Κορονοϊός
Αγώνας! Για να σώσουμε ζωές: Διακήρυξη της Διεθνιστικής Σοσιαλιστικής Τάσης

Η εξέλιξη της πανδημίας.

Το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα ανήκει στη Διεθνιστική Σοσιαλιστική Τάση που έχει οργανώσεις-μέλη σε πολλές χώρες. Δημοσιεύουμε εδώ τα κύρια σημεία της Διακήρυξης που έδωσε στη δημοσιότητα το Συντονιστικό της Τάσης την 1 Απρίλη. 

Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο αλλά και περισσότερες πληροφορίες για την Τάση εδώ και εδώ

Ήδη το κείμενο κυκλοφορεί και στα αγγλικά, ισπανικά, αραβικά, κουρδικά και ουρντού.


Οι κυβερνήσεις είχαν προειδοποιηθεί για την απειλή επιδημίας.


 1.Η πανδημία του κορωναϊού Covid-19 παρουσιάζεται κατά κανόνα σαν μια «φυσική καταστροφή», ένα «εξωγενές σοκ» στην κανονική λειτουργία του καπιταλιστικού συστήματος. Όμως, αυτός ο ισχυρισμός είναι εντελώς ψευδής. Οι επιδημιολόγοι είχαν προειδοποιήσει ότι μια σειρά εξάρσεων νέων, πρωτότυπων κορωναϊών και γρίπης (SARS, MERS, H5N1) απειλούν με παγκόσμια πανδημία. Μαρξιστές βιολόγοι όπως ο Ρομπ Ουάλας έχουν στοιχειοθετήσει στις εργασίες του ότι τις συνθήκες γι’ αυτά τα ξεσπάσματα τις έχει δημιουργήσει η βιομηχανικού τύπου γεωργία/κτηνοτροφία και η διείσδυση της αγοράς και του κεφαλαίου σε απομακρυσμένες περιοχές στις οποίες αναπτύσσονται νέοι ιοί στους πληθυσμούς των ζώων και των πτηνών. Είναι ένα καλό παράδειγμα αυτού που ο Μαρξ περιέγραφε ως «ανεπανόρθωτη ρήξη στη διαλεκτική σχέση του κοινωνικού και φυσικού μεταβολισμού» την οποία έφερε η καπιταλιστική γεωργία και γενικότερα η καταστροφή της φύσης που σήμερα προκαλεί την κλιματική αλλαγή. Πρόκειται για μια πλήρως καπιταλιστική πανδημία που αν δεν καταπολεμηθεί ίσως κοστίσει και τις ζωές σαράντα εκατομμυρίων ανθρώπων. 

2.Η απάντηση που δίνουν τα κράτη στην πανδημία αντανακλά, επίσης, τις προτεραιότητες του κεφαλαίου. Στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές οικονομίες η νεοφιλελεύθερη λιτότητα είχε ως αποτέλεσμα τον ελάχιστα δυνατό σχεδιασμό για έκτακτες ανάγκες. Σήμαινε επίσης ότι οι περικοπές στα συστήματα υγείας είχαν φτάσει μέχρι το κόκκαλο. Η αποτυχία σχεδιασμού και προετοιμασίας έκανε ακόμα πιο δύσκολη την εφαρμογή μιας στρατηγικής ιχνηλάτησης-τεστ-φροντίδας, με αποτέλεσμα να χαθούν χιλιάδες ζωές, ανάμεσα σ’ αυτές και εργαζομένων στο χώρο της υγείας που πασχίζουν να κρατήσουν σε λειτουργία τις υπερφορτωμένες μονάδες εντατικής θεραπείας.

3.Επίσης, η πανδημία επιταχύνει μια μεγάλη οικονομική ύφεση, πιθανώς μεγαλύτερη κι από τη Μεγάλη Ύφεση του 2008-9. Σ’ αυτό δεν υπάρχει τίποτα το φυσικό. Αντανακλά τη φύση ενός οικονομικού συστήματος που το ορίζει η λογική του κέρδους. Ο ακραίος πανικός στις χρηματοπιστωτικές αγορές υπογραμμίζει το εύθραυστο μιας παγκόσμιας οικονομίας η οποία τα δέκα προηγούμενα χρόνια κρατιόταν όρθια από το πολύ φθηνό χρήμα που παρείχαν οι κεντρικές τράπεζες και από την τεράστια συσσώρευση εταιρικού χρέους. Οι κυβερνήσεις παρέμβηκαν, σε ακόμα μεγαλύτερη κλίμακα από τότε, πλημμυρίζοντας με ρευστό το χρηματοπιστωτικό σύστημα λαμβάνοντας ένα σωρό μέτρα για την ενίσχυση των επιχειρήσεων και ιδιαίτερα των μεγάλων εταιρειών. Για άλλη μια φορά, η προτεραιότητα είναι η διασφάλιση του κέρδους και όχι της ζωής και των μέσων επιβίωσης των εργαζόμενων. 

4.Οι κυβερνήσεις συχνά επιστρατεύουν τη ρητορική του πολέμου απέναντι στην πανδημία και των εκκλήσεων στο όνομα ενός υποτιθέμενου κοινού εθνικού συμφέροντος. Όμως, το βάρος της κρίσης πέφτει στις πλάτες της εργατικής τάξης. Οι εργαζόμενοι στην υγεία υποχρεώνονται συχνά να ρισκάρουν τη ζωή τους χωρίς τον κατάλληλο εξοπλισμό προστασίας. Παρόλο που κάποια τμήματα εργαζομένων έχουν τη δυνατότητα της τηλεργασίας από το σπίτι τους, πολύ μεγάλα τμήματα χειρώνακτων εργατών/τριών αναγκάζονται να συνεχίσουν να δουλεύουν -πιο εντατικά και σε μεγαλύτερη κλίμακα- σε συνθήκες όπου δεν είναι δυνατή η τήρηση αποστάσεων (social distancing). Για παράδειγμα, εργαζόμενοι/ες σε φάρμες και εργοστάσια, σουπερμάρκετ και φαρμακεία, αποθήκες, σε βανάκια και φορτηγά, απορριμματοφόρα, λεωφορεία και τρένα. Οι εργαζόμενοι στον «ανεπίσημο» τομέα, οι οποίοι κυριαρχούν στον πληθυσμό σε μεγάλα τμήματα του Παγκόσμιου Νότου, πλήττονται σκληρά από την καραντίνα που τους αποκόπτει ακαριαία από την πηγή του εισοδήματός τους. Το είδαμε αυτό στην απελπισμένη φυγή εκατομμυρίων εσωτερικών μεταναστών εργατών από τις πόλεις της Ινδίας. Ο Covid-19 είναι μια σκληρή υπενθύμιση ότι ο καπιταλισμός του 21ου αιώνα εξακολουθεί να βασίζεται στη δουλειά της εργατικής τάξης, μιας τάξης που τώρα εκτίθεται σε νέους κινδύνους. 

5. Για να προστατευθεί το σύστημα καταφεύγει στο δοκιμασμένο ιδεολογικό μηχανισμό του διαίρει και βασίλευε. Η επιμονή του Τραμπ να μιλάει για «κινέζικο ιό» νομιμοποίησε χιλιάδες ρατσιστικές επιθέσεις και προσβολές σε ανθρώπους που προέρχονται από την Ανατολική Ασία. Ιδιαίτερα ευάλωτοι είναι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες όπως μαρτυρούν οι φρικτές σκηνές που εκτυλίσσονται στα σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας. Τα κράτη σπεύδουν να εξοπλιστούν με επιπλέον κατασταλτικές εξουσίες που δεν θα θελήσουν να άρουν όταν τελειώσει η άμεση κρίση. Οι αλληλοκατηγορίες ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα, η παράλυση ανάμεσα στα κράτη της Ε.Ε θα βαθύνουν τους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς. 

6.Με άλλα λόγια, η κρίση του κορωναϊού γεννήθηκε από τις σύγχρονες μορφές συσσώρευσης κεφαλαίου και οι επιπτώσεις της μεσολαβούνται από τις ταξικές αντιθέσεις και ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς που συγκροτούν την καπιταλιστική κοινωνία. Ωστόσο, οι επίσημες ηγεσίες της Αριστεράς και του εργατικού κινήματος έχουν συνταχθεί με τις κυβερνητικές εκκλήσεις για εθνική ενότητα. Οι σοσιαλδημοκράτες πολιτικοί και οι συνδικαλιστικές ηγεσίες αναπαράγουν στο λόγο τους τις επίσημες πολιτικές και έχουν καλωσορίσει τα μέτρα που στόχο έχουν την στήριξη της οικονομίας, ακόμα κι αν αυτά είναι σχεδιασμένα για να προστατεύουν τα κέρδη κι όχι τις ζωές. Όμως, παρά την παραλυτική επίδραση αυτής της στάσης, κομμάτια εργαζομένων έχουν μπει σε δράση με τα πιο σημαντικά παραδείγματα να έρχονται από την Γαλλία, την Ιταλία και τις ΗΠΑ. Οι κινητοποιήσεις τους έχουν επιβάλει το κλείσιμο μη-κρίσιμων χώρων εργασίας ενώ σε χώρους που συνεχίζουν να λειτουργούν απαιτούν την παροχή επαρκών μέσων προστασίας. Αυτή η βασική εργατική απάντηση πρέπει να απλωθεί σαν δράση και να γενικευτεί σε ένα πρόγραμμα που θα γίνεται ο άξονας του αγώνα. 

7.Αυτό το πρόγραμμα θα πρέπει να περιλαμβάνει αιτήματα όπως:

• Κρατική διεύθυνση της οικονομίας με σκοπό την ανακατανομή πόρων στην υγεία, στην παραγωγή του απαραίτητου εξοπλισμού για τη θεραπεία των ασθενών και την προστασία όσων τους φροντίζουν, στην ικανοποίηση των βασικών αναγκών του πληθυσμού.

• Μόνιμη παροχή δωρεάν υγειονομικής φροντίδας με βάση τις ανάγκες, χρηματοδοτημένη από προοδευτική φορολογία

• Ανακατανομή πόρων μέσω της περικοπής των στρατιωτικών δαπανών

• Απαραίτητοι εργαζόμενοι θα πρέπει να θεωρούνται εκείνοι/ες που έχουν ουσιώδη συμβολή στις συνθήκες διαβίωσης και πρόνοιας του πληθυσμού και στους οποίους πρέπει να παρέχονται ασφαλή μέσα μετακίνησης και συνθήκες εργασίας. 

• Όλοι οι μη-απαραίτητοι εργαζόμενοι που δεν μπορούν να δουλέψουν από το σπίτι, θα πρέπει να πληρώνονται έναν αξιοπρεπή μισθό ανεξάρτητα από το νομικό καθεστώς τους. 

• Οικονομική υποστήριξη των κοινοτήτων από το κράτος, ώστε με τη βοήθεια των τοπικών αρχών να οργανωθεί η υποστήριξη των ευπαθών ομάδων και να εξασφαλιστεί η διανομή τροφίμων, φαρμάκων και άλλων αναγκαίων.

• Κρατικοποίηση χωρίς αποζημίωση όλων των εταιρειών που κερδοσκοπούν. 

• Όχι στην ρατσιστική στοχοποίηση: να κλείσουν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης των προσφύγων, παροχή στέγης για να μπορούν να προστατευτούν. Ας ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Πορτογαλίας (με ακόμα καλύτερο τρόπο), απαιτώντας παραχώρηση άδειας παραμονής σε πρόσφυγες και μετανάστες. 

• Υπεράσπιση των πολιτικών ελευθεριών: καμιά έκτακτη εξουσία στην αστυνομία, οι περιορισμοί μετακινήσεων να επιβάλλονται από τις τοπικές κοινότητες. 

8.Η πανδημία του Covid-19 αναδεικνύει με τον πιο σκληρό τρόπο τα όρια του κεφαλαίου. Δεξιές κυβερνήσεις -όπως αυτές του Τραμπ, της Μέρκελ και του Τζόνσον- έχουν αναγκαστεί να εισβάλλουν σε πεδία απαγορευμένα για το κράτος από τον νεοφιλελευθερισμό: παρέχουν κρατική εγγύηση σε ένα τεράστιο φάσμα οικονομικών δραστηριοτήτων, αναθέτουν παραγγελίες για την βιομηχανική παραγωγή εξοπλισμού που απαιτεί η υγειονομική έκτακτη ανάγκη. Παρόλο που τέτοια μέτρα είναι ανεπαρκή και εφαρμόζονται για να προστατέψουν τον καπιταλισμό από τα πάνω, είναι απόδειξη ότι υπάρχει εναλλακτική. Έρχονται σε μια στιγμή που η ίδια η πανδημία -όπως και οι πλημμύρες στην Ανατολική Αφρική, οι πυρκαγιές που κατέκαψαν τον Αμαζόνιο πέρσι και οι ανεξέλεγκτες πυρκαγιές στην Αυστραλία στις αρχές του 2020- αποκαλύπτει το βαθμό που ο καπιταλισμός καταστρέφει τη φύση. Με άλλα λόγια ο γνήσιος σοσιαλισμός, μια κοινωνία όπου οι εργαζόμενοι ασκούν δημοκρατικό έλεγχο στον κόσμο και τους πόρους του και παράγουν με βάση τις ανάγκες κι όχι το κέρδος, είναι και εφικτός και αναγκαίος. Δεν πρέπει να υπάρξει καμιά επιστροφή στην «κανονικότητα» που εκτρέφει αυτές τις καταστροφές. Η πανδημία είναι ένα τρομακτικό γεγονός που υπογραμμίζει την καταστροφική δύναμη του καπιταλισμού. Όμως, μια ισχυρή πολιτική απάντηση απ’ τα αριστερά μπορεί να βάλει τις βάσεις για ένα διαφορετικό κόσμο στον οποίο θα έχει μέλλον η ανθρωπότητα. 

Το Συντονιστικό της Διεθνιστικής Σοσιαλιστικής Τάσης