Πολιτική

Το Σάββατο 6/6 ξέσπασε φωτιά στο ΚΔΑΥ (Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών) της "Γενική Ανακυκλώσεως, Κτηματική, Ξενοδοχειακή Α.Ε" στον Ασπρόπυργο. Η φωτιά σταμάτησε να καίει πέντε μέρες μετά, ενώ οι στοίβες με τα σκουπίδια ακόμα «καπνίζουν». Η καταστροφή για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία είναι τεράστια, υπολογίζεται ότι κάηκαν σχεδόν 20.000 κυβικά μέτρα σκουπιδιών εκλύοντας στην ατμόσφαιρα τεράστιες ποσότητες μικροσωματιδίων, (ξεπέρασαν το 10πλάσιο από το μέγιστο επιτρεπόμενο όριο) και άγνωστη, προς το παρόν, ποσότητα από διοξίνες και φουράνια. 

 

Το συνολικό μέγεθος της καταστροφής θα γίνει γνωστό όταν ο  «Δημόκριτος» ανακοινώσει τις μετρήσεις για τους παραπάνω ρύπους. Κάποια όμως από τα συμπεράσματα είναι εμφανή από την πρώτη στιγμή όσον αφορά στις ελλείψεις και τις παραλείψεις. Τα σχολεία της περιοχής άργησαν αδικαιολόγητα να κλείσουν, η πυροσβεστική δεν είχε δικά της σκαπτικά μηχανήματα για να ρίξει χώμα στη φωτιά, (αυτός είναι ο σωστός τρόπος αντιμετώπισης για τέτοιες πυρκαγιές), ενώ ο συνεργαζόμενος εργολάβος αρνήθηκε να συνεργαστεί επειδή του χρωστάει πολλά η Π.Υ. Η περιφέρεια Αττικής δεν έχει καν όργανα για να μετράει τους ρύπους, ενώ οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του κράτους που είναι επιφορτισμένοι με τον έλεγχο και την πρόληψη σε τέτοιου είδους εγκαταστάσεις, δηλαδή η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης έχουν ελάχιστο προσωπικό. Αυτό που είναι όμως πραγματικά κραυγαλέο είναι οι ευθύνες του ιδιοκτήτη της επιχείρησης Δημήτρη Λαζόπουλου, ο οποίος ακόμα καταζητείται.

 

 

Η Εργατική Αλληλεγγύη ασχολείται με το συγκεκριμένο εργοστάσιο και το Λαζόπουλο ήδη από τον Απρίλιο της περσινής χρονιάς (αρ.φ. 1116) με αφορμή τις κινητοποιήσεις των στην πλειοψηφία μεταναστών εργαζομένων, ενώ η ΚΕΕΡΦΑ από το 2012. 

 

Πρόκειται για απατεώνα ολκής, ενδεικτικά μόνο να αναφερθεί ότι τα τελευταία τρία χρόνια το εργοστάσιο έχει καεί τρεις φορές, ενώ μετά από κάθε πυρκαγιά μεγάλωνε σε έκταση καταπατώντας δημόσια γη, φτάνοντας από τα 10 στα 45 στρέμματα. Φυσικά απολάμβανε την στήριξη διαδοχικών υπουργών ήδη από τη δεκαετία του ’90 (Λαλιώτης, Μηταράκης, Μητσοτάκης) παίρνοντας παχυλές επιδοτήσεις και εξασφαλίζοντας συμβάσεις με πολλές δεκάδες ΟΤΑ, ακόμα και με το ίδιο το κοινοβούλιο, ενώ η χάρη του έχει φτάσει και στον αθλητισμό. Ήταν πρόεδρος της ομάδας χάντμπολ της ΑΕΚ και παρουσίαζε τον εαυτό του ως αρωγό στο όραμα του Μελισσανίδη για το νέο γήπεδο, φυσικά και από την ΑΕΚ έφυγε νύχτα, αφήνοντας πίσω του χρέη και απλήρωτους παίχτες και προσωπικό.  

 

Όσον αφορά στο συγκεκριμένο χώρο, υποτίθεται ότι είναι εργοστάσιο ανακύκλωσης στο οποίο καταλήγει το περιεχόμενο των μπλε κάδων. Αυτό θα σήμαινε κανονικά ότι θα περιείχε κυρίως συσκευασίες προϊόντων οικιακής χρήσης. Αντ’ αυτού οι πυροσβέστες και οι ειδικοί που έκαναν αυτοψία στο χώρο βρήκαν βουνά από σύμμεικτα απορρίμματα, δηλαδή από σκουπίδια που περιείχαν, ανάμεσα στα άλλα, δοχεία από ορυκτέλαια, λάστιχα αυτοκινήτων, φάρμακα και άλλα τοξικά. 

 

Μια από τις κομπίνες που φαίνεται ότι έκανε ο Λαζόπουλος είναι ότι έπαιρνε από δήμους και περιφέρειες τα σύμμεικτα σκουπίδια, βαφτίζοντας τα ανακυκλώσιμα, έναντι 30 ευρώ τον τόνο (το ξεφόρτωμα στη Φυλή κοστίζει τα διπλά). Κατόπιν, και χωρίς καμία επεξεργασία, τα πήγαινε στη Φυλή ως υπολείμματα ανακύκλωσης, και τα ξεφορτωνόταν χωρίς να επιβαρύνεται καθόλου μιας και τα ΚΔΑΥ έχουν απαλλαγεί από αυτές τις επιβαρύνσεις, ως επιδότηση για την ανακύκλωση. Με αυτόν τον τρόπο «τσέπωνε» 30 ευρώ για κάθε τόνο σκουπίδια απλά και μόνο επειδή τα «βαφτιζε». 

 

Η απάτη φαίνεται να είχε πάρει διεθνείς διαστάσεις, μιας και φορτίο της συγκεκριμένης εταιρείας, με τοξικά απόβλητα βαφτισμένα ως ανακυκλώσιμα, εντοπίστηκε στο παρελθόν στη Βουλγαρία και επιστράφηκε. Παρόμοιο περιστατικό φαίνεται να έγινε και πάλι πριν από έναν μήνα, γεγονός που δημιουργεί υπόνοιες ότι η φωτιά μπήκε για να εξαφανίσει τα στοιχεία της απάτης.

 

Οι συνθήκες εργασίας στο εργοστάσιο ήταν τουλάχιστον άθλιες, δυο είναι τα θανατηφόρα ατυχήματα τα τελευταία χρόνια, με χειρότερο εκείνο του 2009, όπου  το πτώμα του εργάτη έμεινε θαμμένο για τρεις ολόκληρες μέρες κάτω από τόνους σκουπιδιών! Σήμερα οι θέσεις εργασίας έχουν μειωθεί από εκατοντάδες σε μερικές δεκάδες, που αφορούν κυρίως στη φύλαξη. 

 

Τα δεδουλευμένα που χρωστάει ο εξαφανισμένος Λαζόπουλος στο προσωπικό, απολυμένους και μη, αγγίζουν το 1 εκ. Καθόλου περίεργο δεν είναι λοιπόν, που στα τέλη της περασμένης χρονιάς οι εργαζόμενοι είχαν προχωρήσει σε απεργία και κατάληψη του εργοστασίου διεκδικώντας να πληρωθούν τα δεδουλευμένα αλλά και την εφαρμογή των στοιχειωδών μέτρων ασφαλείας και υγιεινής. 

 

 

Τότε είχαν καταφέρει παρά την καταστολή, τις απειλές και την τρομοκρατία να μείνουν ενωμένοι και να αντέξουν για τρεις εβδομάδες φτάνοντας τελικά να παίρνουν αρκετά από τα χρήματα τους. Έτσι και σήμερα, οι εναπομείναντες εργαζόμενοι διεκδικούν ότι «τα δικαιώματα μας δεν θα χαθούν στα αποκαΐδια της φωτιάς» όπως αναφέρει η ανακοίνωση που κυκλοφόρησε η επιτροπή τους, απαιτούν να τιμωρηθούν οι ένοχοι για την καταστροφή, να πληρωθούν τα δεδουλευμένα τους αλλά και να περάσει το εργοστάσιο στην Τοπική Αυτοδιοίκηση ώστε να συνεχίσει να λειτουργεί. 

 

Μετά από συγκέντρωση τους έξω από το Υπουργείο Εργασίας την Παρασκευή 12/6, εκπρόσωπος του Υπουργείου που τους δέχτηκε, δεσμεύτηκε προφορικά ότι θα γίνουν οι απαραίτητες κινήσεις.

 

Τα σκουπίδια, όπως και κάθε τι άλλο στον καπιταλισμό, γίνονται εμπόρευμα. Αυτή τη στιγμή, υπολογίζεται ότι λειτουργούν 47 νόμιμες και πάνω από 250 παράνομες μάντρες, κυρίως στην περιοχή του Ασπρόπυργου, τα λεγόμενα και «σκραπάδικα». Σε αυτές τις εγκαταστάσεις, μικρά λαμόγια όπως ο Λαζόπουλος, στήνουν ανεξέλεγκτα το θαύμα της «πράσινης οικονομίας» μέσα σε εργασιακές γαλέρες και περιβαλλοντικές βόμβες. Η χαώδης αυτή κατάσταση πολλές φορές έχει στηλιτευθεί από φορείς και ΜΜΕ, ενώ η λύση που προκρίθηκε από το σύστημα τα τελευταία χρόνια (με τις ευλογίες της ΕΕ) είναι η δημιουργία μεγάλων, σύγχρονων μονάδων, με το μοντέλο της ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα) όπου τα μεγάλα λαμόγια, της «υγιούς επιχειρηματικότητας» όπως οι Μπόμπολας, Κόκκαλης, Λάτσης, Μυτηλιναίος και Κοπελούζος θα επιδοτούνται με εκατομμύρια από κράτος και δήμους για να διαχειρίζονται τα σκουπίδια.

 

Μια τέτοια σύμβαση, με κοινοπραξία του Μπόμπολα, υπέγραψε ο υπουργός Οικονομίας Σταθάκης, την περασμένη εβδομάδα. Η σύμβαση προβλέπει την παραχώρηση για 25 χρόνια της διαχείρισης των σκουπιδιών της Δυτικής Μακεδονίας, για την οποία θα επιδοτηθεί ο Μπόμπολας με 125 εκ. από τον προϋπολογισμό και με 125 εκ. από τους δήμους της περιοχής, ενώ σαν έξτρα δωράκι η ΔΕΗ παραχώρησε 800 στρέμματα για να στεγαστεί η μονάδα. Πρόκειται για εργοστάσιο σχεδόν 20 φορές μεγαλύτερο από αυτό που κάηκε στον Ασπρόπυργο, το οποίο μάλιστα προβλέπεται να δεχτεί και 15.000 τόνους αμιάντου. Η επένδυση θα αγγίξει τα 50 εκ., ενώ στο Μπόμπολα θα κοστίσει μόνο 17 εκ. αφού τα υπόλοιπα θα τα πάρει ως δάνεια, με σκανδαλωδώς προνομιακά για την εποχή επιτόκια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, το διεθνές «Κεφάλαιο Αστικής Ανάπλασης Τζέσικα» και την Εθνική Τράπεζα.

 

Προφανώς οι καπιταλιστές δεν ενδιαφέρονται για τη φροντίδα του περιβάλλοντος αλλά μόνο για τα κέρδη τους, και το μοντέλο αυτό προσφέρει εγγυημένα κέρδη μιας και η τοπική αυτοδιοίκηση δεσμεύεται για τις ποσότητες σκουπιδιών που θα παραδίδει στα εργοστάσια αυτά, πληρώνοντας μάλιστα ρήτρες αν δεν καταφέρει να πιάσει τη μίνιμουμ ποσότητα. Εκτός από το προφανές παράλογο, ότι δηλαδή δεσμεύονται οι τοπικές κοινωνίες να μην μειώσουν τα σκουπίδια που παράγουν για να μην χάσουν οι Μπόμπολες λεφτά από τις επιδοτήσεις, υπάρχει και προηγούμενο, η περίπτωση της Κερατέας. Εκεί μια κοινοπραξία (πάλι του Μπόμπολα), ανάδοχος για την κατασκευή παραπλήσιας μονάδας με αυτή στη Δυτική Μακεδονία, δεν δίστασε να επιχειρήσει την καταστροφή ενός μικρού υδροβιότοπου και με τη συνδρομή των ΜΑΤ την καταστολή μιας ολόκληρης κοινότητας, φυσικά για την «προστασία του περιβάλλοντος».

 

 

Προεκλογικά, ορθά ο ΣΥΡΙΖΑ ασκούσε κριτική στα ΣΔΙΤ για τα σκουπίδια, ότι αποτελούν ιδιωτικοποίηση, ότι θα επιβαρύνουν το περιβάλλον και τους δημότες με μεγαλύτερα τέλη. 

 

Η Δούρου έφτασε στο σημείο να καταγγείλει μάλιστα τέσσερις από τις συμβάσεις. Αντί του μοντέλου των ΣΔΙΤ η κυβέρνηση φαίνεται να προωθεί το πέρασμα της διαχείρισης των σκουπιδιών στους δήμους. Είναι ένα βήμα, σε θεωρητικό επίπεδο τουλάχιστον, μιας και η δημόσια-δημοτική διαχείριση θα βοηθούσε να αποφευχθούν καταστάσεις όπως αυτή στον Ασπρόπυργο αλλά και η συνέχιση της Μπομπολιάδας. Το πραγματικό πρόβλημα όμως, βρίσκεται στην υποχρηματοδότηση των δήμων, οι οποίοι αδυνατώντας να ανταπεξέλθουν στα αυξημένα βάρη που θα σημάνει η διαχείριση των σκουπιδιών, είτε θα αυξήσουν τα δημοτικά τέλη, είτε θα στραφούν εκ νέου στην ιδιωτικοποίηση.

 

Λύση είναι η δημιουργία ενός ενιαίου δημόσιου φορέα διαχείρισης σκουπιδιών και ανακύκλωσης, που σε συντονισμό με τους ΟΤΑ θα προστάτευε το περιβάλλον με γνώμονα τις ανάγκες των πολλών και όχι τα κέρδη των λίγων. Αλλά αυτό μπορεί να ενταχθεί μόνο στην προοπτική ρήξης με τα Μνημόνια, τις περικοπές και τις ιδιωτικοποιήσεις σαν αναπόσπαστο κομάτι της αντικαπιταλιστικής ανατροπής.