Φωτoγραφία: Willy Ronis

Ο W.Ronis γεννήθηκε στο Παρίσι το 1910. Ο πατέρας του ήταν εβραίος πρόσφυγας από την Οδησσό που άνοιξε ένα μικρό στούντιο φωτογραφίας στη Μονμάρτρη, και η μητέρα του μετανάστρια από τη Λιθουανία που έδινε μαθήματα πιάνου. Μαθαίνοντας βιολί και ζωγραφική, ασχολήθηκε απρόθυμα με την φωτογραφία σαν βοηθός του πατέρα του στο μαγαζί, ωστόσο λίγο αργότερα συνειδητοποιεί την δύναμη της εικόνας και αρχίζει να καταγράφει την δύσκολη καθημερινότητα της δεκαετίας του '30 στο Παρίσι. Είναι εδώ που για πρώτη φορά έρχεται σε επαφή με το κίνημα και την αριστερά τραβώντας κάποιες από τις πιο σημαντικές φωτογραφίες της εργατικής έκρηξης στη Γαλλία του 1936 αλλά και τις μεγάλες συγκεντρώσεις ενάντια στους φασίστες.

Αμέσως μετά την εισβολή των Ναζί στη Γαλλία το 1940, διαφεύγει στη νότια Γαλλία για να αποφύγει τις διώξεις των Εβραίων. Με την απελευθέρωση το 1944 επιστρέφει στο Παρίσι και αρχίζει να αποθανατίζει την σταδιακή αναγέννηση της πόλης. Εκεί φωτογραφίζει και τους πρώτους Γάλλους κρατούμενους που επιστρέφουν από τα στρατόπεδα των Ναζί. Την ίδια χρονιά γράφεται στο Κομμουνιστικό Κόμμα όπως κάνουν δεκάδες χιλιάδες εργάτες αλλά και σύσσωμη σχεδόν η Γαλλική διανόηση. Για δυο δεκαετίες μαζί με τον άλλο μεγάλο γάλλο φωτογράφο Ανρί Καρτιέ Μπρεσσόν συμμετέχουν στην Ένωση Επαναστατών Συγγραφέων και Καλλιτεχνών (Association des Écrivains et Artistes Révolutionnaires).

“Ήταν ο τρόπος μου να συμμετάσχω σε ένα κίνημα που ήθελε να σταματήσει την καταπίεση του ανθρώπου από τον άνθρωπο” θα εξηγούσε πολλές δεκαετίες αργότερα. “Έμεινα 20 χρόνια στο κόμμα. Μετά έφυγα όπως και χιλιάδες που είχαν πίστη σε αυτή την ιδέα. Απογοητεύτηκα. Ο Σταλινισμός ήταν πολύ επίπονος για όλους εμάς, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως αρνηθήκαμε τις ιδέες μας”.

Είναι η περίοδος που ο Ronis αρχίζει να διαμορφώνει την χαρακτηριστική οπτική του που θα τον έκανε διάσημο. Η εμμονή στην καθημερινότητα. Η εστίαση στις μικρές στιγμές. Η μεγέθυνση ενός καθημερινού γεγονότος. Ένας πιτσιρικάς τρέχει στο δρόμο με μια μπαγκέτα ίσα με το μπόι του, ένα ζευγάρι φιλιέται στον σιδηροδρομικό σταθμό. Η ζωή στα καφέ, στα μπαρ. Άνθρωποι της επιβίωσης στην καθημερινή τους ζωή.

“Πάντα με ενδιέφεραν οι κανονικοί άνθρωποι με τις κανονικές ζωές. Δεν με ενδιέφερε το υπερβολικό, το πολύ. Η ομορφιά του καθημερινού ήταν πάντα η πηγή των πιο βαθιών συναισθημάτων μου”, θα έλεγε σε μια συνέντευξή του.

Δουλεύοντας σαν φωτορεπόρτερ για δεκαετίες ο Ρόνις θα κατέγραφε στο φακό του το απεργιακό κύμα του 1957 στη Γαλλία και αργότερα την εξέγερση του Μάη του '68 φέρνοντας σε αντιδιαστολή την ρομαντικότητα των εικόνων της καθημερινότητας με την εξεγερσιακή δυναμική των γεγονότων. Ακόμα και σε αυτές τις δουλειές του δεν μαζικοποιεί αλλά αντιθέτως αναδεικνύει τα άτομα μέσα στα γεγονότα.

Ο Ρόνις από την δεκαετία του ’60 αρχίζει να ασχολείται με το γυναικείο γυμνό δημιουργώντας κάποιες από τις σημαντικότερες γυμνές φωτογραφίες του προηγούμενου αιώνα. Ήταν παντρεμένος με την μαχητική κομμουνίστρια ζωγράφο Marie-Anne Lansiaux η οποία υπήρξε και μούσα του, αφού την αποθανάτισε σε δεκάδες φωτογραφίες και ήταν το αντικείμενο της γνωστής φωτογραφία του “Nu Provençal”. Ο Γουίλι Ρόνις άφησε την τελευταία του πνοή το 2009 σε ηλικία 99 ετών. “Ποτέ δεν τράβηξα πρόστυχη φωτογραφία. Ποτέ δεν ήθελα να κάνω τους ανθρώπους να δείχνουν γελοίοι. Πάντα είχα τεράστιο σεβασμό για τους ανθρώπους που φωτογράφιζα”, θα έλεγε σε μια συνέντευξή του το 2005.

INFO

“The Athens House of Photography”, Ζηρίνη 23, Κηφισιά

Δευτέρα, Τετάρτη, Σάββατο 10:00-15:00 / Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή 10:00-15:00 και 17:30-20:00