Λίγες μέρες μετά την εκλογική της συντριβή, η Χρυσή Αυγή διαλύεται με επιταχυνόμενους ρυθμούς. Το Σάββατο 13 Ιούλη, ημέρα που η ΚΕΕΡΦΑ γιόρταζε τη 10η επέτειο της ίδρυσής της, ο Λαγός διέσπασε τη ναζιστική οργάνωση, ανακοινώνοντας σε συνέντευξη ότι παίρνει μαζί του τον Γερμενή, τον Κούζηλο, τον Ηλιόπουλο και μια σειρά ακόμη στελέχη.
Πράγματι, την επόμενη ημέρα έκανε δημόσια δήλωση αποχώρησης και ο Ηλιόπουλος, τονίζοντας σε αυτή ότι «η Χρυσή Αυγή αποσυντίθεται». Η Χρυσή Αυγή απάντησε με ανακοίνωση στην οποία μιλάει για δόλια κίνηση του Λαγού και του ζητάει να παραδώσει την έδρα. Η ναζιστική οργάνωση είχε δυο έδρες στην ευρωβουλή (με την άλλη να ανήκει στον στενό συνεργάτη του Μιχαλολιάκου και μάρτυρα υπεράσπισής του, Α. Κωνσταντίνου) και ήταν πλέον οι μόνες πηγές εσόδων της. Σαν μαφιόζοι που είναι, οι μαχαιροβγάλτες της Χρυσής Αυγής τα σπάνε όχι μόνο για να γλιτώσουν το τομάρι τους από την καταδίκη που πλησιάζει, αλλά και για τα λεφτά.
Ο Ά. Σπίνος, δημοσιογράφος που κατέθεσε ως μάρτυρας υπεράσπισης του Μιχαλολιάκου μόλις λίγες βδομάδες πριν τις εκλογές, έχει ξεκινήσει πόλεμο κατά του Μιχαλολιάκου και του Παναγιώταρου, στο πλαίσιο του οποίου αποκαλύπτει το βάθος της κρίσης της Χρυσής Αυγής. Μετά από μύδρους για την οικογενειοκρατία της Χρυσής Αυγής και αφού χαρακτήρισε τον Μιχαλολιάκο «πατριώτη της κονόμας» ο Σπίνος έγραψε ότι αποχωρούν τα γνωστά στελέχη της ναζιστικής συμμορίας Π. Μουλιανάκης (πυρηνάρχης Περάματος μετά τον Πανταζή), και Δ. Παπαδημητρίου (γραμματέας της τοπικής Σαλαμίνας). Παράλληλα, κλείνουν τα «γραφεία» της Χρυσής Αυγής στη Σαλαμίνα.
Όλο το προηγούμενο διάστημα, πριν και μετά τις βουλευτικές εκλογές οι αποχωρήσεις, οι ανεξαρτητοποιήσεις και οι καταγγελίες στελεχών της ναζιστικής συμμορίας προς τον Μιχαλολιάκο δεν έχουν σταματήσει. Ο Χ. Μέξας ανεξαρτητοποιήθηκε στον Άλιμο όπου είχε εκλεγεί με την Ελληνική Αυγή, λίγες μέρες μετά τις εκλογές του Μάη.
Ο Δ. Βογιατζής, γραμματέας της τοπικής Καβάλας, μέλος της κεντρικής επιτροπής και δημοτικός σύμβουλος δήλωσε ότι ανεξαρτητοποιείται. Δεν πάνε μερικές εβδομάδες που και αυτός ήταν μάρτυρας υπεράσπισης στη δίκη της Χρυσής Αυγής! Μάλιστα στην ανακοίνωσή του κατηγορεί τον Α. Ιωάννου, επίσης μάρτυρα υπεράσπισης, για απειλές σε βάρος του, με τη χαρακτηριστική φράση «εμείς οι χρυσαυγίτες σπάμε κεφάλια». Ο Βογιατζής ήταν ο χρυσαυγίτης στον οποίο ο Μιχαλολιάκος και ο Κασιδιάρης είχαν ρίξει την ευθύνη για τα δημοσιεύματα της επίσημης σελίδας της Χρυσής Αυγής.
Στο μεταξύ οι λίβελοι σε βάρος του Μιχαλολιάκου από τους πρώην ευρωβουλευτές Ε. Συναδινό και Λ. Φουντούλη συνεχίζονταν σε όλη την προεκλογική περίοδο, αλλά και μετά από αυτήν. Ο Συναδινός αποκάλυψε ότι η κρίση υπάρχει εδώ και χρόνια αλλά «δεν μπορούσαν να μιλήσουν». Η κρίση της Χρυσής Αυγής πράγματι φαινόταν από παλιά, είτε με επιμέρους επεισόδια μεταξύ στελεχών και το κύμα αποχωρήσεων το 2017-2018 είτε με την έκφραση των διαφωνιών αυτών μέσα στο δικαστήριο από τις αντικρουόμενες υπερασπιστικές γραμμές. Φαινόταν επίσης στη ραγδαία μείωση των ορμητηρίων της συμμορίας πανελλαδικά: τα χρόνια της δίκης, πάνω από 50 «γραφεία» έκλεισαν το ένα πίσω από το άλλο.
Η Χρυσή Αυγή κρατιόταν με το σχέδιο να ανανεώσει τον κοινοβουλευτικό της μανδύα στις επερχόμενες εκλογές και να υπερασπιστεί εκ νέου τον εαυτό της επικαλούμενη την ψήφο και τις βουλευτικές ιδιότητες των κατηγορούμενων. Όμως απέτυχε και η υποβόσκουσα κρίση ξέσπασε σαν αλυσιδωτή αντίδραση.
Αντιφασιστικό κίνημα
Η ελεύθερη πτώση της Χρυσής Αυγής τις τελευταίες εβδομάδες δίνει την εικόνα ενός πύργου από τραπουλόχαρτα που πέφτει. Αλλά δεν ήταν πάντοτε έτσι και δεν θα είχε φτάσει ποτέ σε αυτήν την κατάσταση αν δεν είχε βρεθεί αντιμέτωπη με ένα αποφασισμένο και οργανωμένο αντιφασιστικό κίνημα.
Η Χρυσή Αυγή ήταν ένας ισχυρός δολοφονικός μηχανισμός με τις πλάτες όλου του κράτους και του πολιτικού συστήματος, με ορμητήρια, με όπλα, με λεφτά και με κοινοβουλευτικό μανδύα. Ένας μηχανισμός που σκοπό είχε να τρομοκρατήσει και τελικά να τσακίσει ακόμη και βιολογικά όποιον αντιστέκεται. Αυτόν τον μηχανισμό κατάφερε το κίνημα να τον απομονώσει στις γειτονιές, να τον αποδιοργανώσει οδηγώντας τον σε δίκη και να τον φτάσει τελικά στη διάλυση που συμβαίνει αυτές τις μέρες.
Η Χρυσή Αυγή έφτασε στις δημοτικές/περιφερειακές εκλογές και στις ευρωεκλογές απομονωμένη. Από την αποτυχία της ακόμη και να κατεβάσει ψηφοδέλτιο στη Θεσσαλονίκη και την πολιορκία της στην «προεκλογική» συγκέντρωση του Κασιδιάρη στην Ακαδημία Πλάτωνος από αντιφασίστες/τριες, μέχρι τις αντιφασιστικές απεργίες της ΠΟΣΠΕΡΤ προκειμένου να μην μεταδοθούν από την κρατική τηλεόραση τα κηρύγματα μίσους της ναζιστικής συμμορίας και χίλια δυο άλλα παραδείγματα, η Χρυσή Αυγή κατέβηκε στις εκλογές της 26 Μάη αγκομαχώντας. Τα εκλογικά της αποτελέσματα, με τις μισές ψήφους σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2014, έδωσαν χαρά σε όλο τον κόσμο που θέλει να τους δει στη φυλακή και άνοιξαν διάπλατα τις κερκόπορτες της διάλυσής της.
Η ΚΕΕΡΦΑ και η πολιτική αγωγή του αντιφασιστικού κινήματος έβαλαν τότε τον μεγάλο, άμεσο στόχο του κινήματος: να πετάξουν τη Χρυσή Αυγή έξω από τη Βουλή. Ούτε μία μέρα της δίκης ανάμεσα στις δυο εκλογικές αναμετρήσεις δεν έγινε χωρίς τη μαζική παρουσία αντιφασιστών και αντιφασιστριών. Ουρές σχηματίζονταν έξω από την είσοδο της αίθουσας τελετών του Εφετείου, αναγκάζοντας την αστυνομία να αυξήσει το όριο των θέσεων που είχε αυθαίρετα ορίσει για το κοινό. Την δίκη παρακολούθησαν μέχρι και καλλιτέχνες από το εξωτερικό, που, όπως και ο Λατούφ παλιότερα, αποτύπωσαν σε έργα τους την εμπειρία αυτή. Η εικόνα των χρυσαυγιτών της Νίκαιας, του πυρήνα που δολοφόνησε τον Παύλο Φύσσα, να απολογούνται με την ουρά στα σκέλια αρνούμενοι τα πάντα χωρίς τελικά να πείθουν την έδρα για τίποτα, διαδόθηκε ακαριαία και έγινε το κεντρικό θέμα συζήτησης στο κίνημα και παντού. Η εικόνα των χρυσαυγιτών να διακόπτουν ο ένας τον άλλο φωνάζοντας «ψέματα!» και να χάνουν τη φωνή τους κάθε φορά που η έδρα επισήμαινε μια από τις δεκάδες αντιφάσεις τους, ήταν μια ακόμη επιβεβαίωση ότι το καράβι βουλιάζει και ο σώζων εαυτώ σωθήτω.
Η αντιφασιστική διαδήλωση της 27 Ιούνη που κάλεσε η ΚΕΕΡΦΑ στην προτελευταία δικάσιμο πριν τις εκλογές ήταν καθοριστική. Εργατικά σωματεία, φοιτητικοί σύλλογοι, μεταναστευτικές οργανώσεις και συνδικάτα έστειλαν το μήνυμα ότι η Χρυσή Αυγή ανήκει στη φυλακή και όχι στη Βουλή. Λίγη ώρα μετά, μπροστά στα μάτια δεκάδων αντιφασιστών/τριών, ο πυρηνάρχης της Νίκαιας Πατέλης λιποθύμησε, βλέποντας να πλησιάζει η ώρα της απολογίας του. Στην τελική ευθεία των εκλογών η συζήτηση για το τι έχει αποκαλύψει η δίκη της Χρυσής Αυγής και πώς θα τους τσακίσουμε ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της προεκλογικής εκστρατείας της ΑΝΤΑΡΣΥΑ σε εργατικούς χώρους και γειτονιές.
Συνεχής μαζική δράση
Η συντριβή των ναζιστών ήρθε μέσα από συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και τη συνεχή μαζική δράση αντιφασιστών και αντιφασιστριών σε όλη την Ελλάδα εδώ και χρόνια. Δεν είναι στυμμένες λεμονόκουπες που, επειδή η Νέα Δημοκρατία «ξανασυσπειρώθηκε» και το σύστημα «σταθεροποιήθηκε», δεν τις χρειάζεται πια και τις πετάει όπως λένε κάποιες αναλύσεις. Ήταν ένα δολοφονικό πολιτικό σχέδιο που για μια περίοδο φαινόταν να καλπάζει και τώρα οδεύει προς την παταγώδη αποτυχία του. Γι’ αυτό κάθε αντιφασίστας και αντιφασίστρια έχει λόγους να πανηγυρίζει.
Για τον ίδιο λόγο όμως δεν χωράει κανένας εφησυχασμός και το αντιφασιστικό κίνημα ξαναβγαίνει από τώρα να πετύχει μια σειρά επόμενους στόχους. Να κλείσουν και τα τελευταία «γραφεία» ορμητήρια που έχουν μείνει. Κανένα τέτοιο ορμητήριο να μην ανοίξει ξανά πουθενά, όχι μόνο από τη Χρυσή Αυγή αλλά από οποιαδήποτε τέτοια συμμορία. Τα χρήματα που έχουν κρατηθεί από την κρατική επιχορήγηση (που έχει διακοπεί προσωρινά μέχρι την έκδοση της απόφασης της δίκης) να δοθούν στα θύματα των ταγμάτων εφόδου. Κανένας χώρος έκφρασης, πεδίο συνεργασίας και καμία κανονικοποίηση της φασιστικής γκρούπας του Βελόπουλου.
Και φυσικά το κίνημα έχει να συνεχίσει να δίνει τη μάχη της καταδίκης και να υπερβεί τα οφέλη που μπορεί η ναζιστική συμμορία να έχει από τον νέο ποινικό κώδικα: καταδίκη χωρίς κανένα ελαφρυντικό, σε όλη την ηγεσία και όλους τους φυσικούς αυτουργούς. Αυτή η μάχη θα πάει μέχρι το τέλος και θα συντρίψει τόσο τη Χρυσή Αυγή όσο και οποιονδήποτε τολμήσει να το παίξει μιμητής της.