Εκπαίδευση και Νεολαία
Δημόσια και δωρεάν προσχολική αγωγή για όλα τα παιδιά

Αναπληρωτές εκπαιδευτικοί στα κάγκελα του υπουργείου Παιδείας, 15/4/2016

Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί με κυνικό τρόπο το πάγιο αίτημα των συνδικάτων των εκπαιδευτικών για υποχρεωτική δίχρονη προσχολική αγωγή με σκοπό να προχωρήσει σε περαιτέρω διάλυση του δημόσιου χαρακτήρα της εκπαίδευσης και των κοινωνικών υπηρεσιών καθώς και να προκαλέσει διασπαστικές συγκρούσεις ανάμεσα στις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζομένων του δημοσίου.  

Δεν είναι η πρώτη φορά που χρησιμοποιούν την ίδια τακτική. Έδωσαν μια αφηρημένη υπόσχεση μιλώντας για «ενδεχόμενη ανάγκη επέκτασης της προσχολικής αγωγής» σε βάθος τριετίας με τον ίδιο τρόπο που πριν έδωσαν υποσχέσεις για 20.000 διορισμούς και οι οποίες έγιναν καπνός. 

Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι η κυβέρνηση συνέδεσε το συγκεκριμένο μέτρο με τη δυνατότητα των γονιών να επιλέξουν για το πού θα παρακολουθήσουν το προνήπιο τα παιδιά τους, ανάμεσα στους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς, στο δημόσιο νηπιαγωγείο και τα αντίστοιχα ιδιωτικά ιδρύματα. Αυτό σημαίνει με δεδομένο τον αριθμό των παιδικών σταθμών, των νηπιαγωγείων καθώς και τους αριθμούς του προσωπικού σε αυτά ότι ο κύριος ωφελημένος από τη συγκεκριμένη ρύθμιση θα είναι ο ιδιωτικός τομέας και οι επιχειρηματίες στους οποίους θα καταλήγουν οι γονείς, αφού θα είναι υποχρεωμένοι να στείλουν το 4χρονο παιδί στο προνήπιο, αλλά δεν θα βρίσκουν θέσεις στις δημόσιες δομές.

Πίσω από τις αντιδράσεις του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ιδιωτικών Σχολείων που μίλησε για «σοβιετικοποίηση» των σχολείων, βρίσκεται η προσπάθεια στο όποιο «νέο» περιβάλλον δημιουργηθεί, να εξασφαλίζουν για τον εαυτό τους μεγαλύτερη αυθαιρεσία. Θέλουν να αποφύγουν να λειτουργούν υπό την εποπτεία του υπουργείου Παιδείας και των Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στο θέμα της λειτουργίας και των προσλήψεων. 

Ως τώρα στα τμήματα που λειτουργούν στους ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς μπορεί να δουλεύουν, πολύ «φτηνότεροι» εργαζόμενοι και για μεγαλύτερα ωράρια.  Οι ιδιοκτήτες δεν θέλουν να υποχρεωθούν να προσλαμβάνουν νηπιαγωγούς από τις λίστες των ιδιωτικών εκπαιδευτικών. Θα είναι υποχρεωμένοι να τους προσλάβουν με μικρότερα ωράρια και με τους προβλεπόμενους μισθούς των νηπιαγωγών που είναι υψηλότεροι. 

Διορισμοί

Οι αντιδράσεις αυτές βέβαια δεν δίνουν στην κυβέρνηση παράσημα προοδευτισμού. Το αντίθετο. Δίχρονη υποχρεωτική προσχολική αγωγή δεν μπορεί να γίνει αν δεν δημιουργηθεί μεγάλος αριθμός δημόσιων νηπιαγωγείων και δεν διοριστεί μεγάλος αριθμός μονίμων νηπιαγωγών, για να τα στελεχώσουν. Οι εξαγγελίες της κυβέρνησης κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση. 

Η υποχρεωτικότητα σε συνδυασμό με τη δυνατότητα επιλογής θα κατακερματίσει τον ενιαίο χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Ένα τμήμα της υποχρεωτικής εκπαίδευσης θα λειτουργεί στους δήμους ανοίγοντας το δρόμο για να περάσει το σύνολο της εκπαίδευσης στους ΟΤΑ σύμφωνα με τις νεοφιλελεύθερες κατευθύνσεις του ΟΟΣΑ και της ΕΕ για την εκπαίδευση στην Ελλάδα, τις οποίες υιοθέτησε και η ΚΕΔΕ στο τελευταίο της συνέδριο. Το τι μπορεί να σημάνει αυτή η προοπτική μπορεί κανείς να το καταλάβει βλέποντας το τι γίνεται με τη σχολική στέγη που βρίσκεται στην ευθύνη των δήμων και στην κυριολεξία στενάζει από την έλλειψη χρηματοδότησης. Ακόμη περισσότερο θα σημάνει ότι για πρώτη φορά θα ανοίξει ο δρόμος για να εισαχθούν στην υποχρεωτική εκπαίδευση οι ΜΚΟ, οι ΚΟΙΝΣΕΠ, τα vouchers (η έμμεση κρατική χρηματοδότηση προς τους ιδιώτες), τα δίδακτρα και τα τροφεία. 

Η εκπαίδευση των παιδιών ηλικίας 4-6 πρέπει να γίνεται σε ενιαία δίχρονη δημόσια δομή και να αποτελεί τμήμα της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Έτσι εξασφαλίζεται καλύτερα η ομαλή ένταξη των νηπίων, η κοινωνικοποίηση και η γνωστική τους ανάπτυξη. Γι’ αυτό το αίτημα των εκπαιδευτικών είναι σωστό. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει σχολειοποίηση του νηπιαγωγείου και πρέπει να είναι συνδυασμένο με το αίτημα της αναπροσαρμογής της ύλης και της αλλαγής του αναλυτικού προγράμματος για όλη την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. 

Δεν έρχεται σε αντίθεση με τα επαγγελματικά δικαιώματα και το δικαίωμα στην εργασία των βρεφονηπιοκόμων. Περίπου 40.000 παιδιά πετάγονται κάθε χρόνο έξω από τους παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς. Το αίτημα για εγγραφή όλων των παιδιών Ελλήνων, προσφύγων και μεταναστών στους βρεφονηπιακούς σταθμούς, η κατάργηση των vouchers, το σταμάτημα της ιδιωτικοποίησης, η διεκδίκηση μόνιμων διορισμών σε κοινό αγώνα νηπιαγωγών και βρεφονηπιοκόμων είναι ο τρόπος για διασφαλιστεί το δικαίωμα στην εργασία όλων. Οι λογικές που καλλιεργούν έναν εργασιακό εμφύλιο ανάμεσα στους δύο κλάδους αδυνατίζουν αυτές τις διεκδικήσεις και δεν εξασφαλίζουν το δικαίωμα στην εργασία. Αδυνατίζουν το αίτημα για δουλειά για όλους περιορίζοντας την όποια διεκδίκηση στο αν τα προνήπια θα είναι στη μία ή την άλλη δομή.

Χρειάζεται κρατικοποίηση της ιδιωτικής εκπαίδευσης και ενσωμάτωση των δομών της σε ένα ενιαίο δημόσιο σχολείο με εργατικό έλεγχο.