Μαδούρο από τη μεριά του απάντησε καλώντας σε κινητοποίηση τους εθελοντές της Μπολιβαριανής Εθνικής Πολιτοφυλακής που σύμφωνα με την κυβέρνησή του φτάνουν τα τέσσερα εκατομμύρια. Ξένοι δημοσιογράφοι αναφέρουν ότι όντως πολλές χιλιάδες παρουσιάστηκαν για να υπερασπίσουν τη χώρα απέναντι στις αμερικάνικες απειλές. Την ίδια στιγμή προσπάθησε να βάλει την Κίνα στο παιχνίδι, κάνοντας δηλώσεις για τις καλές σχέσεις με το Πεκίνο. Όντως η κινέζικη κυβέρνηση έκανε επίσημη ανακοίνωση δηλώνοντας την αντίθεσή της στις αμερικάνικες κινήσεις.
Συμφέροντα
Πρόσφατα, στο κέντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος είχε έρθει το πετρέλαιο στο Εσεκίμπο, μια περιοχή που διεκδικούν και η Γουϊάνα και η Βενεζουέλα. Ενεργειακά συμφέροντα έχουν εκεί και αμερικάνικες και κινέζικες εταιρείες. Η Βενεζουέλα για ένα διάστημα έδειχνε ότι σκοπεύει να επέμβει. Τώρα οι ΗΠΑ βάζουν την κυβέρνηση της Γουϊάνας να κάνει το λαγό ζητώντας βοήθεια απέναντι στα καρτέλ που έχουν έδρα στη Βενεζουέλα.
Απέναντι στην αμερικάνικη επιθετικότητα δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Βενεζουέλα και ο λαός της έχει κάθε δίκιο να αντισταθεί. Η κυβέρνηση του Μαδούρο ωστόσο, όσο κι αν προσπαθεί να ντύσει την πολιτική της με ριζοσπαστική ρητορεία, ξεκινάει από πολύ αδύναμη βάση αυτή την αντιπαράθεση. Οι συνθήκες στις οποίες ζει ο κόσμος στη χώρα πάνε από το κακό στο χειρότερο. Η επιβίωση για τους περισσότερους γίνεται με τα δελτία του κράτους, οι μισθοί είναι μηδαμινοί, ενώ οι υπηρεσίες διαλύονται αφήνοντας όλο και περισσότερο κόσμο χωρίς νερό και ηλεκτρικό. Μεγάλο κομμάτι της νεολαίας της χώρας ψάχνει λύση στη μετανάστευση. Οι ιμπεριαλιστικές πιέσεις είναι ένας σημαντικός παράγοντας, αλλά όχι ο μόνος. Ο Μαδούρο ρίχνει το φταίξιμο στον απλό κόσμο που “ξοδεύει αλόγιστα”, ενώ έκανε επανειλημμένες προσπάθειες να φτιάξει γέφυρες ακόμη και με τον Τραμπ.
Οι πειραματισμοί με το άπλωμα της δημοκρατίας προς τα κάτω που έγιναν για λίγα χρόνια στη διάρκεια της προεδρίας του Τσάβες έχουν μπει εντελώς στο περιθώριο. Πλέον η κυβέρνηση δεν μιλάει για “σοσιαλισμό” αλλά για στοιχειώδεις στόχους λειτουργίας της οικονομίας που βασίζονται στη λιτότητα και στα ανοίγματα προς την Κίνα. Επειδή η επίσημη αντιπολίτευση απέτυχε και ξεφτιλίστηκε από τις ανοιχτές δοσοληψίες της με τους ιμπεριαλιστές, τώρα κάποιοι αναλυτές λένε πως οι απειλές του Τραμπ ίσως ελπίζουν να σπρώξουν κάποια τμήματα της ηγεσίας του στρατού να κινηθούν εναντίον του Μαδούρο.
Οι άνθρωποι που στήνονται στις ουρές, ανάμεσά τους όχι μόνο νεολαία αλλά και πολλές νοικοκυρές και συνταξιούχοι, ζητάνε ένα όπλο για να υπερασπιστούν τη χώρα τους. Οι περισσότεροι δηλώνουν ότι δεν πιστεύουν πως ο Τραμπ θα τολμήσει όντως να προχωρήσει σε επέμβαση. Μακάρι να βγουν αληθινοί, αλλά η συλλογική τους δύναμη είναι σίγουρο ότι θα φανεί αναγκαία για να πάρουν τον τεράστιο πλούτο της χώρας πραγματικά στα χέρια τους.