Ο Θανάσης Διαβολάκης, εκπαιδευτικός, πρώην δημοτικός σύμβουλος Πειραιά και μέλος της ΚΣΕ ΑΝΤΑΡΣΥΑ μίλησε στην Εργατική Αλληλεγγύη για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Αριστερά
Είμαστε απέναντι σε μια κυβέρνηση που ό,τι και να κάνει δεν μπορεί να «μπαζώσει» τα εγκλήματά της. Τι ρόλο έχουν παίξει οι αγώνες της εργατικής τάξης και της νεολαίας σε αυτή την κατάσταση;
Από τους χιλιάδες νεκρούς της πανδημίας του κορονοϊού – θύματα της εγκατάλειψης του δημόσιου συστήματος υγείας – μέχρι το έγκλημα των Τεμπών και τους πάνω από εξακόσιους πνιγμένους πρόσφυγες της Πύλου, ο κατάλογος των θυμάτων της πολιτικής της ΝΔ είναι ατελείωτος. Ιδιωτικοποίηση των πάντων, υγεία, παιδεία, υποδομές, δημόσια αγαθά, δημόσια περιουσία χαρίζονται στο μεγάλο κεφάλαιο που θησαυρίζει, ενώ οι εργαζόμενοι γονατίζουν από την ακρίβεια και τους χαμηλούς μισθούς. Υποκλοπές, ένταση του αυταρχισμού και της καταστολής, παρεμβάσεις στη δικαιοσύνη και ξεδιάντροπες προσπάθειες συγκάλυψης, συμμαχία με το κράτος-δολοφόνο του Ισραήλ και πλήρης πρόσδεση στην πολιτική του πολέμου των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ, συμπληρώνουν το πάζλ της πιο εγκληματικής κυβέρνησης της μεταπολίτευσης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ξεχνάμε τις αντιλαϊκές πολιτικές των προηγούμενων κυβερνήσεων.
Μοναδική και πραγματική αντιπολίτευση στην κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι όλα αυτά τα χρόνια οι κοινωνικοί αγώνες. Οι εργαζόμενοι στη δημόσια υγεία και εκπαίδευση τις υπερασπίζονται από τη διάλυση και το ξεπούλημα, οι δημόσιοι υπάλληλοι διεκδικούν την επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού, σε πολλούς κλάδους του ιδιωτικού τομέα δίνεται η μάχη των συλλογικών συμβάσεων, φοιτητές και νεολαία ξεσηκώνονται για τα δικαιώματά τους, τεράστιο είναι το κίνημα αλληλεγγύης στον αγωνιζόμενο λαό της Παλαιστίνης.
Αποκορύφωμα οι μεγάλες κινητοποιήσεις για τα Τέμπη στις 26 Γενάρη και κυρίως στις 28 Φλεβάρη με παλλαϊκή απεργία και όλο - κυριολεκτικά - τον κόσμο στους δρόμους να απαιτεί δικαιοσύνη. Όταν στη Βουλή η αντιπολίτευση αναλώνονταν σε αναποτελεσματικές διαδικασίες με άσφαιρα πυρά, αυτές οι κινητοποιήσεις τσαλάκωσαν το πρόσωπο της «ισχυρής Κυβέρνησης», έκαναν τον Πρωθυπουργό να αλλάζει πανικόβλητος το ένα επικοινωνιακό τέχνασμα μετά το άλλο, έχουν εξαφανίσει το μισό τουλάχιστον από το περίφημο «41 τα εκατό» της ΝΔ και την οδηγούν να αναζητά σανίδα σωτηρίας ακόμα πιο ακροδεξιά.
Γιατί χρειαζόμαστε την αντικαπιταλιστική Αριστερά σήμερα;
Είναι κοινός τόπος ότι αυτό το μεγάλο κύμα συσσωρευμένης οργής των εργαζόμενων και της νεολαίας που ήρθε στο φως με αφορμή το έγκλημα των Τεμπών, δεν μπορεί να συνεχίσει και να νικήσει αν δεν έχει πολιτική έκφραση. Λέγοντας πολιτική έκφραση, καθόλου δεν εννοώ να ταυτιστεί με κάποιο κόμμα, να υπηρετήσει κομματικούς σχεδιασμούς και να γίνει το σκαλοπάτι κάποιων προς την κυβερνητική εξουσία, όπως έγινε π.χ. σε σημαντικό βαθμό με το μεγάλο αντιμνημονιακό κίνημα.
Εννοώ από τη μια να συγκροτήσει τα αιτήματά του σε πολιτικό πρόγραμμα αμφισβήτησης όλων αυτών που οδήγησαν στο έγκλημα των Τεμπών (και ήταν συγκεκριμένες πολιτικές που υπηρετούν τα μεγάλα συμφέροντα) και από την άλλη να αρχίσει να οργανώνεται από τα κάτω, να δημιουργεί τα δικά του όργανα, να συγκροτεί τη συλλογικότητά του αξιοποιώντας υπάρχουσες μορφές του κινήματος (όπως εργατικά συνδικάτα, φοιτητικούς συλλόγους, επιτροπές κατοίκων κ.ά.) και δημιουργώντας νέες με αξιοποίηση της εμπειρίας και της φαντασίας που η ιστορία έχει δείξει ότι διαθέτουν οι μάζες όταν βρίσκονται σε κίνηση.
Η αντικαπιταλιστική Αριστερά είναι η πολιτική δύναμη που προσπάθησε να βάλει μια τέτοια κατεύθυνση στο κίνημα με δυο βασικά πολιτικά αιτήματα, που δεν είναι προφανώς τα μοναδικά σε ένα εναλλακτικό εργατικό πρόγραμμα στόχων αλλά είναι κομβικά στη συγκυρία: «Κάτω η κυβέρνηση των δολοφόνων», «Κρατικοποίηση των σιδηροδρόμων χωρίς αποζημίωση στην Hellenic Train και λειτουργία τους με εργατικό έλεγχο», ένα αίτημα που αφορά βέβαια όλα τα δημόσια αγαθά.
Και τα δύο βρίσκουν αντίθετη την επίσημη Αριστερά: «Δεν στηρίζουμε την εναλλαγή στην κυβερνητική εξουσία», λένε για το πρώτο όσοι δεν κατανοούν τη σημασία που έχει για την όξυνση της πολιτικής κρίσης των από πάνω και της αυτοπεποίθησης των από κάτω, η πτώση μιας κυβέρνησης από την πίεση του κινήματος. «Στον καπιταλισμό, δημόσιο και ιδιωτικό εξυπηρετούν τα ίδια συμφέροντα» λένε για το δεύτερο, ακυρώνοντας τους αγώνες χιλιάδων εργαζομένων ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις που αποτελούν αιχμή του δόρατος του οικονομικού νεοφιλελευθερισμού. Πιστεύουν μήπως ότι κάποιο πρωί η εργατική τάξη θα ξυπνήσει πεισμένη για τον αγώνα προς το σοσιαλισμό, χωρίς αιτήματα που ακυρώνουν την πολιτική του κεφαλαίου, που ανεβάζουν τη συνείδηση και την αγωνιστική ετοιμότητα των εργαζόμενων;
Η αντικαπιταλιστική Αριστερά είναι χρήσιμη σήμερα, όχι μόνο για τη συμβολή της στους εργατικούς και νεολαιίστικους αγώνες, το ξέρουν αυτό στους εργατικούς χώρους και μας τιμούν με την ψήφο τους σε συνδικάτα και φοιτητικούς συλλόγους. Ποτέ δεν είπαμε στους εργαζόμενους «εντάξει, φτάνει τώρα με τις κινητοποιήσεις, βγάλτε τα συμπεράσματά σας και ψηφίστε σωστά στις εκλογές». Προσπαθούμε να συνδέουμε τους αγώνες του σήμερα με την προοπτική της αντικαπιταλιστικής ανατροπής και της εργατικής εξουσίας, πιστεύουμε ότι η δυνατότητα αλλαγής της κοινωνίας υπάρχει μέσα στη σύγχρονη δύσκολη πραγματικότητα.
Και πιο συγκεκριμένα στον Πειραιά, απ’ όπου έχεις μια ολόκληρη εμπειρία παρέμβασης και σαν δημοτικός σύμβουλος;
Η εικόνα από τον Πειραιά τον τελευταίο καιρό, ταιριάζει απόλυτα με το όνομα της δημοτικής μας κίνησης, Ανταρσία στο Λιμάνι: Συγκεντρώσεις για να σταματήσει η βιομηχανία διώξεων του Υπουργείου Παιδείας ενάντια σε απεργούς εκπαιδευτικούς, απεργία και πορείες των λιμενεργατών της Cosco για τη διεκδίκηση Συλλογικής Σύμβασης με αυξήσεις μισθών, κινητοποιήσεις των κατοίκων της Πειραϊκής για να μην περάσουν οι «αναπλάσεις» του δήμου Πειραιά που παραδίδουν τις γειτονιές στα συμφέροντα των εφοπλιστών της κρουαζιέρας, κινητοποιήσεις στη Δραπετσώνα για την απομάκρυνση της ρυπογόνας Oil One του Μελισσανίδη, συγκεντρώσεις και πορείες στο Ναυτοδικείο για να μην συγκαλυφθεί το έγκλημα στην Πύλο. Έχει σχέση αυτή η εικόνα με το αφήγημα ηττοπάθειας και παραίτησης που κάποιοι προβάλλουν ότι «ο κόσμος κοιμάται», «δεν γίνεται τίποτα», «κανείς δεν κουνιέται»; Σαν ΑΝΤΑΡΣΥΑ Πειραιά και σαν δημοτική κίνηση είμαστε σε όλους αυτούς τους αγώνες, δουλεύουμε για την οργάνωση και την επιτυχία τους.
Με την κεντρική της εκδήλωση στην Αθήνα, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ ξεκινάει την πορεία προς την 6η Συνδιάσκεψή της. Ποιες είναι οι δυνατότητες αλλά και οι προκλήσεις που ανοίγονται μπροστά της;
Αναφέρθηκα πριν στην ανάγκη πολιτικής και οργανωτικής συγκρότησης του κινήματος, ώστε να αποτελέσει το αντίπαλο δέος στις αντιλαϊκές πολιτικές. Για να γίνει πραγματικότητα το όνειρο των εργαζόμενων για καλύτερή ζωή, πρέπει να συγκροτηθεί σε εργατική εναλλακτική πρόταση διεξόδου από τη σημερινή κρίση. Η μεγάλη πρόκληση για την ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι να παίξει ηγετικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια. Φαίνεται ουτοπικό, ένας πολιτικός σχηματισμός με εκλογική δύναμη που βολοδέρνει μεταξύ 0,5 και 1% να παίξει αυτό το ρόλο; Κι όμως αυτή είναι η πρόκληση και δεν πρέπει να τη φοβόμαστε. Δυνατότητες υπάρχουν. Τις γεννάει η κρίση του συστήματος, τα προβλήματα που γυρεύουν λύση, η αποτυχία της ρεφορμιστικής αριστεράς, οι αγώνες που ξεσπάνε καθημερινά.
Η δημιουργία της ΑΝΤΑΡΣΥΑ πριν από 16 χρόνια γέννησε πολλές ελπίδες στον κόσμο του αγώνα, οι περισσότερες δεν δικαιώθηκαν. Όμως παραμένει το πιο μακρόβιο και αναγνωρίσιμο ενωτικό εγχείρημα στο χώρο της αντικαπιταλιστικής αριστεράς με ισχυρή παρουσία σε μαζικούς χώρους. Έχει ΄σημαντικές πολιτικές παρακαταθήκες, όπως την μετωπική πολιτική συγκρότηση, την επεξεργασία αντικαπιταλιστικού μεταβατικού προγράμματος, την παρέμβασή της σε κρίσιμες στιγμές (όπως στο δημοψήφισμα του 2015), την αποφασιστική συμβολή της σε σημαντικούς αγώνες και κινήματα (π.χ. αντιρατσιστικό, αντιφασιστικό).
Παρόλα αυτά δεν είναι η ΑΝΤΑΡΣΥΑ σήμερα το μαζικό, δυνατό αντικαπιταλιστικό μέτωπο που φέρνει την αντικαπιταλιστική ανατροπή στο πολιτικό προσκήνιο, που μπορεί να υποδέχεται αγωνιστές και συλλογικότητες που σπάνε από το ρεφορμισμό, που μπορεί να στεγάσει ανένταχτους αγωνιστές και να δώσει περιεχόμενο στη δράση τους, που να είναι σε συνεχή ανατροφοδότηση με τα κινήματα, που να εμπνέει σε πλατιές μάζες εργαζομένων την εμπιστοσύνη ότι μπορούν να ακουμπήσουν εδώ γιατί η ΑΝΤΑΡΣΥΑ μπορεί να μπει μπροστά στον αγώνα για νικηφόρες ανατροπές.
Να γίνουμε αυτά που δεν είμαστε! Στην πορεία για την 6η Συνδιάσκεψη πρέπει συντροφικά, ανοιχτά και θαρραλέα να συζητήσουμε για όλα τα ζητήματα, όχι μόνο μεταξύ μας αλλά και με όλους τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες που ενδιαφέρονται. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ χρειάζεται επανεκκίνηση! Θα ξαναγεννηθεί και θα δυναμώσει με το βλέμμα της στραμμένο στους αγώνες, στα κινήματα και στις ανάγκες των εργαζόμενων.