Η θερμοκρασία, σε πολλές πολιτείες, έπεσε στα χαμηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα. Ο ζωολογικός κήπος του Σικάγο αναγκάστηκε να μεταφέρει τις πολικές αρκούδες σε κλειστό χώρο για να τις προστατεύσει από το κρύο. Στην Μοντάνα η θερμοκρασία έπεσε κάτω από τους -50 βαθμούς Κελσίου. Στην συνήθως ηλιόλουστη Χαβάη στους -8.
Από το 2011 μέχρι σήμερα οι ΗΠΑ έχουν πληγεί από τουλάχιστον 25 καιρικές «θεομηνίες». Αλλά αυτό δεν έχει εμποδίσει τους αρνητές του φαινομένου του θερμοκηπίου -σαν την διαβόητη πρώην κυβερνήτη της Αλάσκα Σάρα Πέιλιν- να επιμένουν στις θεωρίες τους. Κάποιοι από αυτούς μάλιστα δεν δίστασαν να επικαλεστούν το πολικό ψύχος που χτύπησε αυτές τις μέρες την Αμερική για να υποστηρίξουν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας της γης και η κλιματική αλλαγή βρίσκονται μόνο στη φαντασία της αριστεράς και των οικολόγων.
Το κύμα της κακοκαιρίας, όμως, που σάρωσε τις ΗΠΑ είναι άμεσα συνδεδεμένο με την υπερθέρμανση του πλανήτη. Όπως έγραφε το Βήμα, «το φαινόμενο προκλήθηκε από διαταραχή της λεγόμενης πολικής δίνης, ενός ανέμου που κανονικά περικυκλώνει το βόρειο πόλο και συγκρατεί το ψύχος παγιδευμένο στην Αρκτική. Οι πολικές δίνες είναι περιστρεφόμενες ζώνες χαμηλής ατμοσφαιρικής πίεσης, οι οποίες σχηματίζονται κάθε χειμώνα πάνω από τον Βόρειο και τον Νότιο πόλο και καταλαμβάνουν την τροπόσφαιρα (το χαμηλότερο τμήμα της ατμόσφαιρας) και μέρος της στρατόσφαιρας (το επόμενο στρώμα της ατμόσφαιρας). Στην περιφέρεια κάθε δίνης πνέει ένας σταθερός άνεμος - από τη δύση προς την ανατολή στην περίπτωση του βόρειου ημισφαιρίου. Περιστασιακά, όμως, η πολική δίνη της Αρκτικής εξασθενεί, αφήνοντας τον παγωμένο αέρα να κατέβει προς τα νότια».
Με άλλα λόγια η Αρκτική δεν είναι πια αρκετά παγωμένη, έτσι ώστε να μπορεί να συγκρατήσει το πολικό ψύχος. Σύμφωνα με το επιστημονικό περιοδικό Scientific America, συνεχίζει το Βήμα, το φαινόμενο θα γίνει πιο συχνό μέσα στα επόμενα χρόνια.
Η αύξηση της θερμοκρασίας της Αρκτικής είναι ένα γεγονός αναμφισβήτητο: ο πάγος που κάλυπτε, για αιώνες, τον Βόρειο Πόλο έχει αρχίσει να λειώνει -με απειλητικούς ρυθμούς. Σύμφωνα με τον Τζοζεφίνο Κομίσο, τον ειδικό επιστήμονα για το κλίμα της ΝΑΣΑ, το πάχος του πάγου της Αρκτικής μειώνεται, τις τελευταίες δεκαετίες, με ρυθμούς 15-17% ανά δεκαετία.
Άνοδος θερμοκρασίας
Ακόμα χειρότερα, η άνοδος αυτή της θερμοκρασίας συνοδεύεται από μια απελευθέρωση μεθανίου -σε τεράστιες ποσότητες. Το μεθάνιο ανήκει, όπως και το διοξείδιο του άνθρακα, στα «αέρια του θερμοκηπίου». Με άλλα λόγια, το φαινόμενο έχει μια «θετική ανάδραση» -αυτοτροφοδοτείται: η άνοδος της θερμοκρασίας προκαλεί ακόμα μεγαλύτερη άνοδο. Κάποιοι προβλέπουν ότι τον φετινό Σεπτέμβρη ο Βόρειος Πόλος δεν θα έχει πια καθόλου πάγους.
Τα «ακραία καιρικά φαινόμενα» έχουν αφήσει πίσω τους δεκάδες χιλιάδες θύματα μέσα στα τελευταία χρόνια. Ο τυφώνας «Χαϊγιάν» που χτύπησε τις Φιλιππίνες τον περασμένο Νοέμβρη ήταν ίσως ο χειρότερος που έχει καταγραφεί ποτέ στην ιστορία. Οι νεκροί από το πέρασμά του ξεπέρασαν τις 5.000. Ο Χαϊγιάν, όμως, δεν ήταν μόνος του: ήταν ο τρίτος «σούπερ-τυφώνας» που χτυπούσε τις Φιλιππίνες μέσα στον τελευταίο χρόνο.
Οι τυφώνες είναι βέβαια ένα καιρικό, «χαοτικό», φαινόμενο. Κανένας δεν μπορεί να το συσχετίσει άμεσα με μια μόνο αιτία. Οι τυφώνες, σαν τον Χαϊγιάν, όμως παίρνουν την ενέργεια τους από τον Ειρηνικό Ωκεανό. Και οι μελέτες δείχνουν ότι η θερμοκρασία του Ειρηνικού αυξάνεται με τους γρηγορότερους ρυθμούς εδώ και τουλάχιστον 10.000 χρόνια.
Τον Νοέμβρη, τις ίδιες μέρες που ο Χαϊγιάν έσπερνε τον θάνατο στις Φιλιππίνες, στην Βαρσοβία άνοιγε τις εργασίες του το 19ο Συνέδριο του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή. Όπως και στα προηγούμενα 18 τα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρήσεων (με πρώτες και κύριες τις εταιρίες πετρελαίου) κατάφεραν να μπλοκάρουν κάθε απόφαση που θα έβαζε φρένο στα συμφέροντά τους.
Σε ένδειξη διαμαρτυρίας 800 αντιπρόσωποι, κύρια από τις πιο φτωχές χώρες, εγκατέλειψαν την πρώτη μέρα το συνέδριο. Για να σταματήσουμε, όμως, την καταστροφή θα χρειαστούν πολύ περισσότερα από μερικές θεαματικές συμβολικές διαμαρτυρίες αντιπροσώπων. Αυτό που θα χρειαστεί είναι μια συνολική σύγκρουση με τα συμφέροντα των πλούσιων και των ισχυρών -μια σύγκρουση δηλαδή με τον ίδιο τον καπιταλισμό.